27/09/2025
Trại Nguồn Cá Giống Hà Nội xin giới thiệu với bà con bài viết.
Chi tiết về kỹ thuật nuôi cá Trôi Ấn Độ, hay còn gọi là cá Rohu trong ao đất.
KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRÔI ẤN ĐỘ THƯƠNG PHẨM TRONG AO ĐẤT
Giới thiệu về cá Trôi Ấn Độ.
Cá Trôi Ấn Độ, hay còn gọi là cá Rohu, là một trong những loài cá nước ngọt có giá trị kinh tế cao, rất phổ biến ở tiểu lục địa Ấn Độ và các nước Đông Nam Á. Ở Việt Nam, cá Trôi Ấn độ được nuôi chủ yếu trong mô hình nuôi ghép nhờ khả năng thích nghi tốt, tốc độ sinh trưởng nhanh và được thị trường ưa chuộng. Khác với cá Mè (ăn tầng mặt), cá Trôi ấn độ chủ yếu ăn ở tầng giữa và tầng đáy, là loài ăn tạp thiên về thực vật.
PHẦN 1: ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CẦN LƯU Ý
· Tập tính sống: Ưa sống ở tầng nước giữa và đáy.
· Tính ăn: Cá nhỏ ăn động vật phù du (côn trùng, bọ đỏ). Cá trưởng thành ăn tạp thiên về thực vật: mùn bã hữu cơ, thực vật thủy sinh, ngũ cốc, thức ăn viên. Đây là điểm then chốt để xây dựng khẩu phần thức ăn.
· Sinh trưởng: Trong điều kiện nuôi tốt, sau 8 đến 12 tháng, cá có thể đạt trọng lượng 0 phẩy 8 đến 1 phẩy 5 kilogram một con.
· Môi trường:
· Nhiệt độ thích hợp: 25 đến 35°C.
· pH từ: 7 phẩy 0 đến 8 phẩy 5.
· Oxy hòa tan: > 3 miligram trên lít.
PHẦN 2: CHUẨN BỊ AO NUÔI.
Công đoạn này quyết định đến nền tảng môi trường sống cho cá.
2.1. Lựa chọn và thiết kế ao.
· Diện tích: Phù hợp từ 500 đến 5.000 mét vuông.
· Độ sâu: 1 phẩy 5 đến 2 mét. Ao cần có cống cấp và thoát nước chủ động.
· Bờ ao: Chắc chắn, không rò rỉ, cao hơn mực nước cao nhất 0 phẩy 5 mét.
2.2. Cải tạo ao kỹ lưỡng
· Tháo cạn, vét bùn: Chỉ để lại lớp bùn dày 15 đến 20 centimet. San phẳng đáy ao, nghiêng về phía cống thoát.
· Bón vôi:
· Mục đích: Diệt tạp, diệt mầm bệnh, ổn định pH, phân hủy chất hữu cơ.
· Liều lượng: 10 đến 15 kilogram vôi bột trên 100 mét vuông, (tùy độ chua của đất). Rải đều đáy và bờ ao.
· Phơi đáy: Phơi nứt chân chim từ 5 đến 7 ngày.
2.3. Gây màu nước
· Bón phân gây màu:
· Phân chuồng ủ: từ 30 đến 50 kilogram trên 100 mét vuông.
· Phân vô cơ: Phân urê: 0 phẩy hai kilogram trên 100 mét vuông cộng với phân lân: 0 phẩy năm kilogram trên 100 mét vuông.
· Cấp nước: Cấp nước vào ao qua lưới lọc dày, mực nước ban đầu 0 phẩy năm đến không phẩy sáu mét. Sau 3 đến 5 ngày, khi nước chuyển màu xanh lá chuối non (tảo khuê phát triển là thức ăn tốt cho cá), thì tiến hành thả giống. Từ từ nâng mực nước lên 1 phẩy năm đến 1 phẩy tám mét.
PHẦN 3: CHỌN GIỐNG VÀ THẢ GIỐNG.
3.1. Tiêu chuẩn chọn cá giống.
· Khỏe mạnh, bơi lội linh hoạt, phản ứng nhanh.
· Đồng đều về kích cỡ, không dị hình, không mất nhớt, xây xát.
· Kích cỡ: Nên chọn cá giống cỡ lớn (15 đến 20 centimet 1 con) để tăng tỷ lệ sống.
· Nguồn gốc rõ ràng từ các trại giống uy tín.
3.2. Mật độ thả.
· Nuôi ghép (Khuyến cáo): Cá Trôi Ấn Độ thường được nuôi ghép với các loài khác như cá Rô phi, Diêu hồng, cá chép, cá mè, Trắm cỏ... để tận dụng không gian và thức ăn trong ao.
· Tỷ lệ thả: Cá Trôi ấn độ chiếm 30 đến 40% tổng số cá thả.
· Mật độ tổng: 1 đến 2 con trên 1 mét vuông tương đương với Mật độ thả cá trôi ấn độ là 0 phẩy 3 đến 0 phẩy 8 con trên 1 mét vuông.
· Nuôi đơn: Mật độ 0 phẩy 7 đến 1 con trên 1 mét vuông.
3.3. Phương pháp thả cá.
· Thời gian: Thả vào sáng sớm hoặc chiều mát hoặc trời dịu mát.
· Cách thả: Cân bằng nhiệt độ túi đựng cá với nước ao trong 3 đến 5 phút. Sau đó mở miệng túi, cho nước ao từ từ vào và thả cá ra từ từ.
PHẦN 4: CHĂM SÓC VÀ QUẢN LÝ.
4.1. Thức ăn và cho ăn.
Do cá Trôi Ấn Độ ăn tạp thiên về thực vật, nên có thể sử dụng:
· Thức ăn tự chế:
· Công thức: Cám gạo (40%) + Bột ngô (20%) + Bột cá (15%) + Bột đậu nành (15%) + Premix vitamin/khoáng. Tỷ lệ đạm khuyến cáo: 22-25% cho cá nhỏ và 18-20% cho cá lớn.
· Chế biến: Nấu chín, ép thành viên hoặc nắm thành nắm nhỏ đặt ở sàn cho ăn.
· Thức ăn công nghiệp dạng viên chìm: Ưu tiên sử dụng vì dễ quản lý, ít gây ô nhiễm nước. Chọn loại có kích cỡ viên phù hợp với kích cỡ miệng cá.
· Cách cho ăn:
· Định lượng: Lượng thức ăn hàng ngày = 3 đến 5% tổng trọng lượng cá trong ao. Cần điều chỉnh dựa trên thời tiết và sức ăn của cá.
· Thời gian: Cho ăn 2 lần một ngày (sáng: 7-8h. Chiều: 16-17h).
· Địa điểm: Cố định tại sàn cho ăn. Vì cá ăn tầng giữa và đáy nên đặt sàn ăn ở nơi có độ sâu vừa phải.
4.2. Quản lý chất lượng nước.
· Màu nước: Duy trì màu xanh lá chuối non (chứng tỏ tảo phát triển tốt). Nếu nước quá đậm (tảo lam) hoặc có mùi hôi cần thay nước ngay.
· Thay nước định kỳ: 2-3 tuần/lần, mỗi lần thay 20-30% lượng nước trong ao.
· Bón vôi định kỳ: 2-3 tuần/lần, hòa 1 đến 2 kg vôi trên 100 mét vuông nước, tạt đều khắp ao để ổn định pH và khử trùng.
· Sử dụng máy quạt nước: Đối với ao nuôi mật độ cao, nên lắp máy quạt nước để tăng cường oxy, nhất là vào ban đêm và những ngày trời nắng nóng, oi bức.
PHẦN 5: PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH.
Phòng bệnh là then chốt:
· Vệ sinh ao nuôi kỹ trước khi thả giống.
· Chọn giống khỏe mạnh, không mang mầm bệnh.
· Quản lý thức ăn: Tránh dư thừa làm ô nhiễm nước.
· Định kỳ bổ sung Vitamin C, men tiêu hóa vào thức ăn để tăng cường sức đề kháng.
Một số bệnh thường gặp:
· Bệnh do vi khuẩn (Aeromonas, Pseudomonas): Cá bỏ ăn, bơi lờ đờ, xuất hiện các vết loét, xuất huyết trên thân.
· Trị bệnh: Dùng kháng sinh (như Doxycycline, Oxytetracycline) trộn vào thức ăn theo hướng dẫn. Kết hợp xử lý nước bằng thuốc sát trùng (BKD, Iodine).
· Bệnh do ký sinh trùng (Trùng mỏ neo, rận cá): Cá ngứa ngáy, cọ mình vào thành ao, trên mang và thân có ký sinh bám.
· Trị bệnh: Dùng lá Xoan bó thành bó dìm xuống ao, hoặc sử dụng thuốc đặc trị như KMnO4, CuSO4 với liều lượng thích hợp.
PHẦN 6: THU HOẠCH
· Thời điểm: Sau 8 - 12 tháng nuôi, khi cá đạt kích cỡ thương phẩm (0.8 đến 1.2 kilogram 1 con).
· Phương pháp thu hoạch:
· Thu tỉa: Dùng lưới kéo bắt những con cá lớn, để lại cá nhỏ nuôi tiếp.
· Thu toàn bộ: Tháo cạn ao để bắt hết.
· Lưu ý: Ngừng cho ăn trước khi thu hoạch ít nhất 2 ngày. Đảm bảo oxy khi vận chuyển cá sống.
KẾT LUẬN
Nuôi cá Trôi Ấn Độ (Rohu) trong ao đất là mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao, đặc biệt khi áp dụng đúng kỹ thuật từ khâu cải tạo ao, chọn giống đến quản lý chăm sóc. Việc nuôi ghép cá Trôi Ấn Độ với các loài cá ăn ở các tầng nước khác nhau, không chỉ tận dụng triệt để diện tích, và nguồn thức ăn trong ao mà còn góp phần, ổn định môi trường nước, hạn chế rủi ro dịch bệnh.
Chúc bà con nông dân có một vụ nuôi thắng lợi!
Lưu ý: Thông tin trên đây mang tính chất tham khảo. Khi áp dụng, bà con nên tham vấn thêm ý kiến của các cán bộ khuyến nông địa phương để có sự điều chỉnh phù hợp nhất với điều kiện thực tế.
Trại Nguồn Cá Giống Hà Nội.
Hotline: 0961682686
Trại Nguồn Cá Giống Hà Nội