
22/04/2025
BẠN CÓ THỂ ĂN ĐẬU NÀNH NẾU BỊ BỆNH TUYẾN GIÁP KHÔNG?
Cập nhật 04/10/2024
Nếu bạn bị bệnh tuyến giáp, bạn có thể được khuyên tránh các sản phẩm từ đậu nành. Tuy nhiên, nghiên cứu mới cho thấy lời khuyên lỗi thời này là không có cơ sở.
Hóa ra, danh tiếng của đậu nành là chất gây rối loạn nội tiết dựa trên các nghiên cứu trên động vật và trong phòng thí nghiệm. Mặt khác, các thử nghiệm trên người cho thấy đậu nành hầu như không có tác dụng gì đối với chức năng tuyến giáp.
Tuy nhiên, đậu nành có thể ảnh hưởng đến thuốc điều trị tuyến giáp và việc tiêu thụ quá nhiều các sản phẩm từ đậu nành có thể gây ra vấn đề cho một số người.
Bài viết này thảo luận về sức khỏe của đậu nành và tuyến giáp. Bài viết giải thích những quan niệm sai lầm trước đây và hiểu biết hiện tại về tác động của đậu nành lên hormone tuyến giáp.
PROTEIN ĐẬU NÀNH VÀ ISOFLAVONE
Đậu nành là thực phẩm chính trong chế độ ăn uống ở châu Á trong nhiều thế kỷ và là một phần trong chế độ ăn uống của phương Tây kể từ những năm 1950. Đậu nành là nguồn cung cấp protein lành mạnh và đầy đủ, chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất béo không bão hòa đa có lợi cho tim.
Đậu nành cũng chứa các hợp chất hoạt tính sinh học được gọi là isoflavone, một loại phytoestrogen tương tự như hormone estrogen.
Đậu nành và isoflavone đậu nành đã được nghiên cứu rộng rãi và thấy có nhiều đặc tính có lợi cho sức khỏe. Đậu nành có thể giúp:
• Giảm tình trạng bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm ở phụ nữ mãn kinh
• Giảm mức cholesterol LDL
• Hạ huyết áp ở người bị tăng huyết áp
• Duy trì sức khỏe xương sau thời kỳ mãn kinh
• Giảm nguy cơ ung thư vú
ĐẬU NÀNH VÀ CHỨC NĂNG TUYẾN GIÁP
Trong nhiều năm, người ta cho rằng ăn đậu nành có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, có thể gây ra tình trạng suy giáp (chức năng tuyến giáp thấp).
Vào những năm 1930, đậu nành lần đầu tiên được phân loại là chất gây bướu cổ - một loại thực phẩm và chất bổ sung có thể làm thay đổi quá trình sản xuất hormone tuyến giáp và khiến tuyến giáp to ra (bướu cổ).
Trong những năm tiếp theo, các nghiên cứu trong PHÒNG THÍ NGHIỆM VÀ TRÊN ĐỘNG VẬT đã phát hiện ra rằng isoflavone đậu nành ảnh hưởng đến hormone tuyến giáp theo những cách sau:
• Ngăn chặn tác dụng của hormone tuyến giáp gây suy giáp
• Giảm sự hấp thu thuốc tuyến giáp từ ruột
• Kích thích tuyến giáp phát triển, dẫn đến bướu cổ
• Gây ra bệnh tuyến giáp tự miễn
Tuy nhiên, các NGHIÊN CỨU TRÊN NGƯỜI không cho thấy kết quả tương tự. Một phân tích tổng hợp năm 2019 của 18 thử nghiệm lâm sàng cho thấy đậu nành không ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp nói chung. Việc bổ sung đậu nành có liên quan đến việc tăng nhẹ nồng độ hormone kích thích tuyến giáp (TSH), nhưng dường như không có ý nghĩa lâm sàng.
Ngoài ra, một đánh giá năm 2022 về 417 nghiên cứu cho thấy isoflavone đậu nành không có tác động tiêu cực đến chức năng tuyến giáp, mức độ hormone tuyến giáp hoặc hormone sinh sản. Nói cách khác, danh tiếng của đậu nành là chất gây rối loạn nội tiết không được hỗ trợ bởi nghiên cứu hiện tại.
ĐẬU NÀNH CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN IỐT
Tuy nhiên, đậu nành có thể làm thay đổi chức năng tuyến giáp ở những người thiếu iốt. Hormone tuyến giáp được sản xuất trong tuyến giáp. Iốt, một khoáng chất thiết yếu trong chế độ ăn uống, là một thành phần của hormone tuyến giáp.
Đậu nành được cho là ức chế sản xuất hormone tuyến giáp bằng cách can thiệp vào quá trình đi vào tuyến giáp của iốt . Điều này có thể kích hoạt cơ chế phản hồi kích thích tuyến yên tiết ra nhiều TSH hơn.
TSH thường có chức năng thúc đẩy sản xuất hormone tuyến giáp. Khi hormone tuyến giáp thấp, nồng độ TSH tiếp tục tăng lên đến mức quá mức. Điều này có thể kích thích tuyến giáp quá mức và khiến tuyến giáp to ra, hình thành bướu cổ.
QUÁ NHIỀU ĐẬU NÀNH CÓ THỂ LÀ MỘT VẤN ĐỀ
Tiêu thụ quá nhiều đậu nành có thể làm thay đổi hoạt động của hormone tuyến giáp, nhưng cơ chế mà những thay đổi này xảy ra vẫn chưa rõ ràng.
Ví dụ, một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Sức khỏe Cộng đồng đã kết luận rằng nguy cơ mắc TSH cao gấp bốn lần ở những người ăn hai khẩu phần thực phẩm từ đậu nành mỗi ngày so với những người không ăn bất kỳ loại thực phẩm nào.
Một thử nghiệm lâm sàng năm 2018 phát hiện ra rằng tác dụng này có thể là do isoflavone chứ không phải do đậu nành. Trong nghiên cứu này, những người tham gia được dùng protein đậu nành cộng với isoflavone hoặc chỉ dùng protein đậu nành. Sau ba tháng bổ sung hàng ngày, chỉ có nhóm isoflavone có nồng độ hormone tuyến giáp T3 và TSH tăng cao.
Nghiên cứu hiện tại cũng phát hiện ra rằng phụ nữ dễ mắc các vấn đề về tuyến giáp liên quan đến các sản phẩm đậu nành hơn nam giới. Tuy nhiên, lý do cho phản ứng khác nhau này giữa nam và nữ vẫn chưa rõ ràng. 1
ĐẬU NÀNH VÀ THUỐC TUYẾN GIÁP
Đậu nành có thể ngăn cản sự hấp thụ tối ưu của thuốc thay thế tuyến giáp như levothyroxine. Điều này có thể khiến thuốc của bạn không mang lại kết quả nhất quán.
Nói chung, thuốc tuyến giáp nên được uống khi bụng đói để tránh hấp thụ không đều. Nên tránh các loại thực phẩm và đồ uống có chứa đậu nành trong bốn giờ trước và sau khi uống thuốc.
Ngoài ra, những người đang điều trị bằng iốt phóng xạ (RAI) nên tránh các sản phẩm từ đậu nành trong suốt thời gian điều trị. Theo Hiệp hội tuyến giáp Hoa Kỳ, lượng đậu nành cao có thể ảnh hưởng đến liệu pháp iốt phóng xạ và nên tránh.
ĂN BAO NHIÊU ĐẬU NÀNH LÀ TỐT CHO SỨC KHỎE?
Có trong đậu phụ, tempeh, miso và đậu edamame, đậu nành cũng được dùng làm chất độn trong thịt chế biến và sản xuất thịt và các sản phẩm thay thế sữa. Sữa đậu nành, pho mát đậu nành, sữa chua đậu nành, hạt đậu nành và bơ hạt đậu nành được bán rộng rãi trong các cửa hàng tạp hóa.
Đậu nành cũng được bán như một chất bổ sung chế độ ăn uống dưới dạng viên nang và bột dưới dạng protein đậu nành hoặc isoflavone đậu nành. Nghiên cứu cho thấy dùng 50 miligam (mg) đến 100 mg isoflavone đậu nành mỗi ngày là an toàn, nhưng số lượng cao hơn vẫn chưa được đánh giá.
TÓM TẮT
Theo nghiên cứu hiện tại, ăn đậu nành ở mức độ vừa phải không ảnh hưởng đến sức khỏe tuyến giáp. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều đậu nành có thể làm thay đổi nồng độ hormone tuyến giáp và cản trở quá trình sản xuất hormone tuyến giáp.
Isoflavone đậu nành, hợp chất hoạt tính sinh học có đặc tính phytoestrogen, có tác dụng có lợi cho sức khỏe tim mạch và có thể làm giảm các triệu chứng mãn kinh. Tuy nhiên, liều cao isoflavone đậu nành đã được chứng minh là làm tăng mức TSH và T3. Phụ nữ đặc biệt dễ bị tác dụng này.
Nếu bạn đang dùng hormone thay thế tuyến giáp tổng hợp, hãy tránh ăn hoặc uống các sản phẩm từ đậu nành trong vòng bốn giờ trước hoặc sau khi uống thuốc vì đậu nành có thể cản trở quá trình hấp thụ thuốc.
FDA khuyến cáo người lớn nên tiêu thụ 25 gram protein đậu nành mỗi ngày. Nghiên cứu bổ sung cho thấy nên hạn chế tiêu thụ isoflavone đậu nành ở mức 100 mg hoặc ít hơn mỗi ngày.
Tham khảo
https://www.verywellhealth.com/soy-and-the-thyroid-3231800 #:~:text=If%20you%20have%20thyroid%20disease,3