Very Awesome Space

Very Awesome Space Chuyến du hành kỳ thú tới Very Awesome Space đã sẵn sàng đón những phi hành gia từ VAS Hà Nội. Hãy cùng Vastronaut khám phá!

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] Giải mã Ma Trận Tình Bạn🚀🌌--------------------------------------------------Xin chào các phi ...
20/08/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] Giải mã Ma Trận Tình Bạn🚀🌌
--------------------------------------------------
Xin chào các phi hành gia trẻ! 🧑‍🚀 Hôm nay, mình vừa khám phá được một bản đồ cực quý trong không gian: Ma Trận Tình Bạn.

Bản đồ này không phải kho báu xa xôi đâu – nó chính là tập hợp 6 yếu tố nền tảng để hình thành và phát triển một tình bạn. Có yếu tố bạn đã sở hữu, có yếu tố bạn cần tìm kiếm ở người khác, và cũng có yếu tố cần luyện tập để tình bạn bền lâu. 📚✨
Đây là bí kíp giúp bạn kết nối được với những “người bạn đồng hành” tuyệt vời trên hành trình vũ trụ… à nhầm, hành trình học đường! 📚✨

🪐 6 tọa độ vàng trong Ma Trận Tình Bạn:
1️⃣ Proximity – Sự gần gũi
Giống như hai phi thuyền đỗ gần nhau, cơ hội “trao đổi tín hiệu” sẽ cao hơn. Ngồi cùng bàn, học cùng lớp, hay gặp nhau ở CLB… tất cả đều giúp tình bạn dễ hình thành hơn.
2️⃣ Similarity – Sự tương đồng
Cùng tần số sóng radio, dễ bắt tín hiệu! 🚀 Thích cùng một bộ phim, mê cùng một môn thể thao, hoặc có cùng cách nghĩ – sẽ dễ dàng “kết nối không dây” hơn.
3️⃣ Reciprocity – Sự tương hỗ
Đôi khi bạn và “đồng đội” lại khác nhau, nhưng chính sự khác biệt ấy lại bổ sung cho nhau như… phi hành gia và kỹ sư trưởng. Một người giỏi bay, một người giỏi sửa – cùng nhau là vô địch! 🛠️🪐
4️⃣ Self-Disclosure – Tự bộc lộ
Khi bạn mở nắp mũ phi hành gia ra và kể một chút về mình – sở thích, ước mơ, nỗi sợ – đối phương cũng sẽ cảm thấy an toàn để chia sẻ. Từ đó, tình bạn tiến lên một tầm cao mới! 🌠
5️⃣Availability – Sự sẵn sàng
Có mặt khi cần, chủ động xuất hiện và dành thời gian cho nhau. Như một vệ tinh luôn “bắt sóng” được tàu mẹ, sự sẵn sàng là dấu hiệu cho thấy bạn coi trọng mối quan hệ này.
6️⃣ Interest – Sự quan tâm
Không chỉ có mặt, mà còn để ý đến cảm xúc và nhu cầu của nhau. Một tin nhắn hỏi thăm, một lời động viên, hay đơn giản là lắng nghe – đó là nhiên liệu giúp “tàu tình bạn” bay xa. 🚀❤️

💡 Nhớ nhé: Tình bạn không phải phép màu xuất hiện ngay lập tức. Nó giống như chuyến du hành vũ trụ – cần thời gian, sự tin tưởng, và đôi khi… vài vụ “rung lắc” nhẹ để hiểu nhau hơn.
🛰️ Hôm nay, bạn sẽ bật tín hiệu kết nối với ai trong quỹ đạo của mình?



Nội dung & Ảnh: Minh Anh
👨‍🚀It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] Để trải qua Post-holiday blues--------------------------------------------------😵Tôi là nạn n...
13/08/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] Để trải qua Post-holiday blues
--------------------------------------------------
😵Tôi là nạn nhân của... Nghỉ Hè :)))

Là một "cá thể nghỉ hè vượt trội", chắc hẳn bạn đã "quậy đục ngầu" kỳ nghỉ vừa rồi với những buổi ngủ nướng, những chuyến đi chơi, và những khoảnh khắc tự do không bài vở. Nghe Đãaaaaa gì đâu á! Nhưng mà hè hết rồi đó bạn ơi 😭.

Bạn cảm thấy gì khi phải chia tay với cái gối thân yêu và quay về với sách vở, đồng phục, và chuông báo thức? Nếu bạn cảm thấy hụt hẫng, buồn bã, hay muốn "đình công đi học", thì có thể bạn đang gặp phải một hiện tượng tâm lý khá phổ biến. Đó là:

🥹🥹Nỗi buồn sau mùa lễ (Post-holiday blues)

“Nỗi buồn sau mùa lễ” là một trạng thái tâm lý với nỗi buồn kéo dài, xảy ra vào giai đoạn cuối hoặc sau dịp lễ hay một sự kiện đặc biệt nào đó. Trạng thái này sẽ biến mất dần khi bạn từ từ làm quen lại được với nhịp sống bình thường. Bất kỳ ai cũng có thể trải qua nỗi buồn mùa lễ, nhưng mức độ "lụy nghỉ lễ" sẽ khác nhau tùy vào mỗi cá nhân.

😞Tâm trạng mà người "lụy nghỉ lễ" có thể trải qua như:

👎Kiệt quệ cảm xúc
Có thể do bạn đang kiệt sức vì kế hoạch nghỉ lễ điên cuồng với lịch trình dày đặc. Bạn đã kiệt sức với kế hoạch nghỉ lễ “điên cuồng” với lịch trình dày đặc đến nỗi giờ chỉ muốn... nghỉ lại lần nữa.

👎Cảm giác hụt hẫng
Khi tận hưởng kỳ nghỉ lễ, bạn có thể đã nhận được một lượng lớn các hormone hạnh phúc (dopamine, serotonin, oxytocin, endorphin) từ việc vui chơi, quây quần bên người thân, gia đình; hay du lịch, ăn uống. Tuy nhiên khi kỳ nghỉ kết thúc, các loại hormone từ đó cũng giảm theo một cách đột ngột, khiến bạn cảm thấy hụt hẫng thất vọng ngay lập tức.
Đây là một phần của quá trình lấy lại nhịp sống bình thường của bạn sau 1 kỳ nghỉ với nhiều kích thích hạnh phúc.

👎Cảm giác cô đơn
Ai cũng bận rộn trở lại, bạn thì phải xa nhà, xa bạn bè thân quen, cảm giác lạc lõng dần xuất hiện.
Đặc biệt là đối với các bạn học sinh học xa nhà.

👎Căng thẳng stress
Khi mà sau kỳ nghỉ là tiếp nối các áp lực thi cử, hay chuẩn bị vào trường mới, với bạn mới, khiến bạn lo lắng, căng thẳng hơn.

🔨Những tâm trạng này có thể ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống:
Thay đổi khẩu vị → Cân nặng tăng giảm thất thường.
Khó ngủ, mất ngủ.
Khó tập trung.
Suy nghĩ tiêu cực.
Trạng thái mệt mỏi, uể oải hơn bình thường.
Luôn cảm thấy lo lắng căng thẳng, dễ cáu kỉnh.
Mất hứng thú với các hoạt động thường ngày.

✅ Tips vượt qua post-holiday blues:

1️⃣Kiếm một hoạt động mà bạn hứng thú, có thể làm trong năm học mới.
Thay vì để “lạc trôi” theo tháng 8, hãy thử rủ bạn bè cùng chơi đá bóng, hay tạo challenge cùng bạn bè chinh phục: gấp đủ 1000 con hạc, đá cầu được 10 lần liên tục…

2️⃣Duy trì các kết nối
Giao lưu với bạn bè trên lớp, hay cùng hẹn nhau đi ăn vặt sau giờ học. Ngoài ra, bạn hoàn toàn có thể video call với những người thân ở xa, giúp mình không cô đơn nữa.

3️⃣Chia sẻ cảm xúc
Nói chuyện với người mà bạn tin tưởng: bố mẹ, anh chị em, bạn bè về tâm trạng của mình.

4️⃣Tìm cách giảm stress
Xem một bộ phim hài, tập thể dục nhẹ nhàng, đi bộ, nghe nhạc, hoặc thiền vài phút mỗi ngày.

5️⃣Điều chỉnh lại lịch sinh hoạt
Bắt đầu ngủ sớm, dậy sớm trước khi đi học vài ngày để cơ thể làm quen dần với giờ giấc đi học.

6️⃣Tâm sự với anh Long và chị Nhi tại phòng Tâm lý học đường VAS
Bạn không cần đối mặt một mình! Ở trường, bạn sẽ luôn có 1 sự hỗ trợ từ phòng 615: Tâm lý học đường nhé.

🎒 Post-holiday blues là thật, nhưng nó sẽ không kéo dài mãi.
Inbox fanpage này để đặt lịch hẹn nha.

-holidayBlues

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] HIỆU ỨNG NGƯỜI NGOÀI CUỘC - Vì sao đám đông thường vô trách nhiệm?---------------------------...
18/07/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] HIỆU ỨNG NGƯỜI NGOÀI CUỘC - Vì sao đám đông thường vô trách nhiệm?
--------------------------------------------------
🤔 Đã bao giờ bạn…
…thấy một người bạn đang chật vật bê đồ lỉnh kỉnh đi giữa một hành lang láo loạn giờ ra chơi nhưng lại chần chừ nên giúp hay không, và rồi thành không làm gì cả.
Sau đấy, nỗi dằn vặt vì không hành động đó cứ bám theo bạn, nhưng liệu bạn có biết rằng đó là một hiện tượng tâm lý đã được nghiên cứu. Nó có tên là:

Hiệu ứng người ngoài cuộc hay Hiệu ứng bàng quang (Bystander effect) 👥.

Đó là khi sự hiện diện của nhiều người xung quanh khiến một cá nhân có ít khả năng can thiệp hoặc giúp đỡ hơn trong tình huống khẩn cấp hoặc bất thường. Thật trớ trêu khi càng nhiều người chứng kiến ở đó, thì khả năng có người ra tay cứu giúp càng thấp.

Năm 1968, hai nhà tâm lý học Latane & Darley đã thực hiện một nghiên cứu nổi tiếng. Họ tạo ra một tình huống giả lập có người cần giúp đỡ, và theo dõi phản ứng của những người chứng kiến. Kết quả là trong tình huống người chứng kiến ở một mình, có đến 85% mọi người sẵn sàng hành động ngay. Nhưng khi có 6 người cùng chứng kiến (trong đó có 5 người là diễn viên), con số đó giảm xuống chỉ còn 31%. Điều đáng nói là: ai cũng trông có vẻ lo lắng, nhưng lại không làm gì cả.

🔍Vì sao ta lại trở thành một người ngoài cuộc thụ động như vậy?

😐😐Sự thờ ơ theo số đông (Pluralistic Ignorance)

Người chứng kiến có xu hướng đánh giá mức độ nghiêm trọng của tình huống dựa trên phản ứng của những người xung quanh. Kể cả bạn cảm thấy đó là một tình huống nguy cấp. Nhưng khi thấy mọi người xung quanh không có hành động gì, bạn cũng sẽ có xu hướng thích ứng, bắt chước theo số đông. Người này bắt chước người kia, và kết luận rằng: “chắc không phải vấn đề gì lớn, do mình tưởng tượng thôi.”, tạo thành một đám đông thờ ơ.
(Hãy tìm đọc bài Hành vi thích ứng để hiểu thêm)

👥Sự phân tán trách nhiệm (Diffusion of responsibility)

Càng nhiều người hiện diện ở đó, ta càng do dự giúp đỡ, nghĩ rằng: “Sẽ có ai đó giúp thôi.”. Trong đám đông đó, trách nhiệm giúp đỡ được chia đều cho tất cả mọi người, khiến cho áp lực phải hành động không còn nặng nữa → Kết quả là không ai giúp đỡ cả. Đây cũng là lý do khiến người ta hành động dứt khoát trong tình huống chỉ có 1 người chứng kiến, và chậm trễ trong đám đông nhiều người.

🗣Nỗi sợ bị đánh giá (Evaluation apprehension)

Sự giúp đỡ bị ngăn cản bởi nỗi sợ bị người khác đánh giá nếu lỡ như hành động giúp đỡ là dư thừa, ngớ ngẩn; hay sợ bị bàn tán hiểu lầm rằng bạn là người gây ra tai nạn đó, dính dáng đến pháp lý. Chúng ta sợ làm sai, bị hiểu lầm, hay trở thành tâm điểm chú ý: “Lỡ họ không giúp thì sao?”, “Có khi mình đang làm quá lên không?”, “Nếu can thiệp sai, có bị liên lụy gì không?”. Sự lo lắng bị người khác đánh giá khiến ta chọn cách an toàn nhất là không làm gì cả. Đặc biệt là trong các tình huống có sự mơ hồ: không biết người kia có cần sự trợ giúp hay không? Hay là không biết cách giúp người kia kiểu gì? Liệu việc giúp đỡ có dính líu tới pháp luật không?

❄️Vậy điều đó có nghĩa là con người chúng ta… vô cảm?

Không hẳn. Hầu hết chúng ta không phải người xấu. Nhưng tâm lý của con người không đơn giản là “thấy-là-làm”. Cảm xúc, hoàn cảnh, sự hiện diện của người khác… tất cả ảnh hưởng đến cách ta phản ứng trong tích tắc.

✅Vậy nên việc trở thành một người ngoài cuộc chủ động hơn, việc đơn giản là luôn nhận thức về hiệu ứng bàng quang này:

⭐Tự nhắc mình:
“Có thể mình đang rơi vào hiệu ứng người ngoài cuộc. Đừng trông chờ người khác!”
⭐Xem xét sự an toàn của bản thân:
Trước hết, đảm bảo tình huống đang không gây nguy hiểm tới bản thân mình.
⭐Giúp đỡ trong khả năng của mình
Nếu không thể trực tiếp giúp, thì có thể gọi hỗ trợ (thầy cô, bảo vệ, cấp cứu...)
⚠️ Lưu ý: Luôn ưu tiên sự an toàn của mình

🫥Nếu bạn là “người trong cuộc” thì làm sao để được giúp?
Hãy chỉ định cụ thể một người trong đám đông để giúp bạn: “Bạn áo đỏ ơi, giúp mình với!”. Cách này phá vỡ sự phân tán trách nhiệm, khiến người đó biết rõ rằng bạn đang cần giúp đỡ, ngay lúc này.



👨‍🚀Hồng Hà,
It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66
Muốn chia sẻ trải nghiệm cá nhân trong Nhật ký Du hành: https://forms.gle/2bzsAdkX5tdy5VcYA

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] HÀNH VI THÍCH ỨNG - Thứ khiến cho chúng ta hành động giống nhau------------------------------...
11/07/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] HÀNH VI THÍCH ỨNG - Thứ khiến cho chúng ta hành động giống nhau
--------------------------------------------------
🤔Bạn từng làm điều gì đó chỉ vì tụi bạn mình ai cũng làm chưa?👉 Không muốn bị lạc quẻ, không muốn trở thành “đứa kỳ lạ nhất nhóm”?

Thật ra, đó là một hiện tượng tâm lý rất quen thuộc có tên là: Hành vi thích ứng (Conformity). Điều này diễn ra thường xuyên hơn bạn nghĩ đó, không chỉ trong tình bạn, mà còn ngoài đời sống nữa.
--------------------------------------------
🤖Hành vi thích ứng là khi chúng ta thay đổi hành vi hay niềm tin để hòa nhập vào mọi người xung quanh. Áp lực cho sự thay đổi này có thể đến từ hội nhóm, một kỳ vọng nào đó, hay một khuôn mẫu xã hội nào đó.

📌Có 3 loại hành vi thích ứng:

1️⃣Tuân thủ bên ngoài (Compliance)

Bạn giả vờ đồng ý với nhóm dù thực tâm bạn không đồng tình với điều đó. Sự tuân thủ bên ngoài này xảy ra khi một cá nhân tìm kiếm sự chấp thuận từ một nhóm, một phần thưởng nào đó, hoặc để né kết quả tiêu cực. Sự tuân thủ bên ngoài chỉ là thay đổi tạm thời và sẽ dừng lại khi không có sự hiện diện của áp lực ở đó.
Ví dụ: Bạn cười hùa theo một câu đùa mà mọi người đều cười, dù bạn cho là nhạt nhẽo.

2️⃣Nhận dạng hóa (Identification)

Bạn hiểu rẳng thay đổi hành vi để phù hợp với vai trò của mình trong một hoàn cảnh cụ thể nào đó theo quy chuẩn xã hội. Sự nhận dạng hóa phần lớn này là ngắn hạn.
Ví dụ: Bạn hiểu rằng mình phải mặc trang phục chỉnh tề, nghiêm túc với vai trò là một học sinh tới trường đi học. Còn khi ở nhà, bạn hiểu rằng mình có thể mặc thoải mái.

3️⃣Nội tâm hóa (Internalisation)

Bạn thực sự tin và muốn làm theo niềm tin/hành vi của nhóm. Đây là hình thức tuân thủ sâu sắc và lâu dài nhất.
Ví dụ: Nhóm của bạn luôn mang thêm túi vải đi để đựng đồ, và nói không với túi bóng (bọc nilon), và bạn không chỉ làm theo, mà còn cảm thấy việc đó rất đúng đắn và cần thiết.

🔍Vì sao con người lại có hành vi thích ứng theo số đông? Các nhà nghiên cứu đã chỉ nhiều lý do khác nhau:

✅Vì thông tin (Informative social influence):

Khi không chắc nên hành xử thế nào, chúng ta thường nhìn vào người khác để tìm gợi ý - Điều này thực ra rất hữu ích!
Người khác có thể có nhiều kinh nghiệm hoặc hiểu biết hơn, nên làm theo họ đôi khi giúp ta học hỏi tốt hơn.
Ví dụ: Khi tới một lớp học mới, bạn sẽ quan sát mọi người để lấy thông tin về việc để cặp ở đâu, treo áo khoác ở đâu, hay ở đâu được cất sách vở.

📍Vì quy chuẩn (Normative social influence):

Chúng ta thích ứng để tránh bị đánh giá là “khác người” hay “ngớ ngẩn”, để được nhập hội với một nhóm.
Ví dụ: Ăn mặc giống các bạn của mình để trông giống như một thành viên của một nhóm.

👁️ Tâm lý “soi” người khác để hành xử cho giống là rất phổ biến, đặc biệt khi bạn không rõ mình nên làm gì trong môi trường mới, còn nhiều mơ hồ, và thiếu hướng dẫn rõ ràng.

Hãy chia sẻ những clip/video ngắn thú vị thể hiện hành vi thích ứng trên Facebook, Tiktok, hay Youtube reels mà bạn tìm thấy được dưới phần Bình luận nhaaa👇.
🐧Hãy cho tôi link.



👨‍🚀Hồng Hà,
It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66
Muốn chia sẻ trải nghiệm cá nhân trong Nhật ký Du hành: https://forms.gle/2bzsAdkX5tdy5VcYA

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] BẠN BẠN BÈ BÈ BẠN BÈ BÈ BẠN --------------------------------------------------🌟Bạn và bạn thâ...
04/07/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] BẠN BẠN BÈ BÈ BẠN BÈ BÈ BẠN
--------------------------------------------------
🌟Bạn và bạn thân của mình đã quen nhau từ khi nào vậy? Giữa một thế giới hàng triệu người, làm cách nào mà chúng ta thành bạn với nhau nhỉ?
Hãy cùng khám phá các yếu tố thúc đẩy khả năng chúng ta trở thành bạn của nhau nhé.
--------------------------------------------
1️⃣Hiệu ứng khoảng cách gần (Proximity effect; Goodfriend & Hack, 2022) 🏠👀

Việc ở gần nhau (ví dụ: học chung lớp, sống cùng khu phố, làm chung một dự án online, hoặc đơn giản là thường xuyên gặp nhau ở cùng quán cà phê) giúp tạo ra nhiều cơ hội tiếp xúc và tương tác. Điều này khiến chúng ta cảm thấy quen thuộc và gần gũi hơn, từ đó dễ dàng hình thành mối quan hệ.

Một phần lý do cũng nằm ở hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên (mere exposure effect), một hiện tượng tâm lý cho thấy con người thường có xu hướng phát triển thiện cảm với những điều hoặc những người họ thường xuyên tiếp xúc, ngay cả khi những lần tiếp xúc đó rất đơn giản hoặc thoáng qua. Sự lặp đi lặp lại này khiến chúng ta cảm thấy an toàn và dễ chịu hơn khi ở cạnh người đó, tạo nền tảng cho tình bạn phát triển.

2️⃣Hiệu ứng tương đồng (Similarity effect; Laursen, 2017) 👯

Sự giống nhau giữa hai người cũng là một yếu tố quan trọng trong việc hình thành tình bạn. Chúng ta thường dễ cảm thấy thiện cảm với những người có điểm chung với mình , có thể về tuổi tác, giới tính, sở thích, hay giá trị văn hóa, cách nhìn nhận cuộc sống.

Sự tương đồng tạo cảm giác thân quen, giúp chúng ta dễ dàng mở lòng và chia sẻ. Không chỉ vậy, khi trò chuyện với người có quan điểm hay tính cách giống mình, chúng ta thường nhận được sự đồng cảm và phản hồi tích cực, từ đó cảm thấy được thấu hiểu và kết nối hơn.

3️⃣Thuyết nhu cầu bổ sung (Complementary needs theory; Yan et al., 2022) 🧩

Bạn nghĩ rằng phải “hợp nhau” mới chơi thân được? Chưa chắc đâu nhé :vv

Trái với hiệu ứng tương đồng, thuyết này nhấn mạnh việc chúng ta cũng có thể bị thu hút bởi người có những điểm mạnh mà bản thân mình còn thiếu, đặc biệt là ở những khía cạnh mình muốn học hỏi. Sự bổ sung này không chỉ giúp chúng ta học hỏi cái mới mà còn cân bằng được những điều mình còn thiếu mà người giống mình không thể mang lại (Slotter & Gardner, 2011).

Ví dụ, người hay do dự lại được tiếp thêm quyết đoán từ người bạn dám nghĩ dám làm.
--------------------------------------------
👉 Giờ thì bạn đã hiểu vì sao bạn và người bạn thân ấy lại “dính” với nhau chưa? Hãy chia sẻ (ẩn danh cũng được nha) câu chuyện tình bạn của bạn ở phần bình luận nhé.



👨‍🚀Hồng Hà,
It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66
Muốn chia sẻ trải nghiệm cá nhân trong Nhật ký Du hành: https://forms.gle/2bzsAdkX5tdy5VcYA

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] TẢNG BĂNG CHÌM CỦA CẢM XÚC P2--------------------------------------------------🔁 6 bước phá v...
27/06/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] TẢNG BĂNG CHÌM CỦA CẢM XÚC P2
--------------------------------------------------
🔁 6 bước phá vỡ vòng luẩn quẩn tổn thương

1. Nhận diện “vòng luẩn quẩn” là kẻ thù chung - không phải đối phương

Thay vì “đối đầu” với người thân, hãy cùng nhìn nhận chính vòng lặp tiêu cực mới là thứ cần phá vỡ.
👍Ví dụ: Thay vì mẹ cho rằng “con vô tâm” hay con cho rằng “mẹ không thương mình”, cả hai cùng nhìn nhận: “Có vẻ như cả hai mẹ con đang bị cuốn vào một vòng luẩn quẩn mà không ai cố ý cả.”

2. Làm rõ điều bạn nhận được từ người kia

Đừng phỏng đoán, hãy “kiểm tra lại” điều bạn hiểu khi nhận các thông tin (lời nói, biểu cảm, cử chỉ...) từ người kia: “Theo như mẹ hiểu thì ý con là..., đúng không?”
👍Ví dụ:
Mẹ hỏi:
“Mẹ thấy con im lặng nên nghĩ là con không quan tâm, nhưng mẹ không chắc điều đó có đúng không?”
Con có thể phản hồi:
“Con im lặng không phải vì con không quan tâm, mà vì con sợ nếu con nói thì mẹ sẽ lại la mắng...”

3. Chịu trách nhiệm với phản ứng của chính mình trong vòng luẩn quẩn

Hãy nhìn lại cách mình đã hành xử (cáu gắt, rút lui, im lặng...) và nhận phần của mình trong xung đột.
🗣“Mẹ thừa nhận là mẹ đã nổi nóng, lớn tiếng, khiến con thấy bị tổn thương và phải phản kháng lại mẹ.”

4. Chia sẻ nỗi sợ và cảm xúc sâu bên trong

Nhiều hành vi gây tổn thương xuất phát từ “phần chìm của tảng băng” (sợ bị bỏ rơi, bị xem nhẹ...). Khi ta dám chia sẻ sự dễ bị tổn thương, kết nối bắt đầu.
🗣“Thực ra mẹ thấy mình kiệt sức và thất vọng, rồi sợ rằng công sức mình bỏ ra không được ai quan tâm.”

5. Cùng nhau làm rõ vòng luẩn quẩn và "phần chìm của tảng băng" của cả 2 người

👍Ví dụ: Mẹ và con bắt đầu nhận ra mình đang kích hoạt một vòng phản ứng vô thức ở nhau, nơi mà cả hai đều đang cố tự bảo vệ mình nhưng lại khiến người kia cảm thấy tổn thương hơn.
Con hiểu ra: “Mẹ la con (hành vi: thúc ép - đòi hỏi) vì mẹ sợ con không quan tâm gì đến mẹ (nhu cầu gắn bó). Mẹ đang đi tìm những dấu hiệu cho thấy con thực sự trân trọng và để tâm đến mẹ.”
Mẹ cũng bắt đầu thấy rõ hơn: “Con rút lui, im lặng (hành vi: né tránh – thu mình) vì con sợ nếu con nói gì ra, mẹ sẽ không hiểu con mà còn giận dữ thêm (sự sợ hãi). Con đang tìm cách để không làm mọi chuyện tệ hơn.”

6. Xây dựng lại cảm giác an toàn

Định hướng lại cách hành xử của mình trong tình huống tương tự, để tránh rơi lại lại vòng tròn luẩn quẩn lần nữa.
👍Ví dụ:
Về phần mẹ:
“Lần sau mẹ sẽ suy nghĩ sâu hơn về cảm xúc và điều mẹ mong muốn và nói thẳng: ‘Mẹ đang cảm thấy quá tải việc nhà. Mẹ cần con giúp mẹ một việc này.’. Và mẹ sẽ cố không trách móc hay cáu gắt như trước.”
Về phần con:
“Con sẽ hỏi rõ hơn: ‘Điều mẹ thực sự cần con giúp là gì? Mẹ mong đợi con làm gì?’ ”

#
👨‍🚀Hồng Hà,
It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66
Muốn chia sẻ trải nghiệm cá nhân trong Nhật ký Du hành: https://forms.gle/2bzsAdkX5tdy5VcYA

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] TẢNG BĂNG CHÌM CỦA CẢM XÚC--------------------------------------------------🤳Vì sao chúng ta ...
20/06/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] TẢNG BĂNG CHÌM CỦA CẢM XÚC
--------------------------------------------------
🤳Vì sao chúng ta lại dễ “lạc mất” nhau trong chính gia đình mình?

Gia đình thường được xem là nơi an toàn nhất để ta trở về, nơi ta có thể là chính mình mà không sợ bị tổn thương. Nhưng thực tế, chính trong không gian tưởng như thân thuộc ấy, những vết rạn vẫn có thể âm thầm hình thành từ những điều rất nhỏ: một lời trách móc, một ánh nhìn thất vọng, hay một cảm xúc không được lắng nghe.

Chính vì sự gần gũi của tình thân, ta dễ rơi vào một cái bẫy tâm lý: cho rằng người thân phải “tự hiểu” mình mà không cần nói rõ. Đó chính là lý do mà chúng ta cần hiểu về khái niệm Emotional Iceberg, để có thể phá vỡ được cái bẫy tâm lý này.
--------------------------------------------------
🧊 Cảm xúc giống như một tảng băng

Emotional Iceberg - Tảng băng Cảm xúc là một cách so sánh, cũng là một cách để hiểu sâu hơn về những cảm xúc mà chúng ta thường truyền đạt cho nhau trong quá trình giao tiếp. Như một tảng băng trôi, điểu ta nói ra khi giao tiếp chỉ là phần nổi của tảng băng, còn ẩn dưới đại dương là cả một “phần băng chìm khổng lồ” gồm cảm xúc và nhu cầu thầm kín mà nếu không được diễn đạt ra rõ ràng thì không ai có thể nhìn thấu được. Và khi cảm xúc và nhu cầu không được xoa dịu thì ta dễ cảm thấy thất vọng, tổn thương và vô thức phản ứng bằng phán xét, cáu gắt, hoặc im lặng.

Ví dụ:
“Con chẳng bao giờ làm việc nhà gì cả!”
Ẩn sâu bên dưới có thể là: “Mẹ đang cảm thấy quá tải và cần sự giúp đỡ.”

Nhưng vì “phần băng chìm” ấy không được truyền đạt rõ ràng, người con khi nghe chỉ tiếp nhận được sự trách móc và phản ứng đáp trả lại. Từ đó, tạo nên một vòng luẩn quẩn những tổn thương (Pain cycle):

Mẹ thấy con im lặng → nghĩ con vô tâm → mẹ nổi cáu → Con thấy mẹ luôn mắng mình → nghĩ mẹ không thương mình Con phản kháng lại → Mẹ lại thấy con khó dạy → càng mất kiên nhẫn hơn….

Càng ngày, các thành viên càng thu mình lại, dè chừng lẫn nhau, hay tránh mặt nhau, mất đi cảm giác an toàn để chia sẻ thật lòng.

🔑 Cảm giác an toàn cảm xúc: Nền tảng của mọi kết nối

An toàn cảm xúc nghĩa là bạn có thể là chính mình, có thể chia sẻ mà không sợ bị chê bai, phủ nhận hay làm tổn thương. Trong một mối quan hệ lành mạnh, mọi người có thể nhận diện và nói ra cảm xúc thật và nhu cầu của mình một cách rõ ràng.

Ví dụ:
"Mẹ cảm thấy mình làm rất nhiều việc, nhưng đôi khi mẹ thấy như không ai để ý hay trân trọng những điều đó. Mẹ cần sự giúp đỡ của con."
→ thay vì "Con chẳng bao giờ giúp mẹ gì cả"

Ở phần sau, hãy cùng khám phá 6 bước phá vỡ vòng luẩn quẩn tổn thương nhé! Gét gô!

#

👨‍🚀Hồng Hà,
It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66
Muốn chia sẻ trải nghiệm cá nhân trong Nhật ký Du hành: https://forms.gle/2bzsAdkX5tdy5VcYA

[DÀNH CHO PHHS][CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] CÁC KIỂU PHONG CÁCH NUÔI DẠY CON--------------------------------------------👪T...
13/06/2025

[DÀNH CHO PHHS][CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] CÁC KIỂU PHONG CÁCH NUÔI DẠY CON
--------------------------------------------
👪Trong bài trước, ta đã nói về sự gắn bó giữa cha mẹ và con cái – “sợi dây kết nối vô hình” ảnh hưởng tới cách chúng ta xây dựng các mối quan hệ sau này. Nếu thuyết gắn bó nói lên cách trẻ cảm nhận về sự an toàn và gần gũi với cha mẹ thì phong cách nuôi dạy con lại là cách cha mẹ hành xử, đặt giới hạn và thể hiện tình cảm với con trong quá trình trưởng thành.

Dựa trên công trình nghiên cứu của nhà tâm lý học Diana Baumrind, các nhà khoa học đã phân loại bốn phong cách chính: nuôi dạy con kiểu thẩm quyền (authoritative), độc đoán (authoritarian), nuông chiều (permissive) và thờ ơ (uninvolved). Mỗi phong cách mang lại những ảnh hưởng khác nhau đến hành vi, cảm xúc và sự trưởng thành của trẻ. Cùng nhau khám phá nhé!

1️⃣Nuôi dạy kiểu độc đoán 🚫

Cha mẹ độc đoán thường nuôi dạy con bằng các quy tắc, tiêu chuẩn khắt khe, và các hình phạt. Cha mẹ luôn kỳ vọng cao ở trẻ 1 cách cứng nhắc, và mong đợi sự tuân thủ tuyệt đối của trẻ.

Đứa trẻ được nuôi dạy theo kiểu độc đoán sẽ rất ngoan, tuân theo các quy tắc. Tuy nhiên, chúng sẽ lớn lên với sự sợ hãi bị phạt, thiếu khả năng tự đưa ra quyết định, và kỹ năng xã hội kém. Hoặc ngược lại, có thể trở nên nổi loạn.

2️⃣Nuôi dạy kiểu nuông chiều 🍭

Cha mẹ nuôi chiều thường sẽ dễ trở thành bạn với đứa trẻ hơn. Họ rất yêu thương và chiều chuộng con cái. Cha mẹ này cũng thường có ít đưa ra kỉ luật và giới hạn rõ ràng cho con trẻ, để đứa trẻ tự do đưa ra quyết định của mình, và thậm chí bao che cho trẻ khi hậu quả xấu ập tới.

Đứa trẻ lớn lên thường tự tin và kỹ năng xã hội tốt, nhưng lại thiếu kỹ năng quản lý bản thân, dễ hành động theo cảm tính, và khó thích nghi với môi trường kỷ luật.

3️⃣Nuôi dạy kiểu thẩm quyền 👨‍⚖️

Cha mẹ theo phong cách này vừa thiết lập giới hạn rõ ràng, vừa thể hiện sự ấm áp, lắng nghe và tôn trọng ý kiến của con cái. Họ cổ vũ sự độc lập ở trẻ nhưng vẫn giữ vai trò là người hướng dẫn, giải thích lý do cho các quy tắc.

Trẻ được nuôi dạy theo kiểu uy quyền có xu hướng lớn lên tự tin hơn, có khả năng kiểm soát tốt, và độc lập, tự chủ hơn.

4️⃣Nuôi dạy kiểu phó mặc 💤

Cha mẹ phó mặc thường đáp ứng nhu cầu cơ bản của trẻ nhưng ít dành thời gian quan tâm, chăm sóc đứa trẻ. Họ có thể quá bận rộn, căng thẳng, hoặc thiếu kỹ năng nuôi dạy nên thường để con tự xoay sở.

Đứa trẻ khi lớn lên có thể bị thiếu tự tin, gặp các vấn đề về hành vi và cảm xúc, ít đòi hỏi, khả năng đáp ứng thấp và rất ít giao tiếp với cha mẹ.

💡Nuôi dạy là yếu tố quan trọng, nhưng không quyết định tất cả.

⭐Tính khí của đứa trẻ cũng đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng tới cách nuôi dạy của cha mẹ. Một nghiên cứu 2016 chỉ ra rằng đôi khi sự nuông chiều của phụ huynh không phải do cha mẹ quá dễ dàng, mà vì họ cảm thấy bất lực trong việc kiểm soát những đứa trẻ “khó dạy”.

⭐Văn hóa cũng có ảnh hưởng không nhỏ tới xu hướng phát triển của trẻ. Ví dụ: phong cách nuôi dạy theo kiểu độc đoán thường liên quan tới kết quả học tập kém. Nhưng trong những nền văn hóa đề cao tính cá nhân (như ở phương Tây), mối liên hệ này lại yếu hơn.

👉 Nói cách khác, phong cách nuôi dạy và kết quả phát triển của trẻ có liên hệ với nhau, nhưng không phải mối quan hệ nhân quả.



👨‍🚀Hồng Hà,
It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66
Muốn chia sẻ trải nghiệm cá nhân trong Nhật ký Du hành: https://forms.gle/2bzsAdkX5tdy5VcYA

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] LÝ GIẢI CÁC MỖI QUAN HỆ BẰNG THUYẾT GẮN BÓ--------------------------------------------------👪...
06/06/2025

[CẨM NANG DU HÀNH TÂM TRÍ] LÝ GIẢI CÁC MỖI QUAN HỆ BẰNG THUYẾT GẮN BÓ
--------------------------------------------------
👪Thuyết gắn bó (Attachment theory) được giới thiệu lần đầu bởi John Bowlby, và sau này được phát triển thêm bởi Mary Ainsworth (1978). Sự gắn bó về cảm xúc giữa trẻ em và người chăm sóc chính (thường là bố mẹ) đóng vai trò quan trọng trong cách chúng hình thành các mối quan hệ sau này.

Hãy cùng khám phá 4 kiểu gắn bó theo học thuyết này nhé!
--------------------------------------------
1. Gắn bó an toàn😺

Trẻ có kiểu gắn bó an toàn thường được cha mẹ hoặc người chăm sóc chính yêu thương, quan tâm và đáp ứng nhu cầu đầy đủ. Sự ổn định này giúp trẻ hình thành cảm giác an toàn, được yêu thương và thấu hiểu. Nhờ có nền tảng an toàn, trẻ có sẵn sàng khám phá thế giới xung quanh hơn.

Khi trưởng thành, những người này thường có khả năng xây dựng các mối quan hệ lành mạnh, lâu dài. Họ cảm thấy thoải mái khi ở gần người khác, dễ dàng chia sẻ cảm xúc, và sẵn sàng tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần. Họ có lòng tự tôn cao, ít lo lắng bị bỏ rơi và thường bao dung hơn trong các mối quan hệ.

2. Gắn bó lo âu💣

Kiểu gắn bó lo âu thường hình thành khi trẻ không được đáp ứng nhu cầu một cách ổn định. Sự thiếu nhất quán trong việc đáp ứng nhu cầu, đặc biệt là tình cảm, khiến trẻ luôn sống trong nỗi lo bị bỏ rơi và tìm mọi cách để thu hút sự chú ý từ cha mẹ.

Khi lớn lên, những người này thường có xu hướng lo lắng quá mức trong các mối quan hệ. Họ rất sợ cô đơn, thường cảm thấy bất an và cần sự đảm bảo liên tục từ người yêu. Dù rất khao khát sự thân mật, họ lại hay lo sợ bị bỏ rơi. Họ dễ bị chi phối bởi cảm xúc, có xu hướng kiểm soát đối phương, và hay phàn nàn rằng mình không được yêu thương đủ.

3. Gắn bó né tránh🙈

Trẻ có kiểu gắn bó né tránh thường lớn lên trong môi trường thiếu tình cảm, bị thờ ơ hoặc phải tự lo cho bản thân. Bố mẹ của những đứa trẻ này thường nghiêm khắc, ít bộc lộ cảm xúc, khiến trẻ không còn kỳ vọng vào sự hỗ trợ từ người lớn.

Khi trưởng thành, họ không thích việc ở trong một mối quan hệ hoặc thường có những mối quan hệ mập mờ, không ràng buộc. Những người này thường có vẻ ngoài độc lập, nhưng lại xa cách các mối quan hệ. Họ ngại chia sẻ cảm xúc cá nhân, và không thoải mái với sự thân mật. Mặc dù điều này giúp họ tránh bị tổn thương, nhưng cũng hạn chế họ rất nhiều trong việc hình thành các mối quan hệ lành mạnh, lâu dài.

4. Rối loạn gắn bó😵‍💫

Đây là kiểu gắn bó hình thành khi trẻ bị bạo hành hoặc bỏ rơi nặng nề bởi chính người chăm sóc, những người lẽ ra là nơi an toàn nhất. Trẻ trong hoàn cảnh này thường vừa thấy gần gũi vừa sợ hãi cha mẹ, tạo nên những cảm xúc mâu thuẫn sâu sắc.

Khi lớn lên, những người này thường có hành vi bất ổn, khó đoán trong các mối quan hệ. Họ khao khát được yêu thương, nhưng đồng thời lại sợ sự gần gũi. Họ luôn sống trong lo âu rằng những người thân thiết nhất sẽ làm tổn thương mình. Kiểu gắn bó này thường đi kèm với các vấn đề tâm lý khác như trầm cảm, rối loạn lo âu hoặc hành vi bạo lực.

📌 Những điều cần biết:

⭐️Chúng ta không hoàn toàn thuộc về một kiểu gắn bó duy nhất nào cả, mà thường là sự kết hợp của nhiều kiểu gắn bó khác nhau, với một kiểu nổi trội hơn cả.

⭐️Theo một nghiên cứu tại Trung Quốc của Ding et al. (2012), trẻ có gắn bó an toàn chiếm 68.2%, và chỉ có 2.5% trẻ thuộc nhóm rối loạn gắn bó, một tỉ lệ tương đối thấp nhưng vẫn đáng chú ý.

⭐️Dù kiểu gắn bó được hình thành khá nhất quán từ khi còn bé, nó vẫn có thể thay đổi theo thời gian thông qua các trải nghiệm cuộc sống.



👨‍🚀Hồng Hà,
It’s a very awesome day to dive into the Very Awesome Space!🌎🚀🪐
--------------------------------------------
Phòng Tâm lý học đường - Trường Liên cấp Việt Úc Hà Nội.
Muốn đặt câu hỏi cho Trạm Trái Đất: https://forms.gle/dvAWymfWLTAHL5x66
Muốn chia sẻ trải nghiệm cá nhân trong Nhật ký Du hành: https://forms.gle/2bzsAdkX5tdy5VcYA

Address

Trường Liên Cấp Việt Úc Hanoi
Hanoi

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Very Awesome Space posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share

Share on Facebook Share on Twitter Share on LinkedIn
Share on Pinterest Share on Reddit Share via Email
Share on WhatsApp Share on Instagram Share on Telegram