03/10/2025                                                                            
                                    
                                                                            
                                            𝑪𝒐̂𝒏𝒈 𝒏𝒈𝒉𝒆̣̂ 𝒕𝒆̂́ 𝒃𝒂̀𝒐 𝒈𝒐̂́𝒄 𝒗𝒂̀ 𝒕𝒖̛𝒐̛𝒏𝒈 𝒍𝒂𝒊 đ𝒊𝒆̂̀𝒖 𝒕𝒓𝒊̣ 𝒃𝒆̣̂𝒏𝒉 𝒍𝒚́ 𝒉𝒆̣̂ 𝒕𝒉𝒂̂̀𝒏 𝒌𝒊𝒏𝒉 𝒕𝒓𝒖𝒏𝒈 𝒖̛𝒐̛𝒏𝒈
1. Tổng quan về bệnh
Các bệnh lý thần kinh như Parkinson, Alzheimer, xơ cứng rải rác (MS), chấn thương tủy sống và đột quỵ là những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm vận động, nhận thức và chất lượng sống. Đặc điểm chung của nhóm bệnh này là sự tổn thương hoặc thoái hóa không hồi phục của tế bào thần kinh – những tế bào mà cơ thể rất khó tái tạo. Hiện nay, các phương pháp điều trị chủ yếu chỉ giúp làm chậm tiến triển bệnh hoặc kiểm soát triệu chứng, nhưng không phục hồi được chức năng thần kinh đã mất.
2. Cơ chế điều trị bằng tế bào gốc
Tế bào gốc mang đến một phương pháp mới nhằm thay thế các tế bào thần kinh đã bị tổn thương hoặc thoái hóa. Một số loại tế bào gốc, như tế bào gốc thần kinh (NSC), tế bào gốc trung mô (MSC) hoặc tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPS), có thể biệt hóa thành neuron và tế bào thần kinh đệm. Bên cạnh đó, tế bào gốc còn có khả năng tiết ra các yếu tố tăng trưởng thần kinh (neurotrophic factors), giúp chống viêm, bảo vệ tế bào thần kinh còn lại và kích thích tái tạo các kết nối thần kinh mới. Đây là cơ chế đầy hứa hẹn trong việc điều trị các bệnh lý thần kinh mạn tính và tổn thương cấp tính.
3. Minh chứng lâm sàng và tiến triển điều trị
Nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng cho thấy sự cải thiện rõ rệt nhờ ứng dụng tế bào gốc trong điều trị bệnh lý hệ thần kinh:
Parkinson: Năm 2023, các nhà khoa học Nhật Bản đã điều trị thành công một số bệnh nhân Parkinson bằng cách cấy ghép tế bào gốc iPS biệt hóa thành tế bào thần kinh sản xuất dopamine. Kết quả cho thấy tình trạng run và cứng cơ cải thiện rõ rệt mà không ghi nhận tác dụng phụ nghiêm trọng.
Chấn thương tủy sống: Tại Việt Nam, năm 2023, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 công bố kết quả tích cực khi ứng dụng tế bào gốc tự thân để điều trị chấn thương tủy sống. Bệnh nhân sau khi cấy ghép tế bào gốc có phục hồi cảm giác một phần và cải thiện vận động.
Xơ cứng rải rác (MS): Một phân tích tổng hợp được công bố năm 2022 cho thấy tế bào gốc tạo máu (HSCT) giúp làm chậm tiến triển của MS, đặc biệt ở những bệnh nhân trẻ và ở giai đoạn sớm. Phần lớn bệnh nhân giảm số lần tái phát và có cải thiện về chỉ số EDSS (thang đo mức độ tàn tật thần kinh).
Alzheimer: Các thử nghiệm lâm sàng đang được triển khai tại Mỹ và Trung Quốc sử dụng tế bào gốc thần kinh để phục hồi chức năng ghi nhớ và cải thiện khả năng nhận thức ở bệnh nhân Alzheimer giai đoạn nhẹ. Mặc dù chưa phổ biến rộng rãi, nhưng kết quả ban đầu rất hứa hẹn.
Tế bào gốc đang mở ra một chương mới trong điều trị các bệnh lý thần kinh – những căn bệnh từng được xem là “không thể phục hồi”. Nhờ khả năng tái tạo, bảo vệ và kích thích phát triển tế bào thần kinh, liệu pháp này không chỉ giúp cải thiện triệu chứng mà còn hướng đến mục tiêu phục hồi chức năng một cách toàn diện. Dù vẫn còn nhiều thách thức về chi phí, độ an toàn lâu dài và tính cá nhân hóa, nhưng các kết quả lâm sàng bước đầu cho thấy một tương lai đầy hứa hẹn. Trong thời gian tới, tế bào gốc có thể sẽ trở thành một phần quan trọng trong chiến lược điều trị bệnh thần kinh mạn tính và tổn thương hệ thần kinh trung ương.
TÀI LIỆU THAM KHẢO: 
- https://www.aarp.org/health/conditions-treatments/stem-cell-therapy-for-parkinsons/
- https://clinicaltrials.gov/study/NCT06775964
- https://www.thelancet.com/journals/laneur/article/PIIS1474442204009664/abstract
---------//---------
𝑽𝒊𝒆̣̂𝒏 𝑵𝒈𝒉𝒊𝒆̂𝒏 𝑪𝒖̛́𝒖 𝑽𝒂̀ 𝑼̛́𝒏𝒈 𝑫𝒖̣𝒏𝒈 𝑪𝒐̂𝒏𝒈 𝑵𝒈𝒉𝒆̣̂ 𝑻𝒆̂́ 𝑩𝒂̀𝒐 𝑮𝒐̂́𝒄 𝑺𝑪𝑻
☎️ Hotline: 0944 949 888
🏥 Địa chỉ: 56 - 58 Hoàng Ngân, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội