08/10/2025
📌Thai kỳ là nền tảng sống đầu tiên mà cha mẹ trao cho con
Sự phát triển của thai nhi bắt đầu sớm hơn rất nhiều người nghĩ. Ngay từ những tuần đầu của thai kỳ, hàng loạt cơ quan quan trọng đã bắt đầu hình thành. Ở tuần 3-4, phôi thai bắt đầu phân chia và hình thành ống thần kinh, là tiền thân của não và tủy sống. Đến tuần 5-6, tim thai đã đập và hệ tuần hoàn sơ khai bắt đầu hoạt động. Tuần 7-8 chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của các chi, cơ quan cảm giác và cấu trúc não. Từ tuần 9 trở đi, con không chỉ "tồn tại" mà bắt đầu có hoạt động thần kinh, cảm giác và chuyển động. Điều đáng chú ý là mỗi hành vi của mẹ lúc này từ dinh dưỡng, nghỉ ngơi đến mức độ căng thẳng, đều ảnh hưởng trực tiếp đến cách các cơ quan của con được hình thành.
Não bộ và hệ thần kinh là nhóm cơ quan phát triển sớm nhất, não bắt đầu hình thành từ tuần thứ 3 của thai kỳ. Sự thiếu hụt acid folic, sắt, DHA trong giai đoạn này có thể gây khuyết tật ống thần kinh, giảm phát triển trí tuệ. Các vùng não bộ liên quan đến trí nhớ, ngôn ngữ và cảm xúc được lập trình ngay từ giai đoạn mang thai.
Hệ miễn dịch của trẻ cũng bắt nguồn từ cơ thể mẹ, hệ miễn dịch sơ khai của bé hình thành từ tam cá nguyệt thứ 2 và việc mẹ bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, không để bản thân bị nhiễm trùng hay stress kéo dài sẽ giúp lập trình tốt khả năng miễn dịch bẩm sinh cho con.
Điều đặc biệt quan trọng là tâm trạng và cảm xúc của mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến nội tiết và thai nhi. Khi mẹ căng thẳng, cortisol tăng cao sẽ ảnh hưởng đến nhịp tim, vận động thai và chức năng miễn dịch của thai nhi; ngược lại, khi mẹ được hỗ trợ tinh thần tốt, hormone oxytocin tăng sẽ giúp thai nhi ổn định và phát triển thần kinh tốt hơn.
Thai kỳ còn được coi là "giai đoạn dự phòng bệnh lý mạn tính suốt đời" cho con. Theo các nghiên cứu Barker Hypothesis, trẻ suy dinh dưỡng bào thai có nguy cơ cao hơn mắc tim mạch, đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, béo phì học đường và rối loạn cảm xúc. Chính vì vậy, các hiệp hội sản khoa, nhi khoa và dinh dưỡng quốc tế đều khẳng định thai kỳ là giai đoạn quan trọng nhất của phát triển sớm và những gì mẹ làm, ăn, cảm nhận hôm nay sẽ "in dấu" lên con trong suốt cuộc đời.
1000 Ngày đầu đời - BS Việt Cường