18/11/2023
TẾ BÀO CỔ TỬ CUNG
Dạo gần đây bận rộn quá không có thời gian viết bài tâm sự chia sẻ cùng mọi người. Hôm nay, nhân dịp ăn nhậu tranh cãi vì chuyện gái già, gái trẻ. Bạn tôi đã khẳng định “Đàn ông 20 tuổi thích gái 18, 40 tuổi vẩn thích gái 18, 60 tuổi cũng vậy và 80 tuổi vẫn kiên định thích gái 18”.
Là một người phụ nữ đã U40 rồi, nghe mấy điều này cũng chạnh lòng và tủi thân. Trách sao đàn ông bội bạc, trâu già ham gặp cỏ non… Nhưng mình là BS làm việc đều dựa trên bằng chứng khoa học. Dù không cam lòng vẫn phải chấp nhận sự thật và mượn chuyên môn giải thích một chút cho vui vẻ. Bài viết này 18+ nhé, mấy Em nhỏ vui lòng bỏ qua.
Mấy tháng nay BS Hoài chuyển việc, công việc mới nghiêng nhiều về tế bào học nhiều hơn. Mỗi ngày đều nhìn ngắm các tế bào nhỏ xinh được lấy ra từ cổ tử cung của các chị, các mẹ các em.
Nói một chút về chuyên môn hen. Hiện tại 2 phương pháp xét nghiệm tế bào học cổ tử cung là phương pháp cổ điển (Conventional smear/Pap smear) và phương pháp nhúng dịch (Liquid-based preparations). Với phương pháp cổ điển Bs sản khoa sẽ lấy mẫu sau đó phết trực tiếp lên lam kính, rồi cố định vô cồn sau đó tiến hành nhuộm Papanicolaou. Phương pháp nhúng dịch cải tiến hơn, trên thị trường có hằng hà sa số các công ty, thương hiệu nào là Thin Prep, Pathtezt, Cell Solutions, E-prep, Liqui-prep… Nhưng chung lại thì có 2 kiểu là tự động hoàn toàn và bán tự động. Mẫu sau khi được lấy ra sẽ nhúng vào trong dung dịch bảo quản, sau đó sẽ xử lý tự động bằng máy qua màng lọc (đại diện là Thin Prep) hoăc bán tự động (đại diện SurePath) và cuối cùng lam cũng được nhuộm theo phương pháp Papanicolaou.
Nói như vậy để biết kỹ thuật nhúng dịch tiến bộ hơn nhiều so với phương pháp cổ điển. Hãy tưởng tượng khi Em quét lá cây trong rừng, nếu pap cổ điển Em gom lại tất cả từ lá mới rụng đến lá bị hư thúi kèm theo đó là đất, đá và đủ thứ lẫn lộn. Chúng lại được quét dính vào nhau, chỗ đắp đống chỗ thì không có. Còn Pap nhúng dịch thì đã được loại bỏ đất đá chỉ còn lại lá và chúng được trải đều một lớp mỏng. Nhiệm vụ của Em là tìm những chiếc lá hư, lá bị bệnh… cũng gian nan lắm.
Ngày đầu tiên ngồi đọc lam tế bào học cổ tử cung cùng Thầy, thấy Thầy lướt lam mà tôi cứ nghĩ xe lạng lách đánh võng, chạy theo đường zic zac, có đứa bạn tôi còn chóng mặt buồn ói. Vô số tế bào xanh, đỏ, vàng… xếp cục xếp hòn chồng chéo lên nhau, rồi bạch cầu, hồng cầu, chất nhầy,… Thỉnh thoảng vui vui lại gặp từng đám nòng nọc có đầu hình bầu dục nhỏ xíu với cái đuôi thì dài thiệt dài. Mỗi lần bắt được lam như vậy KTV Đ lại cười tủm tỉm biểu Cô này sung, biết hôm nay đi khám thì ráng nhịn đi chứ (eo ơi nhịn gì thì nhịn, nhịn vụ này bức rức quá) hay con tinh trùng này có 2 đầu không, có cụt đuôi không… Những tế bào g*i trung gian (intermediate squamous cells) bắt màu xanh blue sáng, đại diện cho những chiếc lá xanh khỏe mạnh. Những tế bào g*i bề mặt (surface squamous cells) như những chiếc lá già vàng úa có màu vàng cam or hồng, đỏ. Đó là tế bào cuối cùng của biệt hóa dòng tế bào g*i. Những chiếc lá non là các tế bào cận đáy or tế bào đáy (parabasal/basal cells). Chúng có kích thước nhỏ hơn, bắt màu xanh đậm hơn, sẽ trưởng thành để biệt hóa thành tế bào trung gian và cuối cùng là tế bào bề mặt.
Tôi rất thích những lam tế bào của các cô gái trẻ. Chúng bắt màu đẹp, trải đều, phẳng tưng không nhăn nheo. Tôi nghĩ tế bào đẹp như vậy chắc người cũng đẹp lắm, đọc thiệt đã con mắt. Ở tuổi trẻ cũng hiến khi có những tổn thương trong biểu mô (SIL), gặp nhiều nhất là viêm nhiễm do nấm Candida sp. Với những lam của các cô lớn tuổi, đặc biệt khi mãn kinh do ảnh hưởng của nội tiết bị sụt giảm, quá trình biệt hóa tế bào không đầy đủ nên chủ yếu tế bào đáy và cận đáy, chúng sắp xếp thành đám chen chúc nhau, nhăn nhúm, đông đặc đen kịt, màu sắc tối thui. Kèm theo đó là nguy cơ bất thường tế bào rất cao. Nhìn thiệt chán.
Thế mới nói, dù phũ phàng nhưng sự thật vẫn phải chấp nhận. Những cô gái trẻ xinh đẹp từ ngoại hình và đến cả những cái tế bào ở vùng sâu kín nhất cũng xinh đẹp, Bs nữ còn thích thì nói chi đến mấy ông. Vì vậy, mong các Mẹ, các Chị hãy chăm sóc sức khỏe cho mình nhé. Chăm sóc để bản thân trẻ đẹp và những tế bào kia cũng cần được chăm sóc đó. Hãy khám phụ khoa và làm xét nghiệm tế bào học cổ tử cung để biết chúng có khỏe mạnh, xinh đẹp và phát hiện ung thư sớm nhen.
Ps. Nhìn hình là biết gái trẻ và gái già rồi hen.