
22/05/2025
🔬 PEEL HÓA HỌC – PHÂN LOẠI THEO MỨC ĐỘ XÂM LẤN VÀ CƠ CHẾ TÁC ĐỘNG
👩⚕️ Chia sẻ từ bác sĩ da liễu
Peel hóa học (chemical peeling) là một thủ thuật sử dụng các hoạt chất acid để gây b**g lớp sừng và lớp tế bào ở các tầng biểu bì – trung bì nhằm thay mới cấu trúc da, điều trị mụn, thâm, sẹo và cải thiện sắc tố. Tuy nhiên, mỗi loại peel có mức độ xâm lấn khác nhau, ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ định lâm sàng, hiệu quả và nguy cơ đi kèm.
Dưới đây là phân loại 3 mức độ peel theo chiều sâu tổn thương da:
1. Peel nông (Superficial Peel)
📍Tác động đến: lớp sừng và biểu bì nông
📍Thành phần thường dùng: Glycolic acid (10–30%), Lactic acid, Mandelic acid, Salicylic acid 20–30%
📍Chỉ định:
-Mụn viêm nhẹ (mụn đầu đen, đầu trắng)
-Dày sừng nang lông
-Da xỉn màu, thâm sau mụn
-Hỗ trợ làm sáng và cải thiện kết cấu da
📍Đặc điểm:
-Không b**g hoặc b**g rất nhẹ
-Không cần nghỉ dưỡng
-Có thể làm định kỳ 7–14 ngày/lần
🧪 Thường được chỉ định trong các phác đồ trị mụn hoặc làm sáng da kéo dài.
2. Peel trung bình (Medium Peel)
📍Tác động đến: toàn bộ biểu bì và phần trung bì nông
📍Thành phần thường dùng: TCA 15–35%, Jessner's solution, Retinoic acid nồng độ cao
📍Chỉ định:
-Thâm sau viêm nặng
-Sẹo mụn nhẹ (boxcar nông)
-Nám hỗn hợp, nám mảng
-Lão hóa sớm (wrinkles, rãnh nông)
📍Đặc điểm:
-B**g da rõ rệt 3–7 ngày
-Có thể châm chích, nóng rát trong khi peel
-Cần dưỡng ẩm – chống nắng nghiêm ngặt
🧪 Thường dùng trong điều trị kết hợp: peel + laser + mesotherapy.
3. Peel sâu (Deep Peel)
📍Tác động đến: trung bì sâu
📍Thành phần: TCA >40%, Phenol (Baker-Gordon peel)
📍Chỉ định:
-Nếp nhăn sâu
-Sẹo rỗ lâu năm
-Lão hóa mức độ nặng
-Dày sừng ánh sáng (actinic keratosis)
📍Đặc điểm:
-Tác động mạnh, thời gian phục hồi 10–20 ngày
-Có thể gây đau, cần bôi/tiêm gây tê
-Nguy cơ PIH (tăng sắc tố sau viêm), mất sắc tố, sẹo nếu không chăm sóc đúng
🧪 Chỉ nên thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa trong môi trường kiểm soát y tế.
🔎 Lưu ý lâm sàng:
Mức độ peel càng sâu → hiệu quả càng cao → nhưng rủi ro và thời gian hồi phục cũng lớn hơn
**Peel không nên dùng cho da đang viêm nhiễm, rối loạn hàng rào, phụ nữ mang thai
**Không peel nếu chưa được đánh giá chính xác tình trạng da, phân loại Fitzpatrick và chỉ số PIH risk