09/04/2024
THOÁI HÓA KHỚP GỐI
Thoái hóa khớp gối là bệnh thường gặp ở người cao tuổi, gây ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và cuộc sống của người bệnh. Hiện nay với nhịp sống bận rộn kèm với lối sống kém khoa học khiến bệnh có xu hướng ngày càng gia tăng ở người trẻ tuổi. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể gây tàn phế suốt đời và không đi lại được.
1. Thoái hóa khớp gối là gì?
Thoái hóa khớp gối là hiện tượng lớp đệm tự nhiên giữa các khớp (sụn, chất nhờn, dây chằng) bị mài mòn. Khi tình trạng này xảy ra, xương của các khớp cọ xát với nhau mạnh hơn, sau đó xuất hiện những cơn đau, nhức, sưng và giảm khả năng di chuyển, hình thành các g*i xương ở xung quanh vùng đầu gối.
2. Nguyên Nhân Dẫn Đến Thoái Hóa Khớp Gối:
- Thoái hóa theo tuổi:
- Thừa cân – béo phì: tải trọng lớn của cơ thể sẽ làm tăng áp lực lên tất cả các khớp, đặc biệt là đầu gối. Nghiên cứu cho thấy mỗi khi bạn tăng 0,45kg cân nặng thì sẽ đồng thời làm tăng 1,35 – 1,8kg trọng lượng trên đầu gối. Giảm mỗi 5% cân nặng sẽ cải thiện chức năng và tình trạng đau khớp gối.
- Chấn thương khớp gối: các tổn thương sụn, xương, dây chằng khớp gối sẽ để lại hậu quả viêm mạn tính gây phá hủy khớp gối từ từ. Do đó những người chấn thương khớp gối ở bất kì độ tuổi nào cũng có tỉ lệ thoái hóa khớp gối cao hơn và đến sớm hơn người bình thường. Cho dù bạn đã được phẫu thuật nối dây chằng chéo hoặc vá sụn, các tổn thương này vẫn tồn tại gay thoái hóa khớp nếu không có phương pháp điều trị bổ sung.
Vận động viên thể thao như bóng đá, quần vợt, điền kinh có nguy cơ bị thoái hóa khớp gối cao do đòi hỏi vận động khớp gối cường độ cao liên tục và thường gặp phải vấn đề chấn thương trong lúc tập luyện và thi đấu.
- Bàn chân bẹt: bệnh lý mất vòm bàn chân gây lệch trục khớp gối, hớp hàng, cột sống làm tăng tải lên 1 bên diện khớp, tình trạng kéo dài nhiều năm gây phá hủy sụn khớp dẫn đến thoái hóa khớp gối, khớp háng và lệch vẹo cột sống.
- Nữ giới: Nữ giới độ tuổi sau 45 có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 1,5 – 2 lần so với nam giới. Các vị trí khớp thường bị thoái hóa gồm: khớp háng, khớp gối và khớp cột sống. Nữ giới có hệ thống dây chằng quanh khớp gối yếu hơn nam giới nên rất dễ bị tổn thương khi vận động. Bên cạnh đó, do đảm nhận thiên chức làm mẹ khi mang thai khiến cho phần cấu tạo xương chậu của phụ nữ thường rộng hơn đàn ông. Theo nhiều nghiên cứu, mỗi lần sinh nở, phụ nữ lại càng có nguy cơ đối mặt với thoái hóa khớp, nhất là thoái hóa khớp gối và khớp háng.
3. Dấu hiệu nhận biết thoái hóa khớp gối:
- Đau khớp gối khi đi lại.
- Cứng khớp gối vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.
- Hạn chế vận động khớp gối: co, duỗi.
- Xquang: hình ảnh g*i xương, hẹp khe khớp.
- Siêu âm: tràn dịch, mòn sụn khớp gối.
4. Các giai đoạn thoái hóa khớp gối:
- Giai đoạn 1: Là giai đoạn sớm nhất của bệnh, chỉ biểu hiện trên các thăm dò chuyên sâu như MRI khớp gối thấy sụn khớp bắt đầu có tổn thương. Người bệnh chưa không có triệu chứng.
- Giai đoạn 2: Đây được coi là giai đoạn nhẹ của bệnh. Lúc này, chụp X-quang khớp gối sẽ thấy không gian giữa các xương chưa bị thu hẹp, và xương không bị cọ xát với nhau. Đồng thời, chất lỏng hoạt dịch được duy trì đủ để khớp vận động bình thường. Tuy nhiên, người bệnh có thể bắt gặp các triệu chứng đầu tiên trong giai đoạn này: cảm thấy nhức sau một ngày dài đi bộ hoặc chạy, đau khớp nhiều hơn khi không cử động trong vài giờ hoặc đau khi quỳ/cúi.
- Giai đoạn 3: Những người bị thoái hóa sụn khớp gối giai đoạn 3 có khả năng bị đau thường xuyên khi đi bộ, chạy. Họ cũng có thể bị cứng khớp sau khi ngồi trong thời gian dài hoặc thức dậy vào buổi sáng. Thậm chí người bệnh cảm giác bị tê cứng khi ngồi lâu và khó cử động.
- Giai đoạn 4: Thoái hóa khớp được coi là vấn đề“nghiêm trọng”. Khi bệnh đã tiến triển đến thời kỳ này, bệnh nhân sẽ cảm thấy rất đau và khó chịu mỗi khi đi bộ hoặc cử động khớp. Đó là do không gian giữa các xương bị giảm đáng kể – sụn hầu như không còn nguyên vẹn, khiến khớp bị cứng và đôi lúc trở nên bất động. Lượng chất hoạt dịch cũng ít đi và không còn đảm nhận được nhiệm vụ giảm ma sát giữa các bộ phận chuyển động của khớp.
5. Biến chứng thường gặp nếu thoái hóa khớp gối không điều trị:
Thoái hóa khớp gối nếu không được phát hiện sớm, điều trị đúng cách thì bệnh sẽ nhanh chóng chuyển sang giai đoạn nặng và trở nên nguy hiểm bởi các biến chứng như:
Hư khớp gối hoàn toàn gây tàn phế.
Teo cơ đùi và bắp chân.
Trầm cảm do đau dai dẳng.
6. PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA KHỚP GỐI HIỆN NAY
Quá trình chẩn đoán khớp gối bị thoái hóa sẽ được thực hiện bằng việc thăm khám sức khỏe tổng quát. Bác sĩ cũng xem xét bệnh sử của bạn, đồng thời hỏi rõ về các triệu chứng xảy ra gần đây mà bạn gặp phải để dễ dàng chẩn đoán bệnh và đưa ra phương hướng điều trị thích hợp.
- Phẫu thuật nội soi làm sạch: áp dụng cho bệnh nhân có triệu chứng đau và hạn chế vận động nhưng điều trị nội khoa đạt kết quả hạn chế. Tuy nhiên các nghiên cứu lớn chỉ ra rằng biện pháp này không ngăn ngừa tiến triển của bệnh, nghĩa là thoái hóa khớp vẫn nặng dần lên.
- Ghép tế bào sụn tự thân: được chỉ định cho những bệnh nhân trẻ tuổi, sụn mới tổn thương do nguyên nhân chấn thương, vị trí tổn thương đơn độc do chân thương.
- Thay khớp gối: được áp dụng khi bệnh đã ở giai đoạn 3 hoặc 4, không thể điều trị bằng các phương pháp khác. Tuy nhiên đây là phẫu thuật lớn, chi phí bỏ ra rất cao.
- Điều trị bằng thuốc uống: glucosamin, sụn cá mập (Jex), bơ đậu nành... được chứng minh có hiệu quả kém trong điều trị thoái hóa khớp. Các nghiên cứu cho rằng tác dụng giảm đau của các thuốc này phần lớn là do hiệu ứng Placebo (hiệu ứng tâm lý).
- Bổ sung chất nhờn Hyaluronic aicd: là phương pháp giảm đau và làm chậm lại quá trình diễn tiến bệnh nhưng không ngăn ngừa bệnh tiến triển.
- Liệu pháp huyết tương giàu tiểu cầu PRP: Là bước tiến vượt bậc của nền Y học hiện đại, PRP mang đến giải pháp điều trị thoái hóa khớp gối hiệu quả nhất hiện nay, giúp tái tạo sụn và tăng cường chất nhờn ổ khớp, ngăn ngừa tiến triển của bệnh.
Trên đây là bài tổng quan giới thiệu về bệnh Thoái hóa khớp gối và những biến chứng nguy hiểm và các phương pháp điều trị. Quý Bệnh nhân liên hệ trực tiếp với Bs. Thông để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng tàn phế do thoái hóa khớp.
PHÒNG BỆNH HƠN CHỮA BỆNH - CHỮA BỆNH SỚM HƠN CHỮA BỆNH MUỘN.
CHỮA BỆNH MUỘN PHẢI PHẪU THUẬT ĐAU ĐỚN VÀ TỐN KÉM.