17/10/2023
Tiêm insulin sai vị trí: Chuyện không nhỏ
Liên tiếp trong 2 tuần tôi gặp khoảng 10 bệnh nhân đái tháo đường tiêm insulin sai vị trí. Khi tiêm insulin dưới da thì vùng bụng thường được khuyến cáo vì nó khá rộng. Vị trí tiêm ĐÚNG là tiêm CÁCH RỐN 3 CM HẤT TRỞ RA đến tận mạng sườn (hình 1) và phải thay đổi vị trí tiêm insulin thường xuyên (hình 2), tuy nhiên nhiều BN không nhớ hoặc được truyền miệng nhau nên họ lại tiêm SAI vị trí thành TIÊM CÁCH RỐN 3 CM, hoặc là TIÊM QUANH RỐN (hình 3).
Hậu quả của tiêm quá nhiều mũi tại một vị trí là lớp mỡ dưới da vùng đó sẽ phản ứng và phì đại, nên không hấp thu được insulin, dẫn đến tiêm liều rất cao nhưng vẫn không kiểm soát được đường máu. Trong số những BN tôi khám tuần trước, có 1 BN nữ 83 tuổi tiêm 4 mũi với tổng là 68 đơn vị insulin mà đường máu vẫn thường xuyên > 15 mmol/L, nhưng sau khi được hướng dẫn tiêm đúng kỹ thuật và thay đổi vị trí thì chỉ với liều 50 đơn vị đã đưa được đường máu về mức từ 7 – 10 mmol/L.
Đó cũng là lý do tôi bắt tất cả các Điều dưỡng Khoa Nội tiết – BV Bạch Mai phải hướng dẫn để phần lớn BN đái tháo đường nằm viện có thể tự tiêm được insulin ít nhất 2 ngày trước khi ra viện .