Fitness School - Kiến Thức Về Dinh Dưỡng Thể Hình

06/08/2025

CAME – Hợp chất mới từ Stevia lên men có khả năng ức chế tế bào ung thư PANC‑1

+ Nghiên cứu nói về điều gì?
Các nhà khoa học đã tiến hành lên men chiết xuất lá cỏ ngọt (Stevia) bằng vi khuẩn Lactobacillus plantarum SN13T – một chủng có nguồn gốc từ thực vật.
Kết quả cho thấy:
_ Chiết xuất sau khi lên men có hoạt tính chống oxy hóa và chống ung thư cao hơn so với chiết xuất chưa lên men.
_ Hiệu quả đặc biệt rõ rệt trên dòng tế bào ung thư tụy người PANC‑1, trong khi không gây độc cho tế bào thận người (HEK‑293).

+ Thành phần hoạt chất chính được phát hiện
Chlorogenic Acid Methyl Ester (CAME) – este methyl của axit chlorogenic – là hợp chất chính được sinh ra sau quá trình lên men.
Nồng độ trong chiết xuất lên men: ~374,4 µg/mL
CAME có khả năng:
_ Gây ngưng pha G0/G1 của chu kỳ tế bào
_ Kích hoạt quá trình tự chết tế bào (apoptosis) ở tế bào ung thư.

+ Cơ chế chống ung thư
Khi xử lý tế bào PANC‑1 bằng CAME hoặc chiết xuất lên men, các nhà nghiên cứu quan sát thấy:
_ Tăng biểu hiện của các gen và protein thúc đẩy quá trình tự chết tế bào:
Bax, Bad, Caspase‑3, Caspase‑9, Cytochrome c, E-cadherin
_ Giảm biểu hiện gen kháng lại tự chết: Bcl-2
_ Ức chế khả năng di chuyển, xâm lấn, và tạo cụm (clonogenicity) của tế bào ung thư.

06/08/2025

Cùng một lượng calo, vì sao ăn thực phẩm ít chế biến vẫn giảm cân gấp đôi?

+ Thông tin nghiên cứu
_ Thiết kế: Thử nghiệm ngẫu nhiên chéo tại Anh
_ Số lượng người tham gia: 55 người trưởng thành (BMI từ 25–40), có hơn 50% khẩu phần ăn hàng ngày là thực phẩm siêu chế biến trước khi tham gia
_ Thời gian: Mỗi người trải qua 2 chế độ ăn, mỗi chế độ kéo dài 8 tuần, xen giữa là 4 tuần nghỉ:
_ Chế độ ăn thực phẩm ít chế biến (MPF - Minimally Processed Food)
_ Chế độ ăn thực phẩm siêu chế biến (UPF - Ultra-Processed Food)
Cả hai chế độ ăn: Có cùng lượng calo, chất dinh dưỡng, chất xơ, trái cây và rau củ, tuân theo hướng dẫn Eatwell của Anh
_ Thức ăn: Được giao tận nhà, người tham gia được ăn tùy thích (không giới hạn lượng)

+ Kết quả chính
Giảm cân gấp đôi ở nhóm ăn MPF so với UPF
▸ MPF: giảm trung bình 2,06% trọng lượng cơ thể
▸ UPF: giảm trung bình 1,05%
▸ Chênh lệch trung bình giữa hai chế độ: −1,01%, có ý nghĩa thống kê (p = 0,024)

+ Lượng calo tự nhiên tiêu thụ giảm nhiều hơn ở nhóm MPF
▸ MPF: giảm ~290 kcal/ngày
▸ UPF: giảm ~120 kcal/ngày
→ Dù được ăn tự do, chế độ MPF khiến người ăn no lâu hơn và ăn ít lại một cách tự nhiên
+ Giảm rõ rệt mỡ cơ thể và mỡ nội tạng ở nhóm MPF, trong khi UPF có thay đổi rất ít hoặc không đáng kể
_ Kiểm soát cơn thèm ăn tốt hơn ở nhóm MPF, mặc dù giảm cân nhiều hơn – điều này cho thấy MPF có thể mang lại cảm giác no và hài lòng tốt hơn
_ Không có tác động xấu nghiêm trọng nào được ghi nhận trong cả hai chế độ. Các chỉ số sức khỏe tim mạch và chuyển hóa (huyết áp, cholesterol, men gan, viêm) không có khác biệt đáng kể giữa hai nhóm trong thời gian nghiên cứu

+ Ý nghĩa của nghiên cứu
_ Đây là nghiên cứu can thiệp dài hạn đầu tiên so sánh chế độ ăn siêu chế biến và ít chế biến trong bối cảnh dinh dưỡng được kiểm soát nghiêm ngặt theo hướng dẫn quốc gia.
_ Kết quả cho thấy mức độ chế biến thực phẩm ảnh hưởng rõ rệt đến kiểm soát cân nặng, độc lập với lượng calo hay tỷ lệ các chất dinh dưỡng.
_ Điều này ủng hộ việc các khuyến nghị dinh dưỡng nên đưa yếu tố “mức độ chế biến” vào tiêu chí đánh giá, thay vì chỉ chú trọng calo hay tỷ lệ chất béo, tinh bột, đạm.

Kết luận
_ Dù có cùng thành phần dinh dưỡng, chế độ ăn với thực phẩm ít chế biến giúp giảm cân hiệu quả gấp đôi so với thực phẩm siêu chế biến, nhờ khả năng tạo cảm giác no lâu, kiểm soát cơn đói và giảm lượng calo ăn vào một cách tự nhiên.
_ Nghiên cứu này là minh chứng rõ ràng cho thấy “chất lượng chế biến” của thực phẩm quan trọng không kém “thành phần dinh dưỡng”, đặc biệt trong bối cảnh phòng chống béo phì và nâng cao sức khỏe cộng đồng.

15/05/2025

Glutamate & AMPA: Bộ Đôi Kích Hoạt Học Tập & Ghi Nhớ

1. Vai Trò Của Thụ Thể AMPA Trong Truyền Thông Tin Não Bộ
Trong não người, quá trình học tập, ghi nhớ và nhận thức được điều khiển bởi các tín hiệu điện giữa các tế bào thần kinh. Glutamate – một chất dẫn truyền thần kinh chính – đóng vai trò chủ đạo khi gắn vào các thụ thể AMPA nằm trên bề mặt tế bào thần kinh. Khi glutamate hoạt hóa thụ thể AMPA, nó mở ra một kênh ion cho phép các ion như natri và canxi chảy vào tế bào.

Quá trình này tạo ra dòng điện, giúp truyền tín hiệu thần kinh và thúc đẩy các quá trình như hình thành ký ức, xử lý thông tin và ra quyết định. Thụ thể AMPA vì thế là yếu tố thiết yếu trong hệ thần kinh trung ương, tạo nên nền tảng cho học tập và tư duy.

2. Bước Đột Phá Mới Trong Công Nghệ Hình Ảnh Não Bộ
Một nhóm các nhà khoa học từ Johns Hopkins Medicine và UTHealth Houston đã ứng dụng kính hiển vi điện tử lạnh (cryo-electron microscopy – cryo-EM) để nghiên cứu chi tiết hoạt động của thụ thể AMPA ở nhiệt độ cơ thể người – điều trước đây chưa từng thực hiện.

Qua phân tích hơn 1 triệu hình ảnh, nhóm nghiên cứu phát hiện rằng glutamate hoạt động như một chiếc “chìa khóa”, làm khép lại cấu trúc hình vỏ sò của thụ thể AMPA. Khi cấu trúc này đóng lại, nó kéo mở kênh ion cho phép truyền tín hiệu thần kinh. Nhờ vào cryo-EM, các nhà khoa học lần đầu tiên có thể hình dung chính xác cách thức hoạt động ở cấp độ nguyên tử của thụ thể quan trọng này.

3. Tiềm Năng Phát Triển Các Phương Pháp Điều Trị Mới
Khám phá mới mở ra nhiều cơ hội trong phát triển thuốc điều trị các bệnh lý thần kinh. Một số loại thuốc đã được phát triển để tác động trực tiếp đến thụ thể AMPA, như perampanel – một loại thuốc điều trị động kinh hoạt động bằng cách ức chế các kênh AMPA quá mức.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học đang nghiên cứu các hợp chất giúp tăng cường hoạt động của AMPA để cải thiện nhận thức, đặc biệt ở bệnh nhân mắc rối loạn phát triển trí tuệ hoặc suy giảm trí nhớ do tuổi tác. Việc hiểu rõ cơ chế của thụ thể này có thể dẫn đến các liệu pháp nhắm đích chính xác hơn trong điều trị Alzheimer, trầm cảm, và các rối loạn thần kinh khác.

4. Ý Nghĩa Đối Với Khoa Học Thần Kinh Và Nhận Thức
Việc hiểu cách AMPA truyền tín hiệu không chỉ giúp lý giải cách con người học tập và ghi nhớ, mà còn giúp các nhà nghiên cứu tiến gần hơn đến mục tiêu kiểm soát hoặc điều chỉnh quá trình này bằng thuốc. Điều này đặc biệt quan trọng trong các bệnh liên quan đến mất chức năng thần kinh, nơi mà sự truyền tín hiệu giữa các nơron bị gián đoạn.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng mở rộng khả năng ứng dụng cryo-EM trong việc phân tích các loại thụ thể thần kinh khác như NMDA hay GABA, góp phần xây dựng bản đồ phân tử của não bộ với độ chính xác cao.

5. Kết Luận
Sự hoạt động của thụ thể AMPA là yếu tố trung tâm giúp não bộ xử lý thông tin, học hỏi và ghi nhớ. Với sự hỗ trợ từ công nghệ hình ảnh tiên tiến như cryo-EM, các nhà khoa học đang từng bước khám phá cơ chế phân tử tinh vi của não bộ – từ đó mở ra hướng điều trị mới cho các bệnh thần kinh và nâng cao hiệu suất nhận thức con người.

24/04/2025

Enzyme β-galactosidase, Phát Hiện và Ứng Dụng Enzyme Mới Cho Nghiên Cứu Prebiotic

Một nghiên cứu mới được công bố trên Communications Biology (2025) đã phát hiện ra một loại enzyme đặc biệt trong hệ vi sinh đường ruột có khả năng phá vỡ và tổng hợp một loại glycans hiếm—các chuỗi đường có thể có tác dụng prebiotic mạnh mẽ. Phát hiện này có thể mở ra hướng đi mới cho phát triển thực phẩm chức năng hỗ trợ tiêu hóa và sức khỏe đường ruột.

+ Phát Hiện Nổi Bật
Các nhà khoa học đã xác định được một enzyme β-galactosidase hoàn toàn mới trong vi khuẩn Bacteroides xylanisolvens, cư trú trong đường ruột người. Enzyme này có đặc điểm:
_ Chỉ nhận biết và tác động lên liên kết β-1,2 trong các phân tử galactooligosaccharide—còn gọi là β-1,2-GOS, một dạng glycan hiếm mà trước đây ít được nghiên cứu.
_ Khác với các enzyme β-galactosidase thông thường, loại enzyme mới này không tác động lên các liên kết β-1,3 hay β-1,4, cho thấy một mức độ chọn lọc hoạt tính cực kỳ cao.
_ Phân tích cấu trúc tinh thể bằng tia X đã giải thích tại sao enzyme này có thể nhận diện chính xác liên kết β-1,2, giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn cơ chế hoạt động và tính chuyên biệt của nó.

+ Ứng Dụng Tiềm Năng Trong Y Học và Dinh Dưỡng
Phát hiện về loại enzyme đặc biệt này mang lại nhiều tiềm năng ứng dụng:
_ Phát triển thực phẩm bổ sung prebiotic thế hệ mới, nhắm đến việc tăng cường sự phát triển của lợi khuẩn trong ruột bằng cách cung cấp glycans mục tiêu có cấu trúc đặc biệt.
_ Cải thiện tiêu hóa và chuyển hóa đường phức tạp, hỗ trợ người có vấn đề với tiêu hóa carbohydrate như hội chứng ruột kích thích (IBS).
_ Ứng dụng trong điều trị bệnh, đặc biệt là bệnh Chagas—một căn bệnh ký sinh trùng có liên quan đến các glycans có cấu trúc tương tự với β-1,2-GOS.

+ Ý Nghĩa Đối Với Nghiên Cứu Vi Sinh Đường Ruột
Sự phát hiện enzyme β-galactosidase đặc hiệu này góp phần:
_ Mở rộng hiểu biết về khả năng xử lý carbohydrate của hệ vi sinh đường ruột, một yếu tố đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe toàn diện.
_ Thúc đẩy nghiên cứu về glycans hiếm trong môi trường đường ruột, vốn trước đây bị bỏ qua do thiếu công cụ sinh học để phân tích.
_ Hỗ trợ cá nhân hóa dinh dưỡng, từ việc phát triển các loại thực phẩm chức năng phù hợp với vi sinh vật của từng người.

+ Kết Luận
Với tiềm năng cải thiện sức khỏe tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch, và thậm chí hỗ trợ điều trị bệnh, enzyme β-galactosidase mới từ vi khuẩn đường ruột này là một phát hiện quan trọng có thể cách mạng hóa lĩnh vực prebiotic. Nghiên cứu tiếp theo sẽ tập trung vào ứng dụng thực tế và thử nghiệm lâm sàng để xác nhận hiệu quả sinh học của các glycans mới được tạo ra.

Nguồn: Communications Biology (2025)

21/04/2025

Nghiên cứu Gene Plvap, Cơ Chế Đốt Cháy Chất Béo Mới

Một nghiên cứu mới từ Đại học Nam Đan Mạch đã làm sáng tỏ một cơ chế quan trọng trong việc kiểm soát cân nặng và ngăn chặn hiện tượng chững cân thường thấy trong quá trình giảm cân. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra cách ngăn chặn sự suy giảm trao đổi chất – nguyên nhân chính khiến việc giảm cân trở nên khó khăn theo thời gian. Phát hiện này không chỉ có tiềm năng cải thiện hiệu quả của các loại thuốc giảm cân hiện nay mà còn mở ra hướng điều trị mới cho bệnh béo phì và tiểu đường loại 2.

+ Gene Plvap – Mấu Chốt Trong Việc Điều Khiển Đốt Năng Lượng:
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã tập trung vào một gene có tên Plvap. Khi gene này bị “tắt” trong gan của chuột, cơ thể chúng không còn nhận biết được trạng thái đang đói hay nhịn ăn. Thay vì chuyển sang chế độ tiết kiệm năng lượng bằng cách đốt chất béo, gan của chuột tiếp tục đốt đường glucose – loại năng lượng nhanh, thường chỉ được sử dụng khi cơ thể đủ năng lượng. Điều này giúp duy trì quá trình đốt cháy calo ở mức cao, ngay cả trong điều kiện bình thường sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất.

Cơ chế này cho thấy nếu có thể kiểm soát gene Plvap ở người, ta có thể duy trì tốc độ đốt cháy calo, giúp kéo dài hiệu quả giảm cân và ngăn cơ thể rơi vào trạng thái “bảo toàn năng lượng” – yếu tố thường khiến người ăn kiêng bị tăng cân trở lại.

+ Tế Bào Sao Gan – Một Vai Trò Mới Được Khám Phá:
Một điểm đáng chú ý trong nghiên cứu là vai trò của tế bào sao (stellate cells) trong gan. Đây không phải là tế bào chính trong việc trao đổi chất như tế bào gan thông thường, nhưng lại đóng vai trò chỉ huy trong việc điều chỉnh tín hiệu liên quan đến đốt cháy chất béo. Phát hiện này thay đổi quan niệm trước đây và mở ra một hướng mới trong nghiên cứu cơ chế trao đổi chất và điều trị chuyển hóa.

+ Ứng Dụng Trong Điều Trị Béo Phì và Tiểu Đường:
Chuột thí nghiệm với gene Plvap bị tắt không chỉ duy trì khả năng đốt năng lượng tốt hơn mà còn có lượng đường trong máu thấp hơn so với bình thường. Điều này cho thấy gene này có thể liên quan đến mức độ nhạy cảm với insulin – một yếu tố then chốt trong điều trị bệnh tiểu đường loại 2.

Việc giữ mức trao đổi chất ở mức cao không chỉ giúp người bệnh giảm cân hiệu quả hơn mà còn hỗ trợ kiểm soát đường huyết tốt hơn, cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ biến chứng chuyển hóa.

+ Hướng Phát Triển Trong Tương Lai:
Dù nghiên cứu hiện tại mới chỉ được thử nghiệm trên chuột, kết quả đầy hứa hẹn này đã mở đường cho các nghiên cứu lâm sàng trên người trong tương lai. Mục tiêu lâu dài là phát triển các phương pháp điều trị giúp người bệnh duy trì khả năng đốt cháy calo, ngay cả khi cơ thể đang cố gắng tiết kiệm năng lượng trong quá trình giảm cân.

Các loại thuốc như Wegovy hay Ozempic hiện đang được sử dụng rộng rãi trong điều trị béo phì và tiểu đường, nhưng hiệu quả của chúng thường suy giảm theo thời gian do cơ thể thích nghi. Nghiên cứu về gene Plvap có thể giúp khắc phục điều này, mang lại kết quả giảm cân bền vững và cải thiện chuyển hóa lâu dài.

+ Kết Luận:
Phát hiện về vai trò của gene Plvap trong kiểm soát trao đổi chất là một bước đột phá trong lĩnh vực y học chuyển hóa. Nếu có thể ứng dụng trên người, đây sẽ là một công cụ mạnh mẽ giúp điều trị béo phì, tiểu đường và các rối loạn liên quan đến chuyển hóa một cách hiệu quả, bền vững và an toàn hơn so với các phương pháp hiện tại.

Nguồn: Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell Metabolism, năm 2025.

17/04/2025

Sự thiên vị của cha mẹ ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ em

_ Một nghiên cứu mới từ Đại học Brigham Young (BYU), vừa công bố trên tạp chí Psychological Bulletin năm 2025, cho thấy: sự thiên vị trong gia đình là có thật, dù nhiều bậc cha mẹ không nhận ra điều đó. Trẻ nhỏ hơn, con gái, và những đứa trẻ ngoan ngoãn thường nhận được sự đối xử tích cực hơn từ cha mẹ.
_ Khác với quan điểm phổ biến rằng cha mẹ luôn yêu thương các con một cách công bằng, nghiên cứu này chỉ ra rằng cảm xúc và hành vi của cha mẹ thường bị ảnh hưởng bởi đặc điểm giới tính, thứ tự sinh và tính cách của con – dù vô thức.

+ Những phát hiện chính
_ Con út thường được ưu ái hơn: Trẻ nhỏ nhất trong gia đình thường nhận được nhiều sự quan tâm, chăm sóc và khoan dung hơn. Điều này có thể xuất phát từ việc cha mẹ đã có nhiều kinh nghiệm hơn, hoặc do con út thường bộc lộ tính cách dễ thương và gắn bó hơn với cha mẹ.
_ Con cả được trao quyền tự lập nhiều hơn: Trong khi con út được “cưng chiều”, con cả thường được kỳ vọng nhiều hơn và có xu hướng được trao quyền tự chủ sớm hơn. Họ cũng thường chịu nhiều trách nhiệm hơn trong việc hỗ trợ em nhỏ.

_ Con gái có lợi thế nhẹ so với con trai: Nghiên cứu cho thấy các bé gái thường nhận được đánh giá tích cực hơn từ cha mẹ, dù mức độ khác biệt không lớn. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là phần lớn trẻ em – bất kể giới tính – đều không nhận ra sự thiên vị này.

_ Tính cách quan trọng hơn nhiều người nghĩ: Những đứa trẻ có tính cách hòa nhã, trách nhiệm và biết cư xử thường được cha mẹ đánh giá cao và dành nhiều thời gian tương tác tích cực hơn. Ngược lại, trẻ dễ nổi loạn hoặc cứng đầu có thể nhận ít sự quan tâm tích cực hơn, dẫn đến cảm giác bị xa cách.

+ Tại sao điều này quan trọng?
_ Sự thiên vị, dù vô thức, có thể gây ảnh hưởng lâu dài đến tâm lý và hành vi của trẻ. Những đứa trẻ cảm thấy mình không được yêu thương hoặc coi trọng bằng anh chị em có nguy cơ cao gặp vấn đề về lòng tự trọng, căng thẳng, và rối loạn hành vi. Điều này có thể dẫn đến xung đột trong gia đình và ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa anh chị em với nhau.
_ Tuy nhiên, nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng cha mẹ không nhất thiết phải đối xử với các con hoàn toàn giống nhau. Mỗi đứa trẻ có nhu cầu, khả năng và tính cách khác nhau – điều quan trọng là cha mẹ phải đảm bảo mọi đứa trẻ đều cảm thấy được yêu thương, tôn trọng và công nhận.

+ Làm sao để tránh sự thiên vị?
_ Tự đánh giá thường xuyên: Cha mẹ nên dành thời gian suy nghĩ lại về cách mình đối xử với từng đứa trẻ. Có con nào luôn bị nhắc nhở nhiều hơn? Có con nào được ưu tiên trong các hoạt động gia đình?
_ Giao tiếp cởi mở: Khuyến khích con chia sẻ cảm xúc và quan sát xem con có cảm thấy “bị bỏ rơi” hoặc “ít quan trọng” hơn không.
_ Tạo cơ hội công bằng: Dù không cần mọi thứ phải giống hệt nhau, hãy tạo điều kiện để mỗi con có thời gian riêng với cha mẹ, được tham gia các quyết định gia đình, và được khen ngợi công bằng.

+ Kết luận
Nghiên cứu từ BYU cung cấp một cái nhìn chân thực về sự thiên vị trong gia đình – một chủ đề nhạy cảm nhưng rất quan trọng. Việc hiểu và điều chỉnh các hành vi vô thức này không chỉ giúp con cái phát triển lành mạnh hơn mà còn giúp mối quan hệ gia đình thêm gắn kết và bền vững.

Nguồn nghiên cứu: Psychological Bulletin, năm 2025.

15/04/2025

Hệ vi sinh đường ruột giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng như thế nào?

Một nghiên cứu mới công bố trên Nature Microbiology chỉ ra rằng thành phần hệ vi sinh đường ruột có thể dự đoán nguy cơ nhiễm khuẩn, đồng thời chế độ ăn giàu chất xơ là “vũ khí” tự nhiên giúp chống lại các vi khuẩn gây bệnh nguy hiểm như E. coli hay Klebsiella pneumoniae.

+ Nội dung nghiên cứu chính:
1. Vi sinh vật đường ruột & nhiễm trùng:
Các nhà khoa học đã phân tích hệ vi sinh vật đường ruột của hơn 12.000 người thuộc 45 quốc gia. Kết quả cho thấy, “dấu vết vi sinh” (microbiome signature) của mỗi người có thể dự đoán khả năng bị xâm nhập bởi vi khuẩn gây bệnh thuộc họ Enterobacteriaceae (như E. coli, Klebsiella pneumoniae).

2. Những vi khuẩn có lợi mang tính bảo vệ:
Nghiên cứu đã xác định 135 loài vi khuẩn “bảo vệ” – ví dụ như Faecalibacterium – có mặt phổ biến khi vi khuẩn gây bệnh vắng mặt. Những vi khuẩn này tạo ra axit béo chuỗi ngắn (SCFA) bằng cách phân giải chất xơ từ thức ăn, từ đó ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại.

3. Chất xơ giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn:
Chế độ ăn giàu chất xơ từ rau, đậu, ngũ cốc nguyên hạt thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn bảo vệ và tạo môi trường bất lợi cho vi khuẩn gây bệnh, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đường ruột, viêm phổi, viêm màng não…

4. Probiotics không hiệu quả bằng ăn uống lành mạnh:
So với thực phẩm bổ sung men vi sinh (probiotic), chế độ ăn giàu chất xơ hiệu quả hơn nhiều trong việc tạo ra thay đổi môi trường ruột và ngăn ngừa nhiễm trùng.

+ Ý nghĩa thực tiễn:
Trong bối cảnh kháng kháng sinh ngày càng gia tăng, nghiên cứu cho thấy can thiệp qua chế độ ăn uống – đặc biệt là tăng cường chất xơ – là biện pháp đơn giản, rẻ tiền và hiệu quả giúp phòng tránh nhiễm trùng do vi khuẩn đường ruột.

+ Kết luận:
Nghiên cứu này góp phần củng cố bằng chứng rằng hệ vi sinh vật đường ruột đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa bệnh tật, và chất xơ là yếu tố then chốt giúp tăng cường hệ miễn dịch từ bên trong.

+ Tài liệu tham khảo:
Yin, Q. et al. (2025). Ecological dynamics of Enterobacteriaceae in the human gut microbiome across global populations. Nature Microbiology. DOI: 10.1038/s41564-024-01912-6

https://fitnessschool.store/he-vi-sinh-duong-ruot-giup-bao-ve-co-the-khoi-nhiem-trung-nhu-the-nao/

12/04/2025

Nước Ép Elderberry Hỗ Trợ Quản Lý Cân Nặng và Cải Thiện Sức Khỏe Chuyển Hóa

Một nghiên cứu mới từ Đại học Bang Washington (WSU) cho thấy nước ép elderberry có thể là công cụ hiệu quả trong việc cải thiện sức khỏe chuyển hóa và hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Thử nghiệm lâm sàng, được công bố trên Tạp chí Nutrients, cho thấy uống 355ml nước ép elderberry mỗi ngày trong 1 tuần giúp cải thiện hệ vi sinh đường ruột, dung nạp glucose và tăng cường khả năng đốt cháy mỡ.

+ Những phát hiện chính
1. Lợi ích với hệ vi sinh đường ruột
Người tham gia uống nước ép elderberry có sự gia tăng vi khuẩn có lợi như Firmicutes và Actinobacteria, đồng thời giảm vi khuẩn không mong muốn như Bacteroidetes. Một hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh hỗ trợ hấp thụ dinh dưỡng, miễn dịch và trao đổi chất.

2. Cải thiện khả năng xử lý đường
Nhóm dùng elderberry ghi nhận giảm 24% lượng đường huyết sau ăn, cho thấy cải thiện rõ rệt khả năng chuyển hóa carbohydrate.

3. Tăng cường đốt mỡ
Những người dùng nước ép elderberry có mức insulin giảm 9% và tăng oxy hóa chất béo, đặc biệt là sau bữa ăn nhiều tinh bột và khi tập luyện – giúp cơ thể sử dụng mỡ làm năng lượng tốt hơn.

https://fitnessschool.store/nuoc-ep-elderberry-ho-tro-quan-ly-can-nang-va-cai-thien-suc-khoe-chuyen-hoa/

07/04/2025

Chế độ ăn giàu omega-3 có thể làm chậm sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt

Một nghiên cứu do Đại học California, Los Angeles (UCLA) dẫn đầu đã chỉ ra rằng việc thay đổi chế độ ăn uống – cụ thể là giảm omega-6 và tăng omega-3 kết hợp với bổ sung dầu cá – có thể làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới đang trong giai đoạn theo dõi tích cực (active surveillance). Đây là một phương pháp theo dõi bệnh mà không điều trị tích cực ngay lập tức, được áp dụng cho các trường hợp ung thư ở giai đoạn sớm hoặc nguy cơ thấp.

+ Thiết kế nghiên cứu
_ Nghiên cứu bao gồm 100 nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt ở mức độ nguy cơ thấp hoặc trung bình. Họ được chia làm hai nhóm:
_ Nhóm can thiệp: Thực hiện chế độ ăn ít omega-6, giàu omega-3 và dùng thêm viên bổ sung dầu cá.
_ Nhóm đối chứng: Duy trì chế độ ăn uống thông thường, không dùng thêm chất bổ sung.

Thời gian nghiên cứu kéo dài 1 năm. Trong thời gian này, các bệnh nhân được tư vấn chế độ ăn uống cá nhân hóa nhằm hỗ trợ thay đổi hành vi lâu dài.

+ Phương pháp theo dõi và kết quả
Để đánh giá sự phát triển của tế bào ung thư, các nhà nghiên cứu tiến hành sinh thiết tuyến tiền liệt vào đầu và cuối nghiên cứu. Họ sử dụng chỉ số Ki-67 – một chỉ dấu sinh học phản ánh tốc độ phân chia tế bào.
_ Nhóm can thiệp: Mức Ki-67 giảm trung bình 15%, cho thấy tốc độ phát triển của tế bào ung thư đã chậm lại.
_ Nhóm đối chứng: Mức Ki-67 tăng 24%, cho thấy tế bào ung thư phát triển nhanh hơn.
_ Tuy nhiên, không có sự khác biệt rõ rệt về cấp độ Gleason – thước đo mức độ ác tính của ung thư – giữa hai nhóm sau 1 năm.

Một nghiên cứu do Đại học California, Los Angeles (UCLA) dẫn đầu đã chỉ ra rằng việc thay đổi chế độ ăn uống – cụ thể là giảm omega-6 và tăng omega-3 kết hợp

06/04/2025

Phương Pháp Mới Sản Xuất Vitamin B2 Sử Dụng Vi Khuẩn Axit Lactic

+ Tóm Tắt Phát Hiện:
_ Các nhà nghiên cứu tại Đại học Kỹ thuật Đan Mạch (DTU) đã phát triển một phương pháp cách mạng để sản xuất vitamin B2 (riboflavin) một cách tự nhiên và tiết kiệm chi phí bằng cách làm nóng nhẹ vi khuẩn axit lactic.
_ Phát hiện này có thể cải thiện sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển, nhờ khả năng tăng cường thực phẩm địa phương đơn giản.

Điểm Nổi Bật:
+ Quá Trình Tự Nhiên và Đơn Giản:
Bằng cách áp dụng nhiệt độ nhẹ (38–39°C) lên vi khuẩn Lactococcus lactis, vi khuẩn này được kích thích sản xuất vitamin B2 như một cơ chế bảo vệ chống lại stress oxy hóa.

+ Thân Thiện Với Môi Trường:
_ Không sử dụng phương pháp tổng hợp hay biến đổi gen.
_ Tiết kiệm năng lượng, sử dụng ít tài nguyên và hóa chất hơn so với các phương pháp truyền thống.

+ Tiềm Năng Tăng Cường Thực Phẩm Địa Phương:
_ Vitamin có thể được tích hợp trực tiếp vào các thực phẩm lên men như sữa chua, bánh mì chua và sắn.
_ Phù hợp với các khu vực thiếu tài nguyên, nơi đã có các công cụ lên men cơ bản.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Kỹ thuật Đan Mạch (DTU) đã phát triển một phương pháp cách mạng để sản xuất vitamin B2 (riboflavin) một cách tự nhiên và tiết

05/04/2025

+ Vai trò của PKA trong trạng thái tỉnh táo
Nghiên cứu cho thấy việc hoạt hóa enzyme PKA làm giảm thời lượng giấc ngủ và giảm delta power – một chỉ số đại diện cho nhu cầu ngủ của cơ thể. PKA thực hiện chức năng này bằng cách hoạt động tại vùng hậu synaptic trong các tế bào thần kinh, nơi truyền tín hiệu giữa các nơ-ron. Đây là lần đầu tiên PKA được chứng minh có vai trò trực tiếp trong việc thúc đẩy trạng thái tỉnh táo thông qua điều chỉnh hoạt động của protein tại synapse.

+ PP1 và Calcineurin thúc đẩy giấc ngủ
Ngược lại, việc kích hoạt hai enzyme phosphatase là PP1 và calcineurin dẫn đến gia tăng thời lượng giấc ngủ và delta power. Cũng giống như PKA, hai enzyme này hoạt động ở phía hậu synaptic nhưng có tác dụng đối lập. Chúng đóng vai trò làm dịu hoạt động thần kinh, tạo điều kiện cho giấc ngủ bắt đầu và được duy trì lâu hơn. Điều này cho thấy có một cơ chế cân bằng tự nhiên giữa các enzyme kích thích và ức chế sự tỉnh táo trong não.

+ Cơ chế cạnh tranh phân tử
PKA và PP1/calcineurin hoạt động trong một mối quan hệ cạnh tranh nhằm điều chỉnh trạng thái ngủ – thức. Khi PKA chiếm ưu thế, cơ thể có xu hướng tỉnh táo hơn; khi hoạt động của PP1 hoặc calcineurin tăng lên, nhu cầu và khả năng đi vào giấc ngủ cũng tăng theo. Sự điều phối phức tạp giữa các enzyme này phản ánh một hệ thống điều khiển tinh vi giúp cơ thể thích nghi với nhu cầu sinh học và các yếu tố môi trường khác nhau.

Một nghiên cứu mới từ Đại học Tokyo đã làm sáng tỏ cách các enzyme trong não kiểm soát chu kỳ ngủ – thức thông qua quá trình phosphoryl hóa và khử phosphoryl hóa. Bằng cách tập trung vào ba enzyme chính là PKA (protein kinase A), PP1 và calcineurin ...