21/04/2025
Liệu pháp ý nghĩa (Logotherapy) là một phương pháp trị liệu tâm lý do bác sĩ tâm thần học người Áo Viktor Frankl sáng lập. Cốt lõi của liệu pháp này dựa trên niềm tin rằng động lực căn bản của con người không phải là tìm kiếm khoái lạc (như Freud) hay quyền lực (như Adler), mà là tìm kiếm ý nghĩa trong cuộc sống.
Theo Frankl, ngay cả trong những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất — như khi ông bị giam cầm trong trại tập trung Đức Quốc Xã — con người vẫn có thể lựa chọn thái độ sống, vượt lên nghịch cảnh thông qua việc tìm ra “lý do để sống”.
Trong liệu pháp ý nghĩa, nhà trị liệu giúp thân chủ nhận diện và khám phá ý nghĩa cá nhân thông qua ba con đường chính:
(1) thông qua hành động sáng tạo, như công việc hoặc cống hiến cho người khác;
(2) thông qua trải nghiệm, như tình yêu, nghệ thuật hoặc thiên nhiên;
và (3) thông qua thái độ đối với đau khổ, khi không thể thay đổi hoàn cảnh.
Việc chấp nhận và chuyển hóa khổ đau thành giá trị là một điểm nhấn quan trọng, mở ra khả năng phát triển nội lực và lòng kiên cường tâm lý.
Liệu pháp ý nghĩa không chỉ ứng dụng trong điều trị trầm cảm, lo âu, mất phương hướng sống mà còn rất hiệu quả với những người đang đối mặt với khủng hoảng hiện sinh, bệnh nan y, hoặc trải nghiệm mất mát. Khác với nhiều liệu pháp truyền thống tập trung vào quá khứ, Logotherapy hướng về tương lai – nơi con người vẫn còn khả năng lựa chọn và thay đổi. Từ đó, nó mở ra một lối đi nhân văn, sâu sắc, nhấn mạnh vào tự do ý chí, trách nhiệm cá nhân và phẩm giá con người. Đây là một liệu pháp không chỉ để “chữa lành” mà còn để “thức tỉnh” con người sống đúng với giá trị đích thực của mình.