06/08/2025
Quy Trình Thực Hiện Đốt Sóng Cao Tần (RFA) Tuyến Giáp: Từng Bước Chi Tiết
Phương pháp đốt sóng cao tần (Radiofrequency Ablation – RFA) là kỹ thuật điều trị xâm lấn tối thiểu, đang được áp dụng rộng rãi trong điều trị các nhân tuyến giáp lành tính và một số trường hợp ung thư tuyến giáp thể nhú di căn nhỏ. Dưới đây là quy trình thực hiện chuẩn mà bệnh nhân và bác sĩ sẽ trải qua khi thực hiện thủ thuật này:
Bước 1: Chuẩn bị tư thế bệnh nhân
Bệnh nhân nằm ngửa trên bàn thủ thuật, có gối kê d
ưới vai để làm căng vùng cổ và giúp bộc lộ rõ tuyến giáp. Tư thế này giúp bác sĩ dễ dàng định vị và thao tác chính xác hơn trong quá trình đốt.
Bước 2: Đặt bản cực âm
Bản cực âm (một thành phần không thể thiếu trong hệ thống RFA) được dán cố định vào đùi hoặc lưng bệnh nhân. Đây là điểm tiếp xúc để hoàn thiện mạch điện, đảm bảo hiệu quả và an toàn khi truyền sóng cao tần.
Bước 3: Sát khuẩn và trải săng vô trùng
Toàn bộ vùng cổ được sát trùng kỹ lưỡng bằng dung dịch sát khuẩn như povidine hoặc chlorhexidine. Sau đó, bác sĩ trải săng vô trùng, chỉ để lộ phần cần can thiệp, nhằm duy trì môi trường vô khuẩn tuyệt đối trong suốt quá trình làm thủ thuật.
Bước 4: Vị trí bác sĩ thực hiện
Người thực hiện thủ thuật có thể đứng bên phải bệnh nhân hoặc phía đầu giường, tùy theo vị trí tổn thương và tay thuận của bác sĩ. Việc lựa chọn vị trí phù hợp giúp thao tác chính xác và thuận lợi hơn.
Bước 5: Gây tê tại chỗ
Bác sĩ tiến hành gây tê tại chỗ bằng Lidocain 1% quanh vùng tuyến giáp để đảm bảo bệnh nhân không cảm thấy đau trong suốt thời gian thực hiện. Đôi khi, có thể sử dụng kỹ thuật bơm tách nước (hydrodissection) bằng nước muối sinh lý để bảo vệ các cấu trúc lân cận như khí quản, dây thần kinh quặt ngược.
Bước 6: Chọn kim đốt phù hợp
Việc lựa chọn kim dựa vào kích thước tổn thương:
+ Kim 3,8mm: Dùng cho hạch di căn nhỏ
+ Kim 5mm: Dùng cho khối u < 2cm
+ Kim 7mm: Dùng cho khối u 2–3cm
+ Kim 10mm: Dùng cho khối u > 3cm
Kim đốt chuyên dụng có đầu hoạt tính nhỏ, giúp kiểm soát phạm vi và độ sâu vùng hoại tử.
Bước 7: Đưa kim vào khối u và tiến hành đốt
Dưới hướng dẫn siêu âm, kim được đưa vào tổn thương thông qua eo tuyến giáp. Khi máy đạt công suất cài đặt (thường từ 20–60W), bác sĩ sẽ bắt đầu đốt, đồng thời di chuyển kim từ từ qua các lát cắt khác nhau. Mỗi lần di chuyển cách nhau 2–3 giây để đảm bảo mô tổn thương bị đốt hoàn toàn.
Bước 8: Kỹ thuật di chuyển kim
Bác sĩ sử dụng kỹ thuật “moving shot” – chia tổn thương thành nhiều lát nhỏ và đốt lần lượt từ trong ra ngoài. Mỗi phần được đốt trong thời gian ngắn, giúp kiểm soát tổn thương chính xác, tránh ảnh hưởng đến mô lành xung quanh.
Bước 9: Nhận định hiệu quả đốt ngay trong thủ thuật
Hai dấu hiệu xác định mô đã bị hoại tử thành công:
+ Xuất hiện các dải bọt khí trong tổn thương (hiện tượng tăng âm trên siêu âm).
+ Không còn hình ảnh tưới máu trên siêu âm Doppler màu – chứng tỏ mô u đã mất cấp máu.
Bước 10: Theo dõi và chăm sóc sau thủ thuật
Sau khi hoàn tất, bệnh nhân được theo dõi tại phòng thủ thuật trong khoảng 1–2 giờ. Nếu ổn định, bệnh nhân có thể về trong ngày. Một số trường hợp sẽ được kê thuốc giảm đau và kháng sinh đường uống.
Thông thường, không cần nằm viện nếu không có biến chứng đặc biệt.
=> Đốt sóng cao tần là một phương pháp an toàn, hiệu quả, mang lại lợi ích vượt trội như không để lại sẹo lớn, không cần gây mê toàn thân, thời gian hồi phục nhanh. Tuy nhiên, để đảm bảo thành công, quy trình phải được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa được đào tạo bài bản, tại cơ sở y tế đủ trang thiết bị và kiểm soát vô trùng nghiêm ngặt.
----------------------------------------------------
🏩Bác sĩ CKI, Nguyễn Đức Tỉnh - Khoa Chẩn đoán Hình ảnh - Bệnh viện Quân Y 175
🌎Số 925 Nguyễn Kiệm, Phường Hạnh Thông, TP. Hồ Chí Minh
🌵 Hotline/ Zalo: 0966089175
🔍Website: https://nguyenductinh.com/
