07/07/2025
TĂNG HUYẾT ÁP KHỞI PHÁT TRONG THAI KỲ DO U TUYẾN THƯỢNG THẬN.
Bệnh nhân nữ 35 tuổi, đến phòng khám bác sĩ , nhờ bác sĩ điều chỉnh thuốc huyết áp vì bệnh nhân được chẩn đoán Tăng huyết áp thai kỳ, huyết áp còn cao và đang cho con bú. Khi hỏi bệnh thì có vẻ khá phù hợp với chẩn đoán tăng huyết áp thai kỳ, tuy nhiên sau khi được xét nghiệm máu cơ bản thì kết quả trả về thì có chỉ số K+ máu thấp (2.7 mmol/L) dù hỏi kỹ thì bệnh nhân không có yếu tố nào gây hạ K+ máu. Vì vậy bác sĩ có chỉ định tìm nguyên nhân gây tăng huyết áp (tỷ lệ tăng huyết áp thứ phát chỉ 5-10%), và kết quả ghi nhận là bệnh nhân có u tuyến thượng thận trái (adenoma), tăng tiết aldosterone dẫn đến huyết áp cao.
Tăng huyết áp xuất hiện trong thai kỳ do u tuyến thượng thận có thể nhầm lẫn với tăng huyết áp thai kỳ do bệnh nhân cũng khởi phát tăng huyết áp sau tuần 20, thời điểm cũng trùng với hệ RAAS được hoạt hóa rõ rệt trong giai đoạn thai kỳ, dẫn đến một số bệnh nhân có sẵn u tiết aldosterone âm thầm thì giai đoạn này là lúc u được kích hoạt mạnh do hệ RAAS (Renin – Angiotensin – Aldosterone) tăng và bắt đầu tiết aldosterone quá mức dẫn đến bệnh nhân tăng huyết áp và được chẩn đoán là tăng huyết áp thai kỳ.
Điều này giải thích vì sao đến giai đoạn thai kỳ thì bệnh nhân mới có biểu hiện tăng huyết áp và hạ K+ máu rõ dù đã có u tiết aldosterone sẵn (nhất là khi u nhỏ), xét nghiệm tầm soát tổn thương các cơ quan do tăng huyết áp cũng gợi ý bệnh nhân mới khởi phát tăng huyết áp gần đây (trong giai đoạn thai kỳ).
Khi trình bệnh với sinh viên về các ca lâm sàng tăng huyết áp, mình luôn có một câu hỏi sinh viên phải trả lời: Bệnh nhân có khả năng tăng huyết áp thứ phát không (dù tỷ lệ chỉ có 5-10%)?
P/S: Bệnh nhân đã được tư vấn vào BV Thống Nhất để phẫu thuật nội soi tuyến thượng thận.
--------------------------------------------------------------
Phòng khám Lão Khoa - ThS.BS. Bùi Xuân Khải
🏥 95A Tân Sơn Nhì, P. Tân Sơn Nhì, TPHCM
📞 0988604649 (zalo, viber)
