30/08/2025
TƯƠNG TÁC GIỮA THUỐC VÀ GIA VỊ
Theo Medscape , 2 tháng 7, 2025
Gia vị đã được chú trọng qua nhiều thế kỷ trong y học cổ đại và Trung Quốc vì đặc tính chữa bệnh của chúng. Khi nấu ăn với lượng ít thích hợp vừa phải, tùy theo chất lượng và cách sử dụng, gừng, quế, nghệ thường an toàn và có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, dùng nhiều gừng, quế, nghệ có thể tương tác các thuốc và gây tác dụng phụ bất lợi cho cơ thể. Do đó, nếu dùng lâu dài nên theo dõi và tham khảo ý kiến bác sĩ.
1. QUẾ:
- Gia vị quế được chiết xuất từ vỏ cây của nhiều loài cây quế, và tinh dầu quế được chiết xuất từ vỏ cây hoặc lá cây quế. Thành phần có hoạt tính gồm cinnamaldehyde, eugenol và coumarin. Quế cung cấp chất chống oxy hóa, chống viêm, kháng khuẩn, chống virus, hạ huyết áp, điều hòa đường huyết và có khả năng chống khối u.Từ đó giảm nguy cơ bệnh tim mạch, giúp cải thiện chức năng năng não bộ, hỗ trợ tiêu hóa và chống nhiễm trùng. Kết hợp với lysozyme, tinh dầu từ Cinnamomum verum và đinh hương (Syzygium aromaticum) đã được chứng minh là làm giảm nồng độ ức chế tối thiểu của gentamicin và imipenem với vi khuẩn Pseudomonas aeruginosa và Klebsiella pneumoniae đa kháng thuốc, do đó tăng cường hiệu quả kháng sinh và khắc phục kháng thuốc.
- Tuy nhiên, nghiên cứu trong phòng thí nghiệm ghi nhận cinnamaldehyde hoạt hóa các thụ thể, làm tăng đào thải thuốc, từ đó làm giảm hiệu quả điều trị của thuốc. Quế cassia châu Á chứa nhiều coumarin hơn quế Ceylon. Nếu dùng nhiều quế cassia, coumarin có thể gây tổn thương gan, nếu đang dùng thuốc kháng đông sẽ làm tăng nguy cơ chảy máu.
- Quế có thể tương tác với thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm, thuốc hóa trị ung thư, thuốc trị tiểu đường.
- Khi dùng quế có thể gây tác dụng phụ như hội chứng dạ dày - ruột, nhức đầu, viêm da, hồng ban trên da.
2. NGHỆ :
- Nghệ chứa curcumin, là thành phần màu vàng của bột cà ri, masala và sữa vàng, có khả năng kháng viêm, chống oxy hóa. Ở liều điều trị có khả năng chống khối u và giảm đau.
- Những thành phần khác trong nghệ cũng có thể có lợi ích về nhận thức, trí não.
- Kết quả từ các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm, trên động vật và người cho thấy liều lượng có tác động khác nhau. Curcumin tương tác men gan, có thể ảnh hưởng tác dụng của thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ huyết áp, thuốc hóa trị và một số loại kháng sinh. Nghệ có khả năng làm loãng máu, hạ đường huyết, hạ huyết áp, do đó sẽ làm tăng tác dụng của thuốc kháng đông, thuốc trị tiểu đường và thuốc trị huyết áp.
- Thức ăn chứa nhiều sắt dùng chung với nghệ sẽ làm giảm độ khả dụng sinh học của nghệ. Nghệ được hấp thu tốt khi dùng chung chất béo, tiêu (thành phần piperine), ớt, chanh, gừng, mật ong, quế, hạt nhục đậu khấu.
- Các phương pháp chuẩn bị rất quan trọng:
•Rễ nấu chín có thể mang lại hiệu quả bảo vệ DNA mạnh mẽ hơn.
•Nướng trong bơ sữa trâu có thể mang lại lợi ích cho hệ vi sinh vật đường ruột và hấp thu hợp chất.
- Ở nồng độ điều trị, nghệ không được dùng nếu đang bị sỏi túi mật, ứ mật, rối loạn chảy máu, đang dùng thuốc kháng đông, đang có thai hay đang cho con bú.
3. GỪNG:
- Gừng có khả năng kháng viêm, nâng đỡ hệ miễn dịch, chống nôn ói.
- Vài nghiên cứu cho thấy gừng có khả năng giúp giảm đường huyết, giảm mỡ trong máu, nhưng tác dụng phụ và tương tác với các thuốc trị tiểu đường tương tự thuốc sulfunylurease. Vài thuốc trị tiểu đường có kết hợp gừng.
- Thành phần hoạt tính gingerol có tác dụng làm loãng máu khi dùng đều đặn, lâu dài, nếu nhiều có thể gây tăng nguy cơ chảy máu nếu dùng kèm thuốc kháng đông. Dùng nhiều gừng có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày, nóng rát, đầy hơi.
KẾT LUẬN :
Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra khả năng tương tác thuốc đối với các loại gia vị này, nhưng tác dụng phụ chủ yếu liên quan đến liều cao hơn là sử dụng ẩm thực thông thường. Nên thận trọng trước khi bắt đầu bổ sung các gia vị này, đặc biệt ở những bệnh nhân dùng thuốc chống đông máu, thuốc trị tiểu đường hoặc thuốc hóa trị. Hầu hết các gia vị này an toàn với những lợi ích sức khỏe tiềm năng khi dùng liều lượng vừa đủ.
🌸☘️🌸☘️🌸☘️🌸☘️
Vỏ quế, củ nghệ, củ gừng,
Nếu dùng thì nhờ dè chừng người nha,
Liều lượng vừa phải giúp ta,
Liều cao tác động, hóa ra bệnh nhiều...
(Bs Nguyễn Thị Hồng Anh biên tập)
