Dr Phan Trí Tín

24/06/2025

Cứ phải học thêm thôi. Cơm trưa là vậy

11/02/2025

Mọi người cùng chung tay kiểm soát dịch viêm hô hấp (theo khuyến cáo của ngành y tế):
- Che miệng khi ho; đeo khẩu trang tại nơi tập trung đông người
- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay (nhất là sau khi ho, hắt hơi)
- Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng
- Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh cúm hay nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết
- Tiêm vaccine cúm mùa phòng bệnh

Send a message to learn more

13/01/2025

Cần uống bao nhiêu nước mỗi ngày
Câu trả lời có trong bài phỏng vấn ngắn với BS chuyên gia, đăng trên Medscape với link sau:
https://www.medscape.com/viewarticle/how-much-water-should-we-drink-day-2024a1000lgp?_gl=1*t8276w*_gcl_au*MjI3NDg2MTA0LjE3MzU3OTI5NTc.
Học thêm tiếng Anh về cùng chủ đề với BBC English:
https://www.youtube.com/watch?v=7F1iJZr-p4E&t=29s

How much water do you drink every day? Is it enough? For audio and transcript downloads, plus a quiz and a list of the words and definitions, click here 👉 h...

08/01/2025

Học thôi

20/12/2024

BRISTOL STOOL CHART : Công cụ tư vấn

Làm BS tiêu hóa là nghe bệnh nhân than phiền hoài cái vụ ăn và .... Hỏi bệnh và chờ nghe bệnh nhân mô tả triệu chứng chất thải rất nhiều lúc bệnh nhân mô tả khó mà BS cũng không nắm được luôn. Mà thông tin đúng là cần thiết để định hướng bệnh. Thói quen BS hay đưa hình của các dạng phân cho bệnh nhân xem và tự so sánh cái ... của họ mà mô tả cho đúng giúp hiệu quả thăm khám tăng thêm. ( xem hình)

Sau đây là một số thông tin cơ bản về ý nghĩa của các loại dạng phân khác nhau.

Dạng Phân 1:
Nếu bạn có những viên phân cứng, riêng rẽ, khó đi cầu thì đó là dấu hiệu của táo bón nhiều. Điều đó có nghĩa là phân của bạn mất nhiều thời gian để di chuyển qua hệ tiêu hóa. Điều đó dẫn đến nhiều nước hơn, vốn là một phần của phân, sẽ được ruột già (đại tràng) hấp thụ, làm phân trở nên khô hơn và nhỏ hơn. Nguyên nhân phổ biến nhất là chế độ ăn uống của bạn quá ít chất lỏng và chất xơ. Thuốc men, căng thẳng và bệnh tật cũng có thể là nguyên nhân.
Dạng Phân 2:
Những cục phân cứng, vón cục này to hơn một chút, nhưng vẫn báo hiệu táo bón và thường là do thiếu chất lỏng và chất xơ. Ngoài việc thay đổi chế độ ăn uống, bạn có thể thử tập thể dục nhiều hơn để thúc đẩy quá trình này.
Dạng Phân 3:
Phân có hình dạng như xúc xích với các vết nứt trên bề mặt được coi là bình thường theo thang phân Bristol.
Dạng Phân 4:
Theo tiêu chuẩn Bristol, phân hơi nhỏ hơn, mịn và mềm giống như thân con rắn cũng được coi là bình thường.
Dạng Phân 5:
Nếu bạn đi ngoài ra phân mềm, bờ rõ, bạn có xu hướng bị tiêu chảy. Tuy nhiễn, vấn đề có thể là do ăn quá ít chất xơ, vì chất xơ giúp làm phân của bạn đặc hơn.
Dạng Phân 6:
Nếu bạn đi ngoài phân mềm, nhão, có rìa lởm chởm, thì đó là tiêu chảy. Đây là dấu hiệu cho thấy thức ăn của bạn đang di chuyển nhanh qua đường tiêu hóa, khiến đại tràng không có đủ thời gian để hấp thụ chất lỏng và tạo thành phân cứng hơn. Bạn có thể bị nhiễm vi-rút như norovirus, ngộ độc thực phẩm hoặc một số vấn đề tiêu hóa khác. Căng thẳng cũng có thể là nguyên nhân.
Dạng Phân 7:
Phân lỏng không có cục là triệu chứng rõ của bệnh tiêu chảy. Hầu hết các trường hợp tiêu chảy trong một hoặc hai ngày rồi tự khỏi. Nhưng nếu bạn thường xuyên đi cầu phân loại này hoặc phân loại 6, bạn cần trao đổi với bác sĩ. Tiêu chảy mãn tính có thể là triệu chứng của các tình trạng viêm hay kích thích ruột, v.d hội chứng ruột kích thích, bệnh Crohn và viêm loét đại tràng.

Hãy mạnh dạn trao đổi với BS khi bạn thấy có những thay đổi bất thường thói quen đi cầu nhé.
Tham khảo:
https://www.webmd.com/digestive-disorders/poop-chart-bristol-stool-scale

06/12/2024

Rảnh rỗi 1 chút ngồi đọc lại bài với sách Oxford Textbook of Medicine bản 2020, vol 2 , phần 15 về bệnh lý hệ tiêu hóa , phần 15.2 Triệu chứng bệnh hệ tiêu hóa ; ngay phần đầu tiên, các tác giả nhắc liền phần ghi nhớ mấu chốt

ESSENTIALS (nguyên bản)
The skillful analysis of symptoms indicating disorders of the digestive system is an integral part of the practice of internal medicine. Many patients with abdominal symptoms do not have easily defined organic conditions. The traditional skills of taking a careful history and examining the patient thoroughly are invaluable in managing patients who have functional disorders such as ‘irritable bowel’, nonulcer dyspepsia, nonspecific diarrhoea, recurrent abdominal pain, and somatization disorder.
The enormous advances in endoscopy, scanning, and other investigative techniques have not made clinical diagnosis less important. Most gastrointestinal disorders are minor self-limited conditions of uncertain cause or are ‘functional’ in nature, thereby often eluding definition even if extensive diagnostic procedures are (fruitlessly) employed. At the other extreme, the early suspicion of life-threatening disease and prompt referral of patients for investigation depends on clinical judgement.

Các điểm mất chốt (tạm dịch)
Phân tích khéo léo các triệu chứng cho thấy rối loạn của hệ tiêu hóa là một phần không thể thiếu trong thực hành nội khoa. Nhiều bệnh nhân có triệu chứng bụng không dễ xác định các tình trạng bệnh thực thể. Các kỹ năng truyền thống là khai thác bệnh sử cẩn thận và thăm khám bệnh nhân toàn diện có giá trị rất lớn trong việc điều trị những bệnh nhân bị rối loạn chức năng như 'ruột kích thích', chứng chậm tiêu không loét, tiêu chảy không đặc hiệu, đau bụng tái phát và rối loạn bản thể. Những tiến bộ lớn trong nội soi, chụp chiếu và các kỹ thuật khảo sát khác đã không làm giảm tầm quan trọng của chẩn đoán lâm sàng. Hầu hết các rối loạn tiêu hóa là tình trạng bệnh nhẹ, tự giới hạn, do nguyên nhân không chắc chắn hoặc có bản chất 'chức năng', do đó thường không được xác định ngay cả khi các thủ thuật chẩn đoán mở rộng được sử dụng (mà không mang lại kết quả). Ở thái cực khác, nghi ngờ sớm bệnh đe dọa tính mạng và chỉ định khảo sát bệnh nhanh chóng phụ thuộc hoàn toàn vào đánh giá lâm sàng.

Đọc mà thấm từng ý. Xưa rồi lúc còn SV và BS mới ra trường nôn nóng và nhất quyết phải chẩn đoán cho ra bệnh và trị bệnh. Thăng trầm với nghề nhiều rồi mới thấy có những lúc phải từ từ quan sát và theo dõi chờ đợi. Nhạy cảm lâm sàng giúp ích nhiều lắm để không xử trí chậm trễ hay sót bệnh, hay ngược lại là chỉ định quá mức.
May mắn , với kiểu thực hành y khoa của mình có nhiều thời gian hơn với BN để hỏi bệnh cặn kẽ và thăm khám đầy đủ nên cũng tránh được nhiều sai sót/sơ suất. Cứ phải học hoài.

29/09/2024

Thông tin về cafe và bệnh tim trên trang web của AHA (Hiệp Hội Tim Mạch Hoa Kỳ )
Caffein và bệnh tim

Caffein có nhiều tác dụng chuyển hóa. Nó:
• Kích thích hệ thần kinh trung ương.
• Giải phóng axit béo tự do từ mô mỡ.
• Ảnh hưởng đến thận, làm tăng lượng nước tiểu, có thể dẫn đến mất nước.
Caffein có trong cà phê, trà, một số loại nước ngọt, sô cô la và đồ uống tăng lực. Uống cà phê ở mức độ vừa phải có vẻ an toàn cho tim. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm khuyến cáo rằng người lớn khỏe mạnh có thể uống 4 đến 5 tách cà phê mà không gây hại. Một số người có thể nhạy cảm hơn với tác dụng của caffeine, tùy thuộc vào một số tình trạng sức khỏe và thuốc nhất định. Phụ nữ mang thai và cho con bú nên hạn chế tiêu thụ ở mức 2 đến 3 tách mỗi ngày. Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ khuyên rằng trẻ em và thanh thiếu niên nên tránh caffein và các chất kích thích khác.
Những người nghiện caffein có thể bị cai caffein trong vòng một ngày hoặc lâu hơn sau lần cuối cùng họ tiêu thụ caffein mặc dù nó thường kết thúc trong vòng 24 đến 48 giờ. Cai caffein không nguy hiểm, nhưng có thể khó chịu. Mặc dù đau đầu là triệu chứng nổi bật nhất, nhưng lo lắng, mệt mỏi và buồn ngủ cũng phổ biến.
Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia chăm sóc sức khỏe xem bạn có thể sử dụng cà phê và/hoặc các loại đồ uống có chứa caffein khác một cách an toàn hay không.
https://www.heart.org/en/healthy-living/healthy-eating/eat-smart/nutrition-basics/caffeine-and-heart-disease

Câu hỏi đặt ra là nên tin tưởng ra sao với thông tin này cho các tín đồ trung thành với cafe?

Tôi sẽ tóm lược và viết thêm vài thông tin từ bài phỏng vấn của Dr F. Perry Wilson , the Yale School of Medicine, đăng trên Medscape (https://www.medscape.com/index/list_12471_0)
BS này đã trả lời phỏng vấn sau khi đã đọc bài báo cáo đăng tải gần đây về vấn đề liên quan.
“Habitual Coffee, Tea, and Caffeine Consumption, Circulating Metabolites, and the Risk of Cardiometabolic Multimorbidity,"trên tạp chí the Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism (JCEM).
Đây không phải là nghiên cứu đầu tiên cho thấy việc uống cà phê có thể có lợi. Một phân tích tổng hợp năm 2013 UK Biobank đã tóm tắt kết quả của 36 nghiên cứu với hơn một triệu người tham gia và tìm thấy mối quan hệ hình chữ U giữa lượng cà phê uống vào và nguy cơ tim mạch . Biobank đã tuyển dụng hơn nửa triệu người từ Vương quốc Anh trong khoảng thời gian từ năm 2006 đến năm 2010 và thu thập được rất nhiều dữ liệu từ mỗi người : mẫu máu, sinh trắc học, khảo sát y khoa khác. Và sau đó họ theo dõi những gì sẽ xảy ra với những người đó về mặt y tế theo thời gian. Đây là một nguồn dữ liệu tuyệt vời.
Điểm tốt nhất là uống từ ba đến năm ly (cup) /ngày; những người uống nhiều cà phê như vậy có nguy cơ mắc bệnh tim mạch giảm khoảng 15% so với những người không uống.
"The impact of coffee subtypes on incident cardiovascular disease, arrhythmias, and mortality: long-term outcomes from the UK Biobank" ; https://doi.org/10.1093/eurjpc/zwac189

Nhưng cà phê không chỉ có chứa caffein, mà nó còn chứa nhiều chất khác nữa. Nó là một hỗn hợp nhiều loại hóa chất và hợp chất, phenol và axit chlorogenic. Ngoài ra, caffeine cũng có trong các thức uống khác không phải cà phê — những thứ tự nhiên như trà — và những thứ không tự nhiên như thức uống tăng lực. Làm sao bạn biết được lợi ích thực sự nằm ở đâu?
Nhiều yếu tố tác động khác sẽ ảnh hưởng kết quả của nghiên cứu như hành vi, thói quen và lối sống của người uống café khác với người không uống cafe.
Nghiên cứu của JCEM đã tận dụng bộ dữ liệu ấn tượng của UK Biobank để tìm ra điều này.
Các tác giả đã điều chỉnh những yếu tố này và nhiều yếu tố khác, bao gồm lượng rượu tiêu thụ, BMI (chỉ số khối cơ thể xem có dư cân béo phì không), chức năng thận và nhiều yếu tố khác để cố gắng loại bỏ tác động của kiểu người uống nhiều cà phê khỏi yếu tố duy nhất và uống nhiều cà phê. (nói cách khác, loại trừ các yếu tố làm cho sự so sánh không chính xác)

Đây là kết quả của mô hình được điều chỉnh đầy đủ. So với những người không uống café, người uống nhiều cà phê, trà hoặc chỉ uống caffein có tỷ lệ giảm bệnh tim mạch gần 40%.
Đường cong hình chữ U, cho thấy điểm có lợi nhất uống café hàng ngày ở khoảng 3 ly cà phê hoặc trà (hoặc 250 mg caffein). Một phần thức uống tăng lực chứa khoảng 120 mg caffein.
Các tác giả đã chuyển sang đo lường các chất chuyển hóa của café khi vào cơ thể gọi là metabolome. Ý tưởng ở đây là cơ thể bạn liên tục phân hủy mọi thứ, tiếp nhận tất cả các protein, hóa chất và hợp chất mà chúng ta ăn/uống vào và biến chúng thành chất chuyển hóa. Sử dụng các kỹ thuật đo lường tiên tiến, các nhà nghiên cứu có thể đo hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn chất chuyển hóa từ một mẫu máu duy nhất. Rõ ràng là chúng cung cấp thông tin về thực phẩm bạn ăn/uống. Một số chất chuyển hóa tốt sức khỏe tốt nhưng số khác lại có hại cho sức khỏe.
Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã đo 168 chất chuyển hóa riêng lẻ. 80 /168 đã thay đổi đáng kể ở những người uống nhiều cà phê hơn.

Đơn cử , đây là tác động khá sâu sắc của việc uống cà phê, trà hoặc caffein lên các chất chuyển hóa của VLDL — cholesterol xấu. Café làm giảm cholesterol xấu (mức cholesterol xấu cao hơn sẽ dẫn đến nguy cơ bệnh tim mạch.)

Thay đổi tương tự cũng xảy ra với axit béo bão hòa. Mức cao hơn dẫn đến bệnh tim mạch, và mức uống cà phê cũng giảm mức độ axit béo bõa hòa. Mức histidine (một loại axit amin) thấp làm tăng nguy cơ tim mạch, và cà phê dường như làm tăng nồng độ histidine.
Dữ liệu về lợi ích của uống cà phê khá nhất quán. Tuy nhiên, cũng cần nhắc là khác biệt nhiều giữa một tách cà phê đen và một cốc Frappuccino caramel venti.
Vì vậy, khi bạn là tín đồ café thì bạn có thể uống ly thứ hai, thứ ba hoặc có thể là thứ tư trong ngày, bạn có thể ghi nhớ điều đó.

The impact of coffee subtypes on incident cardiovascular disease, arrhythmias, and mortality: long-term outcomes from the UK Biobank ; https://doi.org/10.1093/eurjpc/zwac189

Caramel Frappuccino® Blended Beverage/Starbucks
Grande 16 fl oz ( # 480 mL)


Các câu hỏi : các bạn tự tìm câu trả lời nhé
Liên hệ thực tế cách uống cafe
1. Hiểu như thế nào về các cách lượng giá: ly café (cup) , 1 phần uống tiêu chuẩn (drink)
2. Bao nhiêu caffein trong 1 ly cafe khi các kiểu pha khác nhau : espresso, Americano, pha phin của VN hay pour over
3. Lượng caffein sẽ khác nhau ra sao với các loại hạt café khác nhau và mức độ rang
4. Thêm các thông tin khác khi xem xét yếu tố năng lương chung của 1 ly thức uống có café, thành phần chất béo , có hại/không hại, lượng đường , muối

26/09/2024

Các bạn và gia đình đã chuẩn bị phòng vệ vào mùa cúm 2024/2025 chưa?

vacxincum2425

21/09/2024

21/09/2024

Dành buổi sáng đi học thêm. Hình chụp cùng Dr Mikael Gencay , Roche Diagnostics.

16/09/2024

Thông tin chủng virus cúm mùa năm nay 2024/2025.

Vaccines được phát triển trên trứng gà

an A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09-like virus;
an A/Thailand/8/2022 (H3N2)-like virus; and (Updated)
a B/Austria/1359417/2021 (B/Victoria lineage)-like virus.

Chờ thuốc về là tiêm thôi

11/09/2024

“ Hoan hỉ “ đón nhận hướng dẫn mới trị VGSV B từ WHO.