22/11/2023
Hàm nghĩa của Hoả theo YHCT.
- Hỏa sinh lý: hỏa là dương khí để duy trì hoạt động sống của cơ thể và được tàng trữ bên trong tạng phủ; có tác dụng ôn ấm hoá sinh nên gọi là thiếu hoả. Khái niệm này của hoả thuộc phạm trù chính khí. Thiếu hoả lại phân thành quân hoả và tướng hoả. Quân hoả là dương khí của Tâm; tướng hoả là dương khí của Can, Thận, Đởm, Bàng Quang, Tâm bào, Tam Tiêu, trong đó, dương khí của Thận còn gọi là mệnh môn hoả hoặc long hoả, dương khí của can gọi là lôi Hoả.
- Hoả bệnh lý: tức là dương thịnh thái quá thành tà khí làm tổn thương chính khí của cơ thể. Khái niệm này của hoả gọi là tráng hoả. Hỏa gây bệnh phân thành nội hỏa và ngoại hỏa. Ví dụ: Tâm hỏa quá vượng gây nên bệnh gọi là tướng hỏa vong động (cũng thuộc phạm trù tráng hỏa)
- Ngoại hoả: do tà khí ôn nhiệt xâm nhập cơ thể gây nên, hoặc do ngũ khí hóa hỏa; tức là do phong, hàn, thấp, táo và thủ hóa hỏa. Trong ngũ khí, chỉ có yếu tố thử là nhiệt đưa từ bên ngoài vào và gọi là thử nhiệt; còn phong, hàn, thấp, táo đều không phải là hỏa nhiệt và chỉ có thể hóa thành hoả.
Điều kiện để hóa hỏa:
+ Uất lâu ngày hóa hỏa (hàn hóa nhiệt, nhiệt cực sinh hỏa hoặc thấp ôn hóa nhiệt và hóa hỏa; hỏa là táo nên táo là do hỏa hóa).
+ Thể chất dương thịnh hoặc âm hư đều dễ hóa hỏa.
+ Phụ thuộc vào vị trí tà xâm nhập: tà vào kinh dương minh táo thổ thì dễ hóa hỏa; nhưng ngược lại, hàn tà trực trúng kinh Tỳ thì khó mà hóa hỏa. Ngoài ra, ngũ khí có thể hóa hỏa hay không còn phụ thuộc vào phương pháp điều trị.
- Nội hỏa: do rối loạn chức năng tạng phủ làm âm dương, khí huyết thất điều gây nên. Tình chí quá mức độ, lâu ngày cũng có thể hóa hỏa và gọi là ngũ chí hóa hỏa.
----------------------------------------------
Cảm ơn bạn đã quan tâm và đón xem fanpage của chúng tôi 🥰
_Lang Rận_
