05/09/2025
Hiểu đúng về bệnh Đái tháo đường – “Kẻ giết người thầm lặng”
1. Bệnh đái tháo đường là gì?
Đái tháo đường (tiểu đường) là một bệnh rối loạn chuyển hóa mạn tính, khi lượng đường trong máu (glucose) tăng cao do cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc insulin không hoạt động hiệu quả. Có 3 loại chính:
• Đái tháo đường type 1: Thường gặp ở trẻ em, thanh thiếu niên, do tuyến tụy không sản xuất insulin.
• Đái tháo đường type 2: Gặp nhiều ở người lớn tuổi, béo phì, ít vận động. Cơ thể vẫn sản xuất insulin nhưng không sử dụng hiệu quả.
• Đái tháo đường thai kỳ: Xuất hiện trong thời kỳ mang thai.
________________________________________
2. Triệu chứng thường gặp của bệnh đái tháo đường
Bệnh đái tháo đường, đặc biệt là type 2, có thể diễn tiến âm thầm trong nhiều năm mà không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo phổ biến mà người dân cần chú ý:
🔹 Triệu chứng điển hình:
1. Tiểu nhiều – đặc biệt về đêm
2. Khát nước nhiều – uống nước liên tục nhưng vẫn khát
3. Đói nhiều – ăn nhiều nhưng vẫn cảm thấy đói
4. Sụt cân không rõ lý do – dù ăn uống bình thường hoặc nhiều hơn
5. Mệt mỏi kéo dài – thiếu năng lượng, uể oải cả ngày
6. Nhìn mờ – thị lực giảm do đường huyết cao ảnh hưởng đến mắt
⚠️ Lưu ý quan trọng:
• Đa số đái tháo đường type 2 không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, vì vậy việc khám sức khỏe định kỳ và xét nghiệm đường huyết là cách tốt nhất để phát hiện sớm bệnh.
• Ở đái tháo đường type 1, triệu chứng thường xuất hiện rầm rộ và nhanh chóng, có thể dẫn đến hôn mê tăng đường huyết nếu không được điều trị kịp thời.
________________________________________
3. Xét nghiệm chẩn đoán
Đái tháo đường thường diễn tiến âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng. Vì vậy, xét nghiệm định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm:
• Đường huyết lúc đói (FPG) ≥ 7.0 mmol/L
• HbA1c ≥ 6.5%
• Đường huyết sau 2 giờ làm nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT) ≥ 11.1 mmol/L
• Đường huyết bất kỳ ≥ 11.1 mmol/L kèm triệu chứng (khát nước, tiểu nhiều, sụt cân...)
________________________________________
4. ✅ Khuyến cáo xét nghiệm sàng lọc đái tháo đường
🎯 Ai nên được xét nghiệm sàng lọc đái tháo đường?
Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) và khuyến cáo tại Việt Nam, các nhóm đối tượng sau nên được tầm soát định kỳ:
🔹 4.1. Người ≥ 40 tuổi
Nên xét nghiệm đường huyết mỗi 1–3 năm, kể cả khi không có triệu chứng.
🔹 4.2. Người có yếu tố nguy cơ, kể cả < 40 tuổi:
• Thừa cân hoặc béo phì (BMI ≥ 23 kg/m² đối với người châu Á)
• Tiền sử gia đình có người mắc đái tháo đường type 2
• Ít vận động
• Tăng huyết áp (≥ 140/90 mmHg)
• Rối loạn mỡ máu (HDL-C thấp < 35 mg/dL hoặc triglyceride cao > 250 mg/dL)
• Tiền sử rối loạn đường huyết (tiền đái tháo đường, tăng đường huyết lúc đói, tăng đường huyết sau ăn)
• Phụ nữ từng mắc đái tháo đường thai kỳ hoặc sinh con ≥ 4kg
• Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
• Bệnh tim mạch đã được chẩn đoán
🔹 4.3. Trẻ em và thanh thiếu niên (từ 10 tuổi trở lên)
• Nếu béo phì + kèm ít nhất 1 yếu tố nguy cơ (gia đình có người mắc bệnh, mẹ bị đái tháo đường thai kỳ, dấu hiệu kháng insulin...
________________________________________
5. Biến chứng nguy hiểm nếu không kiểm soát tốt
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, đái tháo đường có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:
Biến chứng cấp tính:
• Hôn mê tăng đường huyết
• Hạ đường huyết do dùng thuốc quá liều
Biến chứng mạn tính:
• Tim mạch: Tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ
• Mắt: Gây mù do tổn thương võng mạc
• Thận: Gây suy thận mạn
• Thần kinh: Gây tê bì, mất cảm giác ở chân tay
• Chân: Loét bàn chân, có thể dẫn đến cắt cụt chi
________________________________________
6. Điều trị và phòng ngừa bệnh đái tháo đường
Nguyên tắc điều trị:
• Chế độ ăn hợp lý: Giảm đường, tinh bột; tăng rau xanh, chất xơ; hạn chế đồ chiên rán.
• Tăng cường vận động: Tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần.
• Thuốc: Có thể dùng thuốc uống hoặc insulin theo chỉ định bác sĩ.
• Theo dõi đường huyết thường xuyên, tái khám định kỳ.
Phòng ngừa:
• Giữ cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh
• Không hút thuốc, hạn chế rượu bia
• Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt với người có nguy cơ cao
________________________________________
Thông điệp từ bệnh viện
Bệnh đái tháo đường hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Người bệnh cần chủ động thay đổi lối sống, tuân thủ điều trị, và theo dõi sức khỏe định kỳ để ngăn ngừa biến chứng.
👉 Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ đái tháo đường, hãy đến ngay [Tên bệnh viện cơ sở] để được khám và tư vấn miễn phí trong các chương trình tầm soát định kỳ!
📞 Hotline: [Số điện thoại bệnh viện 02143796168]
📍 Địa chỉ: Đường Giàng Chẩn Hùng - Xã Si Ma Cai - Lào Cai
🌐 Website bệnh viện: bvdksimacai.vn