15/03/2025
Gan đóng vai trò quan trọng trong việc thanh lọc độc tố, nhưng nếu không cẩn thận, những thói quen tưởng chừng vô hại lại có thể "bào mòn" gan chẳng kém gì rượu bia. Theo Đông y, gan thuộc hệ Can, có liên quan mật thiết đến khí huyết và tạng thận, nếu gan bị tổn thương sẽ kéo theo nhiều hệ lụy sức khỏe.
1. Lạm dụng thuốc giảm đau – Tổn hại Can khí, làm suy yếu gan
Theo Đông y, gan (Can) chủ sơ tiết, giúp khí huyết lưu thông, điều hòa hoạt động của toàn bộ cơ thể. Khi bà con dùng quá nhiều thuốc giảm đau, đặc biệt là loại chứa acetaminophen (paracetamol), sẽ khiến khí Can bị tổn thương, làm gan bị quá tải, suy yếu chức năng giải độc.
📌 Lời khuyên :
✔ Nếu có đau nhức, nên ưu tiên các phương pháp xoa bóp, châm cứu, dùng thảo dược như nghệ, gừng, cam thảo để hỗ trợ giảm đau thay vì lạm dụng thuốc.
✔ Không dùng thuốc giảm đau bừa bãi, nhất là khi không có chỉ định của bác sĩ.
2. Lạm dụng kháng sinh – Ảnh hưởng đến khí huyết, làm Can Thận suy yếu
Theo Đông y, kháng sinh có tính hàn, khi dùng quá nhiều sẽ làm Can khí suy yếu, tỳ vị tổn thương, gây mất cân bằng âm dương. Khi gan phải chuyển hóa kháng sinh liên tục, nó sẽ dễ bị nhiễm độc, từ đó làm giảm khả năng giải độc, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, khí huyết và miễn dịch.
📌 Lời khuyên :
✔ Nên tăng cường sức đề kháng tự nhiên, sử dụng các thảo dược hỗ trợ hệ miễn dịch như tỏi, gừng, mật ong, cam thảo thay vì phụ thuộc vào kháng sinh.
✔ Chỉ dùng kháng sinh khi thực sự cần thiết và có sự hướng dẫn của bác sĩ.
3. Uống nhiều đồ uống có đường – Gây ứ trệ, làm gan nhiễm mỡ
Theo Đông y, đường tinh luyện thuộc tính "nhiệt", nếu dùng nhiều sẽ khiến đàm thấp tích tụ trong cơ thể, làm gan bị quá tải, sinh ra tình trạng gan nhiễm mỡ, khí huyết uất trệ. Khi đó, bà con dễ cảm thấy mệt mỏi, nóng trong, dễ nổi mụn nhọt, tiêu hóa kém.
📌 Lời khuyên :
✔ Hạn chế uống nước ngọt, thay bằng trà thảo mộc, nước chanh mật ong, nước sâm giúp thanh nhiệt, hỗ trợ chức năng gan.
✔ Bổ sung rau xanh, nước ép từ rau củ để giúp gan đào thải...
4. Thói quen ăn khuya – Làm Can Thận tổn hao, gây suy yếu khí huyết Trong Đông y, gan hoạt động mạnh nhất vào khoảng 1-3 giờ sáng, khi cơ thể nghỉ ngơi, gan sẽ làm nhiệm vụ thải độc. Nếu ăn khuya quá nhiều, tỳ vị phải làm việc liên tục, khiến gan không có thời gian đào thải độc tố, từ đó dẫn đến gan nhiễm độc, suy giảm chức năng tiêu hóa. 📌 Lời khuyên : ✔ Hạn chế ăn sau 8h tối, nhất là các món chiên rán, dầu mỡ dễ gây nóng gan. ✔ Nếu đói,có thể uống một ly nước ấm, ăn một chút hạt hoặc trái cây nhẹ để tránh gây áp lực lên gan.
5. Thiếu ngủ, căng thẳng – Ảnh hưởng đến Can khí, làm gan dễ bị nhiễm độc Theo Đông y, gan có liên quan mật thiết đến hệ thần kinh và tâm trạng. Khi thường xuyên bị căng thẳng, mất ngủ, thức khuya, gan sẽ không thể thanh lọc độc tố đúng chu kỳ, làm khí huyết bị uất kết, từ đó dễ gây nóng gan, đau đầu, mất ngủ, dễ cáu gắt. 📌 Lời khuyên : ✔ Nên đi ngủ trước 11h tối, tránh làm việc căng thẳng vào ban đêm. ✔ Sử dụng trà thảo mộc như trà tâm sen, hoa cúc, lạc tiên để giúp thư giãn gan, cải thiện giấc ngủ.