07/08/2024
Giới tính sinh học, Bản dạng giới, Xu hướng tính dục, Thể hiện giới là gì?
Giới tính sinh học: Chỉ các đặc điểm sinh học của nam, nữ. Nói đến giới tính sinh học (biological sex/sex), chúng ta hiểu cụm từ này ý chỉ cơ thể của một người cùng những đặc điểm sinh học về giới của người đó như bộ phận sinh dục (dương vật, âm hộ, âm đạo…), nhiễm sắc thể quy định giới tính và cơ quan sinh sản bên trong cơ thể (tinh hoàn, buồng trứng…).
Giới hoặc giới tính xã hội (giới): Giới (Gender) là phạm trù chỉ quan niệm, vai trò và mối quan hệ xã hội giữa nam giới và phụ nữ. Xã hội tạo ra và gán cho trẻ em gái và trẻ em trai, cho phụ nữ và nam giới các đặc điểm giới khác nhau. Nói cách khác, giới được thể hiện thông qua các hành vi được hình thành từ sự dạy dỗ và thu nhận từ gia đình, cộng đồng và xã hội, là vị trí, vai trò của nam và nữ mà xã hội mong muốn, kỳ vọng ở phụ nữ và nam giới liên quan đến các đặc điểm và năng lực nhằm xác định thế nào là một người nam giới hay một phụ nữ (hoặc trẻ em trai, trẻ em gái) trong một xã hội hay một nền văn hóa nhất định.
Bản dạng giới: Bản dạng giới (gender identity) đại diện cho những suy nghĩ bên trong bạn về giới tính của mình, là cách bạn nhận thức bản thân (nam hay nữ) và muốn được người khác xưng hô thế nào. Với một số người, giới tính mà họ cảm nhận ở bản thân không trùng khớp với giới tính sinh học của họ. Giới tính một cá nhân cảm nhận về bản thân được gọi là bản dạng giới.
Biểu hiện giới: Biểu hiện giới (Gender expression) là cách chúng ta chọn thể hiện ra bên ngoài với mục đích cho biết giới tính hay bản dạng giới của bản thân mình với xung quanh. Cách thể hiện giới thường bao gồm ngoại hình và hành vi bên ngoài, chẳng hạn như cách ăn mặc, trang điểm, kiểu tóc, ngôn ngữ cơ thể, giọng nói và tên gọi. Nếu quan sát kỹ, bạn sẽ thấy xã hội luôn gắn những kỳ vọng ngầm hoặc rõ rệt trong việc thể hiện giới của nam và nữ ở gần như mọi mặt cuộc sống. Đến cả những đứa trẻ cũng ý thức rất rõ những lựa chọn trong phạm vi giới tính mà chúng được cho phép, như đồ chơi, màu sắc, quần áo, hay các hoạt động và trò chơi…
Xu hướng tính dục: Xu hướng tính dục (sexual orientation) là một tập hợp những cảm giác thu hút về mặt cảm xúc, cơ thể và/hoặc tình cảm của một cá nhân đối với người khác.
Một người có thể yêu người khác giới, yêu người cùng giới, yêu cả hai giới, yêu nhiều giới ngoài nam và nữ, chỉ yêu nhưng không có hấp dẫn tình dục, hoặc không yêu lẫn không có hấp dẫn tình dục với bất kì giới nào. Theo đó, bạn có thể xác định mình là người dị tính (heterosexual), đồng tính (homosexual), song tính (bisexual), toàn tính (pansexual), vô tính (asexual)… hay chọn dùng bất kỳ tên gọi hoặc thuật ngữ nào khác mà bạn cho rằng sẽ phản ánh đúng nhất xu hướng tính dục của mình. Nhìn hàng loạt những tên gọi trên đây, hẳn bạn cũng đã thấy xu hướng tính dục của con người là rất đa dạng, vì vậy không thể được đặt trong giới hạn của sự phân chia duy nhất giữa đồng tính và dị tính.
