15/01/2022
PHỤ NỮ MANG THAI VÀ COVID -19
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp Bs muốn chia sẻ với các chị em, đặc biệt là các mẹ bầu một vài vấn đề liên quan đến bệnh này
Chúng ta đã biết COVID –19 gây ra bởi một loại virus có tên là SARS-CoV-2, xuất hiện đầu tiên vào cuối năm 2019 sau đó lây lan ra toàn thế giới và đang là gánh nặng lớn cho toàn cầu. Phụ nữ mang thai lại là đối tượng nhạy cảm, dễ bị tổn thương, cần được nhiều sự chăm sóc. .
1. TRIỆU CHỨNG VÀ CHẨN ĐOÁN MẮC COVID -19
Biểu hiện của Covid-19 ở phụ nữ mang thai phần lớn giống như người không mang thai. Những triệu chứng thường gặp như: ho, đau đầu, đau họng, sốt, mất khứu giác, mất vị giác, mỏi cơ… đôi khi cũng không có triệu chứng.
Nhiễm COVID -19 được khẳng định bằng xét nghiệm Real time – PCR dương tính hoặc test nhanh kháng nguyên dương tính.
2. MANG THAI CÓ DỄ MẮC COVID-19
Cho đến nay các thống kê cho thấy tỉ lệ nhiễm COVID-19 ở thai phụ và những người không mang thai đều như nhau, nhưng nếu như khi thai phụ không may nhiễm thì dễ trở nặng hơn so với những người không mang thai, đặc biệt là những thai phụ ≥ 35 tuổi kèm theo béo phì hoặc những bệnh nội khoa sẵn có (tăng huyết áp, đái tháo đường, hen suyễn …).
3. MẸ LÀ F0 CÓ LÂY CHO CON HAY KHÔNG? CÓ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THAI NHI KHÔNG?
Đối với phụ nữ mang thai, cho đến thời điểm này, nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng lây nhiễm vi rút SARS CoV-2 qua bánh rau trong quá trình mang thai là rất thấp. Đường lây truyền qua giọt bắn được cho là đường lây truyền chính khi trẻ tiếp xúc với người chăm sóc nhiễm SARS-CoV-2.
Chưa có bằng chứng người mẹ nhiễm COVID-19 gây dị tật bẩm sinh cho em bé. Tuy nhiên có những nghiên cứu chỉ ra rằng viêm phổi do virus ở những phụ nữ có thai làm tăng tỉ lệ sinh non, thai chậm phát triển trong tử cung...
4. KHI THAI PHỤ MẮC COVID-19 THÌ NÊN LÀM GÌ?
Hầu hết những thai phụ nhiễm COVID -19 sẽ tự khỏi nên khi thai phụ là F0 cần bình tĩnh, không hoảng loạn. Tùy vào mức độ nặng – nhẹ của triệu chứng sẽ được theo dõi, chăm sóc tại cơ sở y tế hay bệnh viện dã chiến. Việc đầu tiên sau khi xác định nhiễm thì nên báo cho cơ sở y tế địa phương hoặc bác sĩ đang theo dõi thai để có hướng điều trị.
- Hạn chế tối đa các can thiệp sản khoa trong khi điều trị Covid cho phụ nữ có thai trừ những trường hợp cấp cứu bắt buộc phải can thiệp
- Trường hợp thai phụ là F0, thai ≥38 tuần hoặc có dấu chuyển dạ (đau bụng từng cơn, ra nhầy hồng, vỡ ối…) sẽ được điều trị tại cơ sở y tế có đủ điều kiện cho cả việc điều trị Covid-19 và theo dõi thai kỳ
5. SAU SINH CÓ ĐƯỢC DA KỀ DA VỚI EM BÉ? CÓ ĐƯỢC CHO CON BÚ KHÔNG?
Chăm sóc thiết yếu sơ sinh sớm gồm da kề da và bú sữa mẹ được chứng minh là giảm tỷ lệ hạ thân nhiệt, hạ đường máu, suy hô hấp, nhiễm trùng sơ sinh, giảm sang chấn tâm lý, giảm tử vong và bệnh tật cho mẹ và trẻ
Khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là duy trì cái ôm đầu tiên ngay sau sinh, chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm và bú mẹ hoàn toàn giúp giảm biến chứng bệnh tật và tử vong cho bà mẹ và trẻ em.
Và một điều các mẹ bầu lo lắng nữa là: sau khi sinh có cho bé bú mẹ được không?
Câu trả lời là ĐƯỢC.
Cho tới nay chưa có bằng chứng COVID-19 có thể lây qua sữa mẹ. Khi người mẹ F0 trước khi cho con bú cần vệ sinh tay sạch sẽ cũng như đeo khẩu trang và tấm chắn giọt bắn để giảm thiểu nguy cơ lây cho em bé khi tiếp xúc gần.
Ở sản phụ tạm thời không thể nuôi con bằng sữa mẹ (mẹ có triệu chứng nặng, đi cách ly…) thì nên vắt sữa mẹ nhằm duy trì nguồn sữa cho giai đoạn phục hồi và đồng thời tránh tình trạng tắc tia sữa.
Làm sao để hạn chế khả năng nhiễm COVID-19?
* Chủng ngừa bằng vaccine phòng COVID -19: Những thai phụ có thai ≥13 tuần hoặc đang nuôi con bú nên liên hệ với các cơ sở y tế có đủ điều kiện chích ngừa cho phụ nữ mang thai để nhận được lịch chủng ngừa.
* Thực hiện tốt 5K theo hướng dẫn của Bộ ☺️y tế.
