11/06/2025
Cắt amidan và nạo VA có làm giảm miễn dịch ở trẻ? Độ tuổi nào là phù hợp nhất để phẫu thuật?
Đây là câu hỏi mà rất nhiều phụ huynh thắc mắc khi đưa con đi khám vì viêm amidan hoặc VA tái phát. Một trong những lo lắng phổ biến là: “Cắt amidan, nạo VA có làm trẻ yếu đi, dễ bệnh hơn không?” Hãy cùng bác sĩ giải đáp từ góc nhìn khoa học và các khuyến cáo mới nhất từ các tổ chức y khoa uy tín.
⸻
Amidan và VA là gì? Vai trò trong miễn dịch?
• Amidan (tonsils) và VA (adenoids) là những tổ chức lympho nằm ở cửa ngõ đường thở và tiêu hóa. Chúng tham gia vào hàng rào miễn dịch ban đầu, giúp trẻ chống lại vi khuẩn, virus xâm nhập qua mũi miệng.
• Tuy nhiên, vai trò này mạnh nhất trong giai đoạn 3–6 tuổi, và giảm dần sau 7 tuổi. Đến tuổi trưởng thành, VA thường teo nhỏ tự nhiên.
⸻
Cắt amidan, nạo VA có làm suy giảm miễn dịch không?
✅ KHÔNG. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng:
• Một nghiên cứu lớn công bố trên The Journal of the American Medical Association (JAMA) năm 2018, theo dõi hơn 1 triệu trẻ em sau cắt amidan/VA, cho thấy không có sự suy giảm miễn dịch lâu dài sau phẫu thuật.
• Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) và Hội Tai Mũi Họng Hoa Kỳ (AAO-HNS), việc cắt amidan/nạo VA không gây ảnh hưởng đáng kể đến chức năng miễn dịch toàn thân. Vì cơ thể có nhiều mô lympho khác (như ở ruột, hạch bạch huyết, lách) có thể bù trừ vai trò của amidan/VA.
⸻
Khi nào nên chỉ định cắt amidan hoặc nạo VA?
👉 Cắt amidan được khuyến cáo nếu trẻ có:
• Viêm amidan tái phát ≥ 7 lần/năm trong 1 năm, hoặc
• ≥ 5 lần/năm trong 2 năm liên tiếp, hoặc
• ≥ 3 lần/năm trong 3 năm liên tiếp.
• Amidan quá to gây ngưng thở khi ngủ (OSA), khó nuốt, khó thở, nói nghẹt tiếng.
👉 Nạo VA khi:
• VA quá lớn gây ngáy to, ngưng thở khi ngủ, viêm tai giữa tái phát.
• Viêm VA mãn tính gây chảy mũi sau, ho kéo dài, nghẹt mũi mạn.
⸻
Độ tuổi phù hợp nhất để phẫu thuật là khi nào?
• Thường từ 3 tuổi trở lên có thể tiến hành an toàn.
• Tuy nhiên, nếu có ngưng thở khi ngủ nặng hoặc viêm tái phát nhiều lần làm ảnh hưởng sinh hoạt, trẻ nhỏ hơn 3 tuổi cũng có thể được chỉ định mổ — với theo dõi sát sau mổ.
Theo AAO-HNS, không có độ tuổi “chính xác” để cắt, mà nên cá thể hoá tùy từng trẻ và tình trạng bệnh. Tuy nhiên, tuổi phổ biến nhất để mổ là từ 4–7 tuổi, khi trẻ bắt đầu vào mẫu giáo và thường xuyên bị nhiễm trùng hô hấp.
⸻
Tóm lại
• Cắt amidan và nạo VA không làm giảm miễn dịch của trẻ về lâu dài.
• Phẫu thuật nên được chỉ định đúng lúc, khi amidan/VA gây ảnh hưởng sức khỏe, giấc ngủ, tai mũi họng hoặc chất lượng cuộc sống.
• 3–7 tuổi là độ tuổi phù hợp để can thiệp, nhưng vẫn cần đánh giá từng trường hợp cụ thể bởi bác sĩ chuyên khoa.
⸻
Nếu phụ huynh có con thường xuyên bị viêm họng, ngáy khi ngủ, hay viêm tai giữa tái phát – hãy đưa bé đi khám chuyên khoa Tai Mũi Họng để được tư vấn đúng và kịp thời.
![[GÂY MÊ KHI NẠO VA – CÓ GÌ ĐÁNG LO?]Rất nhiều ba mẹ nhắn tin hỏi BS rằng:“Bác sĩ ơi, con em mới 4 tuổi, gây mê có an toà...](https://img4.findhealthclinics.com/534/270/709739735342700.jpg)
