20/08/2025
☘️☘️☘️𝑻𝒂̂̀𝒎 𝒒𝒖𝒂𝒏 𝒕𝒓𝒐̣̣𝒏𝒈 𝒄𝒖̉𝒂 𝒃𝒂̀𝒊 𝒕𝒂̣̂𝒑 𝒎𝒂̂̃𝒏 𝒄𝒂̉𝒎 𝒐̛̉ 𝒕𝒓𝒆̉ 𝒈𝒂̣̆𝒑 𝒓𝒐̂́𝒊 𝒍𝒐𝒂̣̂𝒏 𝒑𝒉𝒐̉ 𝒕𝒖̣ 𝒌𝒚̉
❤️ Bài tập mẫn cảm (sensory desensitization) là một phần quan trọng trong can thiệp cho trẻ rối loạn phổ tự kỷ (ASD) vì chúng trực tiếp tác động đến hệ thống cảm giác – vốn thường bị rối loạn trong nhóm trẻ này.
❤️ Dưới đây là phân tích chi tiết và có hệ thống:
1. Vì sao trẻ ASD cần bài tập mẫn cảm?
• Rối loạn xử lý cảm giác (Sensory Processing Disorder) rất phổ biến ở trẻ ASD:
• Quá mẫn (hypersensitivity): trẻ dễ bị kích thích bởi âm thanh, ánh sáng, chạm nhẹ… dẫn đến sợ hãi, khó chịu, hoặc hành vi né tránh.
• Giảm mẫn (hyposensitivity): trẻ ít phản ứng với kích thích, tìm kiếm cảm giác mạnh (đập đầu, xoay vòng, cắn đồ).
• Những khó khăn này gây: Ảnh hưởng hành vi: dễ cáu gắt, la hét, chống đối. • Ảnh hưởng học tập và giao tiếp: không tập trung, khó tham gia hoạt động nhóm.
• Ảnh hưởng sinh hoạt hằng ngày: kén ăn, sợ cắt tóc, không chịu mặc đồ mới…
2. Bài tập mẫn cảm mang lại lợi ích gì?
• Giúp trẻ thích nghi với kích thích môi trường: giảm phản ứng hoảng sợ, tránh né.
• Cân bằng hệ thần kinh cảm giác: làm dịu hoặc đánh thức các giác quan bị lệch chuẩn.
• Tăng khả năng tập trung: khi cơ thể ít bị “quá tải cảm giác”, trẻ sẽ học hiệu quả hơn.
• Cải thiện kỹ năng tự chăm sóc và sinh hoạt: như tắm, đánh răng, mặc quần áo, ăn uống.
• Tạo tiền đề cho kỹ năng xã hội – ngôn ngữ: khi trẻ bớt căng thẳng, dễ mở lòng và tương tác hơn.3. Các dạng bài tập mẫn cảm thường dùng
• Vận động – xúc giác: chà xát khăn mềm, lăn bóng trên người, chui ống mềm, ôm ép áp lực (deep pressure).
• Thính giác: làm quen âm thanh tăng dần, nghe nhạc có nhịp nhẹ, điều chỉnh âm lượng từ thấp đến cao. • Thị giác: chơi đồ chơi ánh sáng dịu, tiếp xúc môi trường nhiều màu sắc với mức độ từ từ. • Khứu giác – vị giác: ngửi tinh dầu nhẹ, thử thức ăn từ mùi quen đến lạ với mức độ nhỏ dần. • Tiền đình – cảm giác bản thể: đu đưa nhẹ, chơi cầu tuột, vận động.
