09/06/2023
⭐ Tai biến mạch máu não : Biểu hiện nhận biết và các biện pháp sơ cứu đầu tiên 🏥 ⭐
Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 200.000 ca đột quỵ xảy ra, đồng thời đột quỵ được đánh giá là lý do đứng thứ năm trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong ở Mỹ. Vậy đột quỵ tác động thế nào đến cơ thể? Phương pháp để sơ cứu ban đầu cho bệnh nhân đột quỵ? Chúng ta cùng khám phá nhé! 🧐
🔹 Đột quỵ là gì? 🤔
Đột quỵ hoặc còn gọi là Tai biến mạch máu não. Nhiều người cho rằng đột quỵ xảy ra ở tim nhưng thực chất đột quỵ là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu ở não bộ bị cắt đứt hay bị giảm đáng kể. Sự thiếu hụt máu và lượng oxy cung cấp cho não dẫn đến cái chết của các tế bào não, thời gian đột quỵ càng kéo dài càng giảm số lượng của các tế bào não, do đó dễ gây ra tử vong. 💔
Thực tế cho thấy, với những bệnh nhân mặc dù được cấp cứu kịp thời, nhưng sau cơn đột quỵ bệnh nhân cũng có thể xuất hiện những tác động tiêu cực tác động mạnh mẽ đến đời sống hàng ngày như: Liệt người, cử động kém, rối loạn ngôn ngữ, cảm xúc,... 😥
🔹 Dấu hiệu của đột quỵ 😰🏥
- Rối loạn ngôn ngữ: nói lắp bắp, diễn đạt khó hiểu
- Thị lực suy giảm: bệnh nhân có thể giảm tầm nhìn, mờ mắt, không thấy rõ hay nhìn kép
- Đau đầu: cơn đau đầu có thể nghiêm trọng và có thể đi kèm với các triệu chứng chóng mặt, buồn nôn, thiếu tập trung
- Rối loạn vận động: Tê liệt các chi hoặc nửa người, hoa mắt, khó kiểm soát thân thể và khả năng phối hợp
🔹 Nguyên nhân gây đột quỵ 💡🧩
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đột quỵ, người ta phân loại đột quỵ thành:
- Đột quỵ do cung cấp máu không đủ: Nguyên nhân trên thường do sự bị chặn các mạch máu cung cấp máu cho não, tình trạng bị chặn có thể hình thành trong một thời gian dài và không rõ rệt diễn tiến, thường gây đột quỵ khi nguồn cấp máu cho não bị cấm hoàn toàn. Đột quỵ do không đủ máu não tạo thành khoảng 87% nguyên nhân trong tổng số ca đột quỵ.
- Đột quỵ do chảy máu: là tình trạng các mạch máu cung cấp máu não bị hỏng hóc làm xuất hiện tình trạng máu tràn vào các khoang trống ở não. Nguyên nhân chính gây nên xuất huyết là chứng tăng huyết áp không được kiểm soát, chính vì vậy điều chỉnh tốt huyết áp làm giảm nguy cơ xuất hiện đột quỵ.
- Tình trạng thiếu máu não thoáng qua: Đây cũng là nguyên nhân gây đột quỵ, tuy nhiên thời gian kéo dài trong khoảng vài phút nhưng có thể xuất hiện toàn bộ các triệu chứng của một cơn đột quỵ thông thường, thường được gọi là “cơn đột quỵ nhỏ”. Mặc dù, tỉ lệ phục hồi cao nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo cho sức khỏe của bạn. 🚨🔍
🔹 Hậu quả sau đột qụy 🏥🌡️
Tuỳ thuộc vào sự thiếu hụt máu lên não như thế nào và điểm ảnh hưởng trên não là ở đâu mà các biến chứng sau đột quỵ sẽ diễn ra khác nhau:
- Tê liệt hoặc yếu cơ: Bệnh nhân có thể bị liệt nửa người hay rối loạn vận động ở một nửa mặt hoặc một bên cánh tay. Ở lúc này, vật lí trị liệu là cách thức tối ưu để giúp người bệnh phục hồi.
- Khó khăn trong phát âm và nuốt: Do sự tác động lên các cơ điều khiển vùng miệng và hầu họng làm bệnh nhân gặp khó khăn khi nuốt chửng và phát âm. Trong trường hợp trầm trọng hơn, khó khăn ngôn ngữ có thể xảy ra, để có thể nghe, nói, đọc, viết đối với bệnh nhân đều khó khăn.
- Mất trí nhớ: Do sự tác động lên não bộ ở vùng ghi nhớ thông tin, sau cơn đột quỵ bệnh nhân có thể mất trí nhớ nếu vùng này bị ảnh hưởng.
- Rối loạn cảm xúc: Những người chịu đựng cơn đột quỵ thường khó điều chỉnh cảm xúc của bản thân và có thể dẫn đến trầm cảm.
- Đau: các cơn đau, tê liệt và một số cảm giác khó chịu khác có thể xuất hiện ở những phần của cơ thể bị cơn đột quỵ ảnh hưởng. Bệnh nhân còn có thể có sự nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, đặc biệt là cảm giác lạnh, hội chứng này thường xuất hiện sau cơn đột quỵ vài tuần và tăng lên theo thời gian.
🔹 Rủi ro tiềm tàng 🧬📈
- Tuổi tác: Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên người cao tuổi có nguy cơ cao hơn. Từ 55 tuổi, cứ 10 năm thì nguy cơ đột quỵ lại tăng gấp đôi.
- Giới tính: Nam có nguy cơ đột quỵ cao hơn nữ.Tiền sử gia đình: Những người có người thân bị đột quỵ thì tỉ lệ xuất hiện đột quỵ cao hơn.
- Thói quen sống: Thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, thức khuya, sử dụng các chất kích thích,…làm tăng khả năng đột quỵ.
- Tiền sử đột quỵ: những người từng bị đột quỵ có nguy cơ tái đột quỵ cao hơn, đặc biệt là vài tháng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ này kéo dài trong vòng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
- Mắc một số bệnh: Tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp,… đây được coi là các bệnh lí nền và làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh.
- Béo phì béo phì: Béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lí nên vừa nêu trên, từ đó tăng nguy cơ xuất hiện cơn đột quỵ.
🔹 Cứu trợ ban đầu dành cho bệnh nhân đột quỵ 🚑🆘
- Điều đầu tiên, nên điện thoại cho bác sĩ cấp cứu càng sớm càng tốt.
- Lưu ý thời gian bắt đầu cơn đột quỵ.
- Giữ cho bệnh nhân ở tư thế phù hợp với tình trạng sức khỏe:
Khi bệnh nhân bất tỉnh hoặc không tỉnh táo: Đặt bệnh nhân nằm nghiêng theo tư thế sơ cứu nhanh, nhằm ngăn chặn tình trạng bị kẹt đường thở do lưỡi bị thụt làm người bệnh nuốt chất nôn có thể gây ra suy hô hấp.
Khi bệnh nhân còn ý thức: Đặt bệnh nhân ở tư thế an toàn và dễ chịu, quan sát phản ứng của bệnh nhân. Gọi cấp cứu ngay và sớm chuyển người bệnh đến bệnh viện.
- Không cho bệnh nhân ăn hay uống bất kì thứ gì.
- Tiếp tục theo dõi bệnh nhân một cách tỉ mỉ và chặt chẽ.
🔹 Biện pháp ngăn ngừa đột quỵ ⛔🚫
- Lối sống lành mạnh: Giảm bớt việc sử dụng các chất chứa cồn, chất kích thích, tránh thức đêm và nên ngủ đủ giấc.
- Chế độ ăn uống phù hợp: Không tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều cholesterol, dầu mỡ, thức ăn chế biến bằng cách chiên, hãy ăn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như: rác thực vật và rác thực vật.
- Đảm bảo huyết áp và cân nặng trong khoảng an toàn
- Tập luyện thể dục, thể thao thường xuyên)