09/06/2023
⭐ Tai biến mạch máu não : Biểu hiện nhận biết và các biện pháp sơ cứu đầu tiên 🏥 ⭐
Ở Việt Nam, hàng năm có hơn 200.000 ca đột quỵ phát sinh, ngoài ra đột quỵ được đánh giá là lý do đứng thứ năm giữa những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở Mỹ. Vậy đột quỵ tác động thế nào đến cơ thể? Cách để sơ cứu ban đầu cho người bệnh đột quỵ? Chúng ta cùng khám phá nhé! 🧐
🔹 Đột quỵ là gì? 🤔
Đột quỵ hay còn được gọi là Tai biến mạch máu não. Nhiều người cho rằng đột quỵ phát sinh ở tim nhưng thật ra đột quỵ là hoàn cảnh não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu tại não bộ bị gián đoạn hay giảm mạnh. Sự thiếu hụt máu và lượng oxy đưa vào não làm chết các tế bào não, thời gian đột quỵ càng kéo dài càng giảm số lượng của các tế bào não, từ đó dễ dẫn đến tử vong. 💔
Thực tế cho thấy, đối với những bệnh nhân mặc dù được cấp cứu kịp thời, nhưng sau cơn đột quỵ bệnh nhân vẫn có thể phải đối mặt với những biến chứng tác động mạnh mẽ đến cuộc sống hằng ngày như: Liệt người, cử động yếu, rối loạn ngôn ngữ, cảm xúc,... 😥
🔹 Dấu hiệu của đột quỵ 😰🏥
- Khó khăn ngôn ngữ: nói không rõ ràng, diễn đạt khó hiểu
- Thị lực giảm đi: bệnh nhân có thể mất đi khả năng nhìn rõ, mờ mắt, không nhìn thấy hay nhìn kép
- Đau đầu: cơn đau đầu có thể rất đau và có thể đi kèm với các triệu chứng hoa mắt, buồn nôn, không tỉnh táo
- Khó khăn vận động: Tê liệt các chi hoặc nửa người, hoa mắt, mất cân bằng và khả năng phối hợp
🔹 Nguyên nhân phát sinh đột quỵ 💡🧩
Dựa vào nguyên nhân gây đột quỵ, người ta phân loại đột quỵ thành:
- Đột quỵ do thiếu máu: Nguyên nhân này thường do sự bị chặn các mạch máu cấp máu cho não, tình trạng bị chặn có thể hình thành trong một thời gian dài và âm thầm phát triển, thường phát sinh đột quỵ khi nguồn cấp máu cho não bị cấm hoàn toàn. Đột quỵ do thiếu máu não chiếm khoảng 87% nguyên nhân trong tổng số ca đột quỵ.
- Đột quỵ do xuất huyết: là tình trạng các mạch máu cấp máu não bị tổn thương làm xuất hiện tình trạng máu phát tán trong các khoang trống ở não. Nguyên nhân chính gây nên xuất huyết là chứng tăng huyết áp không kiểm soát, chính vì vậy kiểm soát tốt huyết áp làm giảm nguy cơ xuất hiện đột quỵ.
- Cơn thiếu máu não thoáng qua: Đây cũng là nguyên nhân phát sinh đột quỵ, tuy nhiên thời gian kéo dài trong khoảng vài phút nhưng có thể xuất hiện đầy đủ các triệu chứng của một cơn đột quỵ thông thường, thường được gọi là “cơn đột quỵ nhỏ”. Mặc dù, tỉ lệ phục hồi cao nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo cho sức khỏe của bạn. 🚨🔍
🔹 Biến chứng sau đột qụy 🏥🌡️
Tuỳ thuộc vào sự thiếu hụt máu lên não như thế nào và điểm ảnh hưởng trên não là ở đâu mà các hậu quả sau đột quỵ sẽ xảy ra khác nhau:
- Liệt hoặc yếu cơ: Bệnh nhân có thể bị liệt một phần cơ thể hay khó khăn vận động ở một nửa mặt hoặc một bên cánh tay. Ở lúc này, vật lí trị liệu là phương pháp tối ưu để giúp người bệnh phục hồi.
- Khó khăn trong phát âm và nuốt: Do sự tác động lên các cơ điều khiển vùng miệng và hầu họng làm bệnh nhân có khó khăn khi nuốt và phát âm. Trong trường hợp nặng hơn, khó khăn ngôn ngữ có thể xảy ra, để có thể nghe, nói, đọc, viết đối với bệnh nhân đều khó khăn.
- Mất trí nhớ: Do sự tác động lên não bộ ở vùng ghi nhớ thông tin, sau cơn đột quỵ bệnh nhân có thể mất trí nhớ nếu vùng này bị ảnh hưởng.
- Rối loạn cảm xúc: Những người trải qua cơn đột quỵ thường khó kiểm soát cảm xúc của bản thân và có thể dẫn đến tình trạng tâm lý tồi tệ.
- Đau: các cơn đau, tê liệt và một số cảm giác khó chịu khác có thể xuất hiện ở những phần của cơ thể bị cơn đột quỵ ảnh hưởng. Bệnh nhân còn có thể xuất hiện sự nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, đặc biệt là cảm giác lạnh, hội chứng này thường xuất hiện sau cơn đột quỵ vài tuần và tăng lên theo thời gian.
🔹 Yếu tố nguy cơ 🧬📈
- Tuổi: Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên người lớn tuổi có nguy cơ cao hơn. Từ 55 tuổi, cứ 10 năm thì nguy cơ đột quỵ lại tăng gấp đôi.
- Giới tính: Nam có nguy cơ đột quỵ cao hơn phái đẹp.Lịch sử gia đình: Những người có người thân bị đột quỵ thì tỉ lệ xuất hiện đột quỵ cao hơn.
- Thói quen sống: Thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, thức khuya, sử dụng các chất kích thích,…làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Lịch sử đột quỵ: những người từng đột quỵ có nguy cơ tái đột quỵ cao hơn, đặc biệt là vài tháng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ này kéo dài trong vòng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
- Mắc một số bệnh lí: Tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp,… đây được coi là các bệnh lý cơ bản và làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh.
- Thừa cân béo phì: Quá cân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lí nên vừa nêu trên, từ đó tăng nguy cơ xuất hiện cơn đột quỵ.
🔹 Cứu chữa ban đầu dành cho người bệnh đột quỵ 🚑🆘
- Điều đầu tiên, nên điện thoại cho bác sĩ cấp cứu càng sớm càng tốt.
- Lưu ý thời gian bắt đầu cơn đột quỵ.
- Giữ cho người bệnh ở tư thế phù hợp với tình trạng sức khỏe:
Trong trường hợp bệnh nhân bất tỉnh hoặc lơ mơ: Đặt bệnh nhân nằm nghiêng theo tư thế sơ cứu nhanh, nhằm ngăn chặn tình trạng bị kẹt đường thở do lưỡi bị thụt làm người bệnh nuốt chất nôn có thể gây ra hô hấp suy yếu.
Trong trường hợp bệnh nhân vẫn tỉnh: Đặt bệnh nhân ở tư thế tiện lợi và dễ chịu, theo dõi phản ứng của bệnh nhân. Gọi cấp cứu ngay và sớm chuyển người bệnh đến bệnh viện.
- Không cho bệnh nhân ăn hay uống bất kì thứ gì.
- Tiếp tục theo dõi bệnh nhân một cách cẩn thận và sát sao.
🔹 Biện pháp ngăn ngừa đột quỵ ⛔🚫
- Lối sống sạch sẽ: Hạn chế việc tiêu thụ các thức uống chứa cồn, chất gây nghiện, tránh thức đêm và nên có giấc ngủ đủ.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Tránh tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều cholesterol, dầu mỡ, đồ chiên xào, hãy ăn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như: trái cây và rác thực vật.
- Đảm bảo áp huyết và trọng lượng cơ thể ở mức tốt
- Tập luyện thể dục, thể thao đều đặn)
