09/06/2023
⭐ Tai biến mạch máu não : Biểu hiện nhận biết và các biện pháp sơ cứu đầu tiên 🏥 ⭐
Ở Việt Nam, mỗi năm có quá 200.000 ca đột quỵ xảy ra, đồng thời đột quỵ được coi là lý do đứng thứ năm trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở Mỹ. Vậy đột quỵ ảnh hưởng thế nào đến cơ thể? Cách để sơ cứu ban đầu cho người bệnh đột quỵ? Hãy cùng tìm hiểu nhé! 🧐
🔹 Đột quỵ là gì? 🤔
Đột quỵ hoặc còn gọi là Tai biến mạch máu não. Đa số mọi người cho rằng đột quỵ xảy ra tại tim nhưng thật ra đột quỵ là hoàn cảnh não bộ bị hại nghiêm trọng do quá trình cấp máu ở não bộ bị cắt đứt hoặc giảm mạnh. Sự thiếu hụt máu và lượng oxy đưa vào não dẫn đến cái chết của các tế bào não, thời gian đột quỵ càng kéo dài càng giảm số lượng của các tế bào não, từ đó dễ dẫn đến tử vong. 💔
Thực tế cho thấy, với những bệnh nhân dù đã được giúp đỡ kịp thời, nhưng sau cơn đột quỵ bệnh nhân vẫn có thể phải đối mặt với những tác động tiêu cực ảnh hưởng lớn đến đời sống hàng ngày như: Liệt người, cử động kém, rối loạn ngôn ngữ, cảm xúc,... 😥
🔹 Biểu hiện của đột quỵ 😰🏥
- Khó khăn ngôn ngữ: nói lắp bắp, diễn đạt khó hiểu
- Thị lực giảm đi: bệnh nhân có thể mất đi khả năng nhìn rõ, mờ mắt, không thấy rõ hay nhìn đôi
- Đau đầu: cơn đau đầu có thể rất đau và có thể đi kèm với những dấu hiệu chóng mặt, buồn nôn, không tỉnh táo
- Khó khăn vận động: Tê liệt các chi hoặc nửa người, hoa mắt, mất cân bằng và kỹ năng điều chỉnh cơ thể
🔹 Nguyên nhân gây đột quỵ 💡🧩
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đột quỵ, người ta chia đột quỵ thành:
- Đột quỵ do cung cấp máu không đủ: Nguyên nhân trên thường do sự tắc nghẽn các mạch máu cung cấp máu cho não, tình trạng tắc nghẽn có thể hình thành trong một khoảng thời gian lâu dài và âm thầm phát triển, thường gây đột quỵ khi nguồn cấp máu cho não bị cấm hoàn toàn. Đột quỵ do thiếu máu não tạo thành khoảng 87% nguyên nhân trong tổng số ca đột quỵ.
- Đột quỵ do xuất huyết: là tình trạng các mạch máu cung cấp máu não bị tổn thương làm xuất hiện tình trạng máu tràn vào các khoang trống ở não. Nguyên nhân chính gây nên xuất huyết là tình trạng huyết áp cao không được kiểm soát, chính vì vậy kiểm soát tốt huyết áp làm giảm nguy cơ xuất hiện đột quỵ.
- Tình trạng thiếu máu não thoáng qua: Đây cũng là nguyên nhân gây đột quỵ, tuy nhiên thời gian kéo dài trong khoảng vài phút nhưng có thể xuất hiện toàn bộ những dấu hiệu của một cơn đột quỵ thông thường, thường được gọi là “cơn đột quỵ nhỏ”. Mặc dù, tỉ lệ hồi phục cao nhưng đây là cảnh báo cho sức khỏe của bạn. 🚨🔍
🔹 Biến chứng sau đột qụy 🏥🌡️
Phụ thuộc vào sự thiếu hụt máu lên não như thế nào và điểm ảnh hưởng trên não là ở đâu mà các biến chứng sau đột quỵ sẽ diễn ra khác nhau:
- Tê liệt hoặc yếu cơ: Bệnh nhân có thể bị liệt nửa người hay rối loạn vận động ở một nửa mặt hoặc một bên cánh tay. Ở lúc này, vật lí trị liệu là phương pháp tối ưu để giúp người bệnh hồi phục.
- Khó khăn trong phát âm và nuốt: Do sự tác động lên các cơ điều khiển vùng miệng và hầu họng làm bệnh nhân gặp khó khăn khi nuốt chửng và phát âm. Trong trường hợp trầm trọng hơn, khó khăn ngôn ngữ có thể xảy ra, để có thể nghe, nói, đọc, viết đối với bệnh nhân đều khó khăn.
- Mất trí nhớ: Do sự tác động lên não bộ ở vùng lưu trữ thông tin, sau cơn đột quỵ bệnh nhân có thể mất trí nhớ nếu vùng này bị ảnh hưởng.
- Khó kiểm soát cảm xúc: Những người chịu đựng cơn đột quỵ thường khó kiểm soát cảm xúc của bản thân và có thể dẫn đến tình trạng tâm lý tồi tệ.
- Đau: các cơn đau, tê liệt và một số cảm giác không thoải mái khác có thể xuất hiện ở những phần của cơ thể bị cơn đột quỵ ảnh hưởng. Bệnh nhân còn có thể có sự nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, đặc biệt là cảm giác lạnh, hội chứng này thường xuất hiện sau cơn đột quỵ vài tuần và tăng lên theo thời gian.
🔹 Rủi ro tiềm tàng 🧬📈
- Tuổi: Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên người cao tuổi có nguy cơ cao hơn. Từ 55 tuổi, cứ 10 năm thì nguy cơ đột quỵ lại tăng gấp đôi.
- Giới tính: Phái mạnh có nguy cơ đột quỵ cao hơn nữ.Lịch sử gia đình: Những người có người thân bị đột quỵ thì tỉ lệ xuất hiện đột quỵ cao hơn.
- Thói quen sống: Thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, thức khuya, sử dụng các chất kích thích,…làm tăng khả năng đột quỵ.
- Lịch sử đột quỵ: những người từng bị đột quỵ có nguy cơ đột quỵ lại cao hơn, đặc biệt là vài tháng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ này kéo dài trong vòng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
- Mắc một số bệnh: Tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp,… đây được coi là các bệnh lí nền và làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh.
- Thừa cân béo phì: Béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lí nên vừa nêu trên, từ đó tăng nguy cơ xuất hiện cơn đột quỵ.
🔹 Cứu trợ ban đầu dành cho bệnh nhân đột quỵ 🚑🆘
- Điều đầu tiên, nên điện thoại cho bác sĩ cấp cứu càng sớm càng tốt.
- Lưu ý thời gian bắt đầu cơn đột quỵ.
- Giữ cho bệnh nhân ở tư thế phù hợp với tình trạng sức khỏe:
Trong trường hợp bệnh nhân mất ý thức hoặc không tỉnh táo: Đặt bệnh nhân nằm nghiêng theo tư thế sơ cứu nhanh, nhằm tránh tình trạng tắc nghẽn đường thở do lưỡi bị thụt làm người bệnh nuốt chất nôn có thể gây ra hô hấp suy yếu.
Trong trường hợp bệnh nhân còn ý thức: Đặt bệnh nhân ở tư thế an toàn và thoải mái, theo dõi phản ứng của bệnh nhân. Gọi cấp cứu ngay và nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện.
- Không cho bệnh nhân tiêu thụ hay ingest bất kì thứ gì.
- Đảm bảo kiểm tra liên tục bệnh nhân một cách tỉ mỉ và sát sao.
🔹 Cách phòng tránh đột quỵ ⛔🚫
- Lối sống sạch sẽ: Giảm bớt việc sử dụng các thức uống chứa cồn, chất gây nghiện, hạn chế thức khuya và nên ngủ đủ giấc.
- Chế độ ăn uống phù hợp: Tránh tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều cholesterol, dầu mỡ, thức ăn chế biến bằng cách chiên, hãy tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như: trái cây và rác thực vật.
- Kiểm soát áp huyết và trọng lượng cơ thể trong khoảng an toàn
- Tập luyện thể dục, hoạt động thể lực đều đặn)