09/06/2023
⭐ Tai biến mạch máu não : Biểu hiện nhận biết và các biện pháp sơ cứu đầu tiên 🏥 ⭐
Tại Việt Nam, hàng năm có hơn 200.000 ca đột quỵ phát sinh, ngoài ra đột quỵ được coi là nguyên nhân đứng thứ năm giữa những nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong ở Mỹ. Vậy đột quỵ tác động thế nào đến cơ thể? Cách để sơ cứu ban đầu cho người bệnh đột quỵ? Chúng ta cùng khám phá nhé! 🧐
🔹 Đột quỵ là gì? 🤔
Đột quỵ hay còn được gọi là Tai biến mạch máu não. Nhiều người cho rằng đột quỵ phát sinh ở tim nhưng thật ra đột quỵ là tình trạng não bộ bị hại nghiêm trọng do quá trình cấp máu tại não bộ bị cắt đứt hay bị giảm đáng kể. Sự kém hụt máu và lượng oxy cung cấp cho não dẫn đến cái chết của các tế bào não, thời gian đột quỵ càng kéo dài càng giảm số lượng của các tế bào não, từ đó dễ gây ra tử vong. 💔
Thực tế đã chỉ ra, với những bệnh nhân dù đã được giúp đỡ kịp thời, tuy nhiên sau cơn đột quỵ bệnh nhân cũng có thể xuất hiện những biến chứng ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hằng ngày như: Liệt người, cử động yếu, rối loạn ngôn ngữ, cảm xúc,... 😥
🔹 Biểu hiện của đột quỵ 😰🏥
- Rối loạn ngôn ngữ: nói lắp bắp, diễn đạt khó hiểu
- Thị lực suy giảm: bệnh nhân có thể mất đi khả năng nhìn rõ, mờ mắt, không thấy rõ hay nhìn đôi
- Đau đầu: cơn đau đầu có thể rất đau và có thể đi kèm với những dấu hiệu chóng mặt, buồn nôn, thiếu tập trung
- Rối loạn vận động: Tê liệt các bộ phận hoặc nửa người, hoa mắt, khó kiểm soát thân thể và kỹ năng điều chỉnh cơ thể
🔹 Nguyên nhân gây đột quỵ 💡🧩
Dựa vào nguyên nhân gây đột quỵ, người ta chia đột quỵ thành:
- Đột quỵ do cung cấp máu không đủ: Nguyên nhân này thường do sự bị chặn các mạch máu cung cấp máu cho não, tình trạng bị chặn có thể hình thành trong một thời gian dài và không rõ rệt diễn tiến, thường gây đột quỵ khi nguồn cấp máu cho não bị chặn hoàn toàn. Đột quỵ do không đủ máu não tạo thành khoảng 87% nguyên nhân trong tổng số ca đột quỵ.
- Đột quỵ do chảy máu: là tình trạng các mạch máu cung cấp máu não bị hỏng hóc làm xuất hiện tình trạng máu tràn vào các khoang trống ở não. Nguyên nhân chính gây nên xuất huyết là chứng tăng huyết áp không được kiểm soát, chính vì vậy kiểm soát tốt huyết áp làm giảm nguy cơ xuất hiện đột quỵ.
- Cơn thiếu máu não thoáng qua: Đây cũng là nguyên nhân gây đột quỵ, tuy nhiên thời gian kéo dài trong khoảng vài phút nhưng có thể xuất hiện toàn bộ những dấu hiệu của một cơn đột quỵ thông thường, thường được gọi là “cơn đột quỵ nhỏ”. Mặc dù, tỉ lệ hồi phục cao nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo cho sức khỏe của bạn. 🚨🔍
🔹 Biến chứng sau đột qụy 🏥🌡️
Tuỳ thuộc vào sự thiếu hụt máu lên não tới mức độ nào và vị trí tác động trên não là ở đâu mà các biến chứng sau đột quỵ sẽ diễn ra khác nhau:
- Liệt hoặc yếu cơ: Bệnh nhân có thể bị liệt một phần cơ thể hay rối loạn vận động ở một nửa mặt hoặc một bên cánh tay. Ở thời điểm này, vật lí trị liệu là cách thức tốt nhất để giúp người bệnh hồi phục.
- Khó khăn trong phát âm và nuốt: Do sự ảnh hưởng lên các cơ điều khiển vùng miệng và hầu họng làm bệnh nhân gặp khó khăn khi nuốt chửng và phát âm. Trong trường hợp nặng hơn, khó khăn ngôn ngữ có thể xảy ra, để có thể nghe, nói, đọc, viết đối với bệnh nhân đều khó khăn.
- Mất trí nhớ: Do sự tác động lên não bộ ở vùng lưu trữ thông tin, sau cơn đột quỵ bệnh nhân có thể mất trí nhớ nếu vùng này bị ảnh hưởng.
- Rối loạn cảm xúc: Những người trải qua cơn đột quỵ thường khó kiểm soát cảm xúc của bản thân và có thể dẫn đến trầm cảm.
- Đau: các cơn đau, tê liệt và một số cảm giác không thoải mái khác có thể xuất hiện ở những phần của cơ thể bị cơn đột quỵ ảnh hưởng. Bệnh nhân còn có thể có sự nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, đặc biệt là cảm giác lạnh, hội chứng này thường xuất hiện sau cơn đột quỵ vài tuần và tăng lên theo thời gian.
🔹 Rủi ro tiềm tàng 🧬📈
- Tuổi: Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên người lớn tuổi có nguy cơ cao hơn. Từ 55 tuổi, cứ 10 năm thì nguy cơ đột quỵ lại tăng gấp đôi.
- Giới tính: Phái mạnh có nguy cơ đột quỵ cao hơn nữ.Lịch sử gia đình: Những người có người thân bị đột quỵ thì tỉ lệ xuất hiện đột quỵ cao hơn.
- Lối sống: Thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, thức khuya, sử dụng các chất kích thích,…làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Tiền sử đột quỵ: những người từng bị đột quỵ có nguy cơ tái đột quỵ cao hơn, đặc biệt là vài tháng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ này kéo dài trong vòng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
- Mắc một số bệnh lí: Tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp,… đây được coi là các bệnh lý cơ bản và làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh.
- Thừa cân béo phì: Béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lí nên vừa nêu trên, từ đó tăng nguy cơ xuất hiện cơn đột quỵ.
🔹 Cứu trợ ban đầu dành cho người bệnh đột quỵ 🚑🆘
- Điều đầu tiên, nên điện thoại cho bác sĩ cấp cứu càng sớm càng tốt.
- Lưu ý thời gian xảy ra cơn đột quỵ.
- Giữ cho người bệnh ở tư thế phù hợp với sức khoẻ hiện tại:
Trong trường hợp bệnh nhân mất ý thức hoặc lơ mơ: Đặt bệnh nhân nằm nghiêng theo tư thế hồi sức cấp cứu, nhằm ngăn chặn tình trạng bị kẹt đường thở do lưỡi tụt làm người bệnh hít vào chất nôn có thể gây ra hô hấp suy yếu.
Trong trường hợp bệnh nhân còn ý thức: Đặt bệnh nhân ở tư thế an toàn và dễ chịu, quan sát phản ứng của bệnh nhân. Gọi cấp cứu ngay và sớm chuyển người bệnh đến bệnh viện.
- Không cho bệnh nhân tiêu thụ hay ingest bất kì thứ gì.
- Đảm bảo kiểm tra liên tục bệnh nhân một cách cẩn thận và chặt chẽ.
🔹 Biện pháp ngăn ngừa đột quỵ ⛔🚫
- Cuộc sống sạch sẽ: Giảm bớt việc sử dụng các chất chứa cồn, chất kích thích, tránh thức đêm và cần có giấc ngủ đủ.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Tránh tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều cholesterol, dầu mỡ, thức ăn chế biến bằng cách chiên, hãy tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như: trái cây và rác thực vật.
- Đảm bảo huyết áp và cân nặng trong khoảng an toàn
- Tập luyện thể dục, hoạt động thể lực thường xuyên)