TS. Tâm lý học Quách Thu Quế

06/07/2025

THAM VẤN TÂM LÝ – TRỊ LIỆU TÂM LÝ: KHÁC NHAU XIN ĐỪNG GỘP

Trong nhiều hội thảo, lớp học, hay cả báo chí, cụm từ “tham vấn – trị liệu tâm lý” thường được dùng như một khối thống nhất. Cách gọi này có thể tiện lợi, có thể “nghe chuyên nghiệp”, nhưng vô hình trung lại góp phần làm lu mờ một sự thật quan trọng: tham vấn tâm lý và trị liệu tâm lý là hai lĩnh vực khác nhau – về mục tiêu, phương pháp, môi trường hành nghề, và cả lịch sử hình thành.

1. Hai con đường khác nhau – nhưng cùng đi về phía con người

Tham vấn tâm lý (counseling) hình thành từ nhu cầu hỗ trợ con người giải quyết các vấn đề thường nhật trong đời sống: học hành, nghề nghiệp, các mối quan hệ, ra quyết định, khủng hoảng tuổi trưởng thành, v.v. Tham vấn không nhằm chữa trị mà hướng đến việc gia tăng chất lượng sống, hỗ trợ sự phát triển cá nhân và năng lực thích nghi. Môi trường hoạt động của tham vấn viên thường là trường học, trung tâm cộng đồng, tổ chức xã hội, hoặc văn phòng tham vấn.

Ngược lại, trị liệu tâm lý (psychotherapy) phát triển trong bối cảnh y học, với trọng tâm là điều trị các rối loạn tâm thần hoặc các mô thức hành vi, cảm xúc, nhận thức cố hữu gây khổ đau lâu dài. Trị liệu thường đòi hỏi sự đánh giá chuyên sâu, sử dụng kỹ thuật đặc thù (CBT, ACT, phân tâm học, v.v.), và thường diễn ra trong bối cảnh lâm sàng (tâm lý học lâm sàng) hoặc các trung tâm điều trị/ can thiệp chuyên sâu.

2. Cùng chăm sóc tâm lý – và không nên so sánh “đẳng cấp”

Một thực tế đáng lưu tâm là trong hành nghề tâm lý học tại Việt Nam (và cả nhiều nơi trên thế giới), vẫn tồn tại khuynh hướng “xem trọng trị liệu, xem nhẹ tham vấn” – như thể trị liệu là trình độ cao hơn, còn tham vấn là “cấp thấp”.

Nhưng sự thật là: chúng không phải cao – thấp, mà là khác – nhau.

Một người đang hoang mang trước lựa chọn nghề nghiệp không cần trị liệu, họ cần một cuộc tham vấn đúng lúc. Một người đang rối loạn lo âu nặng thì có thể tham vấn không giúp được tối ưu mà cần tiến trình trị liệu bài bản. Cả hai đều quan trọng, đều có vai trò riêng – và đều đòi hỏi người thực hành có năng lực phù hợp.

3. Nguồn gốc lịch sử phát triển khác nhau – chính là sau cùng thì gặp nhau.

Về mặt lịch sử, counseling và psychotherapy phát triển từ hai hướng khác nhau. Tham vấn tâm lý xuất hiện từ đầu thế kỷ 20 như một phong trào giáo dục – xã hội, hỗ trợ người học và người lao động định hướng nghề nghiệp và thích nghi với cuộc sống. Trong khi đó, trị liệu tâm lý gắn chặt với y học và bệnh viện, bắt đầu từ Freud và các nhà phân tâm học.

Điểm giao thoa quan trọng là từ Carl Rogers – người khởi xướng liệu pháp lấy khách hàng làm trọng tâm. Rogers đã tạo ra một cầu nối quan trọng giữa hai lĩnh vực, với niềm tin rằng: con người có khả năng tự chữa lành nếu được lắng nghe trong một mối quan hệ đầy thấu cảm, chấp nhận và trung thực. Hạt nhân ấy vừa là nền tảng của tham vấn, vừa là tinh thần cốt lõi trong nhiều trường phái trị liệu hiện đại.

4. Vậy tại sao cứ hay gộp lại?

- Vì ngôn ngữ chuyên môn trong tiếng Việt chưa phân định rõ ràng (counseling và psychotherapy đều được dịch là “trị liệu tâm lý” trong nhiều tài liệu).

- Vì trong thực hành, có sự giao thoa vai trò – tham vấn viên có thể dùng kỹ thuật trị liệu/ liệu pháp, nhà trị liệu cũng cần lắng nghe như người làm tham vấn.

- Vì có lúc, gọi chung để dễ truyền thông, dễ viết dự án hoặc dễ… xin tài trợ.

- Và vì… chúng ta chưa thật sự coi trọng việc phân định chuẩn năng lực và danh xưng nghề nghiệp một cách hệ thống.

5. Không phải để chia rẽ – mà để làm đúng phần mình

Không ai cần phải chia phe “counseling” hay “psychotherapy” để xem bên nào đúng, bên nào mạnh. Điều quan trọng là:

- Xác định rõ mình đang làm gì, với ai, trong phạm vi nào.

- Được đào tạo và giám sát phù hợp với vai trò mình nhận.

- Chuyển giao khách hàng đúng lúc khi vượt ngoài phạm vi hành nghề.

Một người làm tham vấn giỏi có thể thay đổi đời sống của hàng trăm học sinh mỗi năm. Một nhà trị liệu giỏi có thể cứu giúp người đang khổ đau trầm trọng khỏi vực sâu tuyệt vọng. Không ai “cao cấp” hơn ai. Mỗi người chỉ cần làm đúng phần của mình – và làm cho tốt.

Kết lại: Hiểu cho rõ, gọi cho đúng, làm cho tròn

Gọi đúng tên không phải là hình thức – đó là bắt đầu của sự tôn trọng: với thân chủ, với nghề, và với chính mình.

Nếu ta muốn xã hội hiểu đúng về công việc hỗ trợ tâm lý, nếu ta muốn nghề này được nhìn nhận như một nghề chuyên nghiệp, thì phân biệt rành mạch giữa “tham vấn” và “trị liệu” là điều cần làm.

Không để tách biệt – mà để nhìn rõ một cách có trách nhiệm.

Không để hơn thua – mà để cộng hưởng một cách chuyên nghiệp.

PS.
--> Một nhà tâm lý trị liệu có thể làm tham vấn tâm lý được (nhưng nhớ rằng làm tâm lý trị liệu hay làm tham vấn tâm lý là khác nhau).

--> Một nhà tham vấn tâm lý trong rất rất nhiều trường hợp không làm tâm lý trị liệu vì không được đào tạo chuyên sâu.

==> Túm lại làm cái gì làm một cái thôi. Hoặc muốn đảo qua đảo lại và vậy thì tập quen bấm nút "shift". Không có cái nghề làm tham vấn - trị liệu đâu.

Bài: fb Uy Ngo - Trung tâm Tâm Lý Chuyên Nghiệp.

Ảnh: Người có thể làm tham vấn tâm lý, không thể làm trị liệu tâm lý 💕💕💕

06/07/2025

KHI NÀO THÌ NÊN ĐI THAM VẤN TÂM LÝ

Nhiều người nghĩ: “Tôi có bị gì đâu mà đi tham vấn?”; “Tôi còn chưa biết mình bị sao nữa, thì người ta giúp gì được?”; hay “Kể ra thì cũng chỉ là kể chuyện, nhưng người nghe không giúp được thì kể chi?”

Thật ra, tham vấn tâm lý không đòi hỏi bạn phải có một chẩn đoán (như kiểu "bị cái gì"), cũng không cần bạn “biết rõ mình muốn gì”, và càng không cần người kia phải “giải quyết giùm” chuyện đời bạn.

1. Tham vấn tâm lý là một không gian an toàn để bạn:

- được lắng nghe mà không bị phán xét,

- được cùng nhau hiểu rõ điều mình đang trải qua,

- và từ đó, lấy lại quyền làm chủ đời sống của chính mình.

==> Theo định nghĩa 20/20 (ACA, 2010), tham vấn là một tiến trình chuyên nghiệp hỗ trợ con người tăng cường năng lực cá nhân, giải quyết khó khăn trong cuộc sống, và lấy lại quyền làm chủ bản thân trong các mối quan hệ, công việc, học tập và đời sống nội tâm.

2. Vậy khi nào bạn nên tìm đến tham vấn?

✅ Khi bạn thấy hoang mang, mơ hồ về chính mình, về tương lai, về các mối quan hệ.

✅ Khi có điều gì đó cứ ám ảnh, khó nói, mà bạn không biết chia sẻ với ai.

✅ Khi bạn cảm thấy buồn, lo, bế tắc, hoặc cạn kiệt, dù bên ngoài có vẻ vẫn ổn.

✅ Khi bạn muốn sống một cuộc đời chất lượng hơn, mà chưa biết bắt đầu từ đâu.

✅ Hoặc đơn giản: bạn muốn có một người chuyên môn đồng hành cùng mình trong hành trình hiểu mình – giữ mình – phát triển mình.

3. Nhưng vì sao người Việt thường không đi tham vấn?

Sự thật là rất nhiều người Việt chỉ tìm đến tham vấn khi đã “không chịu nổi nữa”. Khi chuyện gia đình căng thẳng quá mức. Khi con cái có hành vi sai lệch nghiêm trọng. Khi mất ngủ, lo âu kéo dài, hoặc khi một mối quan hệ đã đổ vỡ. Lúc đó, họ mới thốt lên: “Tôi cần ai đó giúp”.

Đó là thói quen phản ứng sau cùng – thay vì chủ động chăm sóc sớm. Một phần vì:

- Tâm lý “giữ thể diện”, sợ bị cho là “yếu đuối” hay “bất ổn”.

- Thiếu thói quen nói ra và xử lý cảm xúc, nên không nghĩ rằng có thể đi gặp chuyên viên chỉ để “hiểu mình hơn”.

- Ngại đến các trung tâm tâm lý vì sợ bị đánh giá, hoặc ngộ nhận rằng chỉ có người "bị tâm thần" (chuyện này đã có nói, bị tâm thần về bản chất không có nghĩa gì) mới cần gặp chuyên viên.

- Và đặc biệt, nhiều người nghĩ rằng: nếu không biết rõ mình “muốn gì” thì thôi khỏi đi — mất công người ta cũng không giúp được.

Chính vì vậy, những ai biết đi tham vấn khi còn kịp – khi chưa gãy, chưa vỡ, chưa cùng quẫn – là những người đang thực sự chăm sóc chính mình một cách lành mạnh.

4. Đi tham vấn tâm lý, cần động cơ gì?

Nhiều người tưởng phải có động cơ rõ ràng như: "Tôi cần giải quyết chuyện ly hôn", "Tôi bị rối loạn lo âu", hay "Tôi muốn học kỹ năng giao tiếp"... thì mới đi được.

Nhưng thật ra, bạn có thể đến với tham vấn chỉ vì một cảm giác mơ hồ rằng cuộc sống này có gì đó không ổn. Bạn có thể đến chỉ vì thấy mình mỏi, trống, cạn, hoặc vì muốn hiểu sâu sắc hơn con người mình đang trở thành.

Động cơ đến tham vấn có thể là:

- Muốn hiểu vì sao mình hay phản ứng quá đà với người thân.

- Muốn tìm hiểu về quá khứ và cách nó ảnh hưởng đến hiện tại.

- Muốn học cách sống nhẹ nhàng với chính mình hơn.

- Hoặc chỉ đơn giản là: “Tôi muốn sống một đời sống tử tế và dễ chịu hơn thôi.”
Không cần phải rõ ràng. Không cần phải chính đáng. Chỉ cần bạn muốn sống một đời đáng sống hơn là đủ.

Bạn không cần chờ đến khi “không chịu nổi nữa” mới tìm người giúp. Bạn chỉ cần tin rằng mình xứng đáng với một đời sống lành mạnh và có ý nghĩa hơn.

Bài: Uy Ngô

04/07/2025

Quy luật: 4 giây - 2 phút - 72 giờ và 21 ngày

🔹Luật 4 giây
Lời khuyên: Hãy hít thở thật sâu và chậm 4 giây trước khi bạn hành động hoặc đưa ra bất cứ quyết định quan trọng nào.
Trong cuộc sống , chúng ta thường có xu hướng trì hoãn việc đưa ra những quyết định quan trọng. Điều này có vẻ như một gánh nặng quá lớn, do vậy chúng ta muốn chờ thêm thời gian. Cho đến khi bắt buộc phải đưa ra quyết định, chúng ta sẽ quyết định nhất thời và thông thường sau đó sẽ là sự hối tiếc.
Nguyên tắc 4 giây sẽ giúp bạn đưa ra những quyết định tốt hơn. Peter Bregman, tác giả của cuốn sách “Luật 4 giây” cho rằng bạn nên hít thở thật đều và sâu trong vòng 4 giây; sau đó bạn có thể hành động.
Tại sao việc này quan trọng? Đó chính là nghệ thuật tự kiểm soát. Hít thở sâu sẽ tránh cho bạn khỏi việc đưa ra các quyết định vội vã và mang lại cho bạn thời gian để đánh giá kết quả của mỗi hành động.

🔹Luật 2 phút :
Lời khuyên: Nếu việc nào đó chỉ tốn chưa đến 2 phút để hoàn thành, bạn hãy thực hiện nó ngay lập tức.
Rất nhiều nhiệm vụ chúng ta trì hoãn thường không khó để hoàn thành. Chúng ta thường tránh làm chúng cho đến hạn chót, mặc dù nó không đòi hỏi kỹ năng hay kiến thức đặc biệt. Chẳng hạn, bạn cần phải gọi điện cho đối tác hoặc gửi một email. Việc này chỉ mất 1 đến 2 phút nhưng bạn lại trì hoãn cho đến phút cuối cùng. Nhiệm vụ đơn giản này làm bạn bị chùn bước và mất tập trung.
Nguyên tắc 2 phút này sẽ giúp bạn đạt được những mục tiêu lớn. Mỗi mục tiêu đi kèm với một danh sách các hành động nhỏ. Chẳng hạn, bạn phải đọc 1 cuốn sách khoảng 2.000 trang, việc này sẽ khiến bạn mất vài tháng. Nếu như bạn tiếp tục nhìn cuốn sách như một tổng thể, bạn sẽ thấy nó khó mà hoàn thành, do đó bạn dễ bỏ cuộc. Nhưng nếu như bạn chia nhỏ cuốn sách thành từng trang và đặt mục tiêu đọc từng trang một, bạn sẽ mất chưa đến 2 phút cho một trang sách.

🔹Luật 72 giờ :
Lời khuyên: Khi bạn đã có 1 ý tưởng, hãy thực hiện nó trong vòng 3 ngày (72 giờ).
Bodo Schaefer – tác giả sách, doanh nhân kiêm diễn giả nổi tiếng người Đức cho rằng nguyên tắc đơn giản này sẽ giúp bạn đẩy lùi trì hoãn: Đừng bao giờ đặt ra các nhiệm vụ kéo dài quá 72 giờ. Nếu bạn trì hoãn hành động này, ý tưởng của bạn sẽ mãi nằm trên giấy mà thôi.

🔹Luật 21 ngày:
Lời khuyên: Hãy cho bản thân 21 ngày để phát triển một thói quen
Khi bạn muốn đạt được một mục tiêu nào đó, bạn phải biến các hành động thành thói quen hàng ngày. Hãy lập lại danh sách mục tiêu một lần nữa, tập trung vào các mục tiêu đơn lẻ và biến nó thành hành động, sau đó thực hiện đều đặn mỗi ngày. Đó có thể là viết blog, ngồi thiền, chạy bộ hay học tiếng Anh… bất cứ việc gì.
Trong những ngày đầu tiên, bạn sẽ cần rất nhiều nỗ lực. Nhưng một khi đã quen dần với nó, bạn sẽ cảm thấy điều này như một phần cuộc sống.

🔹Nguyên tắc 10.000 giờ:
Lời khuyên: Khi bạn cố gắng để thành thạo trong lĩnh vực nào đó, bạn cần dành khoảng 10.000 giờ thực hành việc đó.
Trong cuốn sách “Outliers: The Story of Success” (Tạm dịch: Những kẻ xuất chúng), tác giả người Canada Malcolm Gladwell đã đề cập đến nguyên tắc 10.000 giờ thực hành đóng góp vào thành công của hầu hết các doanh nhân, triệu phú trên thế giới.

Để thực hiện quy tắc này, bạn hãy lựa chọn lĩnh vực mà mình yêu thích và lập kế hoạch để thực hành mỗi ngày. Hãy theo dõi thời gian mà bạn thực hành việc đó để đảm bảo bạn thực hiện đủ 10.000 giờ.

Nguồn: sưu tầm

04/07/2025

Góc chuyên gia - “Tìm cách dịch lại góc nhìn”

Một trong những sai lầm phổ biến nhất mà con người thường mắc phải là tưởng rằng: nếu mình đã nhìn ra vấn đề, thì người khác cũng phải thấy giống như vậy.

Khi bạn nhìn ra một điều gì đó — một bất công trong gia đình, một điểm yếu trong cách tổ chức công việc, hay một thói quen xấu của người thân — bạn cho rằng điều đó rõ ràng đến mức người khác cũng nên nhìn thấy như bạn.

Và nếu họ không thấy, bạn kết luận rằng họ cố chấp, bảo thủ hoặc thiếu hiểu biết. Nhưng chính tại đây, cảm giác khổ của bạn bắt đầu.

Bạn nghĩ mình đã đúng. Và bạn nghĩ cái đúng đó là hiển nhiên. Nhưng bạn quên mất một điều căn bản: mỗi người sống với một bản đồ nhận thức khác nhau. Và bản đồ chỉ là mô tả, không phải là vùng đất thực tế.

Điều bạn thấy rõ là vì bạn đang đứng ở một vị trí cho phép bạn thấy nó. Họ không thấy, không phải vì họ ngu, mà vì họ đứng ở một góc khác — nơi điều bạn thấy nằm ngoài tầm mắt của họ.

Giống như việc bạn đứng trên tầng 10 và hét xuống người dưới đường rằng: “Tránh ra đi! Đằng sau có xe chạy tới kìa!” Nhưng họ không thấy. Và thay vì cảm ơn, họ nổi cáu vì bị hét vào tai.

Nếu bạn thực sự muốn họ thấy, bạn phải xuống đúng chỗ họ đang đứng. Phải từ bỏ góc nhìn của mình tạm thời, đặt mình vào hoàn cảnh người kia, và dẫn dắt từ bên trong — thay vì áp đặt từ bên ngoài.

Người khôn ngoan không hét vào tai người khác điều mình thấy. Họ tìm cách dịch lại góc nhìn của mình thành ngôn ngữ người khác có thể hiểu, và chấp nhận được.

Đây là lỗi lớn của nhiều người học rộng hiểu sâu: Họ quên rằng hiểu biết là vô dụng nếu không thể truyền đạt. Càng biết nhiều mà càng không ai nghe, thì vấn đề không nằm ở độ hiểu, mà nằm ở năng lực kết nối.

Ray Dalio từng nói: “Nếu bạn đang đúng mà người khác không theo, thì bạn cần xét lại cách trình bày – không phải mặc định họ sai.”

Vấn đề không nằm ở đạo đức. Cũng không nằm ở tri thức. Mà nằm ở cách vận hành giữa hai bản đồ nhận thức không tương thích.

Không phải bạn sai. Nhưng đúng mà không thể khiến người khác muốn nghe, thì cái đúng ấy chỉ là một phiên bản cô lập. Mà đúng trong cô lập, thì khổ là chuyện hiển nhiên — không phải vì bạn thiếu may mắn, mà vì bạn hiểu sai cơ chế giao tiếp giữa người với người.

Muốn bớt khổ, trước hết hãy thôi nghĩ rằng mình đang nói sự thật. Thay vào đó, hãy học cách diễn dịch sự thật đó đúng cách — theo bản đồ của người khác, không phải bản đồ của riêng bạn.

Vì bản đồ của bạn chỉ có giá trị khi nó giúp được người khác tìm được đường đi trong thế giới của họ.

Nguồn: Tâm lý đám đông

01/07/2025

Góc nhìn chuyên gia: NÓI DỐI BỆNH LÝ.

☘️Những kẻ nói dối bệnh lý, còn được gọi là mythomania, có thể là một triệu chứng của các rối loạn tâm thần.
☘️Những kẻ nói dối bệnh lý có khi nói dối không có mục đích cụ thể. Họ nói dối thường xuyên và có thể không nhận ra, hoặc không quan tâm đến hậu quả của việc nói dối. Nói dối bệnh lý có thể là một triệu chứng của các rối loạn nhân cách.
☘️Người thường xuyên nói dối là người có lòng tự trọng thấp. Họ có thể không cảm thấy xấu hổ hay hối hận khi họ bị phát hiện. Họ nói dối để bào chữa cho những sai lầm của mình, có thể nhằm che đậy việc làm không minh bạch khác.
☘️Đạt được mục đích, họ sẵn sàng nói dối nhiều người 1 lúc như: Để đi chơi với "bạn ấy", họ điện về nhà, nói CQ họp đột xuất, họ điện cho CQ, xin phép vắng họp vì nhà có việc, rồi họ nhắn tin cho người yêu, nói đang bận dự hội thảo, cuối cùng họ & "bạn ấy" đi ...
☘️Nếu không có gì nghiêm trọng thì không nên đối đầu trực tiếp với người nói dối bệnh lý, cũng không bóc mẽ họ, vì điều này có thể khiến họ trở nên phòng thủ hoặc khó chịu, có thể bạn sẽ mất họ.
☘️Nói dối với động cơ vụ lợi (mạo danh đang làm ở cơ quan A, quảng cáo quá mức tác dụng của hàng hoá nhằm bán được hàng) thì không còn nói dối nữa mà là lừa dối, tuỳ hậu quả, hành vi, có khi liên quan đến pháp luật.
☘️Nếu nói dối hết người này đến người khác với thái độ tỉnh bơ (nói dối như Cuội). Lừa dối hết lần này đến lần khác, người này không chỉ nói dối bệnh lý mà còn thuộc phạm trù đạo đức & nhân cách.
☘️Đã là bệnh lý và thuộc phạm trù đạo đức nên nói dối khó chừa, lừa dối khó bỏ. Đừng hy vọng họ bỏ tật nói dối. Người hay nói dối là người không đáng tin cậy. Chấp nhận chơi với người này, bạn phải chấp nhận cảm giác hụt hẫng, mệt mỏi vì hậu quả nói dối gây mất niềm tin, hậu quả xấu cho xã hội. Bạn phải luôn tỉnh táo với phương án "dự phòng" thay thế.
☘️Nếu bạn nghi mình hay người thân mắc bệnh "nói dối bệnh lý" thì phải nhờ đến tham vấn của chuyên gia.

Theo Luật sư Nguyễn Văn Hiệp “người nói dối không chỉ là bệnh lý mà còn là phạm trù đạo đức, nhân cách”.

30/06/2025

Góc nhìn chuyên gia: TÌNH YÊU CỦA KẺ ÁI KỶ.

Nghiên cứu cho thấy, tình yêu của kẻ ái kỷ là tình yêu kiểu Ludus (kiểu tình yêu vui vẻ và không cam kết). Thuật ngữ "bạn tình chớp nhoáng" (casual s*x) ám chỉ các mối quan hệ tình dục ngắn ngủi, ngẫu hứng, dễ dãi theo cảm xúc.
Mục tiêu của kẻ ái kỷ là tận hưởng khoái lạc mà không ai phải chịu trách nhiệm. Người ái kỷ thường có 12 biểu hiện:
1/ Đang thân mật bỗng dưng khó gặp hoặc ghosting (lặn mất tăm, dừng liên lạc mà không có lời giải thích).
2/ Trò chơi nồng ấm và lạnh nhạt: Lúc đầu rất tình cảm, sau đó tỏ thái độ xa cách, như chậm hoặc không trả lời tin nhắn hay điện thoại, hoặc chỉ gửi tin nhắn cụt lủn, bâng quơ.
3/ Đưa ra những lời hứa hẹn mà họ không thể hoặc không giữ lời.
4/ Thường xuyên nói dối, không thể tin tưởng và khó xác định rõ nguyên do.
5/ Rất quyến rũ và tiến rất nhanh lúc mới quen nhau.
6/ Từ chối thảo luận về mối quan hệ.
7/ Không ngại tán tỉnh trước mặt bạn nếu bạn lọt vào tầm ngắm.
8/ Che giấu bạn với gia đình và bạn bè.
9/ Đưa ra thông tin mơ hồ, muốn bạn đọc được suy nghĩ của họ.
10/ Thu lại tình cảm hoặc tình dục như một đặc ân, một sự trừng phạt.
11/ Đổ lỗi cho bạn và đóng vai nạn nhân.
12/ Không gọi điện hay nhắn tin trước.
* Đặc điểm dễ dãi trong tình dục ngoài hôn nhân của người ái kỷ, đó là:
1- Xảy ra nhanh chóng,
2- Thường không có kế hoạch trước
3- Do cảm xúc hoặc ham muốn nhất thời,
4- Hoạt động tình dục "không cam kết",
5- Xảy ra do hoàn cảnh (không gian, thời gian, địa điểm thuận lợi).

Bạn phải hiểu rõ ái kỷ là gì để nhận diện ai là kẻ ái kỷ. Kẻ ái kỷ rất giỏi thao túng tâm lý. Bạn chỉ có 2 lựa chọn: Nếu không kiểm soát được kẻ ái kỷ, không thích nghi "chung sống với lũ" cùng kẻ ái kỷ, thì bạn phải rời xa kẻ ái kỷ. Việc thay đổi bản chất kẻ ái kỷ là việc rất khó, trừ khi kẻ ái kỷ nhận biết mình bị ái kỷ, ý thức được hậu quả xảy ra và quyết tâm muốn thoát ra khỏi con người ái kỷ của họ với sự tư vấn, hỗ trọ của chuyên gia.

(Nguồn: READ books).

Ps: Ai nhận thấy mình có trên 5 đặc điểm này thì âm thầm sửa trị, tu thân tu tâm tu ý để có cuộc sống bình thường như mọi người. Hoặc nếu không ngại thì mở lòng chia sẻ với chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ điều trị.

Nếu chẳng may bạn phải sống cùng kẻ ái kỷ, hãy tỉnh táo và sống vui vẻ hạnh phúc theo cách riêng của mình, đừng phụ thuộc vào họ.

Ảnh chủ page: Thứ 2 ngày 30/6/2025 trước thời khắc chuyển giao sáp nhập chính quyền địa phương 2 cấp trọng đại của đất nước.

26/06/2025

Chuyển đổi số trong giáo dục

26/06/2025

https://giaoducthoidai.vn/doi-moi-giao-duc-ky-nang-mem-va-mo-hinh-giao-duc-tich-hop-post731680.html

GD&TĐ - Việc tích hợp kỹ năng mềm vào quá trình dạy học là bước đi quan trọng để tạo ra những công dân toàn diện, linh hoạt và giàu nhân văn...

26/06/2025

Đổi mới giáo dục
Phá vỡ bế tắc truyền thống.

Trong bối cảnh xã hội biến đổi nhanh chóng, nền giáo dục Việt Nam đang đối diện với nhiều thách thức lớn. Một trong số đó là lối dạy học truyền thống - tuy đã từng đem lại nhiều thành tựu - nhưng đang dần bộc lộ những "bế tắc" trước nhu cầu đổi mới từng ngày. Trước thực tiễn đó, các nhà quản lý giáo dục cũng đã nhận thấy rằng: Để phá vỡ những bế tắc đó, giáo dục cần được khơi nguồn tư duy sáng tạo, thay vì chỉ truyền thụ kiến thức.
Hệ thống truyền thống - Điểm tựa cũng là rào cản
Trong nhiều thập kỷ qua, mô hình giáo dục truyền thống ở Việt Nam đã tạo ra một hệ thống học tập chú trọng vào tri thức hàn lâm, thi cử và điểm số. Cách tiếp cận này từng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng kiến thức cơ bản cho học sinh, giúp đảm bảo tính hệ thống và khả năng kiểm soát chất lượng đào tạo.
Tuy nhiên, trước sự thay đổi nhanh chóng của xã hội và sự phát triển của công nghệ, những hạn chế của mô hình này ngày càng trở nên rõ nét. Đầu tiên là sự thiếu linh hoạt trong chương trình học - việc giảng dạy theo giáo án cố định khiến học sinh bị bó buộc, khó phát huy tính sáng tạo cá nhân.
Mời các bạn đọc tiếp dưới phần cmt bằng đường link báo điện tử GDTĐ.

Ps: ”phá vỡ bế tắc truyền thống” trong giảng dạy đối với sinh viên trường Đại học mỹ thuật, đã nhận được kết quả ngoài mong đợi qua bài thi hết môn và sự đón nhận chia sẻ của SV. Điều gì xuất phát từ trái tim sẽ đến được trái tim ❤️
💕💕💕💕💕

GD&TĐ - Trong bối cảnh xã hội biến đổi nhanh chóng, nền giáo dục Việt Nam đang đối diện với nhiều thách thức lớn.

26/06/2025

Giá mà cha mẹ nào cũng đọc được 10 điều răn của ông.

NGƯỜI 3 LẦN TỪ CHỐI MẠNG SỐNG CỦA MÌNH

Janusz Korczak (1878 - 1942), tên khác là Henryk Goldschmit). Ông là nhà sư phạm, nhà văn, bác sỹ và nhà hoạt động xã hội xuất sắc người Ba Lan, gốc Do Thái. Ông đã ba lần từ chối cứu mạng chính mình.

Lần thứ nhất là lúc Yanush quyết định không di tản sang Palestin, trước khi Ba Lan bị chiếm, để không bỏ rơi “Trại trẻ mồ côi” do ông thành lập từ 1911 ở Warsaw dành cho trẻ em đường phố không gia đình), trước khi các sự kiện kinh khủng của thế chiến 2 xảy ra.

Lần thứ hai là từ chối trốn khỏi "nhà tù lớn" Warsaw.

Lần thứ ba, khi tất cả những con người từ “Trại trẻ mồ côi” lên tàu hỏa đi về trại tập trung, có một sỹ quan phát xít đến hỏi ông:

- Có phải ông đã viết quyển “Vua Matiush đệ nhất” ? Tôi đã đọc từ bé, quyển sách rất hay. Ông được tự do !

- Thế còn những đứa trẻ này ?
- Chúng sẽ phải đi!
- Thế thì ông nên bắt cả tôi ! Tôi sẽ ko bỏ rơi chúng. Không phải tất cả mọi người đều khốn nạn.

Sau đó vài ngày, tại trại tập trung Treblinka, Korchak cùng với tất cả trẻ em của mình - 196 đứa bé và hơn chục người giúp việc, bảo mẫu... đã đi vào lò hơi ngạt. Trên đường đi ông dắt tay hai cháu bé nhỏ nhất và kể cho chúng câu chuyện cổ tích còn dở, để chúng không để ý gì khác. Cảnh sát Ba Lan (theo phát xít) đứng thành hàng, giơ tay chào, bọn Đức thắc mắc hỏi người đàn ông này là ai, còn bọn họ nhiều kẻ không cầm được nước mắt...

Năm 1978 UNESCO tuyên bố là năm kỷ niệm Janusz Korczak.

Về con người ông, có thể không cần kể thêm gì, ngoài 10 điều răn ông để lại về đề tài giáo dục trẻ em:

1) Đừng chờ đợi con bạn sẽ giống mình, hay sẽ như mình muốn. Hãy giúp trẻ không trở thành bạn, mà là chính mình.

2) Đừng đòi con trẻ trả lại tất cả những gì bạn đã làm cho nó. Bạn cho nó cuộc sống, nó sẽ lại cho sinh linh khác cuộc sống, và cứ tiếp diễn như thế - quy luật bất biến của sự biết ơn.

3) Đừng trút giận lên trẻ em, để tránh ăn trái đắng lúc về già. Vì gieo gì, gặt nấy!

4) Đừng coi thường các vấn đề của trẻ. Mỗi người có một số phận, và hãy tin rằng-cuộc sống của nó cũng sẽ nặng nề không kém, có khi còn hơn ấy chứ, vì trẻ không có kinh nghiệm.

5) Đừng chà đạp!

6) Đừng quên rằng những cuộc gặp gỡ quan trọng nhất của một con người-đó là gặp gỡ trẻ em. Hãy chú ý hơn nữa đến trẻ em-ta không biết đang gặp ai trong hình hài đứa trẻ đâu.

7) Đừng dày vò bản thân, nếu bạn không làm được việc gì đó cho trẻ, đơn giản hãy nhớ rằng: ta chưa làm hết cho trẻ, nếu chưa làm được tất cả mọi thứ trong khả năng!

☘️Con trẻ không phải là bạo chúa chiếm đoạt hết cuộc sống của ta, cũng không phải là sản phẩm của thể xác, máu thịt ta. Đấy là một cái bình quý, mà Cuộc sống ban cho ta để giữ và nuôi dưỡng ngọn lửa sáng tạo. Đó là tình yêu được chắp cánh của bố mẹ, những người sẽ nuôi dưỡng không phải con “tôi”, con “chúng ta” mà là một tâm hồn được trao cho ta để gìn giữ.

9) Hãy yêu quý trẻ con nhà khác. Đừng bao giờ làm gì với chúng điều mà ta không muốn người khác làm với con mình.

10) Hãy yêu con mình bất kể nó thế nào: bất tài, không may mắn, đã lớn rồi... Hãy giao lưu với chúng, hãy vui với con trẻ, đó là ngày lễ mà ta đang có!

Sưu tầm

25/06/2025

Bhutan – nơi trẻ em học cách sống tử tế trước khi học giỏi

Ở một nơi xa xôi nằm giữa những ngọn núi hùng vĩ của dãy Himalaya, có một đất nước nhỏ bé nhưng khiến cả thế giới ngưỡng mộ – Bhutan. Nơi ấy không chạy theo những con số GDP hay bảng xếp hạng thành tích, mà lấy chỉ số hạnh phúc quốc gia GNH(Gross National Happiness) làm thước đo để phát triển đất nước.

Ở Bhutan, người ta không hỏi trẻ con rằng:
“Hôm nay con được mấy điểm?”,
Mà họ hỏi:
“Hôm nay con có khiến ai mỉm cười không?”

Giáo dục ở Bhutan không bắt đầu từ bảng cửu chương hay mẫu câu tiếng Anh, mà bắt đầu từ việc cúi đầu chào một cụ già, chia đôi miếng bánh với bạn, hay nhẹ tay nhấc một con kiến ra khỏi lối đi để nó được trở về tổ.

Trong mỗi bữa cơm, trẻ em được cha mẹ dạy nhắm mắt lại và thì thầm cảm ơn –
cảm ơn người nấu, người gieo trồng, người gùi gạo vượt đèo cao dốc thẳm.
Dần dần, lòng biết ơn ấy không cần nhắc nữa – nó thấm vào hành động, ánh mắt, giọng nói…

Và khi con nổi giận, người lớn không la mắng, không phạt đứng góc nhà.
Họ chỉ ngồi xuống bên con, nắm tay và nói:
“Con buồn phải không? Mình cùng thở một chút nhé.”
Thế là, như mây trôi qua đỉnh núi, cơn giận cũng lặng lẽ rút lui.
Không cần tranh luận hay ép buộc, chỉ cần sự có mặt đầy yêu thương.

Ở nơi ấy, lòng từ bi không phải một môn học,
mà là điều trẻ em được sống cùng mỗi ngày.
Từ cái ôm buổi sáng, cái nắm tay trên đường đi học,
đến những lời nói nhẹ như gió núi, ấm như nắng mai –
đó là cách họ gieo mầm yêu thương vào tâm hồn con trẻ.

Ngẫm lại, có lẽ ta không nhất thiết phải cố gắng dạy con mình trở thành học sinh giỏi nhất lớp,
nhanh nhẹn nhất trường hay chiến thắng trong mọi cuộc thi.
Mà quan trọng hơn cả, là giúp con không giẫm lên một bông hoa nhỏ,
không cười khi bạn đang khóc,
và biết nói lời xin lỗi khi trót làm ai buồn.

🌱 Vì người tử tế – đi đâu cũng mang theo ánh sáng.
Và đứa trẻ được nuôi lớn trong sự tử tế, sẽ biết lan tỏa điều đó một cách tự nhiên – như hoa nở, như suối chảy.

Không ít gia đình ở Việt Nam ngày nay cũng đang chuyển mình theo hướng ấy. Những buổi tối, thay vì dán mắt vào bài tập hay ép con học thêm, nhiều cha mẹ lựa chọn kể chuyện đạo đức, dẫn con đi tình nguyện, hay cùng con viết nhật ký biết ơn. Và kết quả thật diệu kỳ – những đứa trẻ ấy không chỉ học tốt, mà còn trưởng thành trong cảm xúc, vững vàng trong nhân cách.

Hạnh phúc không phải là điểm số, mà là cách ta sống tử tế mỗi ngày.
Và biết đâu, hạt giống ấy được gieo từ những điều nhỏ bé nhất hôm nay.
Bạn đã làm gì để gieo trồng hạt giống tử tế trong con chưa? Hãy cmt bên dưới nhé!

10/06/2025

Hy vọng rằng, sau cuộc phỏng vấn này, mỗi chúng ta – nhất là các bạn trẻ – sẽ biết cách thể hiện tình cảm của mình một cách chừng mực, có văn hóa và đầy trách nhiệm. Bởi yêu quý một ai đó, đôi khi không cần phải đến gần, mà là biết giữ cho họ sự yên bình và tôn trọng mà họ xứng đáng có được.

https://nguoiquansat.vn/hien-tuong-san-don-thuong-uy-le-hoang-hiep-nhu-ngoi-sao-giai-tri-su-men-mo-dang-dan-tro-nen-phan-cam-223480.html
https://nguoiquansat.vn/hien-tuong-san-don-thuong-uy-le-hoang-hiep-nhu-ngoi-sao-giai-tri-su-men-mo-dang-dan-tro-nen-phan-cam-223480.html

Hình ảnh Thượng úy Lê Hoàng Hiệp bị người hâm mộ vây kín đã gây “bão” mạng xã hội, tạo nên làn sóng cuồng nhiệt hiếm có với một quân nhân.