
20/04/2025
LÀM GÌ KHI BẠN SÀNG LỌC GENE ẨN PHÁT HIỆN MANG GENE THALASSEMIA?
Thalassemia là bệnh lý tan máu bẩm sinh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể thường.
• Thể nặng alpha thalassemia gây hậu quả nghiêm trọng cho thai nhi như phù thai, thai lưu… và gây nguy hiểm cho mẹ như phù, tăng huyết áp, tiền sản giật, băng huyết sau sinh…
Tần suất người Việt Nam mang gene alpha thalassemia: 1/22
• Thể nặng beta thalassemia gây thiếu máu nặng sau sinh và cần truyền máu thường xuyên…
Tần suất người Việt Nam mang gene beta thalassemia: 1/32
Do đó, Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo tất cả các thai phụ nên sàng lọc bệnh lý thalassemia trước sinh/trước mang thai/trước kết hôn.
Sàng lọc trước sinh bệnh lý thalassemia có thể được thực hiện bằng xét nghiệm công thức máu hoặc xét nghiệm tìm đột biến gene ẩn thalassemia của cặp vợ chồng.
• Khi CHỈ một trong hai vợ chồng mang gene thì nguy cơ thai nhi mang gene là 50%, 50% còn lại không mang gene. Trong tình huống này thai phụ chưa cần làm xét nghiệm gì thêm. Em bé sau sinh nên được sàng lọc thalassemia để tư vấn khả năng di truyền cho thế hệ kế tiếp.
• Khi CẢ 2 vợ chồng cùng mang gene alpha hoặc beta thalassemia thì nguy cơ thai nhi bị thể nặng là 25%, 50% thai nhi sẽ mang gene giống bố hoặc mẹ, và 25% con lại sẽ không mang gene. Do đó, trong trường hợp này cần phải thực hiện xét nghiệm chẩn đoán cho thai nhi bằng sinh thiết g*i rau 11-14 tuần hoặc chọc ối sau 16 tuần.
Thông thường khi làm xét nghiệm sàng lọc của hãng GeneSolutions mẹ bầu sẽ được miễn phí gói xét nghiệm sàng lọc gene ẩn cho mẹ.
Vậy với kết quả sàng lọc gene thalassemia của mẹ bất thường thì bạn cần làm gì tiếp?
Đầu tiên, cần làm xét nghiệm gene ẩn cho chồng để xác định xem chồng có mang gene thalassemia hay không? Xét nghiệm này sẽ phải trả phí (khoảng 2 triệu VNĐ).
Khi cả 2 vợ chồng cùng mang gene thalassemia, bạn sẽ được tư vấn chi tiết về khả năng mắc thể nặng thalassemia của thai nhi.
Nếu thai nhi có nguy cơ mắc thể nặng thai nhi, bạn sẽ được tư vấn làm sinh thiết g*i rau hoặc chọc ối để chẩn đoán cho thai nhi. Xét nghiệm này sẽ phải trả phí (khoảng 2 triệu đồng).
Trường hợp kết quả xét nghiệm thai nhi có thấy thai mang thể nặng alpha hoặc beta thalassemia, tiên lượng thai nhi là không tốt, bạn sẽ được tư vấn cụ thể về tiên lượng và hướng xử trí cụ thể cho thai kỳ.
Trường hợp kết quả xét nghiệm cho thấy thai nhi không mang thể nặng thalassemia, tiên lượng thai kỳ thường tốt, bạn vẫn nên khám thai định kỳ và siêu âm thai.
Chúc bạn có thai kỳ khoẻ mạnh!