12/08/2025
TỪ THỦ THUẬT THƯỜNG QUY LẠI CÓ THỂ TRỞ THÀNH MỘT THẢM KỊCH‼️
Một bệnh nhân nam nhập viện vì nôn ói dữ dội trên nền nghiện rượu mạn tính được chỉ định đặt ống thông dạ dày qua đường mũi.
Chỉ vài phút sau khi được đặt ống thông, bệnh nhân đột ngột rơi vào suy giảm tri giác nghiêm trọng. Các bác sĩ buộc phải đặt nội khí quản và thở máy cấp cứu ngay lập tức để duy trì sự sống.
Kết quả CT dựng hình 3D khiến cả ekip chết lặng:
🩻 : “Hình ảnh thông dạ dày không xuống dạ dày mà đang cuộn sâu trong khoang sọ như một con rắn 🪱”.
🆘 Ngay lập tức, bác sĩ Ngoại thần kinh được gọi đến và tiến hành rút ống dưới quan sát trực tiếp để tránh gây thêm tổn thương não.
Bình thường, ống thông dạ dày sẽ đi từ mũi ~> hầu họng ~> thực quản ~> dạ dày.
Nếu xương sàng bị tổn thương hoặc mỏng bất thường, ống có thể xuyên thẳng vào hố sọ trước. Phải nói đây là biến chứng cực kỳ hiếm gặp, một số ca đã được ghi nhận từ những năm 1970, nhưng phần lớn ở bệnh nhân có tiền sử chấn thương đầu mặt.
☝️Điểm đáng chú ý là ở những người lạm dụng rượu hoặc ma túy lâu năm (đặc biệt là co***ne), tình trạng mỏng xương sàng hoặc biến dạng giải phẫu vùng giữa mặt có thể tạo ra một “đường tắt” trực tiếp vào hộp sọ và biến thủ thuật thường quy thành thảm họa.
Khi đặt ống “mù”, không có hướng dẫn hình ảnh, nguy cơ này tăng rất cao.
📝 Ý nghĩa lâm sàng:
- Đây là tai biến thường gây tử vong nếu không phát hiện sớm. Không thể tưởng tượng được nếu bạn bơm đồ ăn qua ống thông vào não, chuyện gì sẽ xảy ra nữa 🫢
- Trong các ca chấn thương sọ mặt, hoặc ở bệnh nhân nghiện rượu/ ma túy lâu năm, nguyên tắc vàng là không đặt ống thông nếu chưa loại trừ tổn thương nền sọ bằng hình ảnh học.
- Kỹ thuật an toàn: đưa đầu ống song song với mặt phẳng khẩu cái cứng, tránh hướng lên trên, và cân nhắc đặt dưới nội soi hoặc qua ống thông mũi - hầu để định hướng an toàn khi nghi ngờ bất thường giải phẫu.
Tới nay, hình ảnh này vẫn được sử dụng trong giảng dạy y khoa và tại các khoa cấp cứu - hồi sức như một lời nhắc nhở rằng:
“Thủ thuật thường quy vẫn có thể thành thảm kịch nếu bỏ qua yếu tố nguy cơ”‼️
_____
*Nguồn tham khảo: Khoa Gây mê, Trường Y khoa Đại học Emory, Atlanta, bang Georgia.
Xuất bản trực tuyến ngày 13 tháng 7 năm 2023.
