03/03/2024
Hiểu về CẢM CÚM, SỔ MŨI, HO, sẽ giúp các mẹ có kiến thức đúng để không phải dùng th u ố c hoặc ks khi chưa cần thiết
1. Biểu hiện
- Là triệu chứng của các bệnh đường hô hấp trên: Viêm mũi họng, viêm xoang, viêm họng, viêm thanh quản…..
- Đặc điểm đường hô hấp trên
+ Các bé dưới 2 tuổi: não cực kỳ phát triển, vận động nhiều ( bốc, nắm, bò, trườn….)à dễ bị nhiễm bệnh đường hô hấp trên
+ hệ miễn dịch chưa trưởng thành: 6 th đầu được bú mẹ hoàn toàn sẽ giúp bảo vệ con đến 1 tuổi, sau đó phụ thuộc vào hệ miễn dịch của con
2. Nguyên nhân hơn 80% là virus
- Vi rút : RSV, adeno,…
- Vi khuẩn: phế cầu, tụ cầu….
- Bé trên 2 tuổi: nguyên nhân từ môi trường: khói bụi, thuốc lá, thức ăn, thú nuôi, nấm mốc, thời tiết….
3. Diễn biến bệnh và thời gian phục hồi
Một đợt nhiễm siêu vi thông thường là 1-2 tuần, trung bình là 10-14 ngày
Trải qua 4 giai đoạn
* Giai đoạn ủ bệnh: không có triệu chứng
* Giai đoạn khởi phát:
- sốt: trong 3 ngày đầu, đặc biệt 2 ngày đầu sốt cao, liên tục, nhiều đợt ( TB 3-5 đợt, hoặc nhiều hơn, đêm có thể 1-2 đợt)
- Sốt là phản ứng tốt, có lợi của cơ thể nên tất cả các bệnh hoặc các triệu chứng gì cũng đều biểu hiện đầu tiên là ấm ấm, rồi tăng thân nhiệt lên sốt. Sau đó là những biểu hiện triệu chứng khác, cũng có thể đồng thời với sốt. Có những trường hợp con không sốt mà biểu hiện qua đường hô hấp, khi con có sức đề kháng tốt thì biểu hiện ho, sổ mũi luôn, không sốt
* Giai đoạn toàn phát:
-Từ ngày 3-4 sốt bắt đầu giảm cho tới ngày 5-7 là hết.
- Lúc đó triệu chứng hô hấp biểu hiện rõ dần, ban đầu chảy mũi trong rồi đặc; ho nhiều đặc biệt về đêm. Con quấy khóc nhiều hơn trong giai đoạn này
- HO để phản xạ tống đờm nhớt nhưng bé dưới 12m ho không tống đờm và chưa biết hỉ mũi. Đôi khi đờm trong chuyển sang đờm xanh hoặc vàng. Đó là những chất tiết ra như mũ, xác bạch cầu, đó là giai đoạn cuối, sắp hết. Trừ khi đờm xanh mà con sốt cao, không giảm thì mới đi khám (dưới 6m)
* Giai đoạn lui bệnh: từ ngày 7-10, triệu chứng giảm dần. Ho, chảy mũi giảm dần
Các giai đoạn này dành cho bé từ 4 tháng trở lên, dưới 3m phải dựa vào nhịp thở của con, triệu chứng sốt, triệu chứng bú
Giai đoạn viêm: sốt cao à triệu chứng hô hấp xuất hiện (là quá trình xuất tiết tống đờm (con có phản xạ ho, chảy mũi). Bé nào không ho mà sốt cao, thở nhanh là dễ viêm phổi vì không tống được đờm nhớt nên nhiễm trùng rất nhanh. Còn phản xạ giúp bé tống đờm nữa đó là nôn
4. Giải pháp hỗ trợ đúng
- Sốt: hạ sốt bằng pp vật lý ( chườm, da kề da….)
- Chảy nước mũi: rửa mũi đúng cách
+ chỉ định rửa mũi: nước mũi đặc quá, khụt khịt, nghẹt mũi quá
+ sử dụng: sữa mẹ hoặc nước muối sinh lý à làm loãng đờm giúp đẩy ra
+ cách rửa: thủ công, dụng cụ hút mũi thủ công, máy hút mũi
+ tư thế: nằm ngửa hoặc đầu cao 30 độ, có thể nằm nghiêng nếu đờm quá đặc, nhỏ mỗi bên 2-3 giọt, rồi day day 2 bên cánh mũi của con
- Ho: không nên dùng thuốc để cắt ho cho con vì đây là cơ chế bảo vệ của cơ thể để tống đàm nhớt và vi khuẩn ra khỏi đường thở trẻ.
+ bé dưới 1 tuổi: sp từ thảo dược, không có chứa mật ong: tinh dầu húng chanh,…
+ bé trên 1 tuổi: các loại siro có mật ong để kháng khuẩn và long đờm giúp bé
- Cho bé uống nhiều nước, bú tăng lên
- Tinh dầu: uống, xông cho bé
- Massage gan bàn chân cho con, giữ ấm cổ gáy
- Mẹ ăn các thực phẩm kháng khuẩn: gừng, nghệ, chanh, tía tô, tỏi….
5. Tác dụng của kh á ng si n h và những điều bất cập
- Chỉ định dùng kh á ng si n h trong bệnh đường hô hấp trên
+ Điều trị bao vây, vừa dự phòng nhiễm khuẩn vừa diệt khuẩn nếu nghi ngờ có thể tiến triển hoặc có triệu chứng viêm nhiễm ( amidal mủ, ho đờm nhiều…)
+ Nguyên nhân do vi rut hoặc môi trường, thực tế không cần sd kháng sinh, nhưng vẫn được kê kháng sinh . Hiệu quả điều trị thực tế cũng không nhanh hơn là bao so với việc không sử dụng
- Bất cập
+ chưa biết nguyên nhân do loại vi khuẩn nào, vẫn kê kháng sinh phổ rộng ( bao vây) để “ giết nhầm còn hơn bỏ sót”
+ Chưa có biểu hiện viêm nhiễm: vẫn kê kháng sinh. À tâm lý có kháng sinh thì mới nhanh khỏi được
+ Bên cạnh câu chuyện tác dụng phụ của kháng sinh, KS tây dược là công thức hóa học được đưa vào cơ thể, đòi hỏi cần nhiều thời gian để thải hết ra khỏi cơ thể ( theo thời gian bán thải thì có lẽ phải vài năm mới được coi là hết)
Vì vậy chính mình cần có kiến thức, cần hiểu về cơ chế Sốt - Ho - chảy mũi, đều là cơ chế có lợi , không cần phải dập tắt, cắt liền triệu chứng bằng Tây
dư ợ c gây gánh nặng lên gan th ận