03/03/2022
MỖI NGÀY SẼ TRẢ LỜI MỘT VÀI CÂU HỎI LÀ CÁC THẮC MẮC CHUNG CỦA MỘT SỐ BỆNH NHÂN VÀ NHÂN VIÊN Y TẾ TUYẾN ĐẦU, CÁC DƯỢC SỸ VÀ NHÀ THUỐC NHẰM NÂNG CAO NHẬN THỨC CỦA MỌI NGƯỜI VỀ ĐIỀU TRỊ COVID:
1. Bs cho em hỏi có cần uống kháng sinh không?
Trả lời : Kháng sinh không có tác dụng diệt virus, kháng sinh chỉ diệt được vi khuẩn. Khi có những triệu chứng gợi ý nhiễm khuẩn sớm có thể sử dụng kháng sinh: Họng có mủ, Ho đờm đặc. Hoặc khi các bs chỉ định coriticoid thì sẽ kê kháng sinh kèm theo để dự phòng bội nhiễm.
2. Bs cho em hỏi thuốc chống viêm coticorid như methypred, desamethasone khi nào thì dùng, trong toa thuốc các quầy thuốc thường có thuốc này là đúng hay không đúng, có lợi hay có hại?
Trả lời: Đây là một câu hỏi hay. Coriticoid bị lạm dụng không chỉ trong điều trị covid mà nhiều bệnh khác. Sử dụng đúng sẽ có lợi ích thậm chí cứu sống bệnh nhân, giảm nguy cơ tử vong, tăng hiệu quả của kháng sinh, phòng ngừa cơn bão cytokine gây tử vong. Sử dụng sai đương nhiêu có hại, gây đau dạ dầy, làm lâu khỏi bệnh, thậm chí nhiều biến chứng khác.
- Sử dụng đúng: Thường khi bệnh nhân có dấu hiệu trở nặng, có bội nhiễm viêm phế quản viêm phổi biểu hiện là ho đờm đặc, khó thở.. thường ngày thứ 5 trở đi mới có các biến chứng này. Như bs đã nói corticoid thường được kê kèm với kháng sinh, ức chế bơm PPI dự phòng xuất hiếu tiêu hóa ( omeprazole, esomeprazole), long đờm. Tác dụng của corticoid khi đó được phát huy là chống viêm, giảm triệu chứng bệnh, giảm khó thở, ngăn ngừa cơn bão cytokine do đó giảm nguy cơ tữ vong. Có nghiên cứu của anh đã ví đây là thuốc rẻ tiền mà lại là thần dược cứu sống bệnh nhân covid trở nặng.
- Sử dụng không đúng: Những ngày đâu của bệnh khi mới xuất hiện những triệu chứng đầu tiên, chưa có khó thở, chưa có bội nhiễm viêm phổi viêm phế quản: Thuốc corticoid có rất nhiều tác dụng phụ một trong những tác dụng phụ đó là ức chế miễn dịch. Miễn dịch chính là phản ứng của cơ thể để tiêu diệt mầm bệnh, tiêu diệt vi khuẩn, virus…. Miễn dịch bị ức chế sẽ khiến bệnh nhân dễ bị bội nhiễm vi khuẩn, nấm, virus sẽ nhân lên nhanh hơn và nhiều hơn. Do đó bệnh sẽ nặng hơn, có nhiều bệnh kèm theo xuất hiện.
3. Bs cho em hỏi thuốc kháng virus được chỉ định khi nào, có tác dụng gì?
- Với bệnh nhân điều trị tại nhà ở Việt Nam thường sử dụng một trong 2 loại thuốc kháng virus là Molnupiravir và Favibiravir. Thuốc nào cũng là con dao 2 lưỡi, dùng đúng có lợi, dùng không đúng có hại. Thuốc kháng virus được chỉ định sớm cho bệnh nhân covid thể nhẹ, bệnh nhân có nguy cơ trở nặng. Không dùng cho bệnh nhân đã trở nặng. Tại sao lại dùng sớm khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên: Đó là vì cơ chế tác dụng của thuốc là ức chế sự nhân lên của virus, khi virus còn ít mà bị ức chế nhân lên thì đương nhiên tải lượng virus sẽ thấp. Giảm nguy cơ trở nặng, Rút ngắn thời gian điều trị. Giảm tử vong. Còn khi virus đã nhiều, bệnh đã vào giai đoạn toàn phát hay lui bệnh rồi thì uống thuốc không còn ý nghĩa gì nữa.
4. Bs cho em hỏi các giai đoạn của bệnh covid? Đây là câu hỏi hay, như những bệnh truyền nhiễm khác thôi, bệnh covid cũng có 5 giai đoạn là ủ bệnh, khởi phát, toàn phát, lui bệnh và hồi phục. Điều này rất có ý nghĩa về mặt theo dõi và điều trị:
- Ủ bênh: virus xâm nhập vào cơ thể, bắt đầu nhân lên theo cấp số nhân, nhưng cũng chưa gây ra triệu chứng, khi này tải lượng virus còn thấp, test nhanh âm tính, PCR có tải lượng virus thấp, chỉ số CT cao.
- Khởi phát: Virus đã đạt số lượng đủ lớn để gây ra những triệu chứng đầu tiên như là sốt, ho, đau họng,….
- Toàn phát: Virus đạt số lượng lớn nhất, tải lượng virus cao CT thấp cơ thể cũng phản ứng lại với virus dữ dội nhất, các triệu chứng rầm rộ. Lúc này là một cuộc chiến tranh thực sự là virus sẽ thắng, hay cơ thể sẽ thắng.
- Lui bệnh: Nếu cơ thể chiến thắng virus sẽ chuyển sang giai đoạn lui bênh: Các triệu chứng bắt đầu giảm, tải lượng virus thấp đi so với giai đoạn toàn phát, chỉ số CT lên cao.
- Hồi phục: Là giai đoạn sau đó cơ thể sẽ hồi phục, chúng ta sẽ thấy khỏe lên, giai đoạn này cần bổ xung thêm các vitamin, khoáng chất, ăn uống đầy đủ và tập luyện để nhanh hồi phục. Giống như sau một chận chiến chúng ta cần nghỉ ngơi, bồi bổ để lại sức.
5. Bs chữa bệnh cho em mà tại sao nói bênh covid là tự khỏi.? Đây cũng là câu hỏi hay, các điều trị covid tại nhà với bệnh nhân nhẹ là điều trị triệu chứng, không phải điều trị nguyên nhân, không tiêu diệt được virus, thuốc kháng virus cũng chỉ là ức chế virus nhân lên, chứ không tiêu diệt đánh chết con virus cũ. Chính miễn dịch cơ thể của bạn đã đánh nhau với virus và giành chiến thắng nên nói bạn tự khỏi là đúng nhất. Công đầu thuộc về bạn. Còn thuốc thang với bs chỉ là người hỗ trợ thôi, mà hỗ trợ thì có tốt, có xấu, có đúng, có sai. Quan trọng nhất là bạn phải rèn luyện để có sức khỏe tốt, sức đề kháng tốt, ăn ngủ điều độ, tinh thần thoải mái, bổ xung các chất dinh dưỡng cần thiết, nhất là chất đạm và vitamin , nghĩa là cần ăn thịt cá, ăn rau củ quả trái cây, uống nước cam nước dừa… Ngoài ra bạn sẽ hiểu cơ thể mình hơn là mình đang có triệu chứng gì, tình trạng mình tăng lên hay giảm đi. Vậy bs giúp bạn điều gì? Bs giúp điều trị đúng các triệu chứng. Theo dõi bệnh nhân để xử trí khi có các bất thường. Vì vậy bs hay nhân viên y tế nào cũng có thể giúp bạn, chỉ cần họ làm việc với lương tâm và đừng vượt quá những hiểu biết của họ. Nhiệt tình + ngu dốt trong ngành y không chỉ là phá hoại mà là giết người. Mà khuyến cáo của bộ y tế hướng dẫn điều trị covid rất cập nhật nhé, tại sao các bs hay nhân viên y tế không cập nhật được đó là vô tình hay cố ý?
6. Bs cứ hay nói cá thể hóa điều trị vậy cá thể hóa điều trị là gì? Nghe cho sang mồm thôi chứ nói cho dễ hiểu là điều trị theo từng bệnh nhân cụ thể, mỗi người cơ địa khác nhau, hoàn cảnh khác nhau, bệnh nền, có thai, chiều cao, cân năng, tâm lý, tuổi tác, các triệu chứng hiện có…. Mọi yếu tố riêng nhất của mỗi cá nhân đều liên quan đến việc điều trị và cần được người bs nắm bắt theo dõi. Không có điều trị chung, toa thuốc chung, nên cứ cầm một gói thuốc phát cho cả xã hội là do hoàn cảnh thôi, chưa phải tốt nhất đâu nhé… he he.
( Hôm nay bs sẽ trả lời đến đây nhé, còn nhiều câu hỏi hay lắm khi nào rảnh sẽ post lên cho các bạn, như có bạn hỏi bác ơi 2 vk ck con bị covid có ### được không, bs bảo là ### mạnh, có sức thì làm thôi)