24/05/2025
Các mẹ bầu cần biết !
🔴 TẠI SAO SIÊU ÂM THAI LẠI CÓ SAI SỐ CÂN NẶNG?
Một trong những câu hỏi phổ biến nhất mà các bác sĩ sản khoa thường gặp là:
“Bác sĩ ơi, con em nặng bao nhiêu rồi?”
Và cũng chính từ câu hỏi đó, vô số hiểu nhầm, kỳ vọng và cả… những ca mổ không cần thiết đã bắt đầu.
🔴 I. Siêu âm thai là một công cụ y học quan trọng, nhưng không phải là “chiếc cân điện tử” chính xác tuyệt đối
Khi bạn đi chợ, bạn đặt quả dưa lên cân, con số hiện ra là thật – và bạn có thể mang nó về nhà đúng như thế.
Nhưng với thai nhi, chúng ta không có cách nào “cân” trực tiếp trong bụng mẹ.
Thay vào đó, chúng ta ước lượng.
Bằng cách gì?
Đo chu vi vòng đầu, vòng bụng, chiều dài xương đùi
Sau đó nhét các con số đó vào một công thức toán học
Rồi máy tính cho ra một cân nặng dự đoán
👉 Cân nặng thai nhi chỉ là phép tính ước lượng, không phải sự thật – mà là sát đúng tương đối.
🔴 II. Sai số của siêu âm cân nặng là bao nhiêu?
±10% đối với các thai bình thường
±15% hoặc hơn đối với thai to
Ví dụ:
Siêu âm báo 3.200g → bé có thể chỉ 2.800g hoặc tới 3.600g
Báo 4.000g → sinh ra có thể chỉ 3.300g
👉 Lệch gần 1kg là điều hoàn toàn bình thường
🔴 III. Nguyên nhân sai số đến từ đâu?
1. Do tư thế thai nhi và cách đo
Thai xoay lưng, cúi mặt, gập người → khó lấy đúng lát cắt chuẩn
Lệch vài mm → lệch hàng trăm gram cân nặng
2. Do kinh nghiệm và thói quen của người siêu âm
Có người đo "dư tay", người lại "chặt tay"
Có người đặt thước sát xương, người thì đo cả da đầu
Cùng một bác sĩ, đo hai lần có thể ra hai số khác nhau
Khác bác sĩ, khác máy → độ lệch càng lớn
3. Do công thức tính toán không đồng nhất
Trên thế giới có hơn 50 công thức tính cân nặng thai
Mỗi công thức xây dựng từ dân số khác nhau: Âu, Mỹ, Ấn…
Việt Nam chưa có công thức riêng hoặc nghiên cứu cỡ mẫu lớn
4. Do hình thể thai nhi mỗi bé một khác
Có bé: đầu to – chân ngắn
Có bé: bụng to – người ngắn
Có bé: nhiều cơ – ít mỡ hoặc ngược lại
→ Cùng kích thước, nhưng thành phần cơ thể khác → cân nặng khác
5. Do tỷ lệ mỡ dưới da
Mỡ nhẹ nhưng chiếm nhiều thể tích
Bé nhiều mỡ → nhìn lớn nhưng thực tế nhẹ
Máy siêu âm không đo được lượng mỡ → chỉ tính theo kích thước
👉 Công thức suy cân nặng từ kích thước không thể chính xác tuyệt đối
🔴 IV. Hệ lụy từ việc quá tin vào con số siêu âm
Mẹ nghe con nặng 3.8kg → lo “không đẻ được”, xin mổ
Bác sĩ sợ biến chứng → mổ sớm theo số cân
Sinh ra bé chỉ… 3.1kg
→ Mẹ hụt hẫng, bác sĩ bị trách "siêu âm sai"
👉 Một cuộc mổ không cần thiết, một nỗi buồn không đáng có
🔴 V. Vậy siêu âm để làm gì, nếu không phải để “cân thai”?
Đánh giá phát triển thai theo thời gian
Kiểm tra nước ối
Quan sát bánh nhau, độ vôi hóa
Phát hiện dị tật hình thái học
Đánh giá dòng chảy mạch máu: động mạch rốn, não giữa, tử cung
Phát hiện dấu hiệu suy thai, bất thường huyết động
→ Đó mới là mục tiêu quan trọng nhất của siêu âm thai kỳ
🔴 VI. Quản lý thai kỳ những tháng cuối – không dựa vào cân nặng
Thay vào đó, bác sĩ sẽ đánh giá toàn cảnh:
Chiều cao tử cung tăng đều không?
Thai máy có rõ, đều, mạnh không?
Mẹ có tiền sản giật, tiểu đường, huyết áp cao không?
Doppler mạch máu có bất thường không?
Nước ối còn đủ không?
Test tim thai có tốt không?
👉 Nếu mọi thứ bình thường, không cần siêu âm cân nặng mỗi tuần
👉 Nếu có nghi ngờ, mới siêu âm lại và đánh giá chuyên sâu
🔴 VII. Kết luận
Cân nặng thai nhi trên siêu âm là một ước lượng có sai số
Đừng hoang mang nếu thấy “sụt 200g” giữa hai lần khám
Đừng quyết định sinh mổ chỉ vì nghe “con to”
👉 Hãy nhìn tổng thể sự phát triển và sức khỏe của thai
👉 Chúng tôi siêu âm – không phải để cân con bạn
👉 Chúng tôi siêu âm – để phát hiện sớm những điều cần can thiệp
👉 Cân nặng? Cứ để… cân thật sau sinh giải quyết
Share không cần hỏi, vui lòng không copy :)
