03/02/2023
🙇♂️G*I CỘT SỐNG LÀ GÌ?
G*i cột sống là sự phát triển thêm ra của xương trên thân đốt sống, đĩa sụn hay dây chằng quanh khớp. Bệnh g*i cột sống thường thấy ở người cao tuổi khi cột sống bắt đầu thoái hóa với tuổi già và thường có nhiều ở nam giới hơn là nữ giới. Tuy nhiên nữ giới ở tuổi mãn kinh cũng hay bị g*i cột sống.
👸NGUYÊN NHÂN DẪN TỚI G*I CỘT SỐNG
Có ít nhất 3 nguyên nhân để giải thích sự hiện diện của g*i cột sống:
* G*i xương có thể là kết quả của việc xương tự tu bổ sau khi liên tục bị chấn thương như sức ép, va chạm, cọ xát.
* Khi đĩa liên sống hư hao, xẹp xuống, dây chằng giữa các đốt sống sẽ chùng giãn, khớp chuyển động nhiều hơn. Phản ứng tự nhiên của cơ thể với sự chùng giãn này là làm cho dây chằng dầy lên để có sức giữ vững cột sống. Lâu ngày, canxi sẽ tụ lại trên dây chằng và tạo ra các g*i hoặc chồi xương gọi là g*i cột sống. Dây chằng ở trong ống cột sống cũng có thể dày lên, ống thu hẹp, ép vào dây thần kinh và gây ra các dấu hiệu bệnh.
* G*i là một diễn tiến của sự hóa già. Đĩa sụn và xương bị thoái hóa, hao mòn, mặt xương khớp gồ ghề và g*i mọc ra. Đó là bệnh viêm xương khớp, thường thấy ở người tuổi cao.
* G*i cột sống chủ yếu xuất phát từ tình trạng thoái hoá cột sống do nguyên nhân từ sự bế tắc, máu lưu thông không đủ nuôi cơ, sụn khớp... lâu dài sẽ dẫn tới cơ bị xơ cứng, thoái hoá đốt sống, cơ thể khí huyết suy kém & cơ chế tăng sinh xương mọc thành g*i. Sự bế tắc nêu ở trên có nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nguyên nhân chính, thường gặp là do đốt sống bị sai lệch vị trí.
Nói chung, các yếu tố như Di truyền, kém dinh dưỡng, nếp sống không lành mạnh, dáng điệu đứng ngồi xấu, chấn thương liên tục (do thể thao, tai nạn xe cộ), thoái hoá đốt sống…là những rủi ro đưa tới sự thoái hóa xương khớp và tạo g*i nhanh hơn.
👨🎨ẢNH HƯỞNG CỦA G*I CỘT SỐNG
G*i cột sống cản trở những hoạt động của xương và gây ra các cơn đau ở nhiều cấp độ khác nhau. Các triệu chứng của bệnh g*i cột sống thường không rõ ràng, chúng gây ra các cơn đau khi g*i cọ xát với các phần xương khác, dây chằng hoặc dây thần kinh.
👨⚕️BIỂU HIỆN BỆNH LÝ CỦA G*I CỘT SỐNG
Đa số bệnh g*i cột sống không gây ra dấu hiệu triệu chứng gì. Tuy nhiên khi g*i cọ xát với xương khác hoặc các phần mềm ở xung quanh như dây chằng, rễ dây thần kinh thì bệnh nhân mới thấy đau.
- Đau thường xuất hiện ở cổ, thắt lưng, đặc biệt là khi bệnh nhân đứng hoặc đi.
- Trường hợp nặng thì đau tê ở cổ lan qua hai tay, đau ở lưng, đau dọc xuống hai chân.
- Đau tăng lên khi đi lại hay vận động nhiều.
- Cơ bắp ở chân hoặc tay yếu dần đi.
- Mất kiểm soát tiểu tiện, rối loạn thần kinh thực vật…
- Cơn đau tăng khi cử động mạnh, giảm khi nghỉ do đó sẽ đưa tới giới hạn cử động ở các phần này.
Tuy nhiên, đây đồng thời cũng là triệu chứng của các bệnh cơ xương khớp khác như: bệnh rối loạn tuần hoàn ở tứ chi, viêm hoặc nhiễm trùng cột sống... Một số dấu hiệu của g*i cột sống cũng tương tự như ở các bệnh viêm thấp khớp, chấn thương lưng, đứt đĩa liên sống. Chụp hình X-quang là phương thức rõ ràng để phân biệt g*i cột sống với các bệnh vừa kể. Do đó, để biết chính xác mình có mắc bệnh g*i cột sống hay không, đồng thời có phương pháp điều trị phù hợp, cách tốt nhất là nên tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được thăm khám.
🕵️♂️AI CÓ THỂ BỊ G*I CỘT SỐNG?
⚡Ai cũng có nguy cơ mắc phải bệnh g*i cột sống, do đó tuyệt đối không nên chủ quan với những cơn đau. Những người sau thường có nguy cơ bị g*i cột sống cao hơn:
- Người bốc vác nặng hoặc có thói quen đi đứng, vận động, nằm ngồi sai tư thế gây tổn thương cho cột sống.
- Người có tiền sử tai nạn, chấn thương, tổn thương sụn khớp.
- Bệnh nhân viêm cột sống mạn tính.
- Người thừa cân, béo phì, thường xuyên sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
🤦♂️BIẾN CHỨNG CỦA BỆNH G*I CỘT SỐNG
Bệnh g*i cột sống nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra khá nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể như:
- Ảnh hưởng đến thần kinh cột sống
- Mất chức năng cơ bắp khi bệnh lan ra các vùng khác
- Rối loạn đại tiểu tiện
- Liệt hai chân, rối loạn cảm giác
- Chức năng cánh tay bị thay đổi yếu hơn so với trước
- Viêm màng não, nhiễm trùng ở màng não
- Ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày
- Gây nguy hiểm đến tính mạng
👩⚕️CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA G*I CỘT SỐNG
- Tránh tắm nước lạnh và tắm khuya, uống nước đá và hạn chế suy nghĩ tiêu cực stress, hạn chế vận động thay đổi tư thế nhanh và đột ngột, hạn chế thói quen dùng điều hòa lâu và để nhiệt độ quá thấp gây nhiễm lạnh sẽ dẫn đến sự co cơ (nóng nở lạnh co).
- Ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, nhất là các chất giàu canxi.
- Giảm cân nếu béo phì để giảm chịu lực của cột sống.
- Tập thể dục đặc biệt là các động tác cử động vùng cột sống cổ và vùng cột sống thắt lưng.
- Tránh các tư thế đứng, ngồi khom lưng, khuân vác nặng, quá lâu khi làm việc để không gây áp lực lên cột sống.
- Hạn chế khiêng vác nặng gây ảnh hưởng đến cột sống thắt lưng, tránh đội những vật nặng trên đầu gây ảnh hưởng cột sống cổ.
- Tránh các chấn thương ở vùng cột sống do chơi thể thao hoặc tai nạn.
👩⚕️ĐIỀU TRỊ G*I CỘT SỐNG NHƯ NÀO?
Những phương pháp điều trị g*i cột sống cơ bản sau:
* Dùng thuốc:
Nếu g*i không gây đau, không cần điều trị. Khi g*i gây đau thì sự điều trị tập trung ở nguyên nhân gây ra g*i, dấu hiệu bệnh hoặc sự hiện diện của g*i.
- Điều trị dấu hiệu đau gồm có nghỉ ngơi khi sưng viêm, chườm nước đá, uống thuốc.
- Có một thực tế là thuốc tây không có loại thuốc nào làm tan g*i hay điều trị thoái hóa cột sống cả. Chỉ là thuốc giảm đau uống cầm chừng để bệnh nhân vượt qua cơn đau tạm thời.
- Thuốc giảm đau thường dùng cho đau cấp tính như paracetamol, celecoxib, melocicam
- Thuốc giãn cơ như eperison
- Vitamin B1, B6, B12
* Phẫu thuật cắt bỏ g*i
G*i cột sống là một bệnh chữa không hề dễ. Thông thường, bệnh nhân bị g*i cột sống sẽ được chỉ định phẫu thuật tây y để cắt bỏ g*i. G*i cột sống có thể được cắt bỏ với vi phẫu thuật rất chính xác. Nhưng sau khi cắt, g*i có thể mọc trở lại.
Cắt bỏ chỉ được chỉ định khi g*i chèn ép vào hệ thần kinh, gây ra các dấu hiệu như tê chân tay, rối loạn đại tiểu tiện, đau lan tới tứ chi và ảnh hưởng xấu tới sinh hoạt thường nhật.
* Vật lý trị liệu & Lưu ý trong sinh hoạt
- Châm cứu có thể làm giảm đau một phần nào ở phần mềm nhưng không có tác dụng vào tình trạng viêm sưng cũng như khi g*i tác động lên rễ dây thần kinh não tủy.
- Vật lý trị liệu, thoa bóp, luyện tập xương khớp, thực hành yoga cũng giúp giảm ảnh hưởng của g*i.
- Nghỉ ngơi 10 -15 ngày
- Không làm việc nặng
- Hạn chế đi lại
- Nằm ngửa gối thấp
- Không nằm võng, ghế bố, nệm mềm
- Ngửa cổ hoặc kéo cổ
- Kéo dãn cột sống thắt lưng
- Khi đỡ đau có thể tập thể dục, thể thao nhẹ: như tập thể dục tại chỗ, bơi, đi bộ
* Nắn chỉnh cột sống kết hợp sử dụng thuốc đông y hỗ trợ là phương pháp tối ưu được khuyên dùng