07/01/2025
MỘT SỐ ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ GAN NHIỄM MỠ
Gan nhiễm mỡ là bệnh lý phổ biến với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng. Bệnh gan nhiễm mỡ nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến viêm gan, xơ gan, thậm chí là ung thư gan.
1. Bệnh gan nhiễm mỡ là gì?
Bệnh gan nhiễm mỡ (còn gọi là thoái hoá mỡ gan) là tình trạng tế bào mỡ tích tụ quá nhiều trong tế bào gan. Bình thường vẫn có tồn tại tế bào mỡ trong gan, nhưng khi số lượng tế bào mỡ tăng lên, chiếm hơn 5% trọng lượng của gan, có thể được coi là gan nhiễm mỡ. Tình trạng tích tụ mỡ quá nhiều trong gan khiến cho gan dễ bị thương tổn hơn, có thể dẫn đến viêm gan, xơ gan và suy gan.
Có nhiều nguyên nhân khiến cho một người bị gan nhiễm mỡ chia thành hai nhóm chính:
• Gan nhiễm mỡ do rượu: Với bệnh gan nhiễm mỡ nguyên nhân do bia rượu thì biện pháp điều trị quan trọng là phải ngừng uống rượu bia, nếu không bệnh sẽ ngày càng thêm nặng, có thể dẫn tới xơ gan, thậm chí là ung thư gan.
• Gan nhiễm mỡ không do rượu: Chủ yếu là do rối loạn chuyển hóa, còn một phần nhỏ do viêm gan virus C. Với trường hợp bệnh gan nhiễm mỡ nguyên nhân do rối loạn chuyển hóa – dư thừa năng lượng thì biện pháp điều trị quan trọng là cần thay đổi lối sống. Ví dụ như chế độ ăn chay không đúng cách cũng có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ. Ăn chay kiêng hoàn toàn chất đạm hoặc ăn chay nhưng vẫn uống bia rượu thì sẽ không cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể, sẽ làm hệ miễn dịch bị suy giảm.
2. Các triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ
• Hầu hết bệnh nhân đều không có triệu chứng. Tuy nhiên, một số có mệt mỏi, khó chịu, hoặc tức bụng hạ sườn phải
• Có thể ăn uống khó tiêu, chướng hơi, đầy bụng
3. Gan nhiễm mỡ có hết không?
• Một trong số những thắc mắc của người bệnh là bị gan nhiễm mỡ có hết không hay phải chung số với căn bệnh này suốt đời?
• Thông thường, gan nhiễm mỡ ở các giai đoạn đầu bệnh thường nhẹ, chức năng gan bị ảnh hưởng không nhiều. Vì thế mà việc điều trị gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu cũng không gặp quá nhiều khó khăn. Nếu tình hình bệnh chuyển sang các giai đoạn sau nặng hơn thì vẫn có thể điều trị nhưng sẽ khó điều trị và thời gian điều trị kéo dài. Do đó, câu trả lời cho thắc mắc “gan nhiễm mỡ có hết không?” là có nhé bạn. Với điều kiện bạn phải phát hiện bệnh càng sớm càng tốt và tích cực điều trị, tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ để hiệu quả điều trị được nâng cao.
4. Gan nhiễm mỡ có mấy giai đoạn? có 3 giai đoạn chính:
• Giai đoạn 1: mỡ trong gan chiếm 5 - 10 %. Giai đoạn này được gọi là nhiễm mỡ nhẹ, chức năng gan chưa bị ảnh hưởng nhiều nên hầu như cũng chưa có triệu chứng nào điển hình.
• Giai đoạn 2: mỡ trong gan chiếm 10 - 25 %. Giai đoạn này chức năng gan bắt đầu bị ảnh hưởng, có thể nhận biết thông qua một số dấu hiệu như mệt mỏi, xanh xao, ăn uống khó tiêu,…
• Giai đoạn 3: mỡ trong gan đã chiếm >25 %. Gọi là nhiễm mỡ nặng, cơ thể có các triệu chứng của một bệnh gan điển hình như đã nêu ở trên.
5. Chẩn đoán gan nhiễm mỡ như thế nào? Sau đây là những phương pháp giúp bạn có thể chẩn đoán được bệnh sớm và chính xác:
• Siêu âm gan.
• Sinh thiết gan.
• Chụp CT, MRI.
• Các xét nghiệm máu kiểm tra loại trừ viêm gan B,C, đánh giá chức năng gan, mỡ máu...góp phần trong chẩn đoán và điều trị.
Thực hiện phối hợp 2 hay nhiều phương pháp trên giúp bạn có một kết quả chẩn đoán bệnh chính xác nhất để sớm có hướng điều trị thích hợp.
6. Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì?
Để cải thiện tình trạng bệnh, người bị gan nhiễm mỡ được khuyến cáo nên sử dụng các thực phẩm sau:
• Ăn nhiều rau xanh, hoa, củ, quả, nấm.
• Ăn dầu thực vật thay cho mỡ động vật.
• Sử dụng nước ép trái cây thay cho rượu, bia, nước ngọt công nghiệp.
• Uống các loại nước, trà thanh lọc cơ thể, giải độc gan: trà gừng, trà chanh, trà atiso,…
Ngoài ra, để nâng cao sức khoẻ của cơ thể, người bị gan nhiễm mỡ nên dành thời gian vận động, tập thể dục để kích hoạt các hệ cơ quan, đặc biệt là hệ miễn dịch giúp chống lại bệnh tật. Theo lời khuyên của bác sĩ, mọi người đều nên dành 30 – 60 phút mỗi ngày cho việc rèn luyện thân thể.
7. Cách điều trị gan nhiễm mỡ
Không có thuốc đặc trị cho bệnh gan nhiễm mỡ nhưng mỡ gan, viêm và các tổn thương gan sớm có thể đảo ngược nhờ cơ thế tự phục hồi của gan. Cách điều trị hiệu quả nhất là thay đổi lối sống để quản lý các yếu tố góp phần gây ra gan nhiễm mỡ.
Đối với bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, quan trọng nhất là ngừng uống rượu.
Đối với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, tùy vào thuộc vào tình trạng y tế của mỗi người mà bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên phù hợp. Vd: giảm cân nếu bị thừa cân béo phì, thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường tập thể dục, dùng thuốc kiểm soát bệnh đái tháo đường, rối loạn lipid máu, tăng huyết áp…
Nếu gan nhiễm mỡ tiến triển, gây ra biến chứng thì việc điều trị sẽ bao gồm điều trị các tình trạng này bằng thuốc hoặc phẫu thuật. Nếu xơ gan gây suy gan nặng, có thể cần ghép gan.
8. Cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ có thể phòng ngừa được bằng một lối sống sinh hoạt lành mạnh. Bạn nên:
- Ăn nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc, hạn chế muối, đường và chất béo bão hòa.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Giữ cân nặng hợp lý.
- Bỏ rượu, bia
- Tiêm phòng vaccine, đặc biệt là vaccine viêm gan A và viêm gan B. Viêm gan C chưa có vaccine vì vậy bạn nên có biện pháp phòng ngừa lây nhiễm và làm xét nghiệm kiểm tra định kỳ.
- Cần thận trọng khi sử dụng các loại thực phẩm chức năng, thuốc, thảo dược không rõ nguồn gốc. Khi sử dụng thuốc, nên uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
- Quản lý tốt các bệnh lý nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu…
Quan trọng nhất là bạn nên khám sức khỏe tổng quát định kỳ ít nhất mỗi năm một lần. Trong các bài kiểm tra sức khỏe định kỳ luôn bao gồm các xét nghiệm cận lâm sàng để kiểm tra chức năng gan. Phát hiện sớm gan nhiễm mỡ có ý nghĩa quan trọng trong việc điều trị và phòng ngừa các biến chứng cho gan.
