
20/08/2025
Cong Vẹo Cột Sống Dưới Góc Nhìn Đông Y: Khi 'Trụ Cột' Cơ Thể Lệch Gây Tắc Nghẽn Khí Huyết
Đau lưng mỏi gối kéo dài, vai lệch, dáng đi không cân đối là những vấn đề thường gặp nhưng lại dễ bị bỏ qua. Theo Y học cổ truyền (YHCT), đây có thể là những dấu hiệu cảnh báo sớm của tình trạng cong vẹo cột sống – một sự lệch lạc không chỉ ảnh hưởng đến vóc dáng mà còn là căn nguyên gây tắc nghẽn khí huyết, tác động sâu sắc đến sức khỏe toàn diện.
Trong lý luận của YHCT, cột sống được ví như "đại trụ" – trụ cột chính nâng đỡ toàn bộ cơ thể. Quan trọng hơn, đây còn là trục trung tâm của hệ kinh lạc, nơi có Đốc mạch và hai nhánh của kinh Bàng Quang chạy dọc. Khi "đại trụ" này bị lệch lạc, sự lưu thông của khí huyết sẽ bị cản trở, gây ra đau nhức, tê mỏi và lâu dài có thể ảnh hưởng đến chức năng của các tạng phủ bên trong.
Nguyên Nhân Gây Cong Vẹo Cột Sống Theo YHCT:
Các chuyên gia YHCT cho rằng, tình trạng cong vẹo cột sống không chỉ do tác động cơ học mà còn bắt nguồn từ sự mất cân bằng từ bên trong. Các nguyên nhân chính bao gồm:
Thói quen sinh hoạt và lao động sai lệch: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Việc ngồi sai tư thế trong thời gian dài (lệch hông, vẹo vai, gù lưng), mang vác vật nặng lệch một bên, hay thói quen cúi đầu sử dụng điện thoại liên tục sẽ tạo ra áp lực không đồng đều lên cột sống, dần dần gây ra lệch trục.
Sự suy yếu của Can và Thận: Nền tảng của xương khớp trong YHCT nằm ở chức năng của hai tạng Can và Thận.
Thận chủ cốt tủy: Khi Thận khí suy yếu, xương sẽ kém vững chắc và dễ bị biến dạng.
Can chủ cân cơ: Khi Can huyết không đủ, hệ thống gân cơ sẽ yếu, co rút và không đủ sức mạnh để giữ cho cột sống được thẳng.
Các yếu tố khác: Tình trạng khí huyết ứ trệ kéo dài hoặc sự xâm nhập của các yếu tố ngoại tà như Phong, Hàn, Thấp cũng có thể gây co cứng cơ, đau nhức và làm trầm trọng thêm tình trạng lệch trục của cột sống.
Nguyên Tắc Điều Chỉnh và Dưỡng Sinh Toàn Diện:
Để cải thiện tình trạng cong vẹo cột sống, YHCT tập trung vào việc điều trị toàn diện, kết hợp giữa việc điều chỉnh cấu trúc và bồi bổ từ bên trong.
# # # # Điều chỉnh thói quen sống: Đây là bước tiên quyết, bao gồm việc tập ngồi thẳng lưng, phân bổ đều trọng lượng khi mang vác, và tránh giữ một tư thế quá lâu.
# # # # Bổ ích Can Thận: Tăng cường sức khỏe cho xương và gân cơ bằng cách sử dụng các loại thực phẩm và thảo dược có tác dụng bổ Can Thận như đỗ đen, kỷ tử, thục địa...
# # # # Khai thông kinh lạc: Áp dụng các phương pháp như xoa bóp, bấm huyệt dọc theo cột sống (Đốc mạch và kinh Bàng Quang) để giải tỏa sự tắc nghẽn, giảm đau và làm mềm cơ.
# # # # Tập luyện cân bằng: Các bộ môn như Yoga trị liệu, Khí công, Thái cực quyền rất hữu ích trong việc tăng cường sức mạnh và sự dẻo dai cho các nhóm cơ cốt lõi, giúp cân bằng lực kéo ở hai bên cột sống.
# # # # Giữ ấm cơ thể: Đặc biệt là vùng thắt lưng, để ngăn ngừa hàn khí xâm nhập gây co cứng và đau nhức.
YHCT quan niệm: "Cột sống thẳng – Khí huyết thuận – Nội tạng yên – Sức khỏe vững." Do đó, các triệu chứng như đau lưng, mỏi gối hay dáng người lệch lạc không nên bị xem nhẹ. Đó chính là lời cảnh báo từ cơ thể, cho thấy "trụ cột" đang cần được quan tâm và chăm sóc kịp thời.