Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Bình Dương

07/11/2025

🌟 [THÔNG BÁO TỌA ĐÀM TRỰC TUYẾN]
“Viêm màng não do não mô cầu: Nguy hiểm khôn lường, phòng ngừa chủ động”
🕙 Thời gian phát sóng: 10g00 sáng thứ Bảy, ngày 08/11/2025
📍 Phát trực tiếp trên:
🔹 Fanpage HCDC: hcdc.vn/live-f
🔹 YouTube HCDC: hcdc.vn/live-y
💬 Kính mời quý đơn vị, anh/chị đồng nghiệp theo dõi và chia sẻ thông tin tọa đàm đến mạng lưới truyền thông và cộng đồng, cùng lan tỏa kiến thức phòng bệnh hữu ích.
👉 Đăng ký tham gia sự kiện: 🔗 https://www.facebook.com/share/17NAwrNFoJ/?mibextid=wwXIfr

07/11/2025

Hỏi - Đáp: Những điều cần biết về vắc xin phòng bệnh bại liệt

Vắc xin bại liệt là lá chắn đặc hiệu và hiệu quả nhất chống lại căn bệnh nguy hiểm gây liệt vĩnh viễn này. Dưới đây là thông tin hỏi đáp về các loại vắc xin sử dụng để phòng bệnh bại liệt cho trẻ.

1. Hiện có những loại vắc xin bại liệt nào?
Vắc xin bại liệt là biện pháp hiệu quả nhất bảo vệ trẻ em khỏi căn bệnh gây liệt không thể chữa khỏi này. Hai loại vắc xin bại liệt an toàn và hiệu quả hiện có là:
- Vắc xin bại liệt đường uống chứa hai týp vi rút bại liệt 1 và 3 (OPV - Oral Polio Vaccine): là vắc xin sống giảm độc lực.
- Vắc xin bại liệt tiêm là vắc xin bất hoạt (IPV - Inactivated Polio Vaccine): Chứa ba týp vi rút bại liệt (1, 2 và 3) đã bị làm bất hoạt.

2. Vì sao cần sử dụng cả OPV và IPV trong tiêm chủng phòng bệnh bại liệt?
Cần tiêm IPV và uống OPV theo đúng lịch trong chương trình tiêm chủng mở rộng để phòng bệnh bại liệt một cách toàn diện vì hai loại vắc xin này có các ưu điểm bổ sung cho nhau.
Vắc xin OPV là vắc xin bại liệt sống giảm độc lực được sử dụng bằng đường uống. OPV có khả năng tạo ra miễn dịch tại ruột rất tốt, có thể ngăn chặn vi rút bại liệt xâm nhập và lây truyền vi-rút bại liệt hoang dại trong cộng đồng. Trong khi đó IPV là vắc xin bại liệt bất hoạt được sử dụng đường tiêm. OPV giúp tạo ra kháng thể bảo vệ hiệu quả chống lại cả ba tuýp vi rút bại liệt, bảo vệ cá nhân khỏi nguy cơ mắc bệnh.

3. Vắc xin bại liệt đường uống OPV có an toàn không?
Vắc xin OPV là một trong những loại vắc xin an toàn nhất từng được phát triển. Nhờ vắc xin OPV, trẻ em được bảo vệ khỏi nguy cơ liệt vĩnh viễn.

4. Trẻ em cần bao nhiêu liều vắc xin bại liệt để được bảo vệ?
Trẻ em cần được tiêm chủng đầy đủ theo chương trình tiêm chủng quốc gia để đạt hiệu quả bảo vệ tối đa và tạo miễn dịch bền vững.
- Vắc xin bại liệt uống OPV: uống lần 1 khi trẻ đủ 02 tháng tuổi; uống lần 2 ít nhất 01 tháng sau lần 1; uống lần 3 ít nhất 01 tháng sau lần 2.
- Vắc xin bại liệt tiêm IPV: tiêm lần 1 khi trẻ đủ 5 tháng tuổi; tiêm lần 2 khi trẻ đủ 9 tháng tuổi.

Bích Hạnh - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh

07/11/2025

Khởi động vòng Sơ tuyển - Cơ hội để truyền thông viên nhí hành động

Cuộc thi “Chung tay đẩy lùi sốt xuất huyết - Truyền thông viên nhí hành động” năm 2025 đã chính thức khởi động tại Thành phố Hồ Chí Minh, mở ra một sân chơi sáng tạo và ý nghĩa dành cho học sinh khối Trung học cơ sở (THCS).

Cuộc thi do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức với mục tiêu là tạo sân chơi bổ ích để học sinh củng cố kiến thức về phòng, chống sốt xuất huyết, đồng thời rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm và năng lực truyền thông. Quan trọng hơn, cuộc thi hướng tới phát hiện và bồi dưỡng những “truyền thông viên nhí” - những đại sứ nhỏ tuổi có trách nhiệm xã hội, giúp lan tỏa thông điệp “phòng bệnh hơn chữa bệnh” một cách gần gũi, sinh động, trở thành cầu nối hiệu quả giữa nhà trường, gia đình và khu dân cư.

Cuộc thi được triển khai tại 26 phường, xã có nhiều ca mắc sốt xuất huyết trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, thu hút sự tham gia của đông đảo học sinh khối THCS. Lộ trình cuộc thi được chia thành 3 chặng chính đầy thử thách và sáng tạo. Chặng đầu tiên là vòng Sơ tuyển “Lập đội”, diễn ra từ ngày 03-09/11/2025, được tổ chức trực tiếp tại các trường THCS. Qua vòng này, mỗi trường sẽ chọn ra những đại diện xuất sắc nhất để thành lập đội thi và tiếp tục tranh tài ở các vòng tiếp theo.

Chặng kế tiếp là vòng Bán kết “Chiến binh kiến thức” dự kiến diễn ra từ ngày 21-23/11/2025 tại Trung tâm Y tế khu vực. Trong vòng thi này, các thí sinh sẽ được thử sức với phần thi lý thuyết chuyên sâu nhằm đánh giá mức độ hiểu biết và khả năng vận dụng kiến thức vào tình huống thực tế.

Chặng cuối cùng là vòng Chung kết “Truyền thông viên nhí tài năng - Lan tỏa thông điệp” dự kiến diễn ra từ ngày 05-06/12/2025 tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh. Tại đây, các bài thuyết trình, tiểu phẩm, hoặc các sản phẩm truyền thông mang thông điệp phòng bệnh sinh động, ý nghĩa và dễ tiếp cận với cộng đồng sẽ được những truyền thông viên nhí truyền tải.

Cuộc thi “Chung tay đẩy lùi bệnh sốt xuất huyết - Truyền thông viên nhí hành động” năm 2025 hứa hẹn mang đến nhiều giải thưởng hấp dẫn, kèm giấy chứng nhận và quà tặng ý nghĩa cho các đội và cá nhân xuất sắc. Ban Tổ chức kêu gọi phụ huynh, thầy cô và toàn thể cộng đồng hãy cùng đồng hành, theo dõi và cổ vũ cho những đại sứ nhỏ tuổi đang tích cực lan tỏa thông điệp phòng, chống sốt xuất huyết. Hãy cùng chờ đón những sản phẩm sáng tạo và gương mặt truyền thông viên nhí tiêu biểu năm 2025!

Hoàng Thương - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh

07/11/2025

Điểm tin nhanh ngày 07/11/2025

👉 Lạm dụng melatonin: Nguy cơ tiềm ẩn sau ‘giấc ngủ nhân tạo’ của người trẻ.

👉 Maldives đã chính thức trở thành quốc gia đầu tiên áp dụng lệnh cấm hút thuốc theo thế hệ - một bước đi được xem là táo bạo nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hướng tới một tương lai không khói thuốc.

Đây là những thông tin chính của bản tin nhanh ngày 07/11/2025

📍THẾ GIỚI

1. WHO khôi phục các dịch vụ y tế cơ bản và tiêm chủng cho trẻ em tại Gaza
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết sẽ triển khai một chương trình can thiệp y tế lớn tại Gaza vào tuần tới nhằm khôi phục các dịch vụ y tế cơ bản và tiêm chủng cho trẻ em - nhóm đối tượng bị gián đoạn chăm sóc suốt gần 2 năm do chiến sự.
Nguồn: baotintuc.vn

2. Quốc gia đầu tiên trên thế giới cấm hút thuốc theo thế hệ
Maldives đã chính thức trở thành quốc gia đầu tiên áp dụng lệnh cấm hút thuốc theo thế hệ - một bước đi được xem là táo bạo nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hướng tới một tương lai không khói thuốc.
Nguồn: daibieunhandan.vn

3. AI phân tích võng mạc để phát hiện sớm bệnh mạn tính
Các nhà nghiên cứu tại Australia đang phát triển một công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng phân tích hình ảnh võng mạc nhằm phát hiện sớm và chính xác hơn các bệnh mạn tính như tim mạch và thận.
Nguồn: baotintuc.vn

📍VIỆT NAM

1. Lạm dụng melatonin: Nguy cơ tiềm ẩn sau ‘giấc ngủ nhân tạo’ của người trẻ
Hiện nay, nhiều người bị áp lực công việc hoặc rối loạn lo âu nhẹ có thói quen sử dụng melatonin lâu dài. Điều này có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe, nhất là ở người trẻ.
Nguồn: thanhnien.vn

2. Tiêm botulinum 'thon cằm, xóa nhăn trán’, cô gái trẻ liệt tứ chi
Nghe quảng cáo trên mạng xã hội, cô gái 34 tuổi tiêm botulinum để “làm thon cằm và xóa nhăn trán”, thế nhưng chỉ sau hai ngày cô bắt đầu khó nuốt, yếu tay chân, rồi nhanh chóng liệt mềm tứ chi, không thể tự ngồi dậy.
Nguồn: tuoitre.vn

3. Thu hồi, tiêu hủy loạt sản phẩm mỹ phẩm của Nhật
Cục Quản lý Dược phạt 75 triệu đồng và buộc Công ty Japan Connection thu hồi, tiêu hủy 9 sản phẩm mỹ phẩm mang thương hiệu Bigen, Hatomugi, Pantene do vi phạm hồ sơ sản phẩm.
Nguồn: znews.vn

Thu Loan, Bá Trình - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (tổng hợp)

07/11/2025

Tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết, tay chân miệng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh tính đến tuần 44/2025

Tính từ ngày 27/10/2025 đến ngày 02/11/2025 (tuần 44), trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh ghi nhận 2.091 trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết, giảm 10% so với trung bình 4 tuần trước. Tổng số ca sốt xuất huyết tích lũy từ đầu năm 2025 đến tuần 44 là 50.144 ca. Các phường xã có số ca mắc cao bao gồm Bắc Tân Uyên, Bàu Bàng và Cần Giờ.

Trong tuần 44, TP. Hồ Chí Minh cũng ghi nhận 1.136 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng, tăng 17,4% so với trung bình 4 tuần trước. Tổng số ca tay chân miệng tích lũy từ đầu năm 2025 đến tuần 44 là 27.622 ca. Các phường xã có số ca mắc cao bao gồm Côn Đảo, Nhà Bè, Bình Tân.

Để phòng bệnh tay chân miệng và sốt xuất huyết, người dân cần tiếp tục thực hiện các biện pháp theo khuyến cáo của Ngành Y tế.
- Link hướng dẫn phòng bệnh SXH: hcdc.vn/sxh
- Link hướng dẫn phòng bệnh TCM: hcdc.vn/tcm

06/11/2025

06/11/2025

Lắng nghe cơ thể trẻ: Chìa khóa phòng ngừa viêm màng não do não mô cầu

Viêm màng não do não mô cầu là bệnh lý nguy hiểm có thể diễn tiến nhanh chóng chỉ trong vài giờ. Đây là lý do khiến nhiều phụ huynh cảm thấy lo lắng khi phải phân biệt giữa một cơn sốt thông thường và dấu hiệu của bệnh nghiêm trọng. Tuy nhiên, chính sự quan sát kỹ lưỡng và nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường là yếu tố then chốt giúp phòng tránh những biến chứng nguy hiểm cho trẻ.

Hiểu rõ áp lực của những phút giây “chạy đua với thời gian” để cứu sống bệnh nhi tại tuyến đầu, BS.CKII. Nguyễn Đình Qui - Trưởng khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi Đồng 2, luôn nhấn mạnh vai trò tiên quyết của phụ huynh trong việc chủ động phát hiện sớm và phòng bệnh cho con. Việc trang bị kiến thức đúng đắn và hành động kịp thời chính là “yếu tố quyết định” để bảo vệ sức khỏe và tính mạng của trẻ.

Để giúp các bậc cha mẹ chuẩn bị tâm thế chủ động này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (HCDC) tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Viêm màng não do não mô cầu: Nguy hiểm khôn lường, phòng ngừa chủ động”. Tại buổi tọa đàm, Bác sĩ Nguyễn Đình Qui sẽ trực tiếp chia sẻ những kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tế về căn bệnh này, giúp phụ huynh hiểu rõ các dấu hiệu cảnh báo và biết cách bảo vệ con trẻ thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.

👉 Đừng bỏ lỡ buổi tọa đàm trực tuyến này! Đây là cơ hội để các bậc cha mẹ nhận được lời khuyên kịp thời và đúng đắn từ chuyên gia. Chương trình sẽ được phát sóng lúc 10 giờ sáng ngày 08/11/2025 (Thứ Bảy) trên Fanpage (https://hcdc.vn/live-f) và Youtube (https://hcdc.vn/live-y) của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh

06/11/2025

Hỏi - Đáp: Những điều phụ huynh cần biết khi đưa trẻ đi tiêm chủng

Việc theo dõi sát sao sau tiêm chủng, nhận biết các phản ứng thông thường và dấu hiệu bất thường, là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe trẻ một cách tốt nhất.

1. Để đảm bảo an toàn tiêm chủng, phụ huynh cần làm gì khi đưa trẻ đi tiêm chủng?
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả tiêm chủng, phụ huynh cần:
- Mang theo sổ/phiếu tiêm chủng cá nhân của trẻ.
- Chủ động thông báo đầy đủ và chính xác cho cán bộ y tế về tình trạng sức khỏe hiện tại (đang ốm, sốt, dùng thuốc, ...), tiền sử dị ứng (thức ăn, thuốc, ...) hay phản ứng mạnh với những lần tiêm chủng trước (sốt cao, quấy khóc kéo dài, sưng đau lan rộng, hoặc bất thường khác).
- Yêu cầu cán bộ y tế thông báo về loại vắc xin sắp tiêm, kiểm tra sức khỏe của trẻ trước tiêm và hướng dẫn cách theo dõi, chăm sóc trẻ sau tiêm.
- Đưa trẻ đến điểm tiêm chủng đúng thời gian, địa điểm được thông báo để đảm bảo an toàn và thuận tiện cho công tác chuyên môn.

2. Phụ huynh phải làm gì để có thể phát hiện sớm những phản ứng sau tiêm chủng?
- Theo dõi ít nhất 30 phút tại điểm tiêm: Sau khi tiêm chủng, trẻ bắt buộc phải ở lại ít nhất 30 phút tại điểm tiêm để được cán bộ y tế theo dõi, kịp thời phát hiện và xử trí các phản ứng bất thường (nếu có).
- Tiếp tục theo dõi tại nhà tối thiểu 24 giờ: Theo dõi trẻ thường xuyên tại nhà trong vòng ít nhất 24 giờ sau tiêm chủng, chú ý các dấu hiệu toàn trạng, tinh thần, ăn ngủ, nhiệt độ, hô hấp, da và phản ứng tại chỗ tiêm.

3. Phụ huynh cần theo dõi và chăm sóc trẻ như thế nào khi trẻ có các phản ứng thông thường sau tiêm chủng như sốt nhẹ, đau hoặc sưng tại chỗ tiêm?
Sốt nhẹ, đau/sưng nhẹ tại chỗ tiêm là các phản ứng thông thường sau tiêm chủng và thường tự khỏi. Phụ huynh nên:
- Theo dõi nhiệt độ và thân trạng của trẻ sát sao.
- Không đắp bất cứ thứ gì (như khoai tây, lá thuốc, ...) lên vị trí tiêm.
- Nếu trẻ sốt, cần dùng thuốc hạ sốt theo liều lượng và chỉ dẫn cụ thể của nhân viên y tế.
- Cho trẻ uống đủ nước, ăn uống bình thường, mặc quần áo thoáng mát.
- Nếu các phản ứng thông thường kéo dài trên 1 ngày, cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí.

4. Khi nào cần đưa trẻ đến cơ sở y tế?
Phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức nếu trẻ có một trong các dấu hiệu phản ứng bất thường, nghiêm trọng sau tiêm chủng sau:
- Sốt cao khó hạ.
- Co giật.
- Quấy khóc thét, quấy khóc kéo dài không dỗ được.
- Bú/ăn kém, bỏ bú, li bì, mệt lả.
- Khó thở, thở nhanh, tím tái.
- Phát ban, nổi mề đay toàn thân, sưng phù mặt, môi.
- Hoặc khi các phản ứng thông thường kéo dài trên 24 giờ không cải thiện.

Nếu cha mẹ không yên tâm về bất kỳ phản ứng nào của con sau khi tiêm, hãy liên hệ trực tiếp hoặc đến Trạm Y tế để được tư vấn cách theo dõi và chăm sóc trẻ.

Hoàng Thương - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh

06/11/2025

Điểm tin nhanh ngày 06/11/2025

👉 Bùng phát cúm ở Đông Nam Á, người cao tuổi đối mặt nguy cơ cao.

👉 Tuyên Quang ghi nhận nhiều ca mắc bệnh 'vi khuẩn ăn thịt người' sau lũ.

Đây là những thông tin chính của bản tin nhanh ngày 06/11/2025

📍THẾ GIỚI
1. Nhật Bản đối mặt với dịch cúm mùa bùng phát sớm bất thường
Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản cho biết các đợt bùng phát cúm đã xuất hiện từ cuối tháng 9.
Nguồn: vtv.vn

2. Bùng phát cúm ở Đông Nam Á, người cao tuổi đối mặt nguy cơ cao
Nhiều quốc gia Đông Nam Á đang ghi nhận số ca cúm tăng mạnh, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ biến chứng nặng ở người cao tuổi, nhóm dễ tổn thương nhất trước dịch bệnh theo mùa. Vì thế, các chuyên gia khuyến nghị người cao tuổi đẩy mạnh tiêm phòng cúm để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Nguồn: baotintuc.vn

3. Pháp điều tra thuật toán của TikTok với cáo buộc “xúi giục tự tử”
Viện công tố Paris đã mở cuộc điều tra sơ bộ đối với thuật toán của ứng dụng TikTok sau khi nhận được báo cáo của Ủy ban điều tra của Quốc hội về những tác động tâm lý của nền tảng này đối với trẻ vị thành niên.
Nguồn: vietnamplus.vn

4. Mẹ bầu bị COVID-19, con có thể tăng nguy cơ mắc chứng tự kỷ
COVID-19 giống như nhiều bệnh nhiễm trùng khác trong thai kỳ có thể gây rủi ro cho người mẹ và cả thai nhi. Nó có liên quan đến nguy cơ mắc các rối loạn phát triển thần kinh cao hơn bao gồm chứng tự kỷ ở trẻ.
Nguồn: suckhoedoisong.vn

📍 VIỆT NAM

1. Mạng xã hội khiến nhiều bạn trẻ rơi vào trạng thái căng thẳng
Mặc dù nhiều biện pháp can thiệp và trị liệu tâm lý đã được triển khai nhằm tạo dựng môi trường xã hội và mạng lưới hỗ trợ cho thanh thiếu niên, song thực tế cho thấy các dịch vụ này hiện nay vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam.
Nguồn: ttxvn

2. Tuyên Quang ghi nhận nhiều ca mắc bệnh 'vi khuẩn ăn thịt người' sau lũ
Sau lũ, nước bẩn và bùn đất là môi trường lý tưởng cho loại vi khuẩn gây hoại tử da, còn gọi là “vi khuẩn ăn thịt người”, dễ tấn công người có vết thương hở.
Nguồn: znews.vn

3. Một loại ung thư 'tăng tốc' đáng báo động trên toàn cầu
Tỷ lệ ung thư đại trực tràng đang gia tăng trên toàn cầu, đặc biệt ngày càng trẻ hóa. Trong đó, việc tiêu thụ một số thực phẩm và đồ uống hàng ngày có thể là nguyên nhân.
Nguồn: znews.vn

Thu Loan, Bá Trình - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (tổng hợp)

05/11/2025

Góc nhìn của bác sĩ tuyến đầu về bệnh viêm màng não do não mô cầu

Trong công việc hằng ngày, TS.BS. Hồ Đặng Trung Nghĩa, Trưởng khoa Nhiễm Việt - Anh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới thường xuyên tiếp nhận những ca bệnh truyền nhiễm có diễn tiến phức tạp và nhanh chóng. Trong số đó, viêm màng não do não mô cầu là một trong những căn bệnh để lại nhiều trăn trở nhất, bởi người bệnh có thể chuyển nặng chỉ trong vài giờ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Từ trải nghiệm thực tế điều trị, bác sĩ Trung Nghĩa nhận thấy rằng việc nhận biết sớm triệu chứng và chủ động phòng bệnh trong cộng đồng có thể giúp giảm đáng kể số ca bệnh nặng. Khi mỗi người dân hiểu đúng, cảnh giác và hành động sớm, đó chính là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh.

Để chia sẻ những kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm quý báu này, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh đã mời Bác sĩ Trung Nghĩa tham gia tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Viêm màng não do não mô cầu: Nguy hiểm khôn lường, phòng ngừa chủ động”. Buổi tọa đàm là cơ hội để quý khán giả được lắng nghe góc nhìn chuyên môn sâu sắc của một bác sĩ tuyến đầu về kinh nghiệm thực tế trong việc điều trị và phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này.

👉 Hãy cùng theo dõi tọa đàm trực tuyến để trang bị thêm kiến thức hữu ích trong việc bảo vệ sức khỏe. Chương trình sẽ được phát sóng lúc 10 giờ sáng ngày 08/11/2025 trên Fanpage (https://hcdc.vn/live-f) và Youtube (https://hcdc.vn/live-y) của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh

05/11/2025

Hỏi - Đáp: Những điều phụ huynh cần biết về chiến dịch kiểm tra tiền sử và tiêm chủng bù liều vắc xin cho trẻ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Chiến dịch kiểm tra tiền sử và tiêm chủng bù liều vắc xin là hoạt động cần thiết để bảo vệ trẻ khỏi bệnh truyền nhiễm. Dưới đây là phần hỏi đáp để làm rõ thông tin về chiến dịch trên.

1. Tiêm chủng bù liều là gì?
Tiêm chủng bù liều là hoạt động tiêm bổ sung các liều vắc xin mà trẻ đã bỏ sót hoặc chưa được tiêm đủ theo lịch tiêm chủng quy định của Bộ Y tế (Thông tư 10/2024/TT-BYT). Mục đích là để trẻ có được miễn dịch đầy đủ, đảm bảo tăng tỷ lệ bao phủ tiêm chủng trong cộng đồng và phòng ngừa hiệu quả các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như sởi, bại liệt, ho gà, ...

2. Vì sao cần kiểm tra tiền sử tiêm chủng của trẻ?
Việc kiểm tra tiền sử tiêm chủng giúp xác định trẻ đã được tiêm đủ và đúng lịch các liều vắc xin theo Chương trình Tiêm chủng mở rộng hay chưa.
Nếu phát hiện trẻ chưa được tiêm hoặc tiêm chưa đủ liều, cán bộ y tế sẽ lập danh sách để mời tiêm bù. Điều này đảm bảo mọi trẻ em đều được bảo vệ trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, góp phần phòng chống dịch bệnh lây lan trong trường học và cộng đồng.

3. Hoạt động kiểm tra tiền sử tiêm chủng sẽ được thực hiện như thế nào?
Hoạt động này được triển khai tại các cơ sở giáo dục (mầm non, tiểu học) và cơ sở bảo trợ xã hội vào thời điểm trẻ nộp hồ sơ nhập học và kéo dài từ tháng 9 đến tháng 12 hằng năm.
Phụ huynh cần cung cấp bản photo phiếu/sổ tiêm chủng, giấy xác nhận thông tin tiêm chủng hoặc hình ảnh lịch sử tiêm chủng cho nhà trường.
Trạm Y tế phường, xã, sẽ phối hợp với nhà trường để rà soát, đối chiếu thông tin và thông báo kết quả kiểm tra cũng như kế hoạch tiêm bù (nếu có) cho phụ huynh.

4. Nếu trẻ không còn sổ tiêm chủng thì phải làm sao?
Nếu trẻ không còn lưu giữ Sổ/Phiếu tiêm chủng, phụ huynh nên thực hiện các cách sau:
- Cách 1: Liên hệ cơ sở tiêm chủng nơi trẻ từng tiêm để được hỗ trợ cung cấp lại thông tin hoặc giấy xác nhận lịch sử tiêm chủng.
- Cách 2: Tra cứu trên ứng dụng “Sổ tiêm chủng điện tử”.
- Cách 3: Liên hệ Trạm Y tế phường, xã, để được hỗ trợ tra cứu tiền sử tiêm chủng của trẻ trên Hệ thống quản lý thông tin tiêm chủng quốc gia hoặc sổ quản lý tại trạm
Sau khi có thông tin, phụ huynh cần cung cấp lại cho nhà trường để cập nhật vào hồ sơ tiêm chủng của trẻ.

5. Những loại vắc xin nào được tiêm bù cho trẻ?
Các loại vắc xin được tiêm bù sẽ tùy thuộc vào độ tuổi hiện tại của trẻ và lịch sử tiêm chủng còn thiếu. Các vắc xin được tiêm bù miễn phí bao gồm: sởi, sởi - rubella (MR), bại liệt (vắc xin uống bOPV và vắc xin tiêm IPV), viêm não Nhật Bản (VNNB), và một số vắc xin khác theo hướng dẫn chuyên môn cập nhật của Bộ Y tế.
Cán bộ y tế sẽ căn cứ vào tiền sử tiêm chủng và tình trạng sức khỏe của trẻ để xác định mũi tiêm bù phù hợp, đảm bảo tuân thủ nguyên tắc về lịch tiêm và khoảng cách giữa các mũi tiêm để đạt an toàn và hiệu quả tối ưu.

6. Tiêm chủng bù liều được triển khai ở đâu?
Trẻ sẽ được tiêm bù tại Trạm Y tế phường, xã theo hình thức tiêm chủng thường quy. Có thể tổ chức thành chiến dịch tiêm bù tập trung ngay tại cơ sở giáo dục hoặc cơ sở bảo trợ xã hội nếu địa điểm đó đủ điều kiện về an toàn tiêm chủng theo quy định.
Lưu ý trong trường hợp trẻ đã tiêm vắc xin dịch vụ, phụ huynh nên đề nghị đơn vị tiêm chủng dịch vụ cung cấp minh chứng thông tin tiêm chủng và nộp cho nhà trường/cơ quan y tế để được rà soát và cập nhật tiền sử tiêm chủng cho trẻ.

7. Việc tiêm bù cho trẻ có bắt buộc không?
Tiêm bù là việc làm cần thiết nhằm đảm bảo trẻ được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin phù hợp với từng độ tuổi theo quy định tiêm chủng bắt buộc của Bộ Y tế. Vắc xin là biện pháp phòng bệnh chủ động và an toàn, giúp trẻ được bảo vệ toàn diện trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Nếu không tiêm bù, trẻ sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao (như sởi, ho gà, bại liệt, ...), có thể dẫn đến biến chứng nặng và lây lan trong cộng đồng. Tiêm chủng bù mũi càng sớm càng tốt nếu trẻ đã bỏ lỡ lịch tiêm đúng thời điểm.

8. Các mũi tiêm trong chiến dịch có phải trả phí không?
Không. Các mũi tiêm trong chiến dịch rà soát tiền sử và tiêm chủng bù liều thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng, đều được thực hiện hoàn toàn miễn phí cho trẻ.

Hoàng Thương - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh

05/11/2025

Hỏi - Đáp: Những điều cần biết về bệnh bại liệt

Bệnh bại liệt là căn bệnh nguy hiểm có thể gây liệt vĩnh viễn và chưa có thuốc chữa trị đặc hiệu. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về bệnh lý và cách phòng bệnh hiệu quả.

1. Bệnh bại liệt là gì?
Bệnh bại liệt là một bệnh nhiễm vi rút cấp tính lây truyền theo đường tiêu hóa do vi rút bại liệt (Poliovirus) gây ra. Vi rút xâm nhập vào cơ thể, nhân lên trong ruột, và có thể đi vào hệ thần kinh trung ương, gây tổn thương tế bào thần kinh vận động. Tổn thương này có thể dẫn đến liệt mềm cấp tính và liệt vĩnh viễn, thậm chí gây tử vong do suy hô hấp.

2. Bệnh bại liệt lây truyền như thế nào?
Bệnh lây truyền từ người sang người do nhiễm phải vi rút bại liệt chủ yếu có trong nguồn nước, thực phẩm ô nhiễm từ phân của người bệnh hoặc người lành mang vi rút bại liệt.

3. Triệu chứng của bệnh bại liệt là gì?
Bệnh thường được phát hiện qua hội chứng liệt mềm cấp (LMC), biểu hiện lâm sàng chiếm khoảng 1% trường hợp nhiễm vi rút bại liệt. Bệnh thể nhẹ biểu hiện sốt, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn và nôn. Nếu bệnh tiến triển nặng xuất hiện đau cơ dữ dội, cứng cổ, cứng lưng, liệt mềm có thể xảy ra. Liệt do bại liệt là liệt không đối xứng, có sốt trong thời kỳ khởi bệnh, tiến triển nhanh trong 3-4 ngày đạt tới liệt tối đa, vị trí liệt tùy thuộc vào vị trí tế bào thần kinh ở tủy sống, thân não bị tổn thương.

4. Ai có nguy cơ mắc bệnh bại liệt?
Bệnh bại liệt chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em dưới 5 tuổi. Tuy nhiên, bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi chưa được tiêm vắc xin đều có nguy cơ mắc bệnh.

5. Bệnh bại liệt gây ra những tác hại gì?
Bệnh bại liệt có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng:
- Liệt vĩnh viễn: Khoảng 1 trong 200 người nhiễm vi rút sẽ bị liệt không hồi phục (thường là ở chân).
- Tử vong: Khoảng 5-10% trong số những người bị liệt sẽ tử vong do các cơ hô hấp bị liệt hoặc suy hô hấp.

6. Bệnh bại liệt có thể chữa khỏi không?
Không. Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh bại liệt. Cách duy nhất để phòng bệnh là tiêm vắc xin phòng bệnh.

Bích Hạnh - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh