28/09/2022
Viêm da cơ địa
1. Viêm da cơ địa là gì?
Viêm da cơ địa còn được gọi là chàm thể tạng, chàm sữa ở trẻ em. Bệnh có đặc trưng xuất hiện các mảng da viêm đỏ, b**g vảy, hoặc da viêm đỏ rỉ dịch và ngứa dữ dội. Nếu càng gãi (để giảm ngứa) thì càng làm da bị chấn thương, trầy xước gây nhiễm trùng da. Đây là bệnh mạn tính, dễ tái phát.
Tại Viêt Nam, viêm da cơ địa chiếm khoảng 5% dân số. Bệnh viêm da cơ địa thường gặp ở những tháng đầu đời của trẻ và bệnh nặng nếu trẻ có gien di truyền đồng hợp tử, sau đó bệnh giảm dần khi trẻ lên 2-3 tuổi. Nhiều thống kê cho thấy, 60% bệnh nhân viêm da cơ địa khi sinh con, con cũng bị bệnh này. Nếu cả ba lẫn mẹ đều bị viêm da cơ địa thì trẻ sinh ra có đến 80% nguy cơ bị bệnh. Ở một số trường hợp bệnh viêm da cơ địa đi kèm với hen suyễn, viêm mũi dị ứng và dị ứng thực phẩm tạo thành một phức hợp bệnh cơ địa dị ứng (thường gặp ở trẻ mang gien di truyền từ bố và mẹ).
Triệu chứng ở trẻ sơ sinh và nhũ nhi
Khoảng 60% ca mắc bệnh viêm da cơ địa khởi phát ở trẻ từ 0- 1 tuổi và khởi phát chủ yếu khi được 2 – 3 tháng tuổi. Trẻ sơ sinh bị viêm da cơ địa sẽ có những triệu chứng sau:
• Xuất hiện ban đỏ, tróc vảy ở 2 bên má, quanh miệng, trán, thân mình, cổ và bẹn, các kẽ da (nếp da).
• Ở vùng ban đỏ có nhiều mụn nước nhỏ.
• Các mụn nước nhỏ vỡ ra chảy dịch gây viêm trợt.
• Vết loét đóng vảy, khô, có thể bị nhiễm khuẩn thứ phát.
• Có thể đi kèm tiêu chảy, viêm tai giữa.
• Ngứa nhiều làm trẻ mất ngủ, quấy khóc
Triệu chứng ở trẻ em
Với trẻ em từ 2 – 12 tuổi khi bị viêm da cơ địa thường kèm với tình trạng đục thủy tinh thể, viêm kết mạc dị ứng. Các triệu chứng viêm da cơ địa ở trẻ em gồm:
• Da khô ráp, nứt nẻ, ngứa ngáy,…;
• Tổn thương da thường xuất hiện ở các vùng sau đầu gối, trên đầu gối, khuỷu tay, các nếp da (kẽ da),…;
• Xuất hiện các mảng lichen hóa dạng đĩa. Lúc đầu, bệnh có biểu hiện ở mặt duỗi, đầu gối, cùi tay, sau lan đến những nếp gấp, ngoài ra có thể sẩn ngứa, da khô,…
Triệu chứng ở người trưởng thành
Ở người trưởng thành, viêm da cơ địa ít có triệu chứng rầm rộ như trẻ em vì người lớn có nhiều kháng thể và sức đề kháng hơn so với trẻ em. bệnh ít biểu hiện ra da hoặc chỉ có da khô sần sùi kéo dài dai dẳng (bệnh mạn tính); có thể đi kèm biểu hiện của bệnh hen suyễn hoặc viêm mũi dị ứng hoặc dị ứng thực phẩm. Các triệu chứng trên da có sự khác biệt rõ rệt so với trẻ em. Các triệu chứng viêm da cơ địa ở người lớn trong giai đoạn cấp tính gồm:
• Xuất hiện nhiều ban đỏ.
• Trên bề mặt da có mụn nước nhỏ, nông.
• Mụn nước vỡ chảy dịch gây phù nề, vảy tiết.
• Vùng da tổn thương thấy ngứa, nóng rát và sưng đau.
• Da bị tổn thương có thể bị bội nhiễm, loét, mụn mủ, sưng nóng,…
Viêm da cơ địa ở giai đoạn mạn tính gây ra các triệu chứng sau:
• Vùng da bị tổn thương có dấu hiệu thâm sạm, dày sừng, nứt nẻ.
2. Cách điều trị viêm da cơ địa
Bệnh viêm da cơ địa là một bệnh mạn tính, bệnh không thể chữa dứt điểm (stop) hoàn toàn nhưng vẫn có thể kiểm soát (control) được bệnh. Các biện pháp điều trị hiện nay chỉ nhằm đưa da về tình trạng bình thường càng lâu càng tốt, phòng ngừa và điều trị các cơn bùng phát/các biến chứng. Với phương châm phòng bệnh hơn chữa bệnh, Bệnh viêm da cơ địa được điều trị với các chiến lược như sau:
Giai đoạn chữa bệnh
• Dùng kem chống ngứa: Đây là biện pháp giúp người bệnh giảm cảm giác ngứa, tránh gãi nhiều gây tổn thương da. Bệnh nhân được chỉ định dùng kem bôi để chống ngứa, trong trường hợp vẫn cảm thấy ngứa nhiều người bệnh cần uống thêm thuốc kháng histamine chống dị ứng.
• Bảo vệ da bằng kem dưỡng ẩm: Khi bị viêm da cơ địa, da thường bị khô, sử dụng kem dưỡng ẩm để làm mềm da từ 2 – 3 lần mỗi ngày, tránh nứt nẻ gây nhiễm trùng.
• Bôi kem kháng viêm: Nếu da viêm, sưng đỏ, ngứa hãy dùng kem kháng viêm để bôi. Khi da đã bớt sưng đỏ, ngứa nên hạn chế sử dụng kem kháng viêm, tăng cường liệu pháp chăm sóc làm ẩm bằng kem dưỡng ẩm. Nếu lạm dụng quá nhiều thuốc kháng viêm khiến màu da thay đổi, da mỏng, mọc lông, nguy cơ nhiễm trùng cao hơn. Nên sử dụng kem kháng viêm theo chỉ định của bác sĩ.
• Điều trị kháng sinh nếu da bị nhiễm trùng: Chỉ bổ sung thêm kháng sinh trong thời gian ngắn. Nếu vết thương bị hở hay chảy dịch cần đắp gạc và vệ sinh thay băng mỗi ngày để tránh bội nhiễm.
• Có thể chườm lạnh để giảm viêm và giảm ngứa ở da.
• Tránh áp lực và căng thẳng khi làm việc, cần nghỉ và ngủ điều độ đủ giấc, thường xuyên tập thể dục.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch.
Giai đoạn phòng bệnh
• Tiếp tục bảo vệ da bằng kem dưỡng ẩm
• Sử dụng các hóa mỹ phẩm dành cho da nhạy cảm
• Tiếp tục chế độ ăn uống, chế độ vận động lành mạnh
Trong quá trình điều trị viêm da cơ địa, người bệnh cần hạn chế các yếu tố kích thích bệnh khởi phát dưới đây:
• Tránh ăn thức ăn dễ gây dị ứng, vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thường xuyên giặt chăn, nệm, thảm, rèm cửa, tránh khói thuốc lá và môi trường nhiều bụi, ô nhiễm.
• Không tắm quá 20 phút một lần, ưu tiên tắm bằng nước ấm hơn là nước nóng.
• Nên dùng cố định 1 loại xà phòng, nước hoa, dầu gội, chất tẩy rửa nhẹ nhàng. Nếu muốn thử chất tẩy rửa, tắm gội mới nên thử trên vùng da mỏng để xem có gây kích ứng không.
• Hạn chế tối đa gãi ngứa, cắt móng tay tránh việc gãi mạnh gây tổn thương da, với trẻ em cần đeo tất tay vào buổi tối.
• Nên mặc áo thoáng mát, vải mềm, mỏng trong thời tiết nóng. Uống đủ nước mỗi ngày
3. Cách phòng ngừa viêm da cơ địa
Hiện chưa có biện phòng bệnh đặc hiệụ viêm da cơ địa, tuy nhiên chúng ta vẫn có thể phòng ngừa bệnh khởi phát bằng những cách sau:
• Vệ sinh cơ thể sạch sẽ và thường xuyên, đặc biệt sau khi đổ nhiều mồ hôi, sau khi chơi thể thao, tiếp xúc trong môi trường nhiều bụi ô nhiễm.
• Bôi kem dưỡng ẩm cho da sau khi tắm để tránh da bị khô gây nứt nẻ, viêm nhiễm.
• Hạn chế tắm nước nóng để tránh kích thích da, gây ngứa và viêm.
• Lựa chọn nước hoa, mỹ phẩm, xà phòng tắm gội dịu nhẹ, phù hợp với làn da của bạn. Nên đọc kỹ thành phần để tránh gây kích ứng cho da.
• Hạn chế uống rượu bia, không hút thuốc lá,… có thể kích thích dị ứng, gây ngứa ngáy.
• Không tự ý mua thuốc chống dị ứng, cần uống theo đơn của bác sĩ
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid035afDgjUugJFQrBQmBnW6NkpMBKiCJnkzmFtfM4e51JZhUR8zydwDY27S4bqq3r5Nl&id=108883295242658
