Linh Bảo Đường

18/05/2025

Ích mẫu - vị thuốc dễ kiếm, rẻ tiền nhưng lại là vị đắc lực cho các vấn đề của phụ nữ; tuy nhiên cũng dùng các chứng của đàn ông (huyết áp cao, thông điều thuỷ đạo)

31/03/2025

Vào mùa dâu ta rồi các bạn ơi!
Nhân dịp vào mùa thu hoạch quả dâu ta, tôi muốn chia sẻ với các bạn về kinh nghiệm sử dụng và lưu trữ loại quả quý này.
Trước tiên là phần nói về nó trong kiến thức về Y học cổ truyền:
Dâu ta tên Hán là Tang thầm
Tác dụng của Tang thầm:

Bổ âm và tạo máu, bổ can ích thận, tăng sinh dịch cơ thể và chống khát, nhuận tràng.

Bổ can thận, bổ huyết trừ phong. Chữa các chứng bệnh do can thận bất túc, huyết hư sinh phong gây nên như đầu choáng mắt hoa, lưng đau gối mỏi, tai ù điếc, râu tóc bạc sớm, mất ngủ hay mê, tiêu khát (đái đường), táo bón, các khớp vận động khó khăn, run chân tay, liệt nửa người do nhũn não.

Chữa khát nước do sốt cao, tiêu khát, táo bón do thiếu tân dịch.

Bổ can thận, chữa râu tóc bạc sớm, mắt có màng mộng.

Liều dùng: 10-15g.

Tính vị:
Vị ngọt, tính ôn
Quy kinh:
Kinh tâm, can và thận.

Ứng dụng lâm sàng:

Chữa thiếu máu, da xanh người gầy khô héo, mất ngủ, đầu choáng, chóng mặt:
Dùng quả Dâu chế xirô hay ngâm rượu hoặc dùng quả Dâu thêm Câu Kỷ tử, Hà thủ ô đỏ, nhân hạt táo, mỗi vị 10g, sắc uống.

Chữa mất ngủ:
Tang thầm, Thục địa, Bạch thược mỗi vị 15g hoặc Tang thầm 15g, Táo nhân 12g. Sắc lấy nước uống trong ngày.

Chữa dễ ra mồ hôi (tự hãn) và ra mồ hôi trộm (Đạo hãn):
Tang thầm, Ngũ vị tử mỗi vị 10g, sắc nước uống trong ngày.

Chữa chứng chậm tiêu:
Tang thầm 10g, bạch truật 6g sắc nước uống trong ngày.

Chữa chứng đầu choáng mắt hoa:
Tang thầm 15g, kỷ tử 15g, đại táo 15g. Sắc uống trong ngày.

Chữa thiếu máu:
Tang thầm 15g, Long nhãn 15g hay Tang thầm 15g, Thỏ ty tử 12g, Nữ trinh tử 12g, Kỷ tử 12g, Thục địa 8g, Tiên linh tỳ 8g, Phá cố chỉ 8g. Sắc uống trong ngày.

Chữa râu tóc bạc sớm
Tang thầm, Hà thủ ô, Nữ trinh tử mỗi vị 15g, Cỏ nhọ nồi 10g. Sắc uống trong ngày.

Chữa táo bón:
Tang thầm, Nhục thung dung, Vừng đen mỗi vị 15g, Chỉ sác sao 8g. Sắc uống trong ngày.

Chữa bế kinh:
Tang thầm 15g, Hồng hoa 3g, Kê huyết đằng 12g.

Chữa ho khan, ít đờm và lao phổi:
Tang thầm 30g, địa cốt bì 15g và đường phèn 15g.
Còn rất nhiều ứng dụng khác các bạn tự tìm hiểu thêm nhé.

Còn đây là thực tế nhận thức và sử dụng trong cs và kinh nghiệm của tôi:
Nó tốt là vậy nhưng một năm chỉ có mười mấy ngày xuất hiện lẻ tẻ ngoài chợ hoặc ngoài đường và do chính người trồng ra hoặc tiểu thương mua gom rồi bán lại. Có mua đc về thì cũng khó mà ăn vì vị nó chua, nuốt được vài quả là chối, để tủ lạnh vài hôm là hỏng. Vậy nên chúng ta sẽ mua nó về, rửa sạch rồi đem sấy khô (bằng nồi chiên không dầu hoặc máy sấy nào đó). Đối với phụ nữ và trẻ em sẽ dùng hàng ngày qua việc xay trong máy xay sinh tố cùng với một số loại hoa quả khác, có thể cùng với sữa. Còn đối với đàn ông uống được rượu thì sau khi sấy khô ta sẽ đem ngâm rượu, lượng càng nhiều dâu càng tốt (để đỡ mang tiếng ta uống rượu :) ). Việc sấy khô sẽ khử đc mùi nồng của nước trong quả dâu, khử khuẩn, làm cho rượu k bị nhẹ độ đi đảm bảo hương vị thuần khiết.
Tác dụng của loại rượu này rất tuyệt, đặc biệt là với bệnh trĩ, bệnh ở hệ tiêu hoá như hệ tiêu hoá bị nhiệt gây đi ngoài nhiều lần, bệnh đại tiểu tràng... Trĩ độ 1 độ 2 như đi ngoài bị đau, nóng rát thì uống rượu dâu hoặc nước dâu này chỉ vài ngày là có kết quả, ngoài ra còn có tác dụng tốt cho mắt, thận, giúp ngủ tốt...vì bổ sung máu huyết cho cơ thể.
Các bạn nhớ để ý mà mua nhé! Mùa rất ngắn.

27/02/2025

Tôi lượm lặt được bài viết này tên mạng, thấy đồng quan điểm, nhân ngày Thầy thuốc VN tôi đưa lên đây để mọi người cùng đọc và suy ngẫm. Thực ra thì chả có nghề nào là cao quý hay hèn mọn cả, cao quý hay hèn mọn là ở trong chính chúng ta qua suy nghĩ và hành động thôi.

Lương Y Giữa Thời Bão Tố: Trách Nhiệm Vẫn Là Đầu Tàu

Trong ngành y, có những người mang sứ mệnh cao cả, tựa như những lương y tâm huyết mà nhiều người vẫn ngưỡng mộ. Họ giữ vững lời thề cứu người, với niềm tin rằng nghề y là nghề cao quý nhất, là ánh sáng giữa đêm tối cho những số phận kém may mắn.

Nhưng trong thời đại hiện nay, khi y học không chỉ là phương thuốc chữa lành mà còn trở thành một thị trường cạnh tranh khốc liệt, một số ít y bác sĩ và cơ sở y tế đã đi chệch hướng, thực hiện những mánh khóe tiếp thị “rung chà cá nhảy”, lợi dụng sự lo âu và nỗi sợ hãi của bệnh nhân để thu hút lợi nhuận.

Thực tế này không chỉ gây nhức nhối cho người bệnh, mà còn đang đè nặng lên những lương y có tâm, những người ngày đêm cống hiến cho bệnh nhân mà không màng đến lợi ích cá nhân.

Những bệnh viện, phòng khám hứa hẹn chữa khỏi mọi bệnh tật, nhưng đổi lại là chi phí trên trời mà không phải biện hộ cho chất lượng dịch vụ. Họ biến bệnh nhân thành “con mồi” trong cuộc chiến giành thị trường, làm suy yếu lòng tin của người dân đối với ngành y tế.

Status dưới đây không chỉ là một lời tư vấn, một trách nhiệm của đại biểu dân cử, mà còn là tiếng nói của lương y, hẳn từng cảm thấy bất lực khi chứng kiến đồng nghiệp của mình thao túng những nỗi sợ hãi, trong khi lý tưởng ban đầu của nghề là chữa bệnh, giúp đỡ, chứ không phải chiếm đoạt.

Trong cái thế giới cạnh tranh ấy, đáng quý vì vẫn có những lương y kiên định bảo vệ giá trị chân chính của ngành. Họ không phải chỉ tìm kiếm việc tối ưu hóa doanh thu, mà còn muốn mang đến cho bệnh nhân sự an tâm và lòng tin.

Họ thường nhắc nhở bản thân rằng, giá trị đích thực của y học không nằm ở lợi nhuận, mà ở sự bình an và sức khỏe mà họ mang lại cho người khác.

Sự tận tâm của họ không chỉ là việc hạ bút trên đơn thuốc hay chỉ định phương pháp điều trị. Đó là sự lắng nghe, thấu hiểu, và tạo ra những mối quan hệ vững chắc với từng bệnh nhân. Họ giáo dục bệnh nhân về tình trạng sức khỏe, giúp họ đưa ra quyết định sáng suốt mà không bị dồn nén bởi nỗi sợ hãi.

Ngành y, từ khi ra đời đến nay, vốn đã gắn liền với một sứ mệnh cao cả. Một lương y chân chính sẽ không bao giờ để mình bị cuốn theo dòng chảy của những điều tiêu cực. Họ nguyện giữ lòng trung thực và ý thức trách nhiệm trong từng quyết định, bảo vệ những giá trị mà ngành y đã xây dựng suốt bao thế hệ.

Đây là một tư vấn giá trị mà như dân ta hay nói là tránh được “tiền mất, tật mang”!

Nhân ngày thầy thuốc VN chúc tất cả thầy thuốc nói riêng và những người đã qua tôi chữa bệnh có sức khoẻ và điều quan trọng nhất là mỗi ngày mỗi giờ chúng ta tự tu sửa, phát hiện ra và phát triển được những phẩm chất tốt đẹp và cao quý nhất trong mỗi chúng ta.

29/01/2025

11/01/2024

Chúc mọi người tháng cuối năm tốt lành! Sức khoẻ tốt!

04/06/2023

☘️ Tản mạn một chút về vị Cúc hoa – còn gọi là Cúc chi (Trích Y văn)

(Hoa cúc dùng trong chữa bệnh là Cúc chi, và Cúc chi giống Việt Nam có tác dụng tốt hơn Cúc cánh trắng to của Trung Quốc)

☘️Hoa cúc chi còn có tên gọi khác là Kim cúc thuộc họ cúc Asteraceae, tên gọi khoa học của hoa cúc chi là Chrysanthemum indicum L.

Cúc chi được biết đến là một loài hoa đẹp thường được dùng để trang trí vào ngày Tết với nhiều ý nghĩa tượng trưng. Ngoài ra, loài hoa này còn được dùng làm dược liệu với nhiều công dụng khác nhau.

☘️Theo hiểu biết và quan niệm của các bậc trí nhân làm thuốc khi xưa thì hoa Cúc hình tròn, nâng cao phẩm giá ngụ ý đạo đức của trời cao sang, quý hóa.

Hoa Cúc màu vàng theo sắc thái của đất (tỳ thổ).

☘️Hoa Cúc trồng sớm mà nở chậm, đại biểu cho ĐỨC CỦA NGƯỜI QUÂN TỬ. Nở vào giữa mùa sương tuyết hiểm nguy, có ý tượng trưng cho ĐỨC KIÊN TRINH. Vị hòa mà thể nhẹ, tượng trưng phảng phất THỰC PHẨM CỦA THẦN TIÊN. Vì tính hơi ngọt nên công dụng dồi dào, vì vị đắng nên chữa đinh nhọt, vì màu trắng nên được khí phận, có màu hồng nên vào được huyết phần.

☘️Cúc Hoa bẩm thụ khí mùa thu trong sáng, chờ đúng thời kỳ mới nở nhụy khai hoa vì thế nó chịu được chính khí của hành Kim.

Cúc hoa có tính bình hòa, là vị thuốc thanh. Trong ‘Nội Kinh' nói rằng khi chữa bệnh ôn, nên dùng những vị thanh. Khi những bệnh nhiệt đã lui rồi, chính khí vẫn còn ấm thì nên dùng Cúc Hoa và Tang căn bạch bì để chữa nhức đầu và trừ những chỗ tà nhiệt còn sót lại, rồi lại mượn sức của Hoàng kỳ để chữa chứng váng đầu, tan màng mộng mắt. Nếu kết hợp Sa sâm thì chữa được hạ huyết; kết hợp với Thạch hộc, Biển đậu có tác dụng làm sáng mắt, thính tai, nó có thể điều hành đi suốt khắp tay chân. Những người bị đau đầu, choáng váng, hắt hơi, nghẹt mũi do nhiệt, những chứng ngoài da nổi ban, ngứa tay chân, vai đau do phế nhiệt gây ra, nên dùng Cúc hoa để thanh nhuận tâm phế thì mới ổn. Khi đã thanh nhuận được tâm phế thì can mộc tự nhiên như đã có gì chế ngự thì nhiệt phải rút lui. Khi dùng Cúc Hoa để chữa chứng đau mắt đỏ, sưng đau, chói, cộm, nước mắt sống chảy, nên dùng Cúc Hoa để thanh phế mà chế được can mộc, đây là điều rất huyền diệu (Biện Dược Chỉ Nam).

☘️Cúc hoa là vị thuốc quý trời ban, biết đến nó và biết dùng quả thật là một điều may mắn!

Y sỹ YHCT Đinh Bá Tĩnh

27/02/2023

9 Điều Y Huấn Cách Ngôn của Hải Thượng Lãn Ông và trong Tác phẩm Lãn Ông Tâm Lĩnh.

Đây là những câu cách ngôn của người thầy thuốc, những lời giáo huấn, căn dặn về y học, y đức; đọc những câu cách ngôn này khiến ta liên tưởng đến những lời thề của Hypocrate trong Tây y!

1. Phàm người học (Đông Y) tất phải hiểu thấu lý luận đạo Nho, có thông lý luận Nho học thì học Y mới dễ. Nên luôn luôn nghiên cứu các sách Y xưa, nay, luôn phát huy biến hoá, thâu nhập được vào Tâm, thấy rõ được ở mắt thì tự nhiên ứng vào việc mà không phạm sai lầm.

2. Khi đi thăm bệnh: cần kíp thì đến trước, chớ nên phân biệt giàu sang, nghèo hèn .
3. Khi đi thăm bệnh cho phụ nữ thì phải đứng đắn, phải có người nhà bên cạnh mới bước vào phòng thăm bệnh.

4. Phàm thầy thuốc phải ‎ý thức lấy nghiệp vụ mình quan trọng không nên tự ‎ý‎ cầu vui mà rời phòng bệnh, phòng khi có trường hợp cấp cứu đến thì xử trí mới kịp thời.

5. Gặp chứng bệnh nguy cấp, tuy hết lòng cứu chữa, nhưng phải nói rõ cho gia đình người bệnh biết trước, có khi cần thì cho không cả thuốc.

6. Phải chuẩn bị tốt thuốc men đầy đủ, giữ, bảo quản cẩn thận, để kịp thời tiện dụng. Phải tôn trọng kinh điển, thận trọng không khinh xuất đưa ra những phương thuốc bừa bãi để thử nghiệm.

7. Với bạn đồng nghiệp phải khiêm tốn, hoà nhã, kính cẩn, với người lớn tuổi thì kính trọng, với người giỏi thì coi như bậc thầy, với người kiêu ngạo thì nên nhân nhượng, với người kém hơn mình thì dìu dắt họ.

8. Với những người bệnh nghèo túng, mồ côi, goá bụa, hiếm hoi, những người con thảo, vợ hiền nên chăm sóc đặc biệt, khi cần còn chu cấp giúp đỡ họ mới đáng gọi là nhân thuật.

9. Chữa bệnh cho ngươì khỏi bệnh rồi chớ có mưu cầu quà cáp … nghề y là thanh cao, càng phải giữ khí tiết cho trong sạch.

☘️ Vậy kết luận: Đạo làm thuốc là một nhân thuật chuyên bảo vệ sinh mạng con người, phải lo cái lo của người, phải vui cái vui của người, chỉ lấy việc cứu sống mạng người làm nhiệm vụ của mình, không nên cầu lợi kể công...

27/01/2023

Vị thuốc
🍂 Cây Đan Sâm còn được gọi là xích sâm, tử sâm, đơn sâm, huyết sâm, hồng căn,... Loại thảo dược này có tên khoa học là Salvia Miltiorrhiza Bunge, thuộc họ bạc hà (Lamiaceae).
☘️ Theo đông y, dược liệu Đan Sâm có vị đắng, sắc đỏ, có tác dụng cải thiện lưu thông máu, hoạt huyết hóa ứ, sinh huyết mới, lương huyết tiêu ung, dưỡng huyết an thai, điều kinh mạch, thông kinh lạc và giảm đau, dưỡng huyết an thần, thanh nhiệt trừ phiền. Vì vậy, vị thuốc này được dùng để điều trị kinh nguyệt không đều, bế tắc kinh nguyệt, đau bụng kinh, huyết tích, đau thắt ngực, mất ngủ, nặng tức ngực, đau nhức xương khớp, chân tay mệt mỏi, đau bụng, sôi bụng, mắt đỏ,..
☘️ Điều mà người học thuốc hay nhớ trong đầu về vị Đan Sâm là: "Thay cũ đổi mới", hay "Nhất vị Đan Sâm công đồng Tứ Vật"...
👉 "Thay cũ đổi mới" có thể hiểu nôm na là nó giúp cơ thể thải bỏ những cái già, cũ, hỏng; thúc đẩy sản sinh cái mới, sạch sẽ trẻ trung và mạnh mẽ hơn.
👉 Còn "Nhất vị Đan Sâm công đồng Tứ Vật" có nghĩa là một vị Đan Sâm bằng cả bài Tứ Vật (là bài thuốc cổ truyền lâu đời để bổ huyết) gồm 4 vị: Xuyên Khung, Đương Quy, Bạch Thược, Thục Địa.

🍂 Đan Sâm là một vị thuốc quan trọng không thể thiếu trong một số các bài thuốc chữa các bệnh sau đây:
👉 Chữa suy nhược cơ thể, thiếu máu hoặc mất máu sau sinh
👉 Chữa chóng mặt, nhức đầu, ù tai, hoa mắt, tim hồi hộp
👉 Chữa suy tim
👉 Chữa mất ngủ, thần kinh suy nhược, nhức đầu
👉 Chữa đau dây thần kinh liên sườn
👉 Chữa viêm gan mạn tính hoặc đau vùng gan
👉 Chữa xơ gan ở giai đoạn đầu
👉 Chữa kinh nguyệt không đều
👉 Chữa đau kinh và bế kinh
👉 Chữa viêm khớp cấp tính
👉 Chữa viêm khớp cấp tính đi kèm tổn thương ở tim
👉 Bồi bổ cơ thể, bổ can thận
👉 Chữa đau tức ngực, đau nhói vùng tim

☘️ Theo kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại, Đan Sâm có các tác dụng:
👉 Làm giãn động mạch vành, khiến lưu lượng máu của động mạch vành tăng rõ, cải thiện chức năng tim, hạn chế nhồi máu cơ tim. Trên thực nghiệm chuột nhắt hay chuột lớn thuốc đều có tác dụng tăng hoặc kéo dài tỷ lệ sống trong điều kiện thiếu oxy.
👉 Cải thiện tuần hoàn ngoại vi, chống đông máu.
👉 Hạ huyết áp.
👉 Trên thực nghiệm thỏ gây xơ mỡ mạch, Đan Sâm có tác dụng làm giảm triglicerit của gan và máu.
👉 Có tác dụng kháng khuẩn, an thần, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư trên chuột thực nghiệm.

☘️ Có một điều quan trọng là có thể thấy khi chúng ta nhiều tuổi lên, tuần hoàn theo lẽ thường sẽ gặp trục trặc, nó chậm dần lại gây nên sự già cỗi đến nhanh, việc giúp cơ thể giữ được sự lưu thông tốt của huyết mạch và đặc biệt là trái tim mạnh mẽ chính là sự kéo dài tuổi thanh xuân. Và vị Đan Sâm chính là vị thuốc đóng vai trò lớn giúp chúng ta thực hiện điều đó.

(Y sĩ YHCT Đinh Bá Tĩnh)