09/07/2025
Một Ngày Nào Đó… Nửa mặt Bỗng “Đình Công”!
Một buổi sáng, bạn tỉnh dậy, bước vào nhà tắm và chợt nhận ra điều gì đó kỳ lạ: một bên mặt tê cứng, mắt không thể nhắm kín, nụ cười méo sang một bên. Hoảng sợ, bạn nghĩ đến đột quỵ. Nhưng sau thăm khám, bác sĩ chẩn đoán: liệt mặt ngoại biên.
Vậy liệt mặt ngoại biên là gì ?
Liệt mặt ngoại biên, hay còn gọi là liệt dây thần kinh số VII, là tình trạng mất vận động đột ngột các cơ ở một bên mặt. Người bệnh thường xuất hiện triệu chứng một cách đột ngột: miệng méo, mắt không nhắm kín, không thể nhăn trán hoặc phồng má bên liệt.
Khác với tai biến mạch máu não (liệt mặt trung ương), liệt mặt ngoại biên thường không kèm theo yếu tay chân, không ảnh hưởng đến tri giác – nhưng lại ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống và tâm lý người bệnh.
Nguyên nhân nào gây ra liệt mặt?
• Nhiễm virus (như Herpes simplex): là nguyên nhân thường gặp nhất trong hội chứng Bell (liệt mặt vô căn).
• Lạnh đột ngột: thay đổi nhiệt độ môi trường, tắm muộn, đi gió lạnh vào ban đêm, ở điều hòa mạnh.
• Tổn thương hoặc chèn ép dây thần kinh số VII (u, viêm tai giữa…).
• Căng thẳng, mệt mỏi, suy giảm miễn dịch.
“ Thời tiết năm 2025 ở Việt Nam có xu hướng dao động mạnh, bất thường, mang tính biến động cao và khó dự báo chính xác là do ảnh hưởng từ hiện tượng ENSO trung tính. Từ đầu mùa hè, miền Trung đã ghi nhận các đợt mưa lớn bất thường, dù tháng 5 và 6 vẫn thường được xem là mùa khô ở khu vực này. Thời tiết thay đổi một cách liên tục, thường xuyên làm nguy cơ gây chứng liệt mặt ngoại biên có thể gia tăng trong năm nay ”
Triệu chứng nhận biết sớm:
• Méo miệng, cười lệch một bên
• Mắt nhắm không kín, có thể chảy nước mắt
• Mất khả năng nhăn trán, phồng má bên liệt
• Cảm giác tê vùng mặt
• Ăn uống rơi vãi, không kiểm soát được cơ miệng
Một số biện pháp phòng tránh liệt mặt ngoại biên
Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng mặt và cổ
• Tránh để gió lạnh, quạt máy hoặc điều hòa thổi trực tiếp vào mặt.
• Đội mũ, đeo khẩu trang, khăn choàng cổ khi ra ngoài trời lạnh.
Tăng cường sức đề kháng
• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là vitamin nhóm B, C, kẽm…
• Ngủ đủ giấc, hạn chế stress.
• Tập thể dục thường xuyên.
Phòng ngừa nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm virus
• Điều trị triệt để các bệnh viêm tai giữa, viêm mũi xoang, zona thần kinh quanh tai…
• Tránh để cơ thể bị nhiễm lạnh hoặc suy yếu sau bệnh.
Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột
• Không rửa mặt bằng nước quá lạnh sau khi đi ngoài nắng hoặc vận động mạnh.
• Khi tắm, cần giữ ấm vùng đầu mặt, tránh gió lùa vào phòng tắm.
Khám sức khỏe định kỳ
• Đặc biệt với người có tiền sử liệt mặt hoặc các bệnh lý thần kinh.
• Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh có thể gây ảnh hưởng đến dây thần kinh số VII.
Liệt mặt ngoại biên được điều trị theo hướng kết hợp giữa Y học cổ truyền và Phục hồi chức năng đạt hiệu quả cao về khả năng phục hồi. Về Y học cổ truyền, bệnh nhân được châm cứu tại các huyệt vùng mặtđầu và cổ kết hợp xoa bóp bấm huyệt giúp khai thông kinh lạc, phục hồi tuần hoàn máu và cải thiện dẫn truyền thần kinh. Song song đó, các kỹ thuật vật lý trị liệu hiện đại như điện xung, nhiệt trị liệu và tập vận động cơ mặt được áp dụng đều đặn, giúp tăng cường sức cơ và cải thiện biểu cảm gương mặt. Phương pháp điều trị toàn diện này đã mang lại kết quả khả quan, rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế di chứng cho người bệnh.
----------------------------------------
Mọi thắc mắc xin liên hệ hoặc nhắn tin trực tiếp để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời:
KHOA NỘI B - BỆNH VIỆN YHCT NGHỆ AN
SĐT: 096 9860109
Tầng 1 nhà 4 tầng - Số 1, đường Tuệ Tĩnh, khối Trung Hoà, phường Hà Huy Tập, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An
