04/12/2024
Dưới đây là các cách phòng ngừa và chăm sóc dinh dưỡng hiệu quả cho bệnh nhân hóa - xạ trị:
1. Tăng cường miễn dịch
Ăn thực phẩm giàu protein: Protein giúp tái tạo tế bào bị tổn thương và củng cố hệ miễn dịch. Nên bổ sung thịt nạc, cá, trứng, sữa, đậu phụ, và các loại hạt.
Bổ sung vitamin và khoáng chất: Vitamin A, C, E, kẽm và selenium từ trái cây tươi, rau xanh đậm, hạt hạnh nhân, và ngũ cốc nguyên hạt có vai trò chống oxy hóa, bảo vệ tế bào.
Ăn tỏi, nghệ: Các thực phẩm này có tính kháng viêm, tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên.
2. Duy trì năng lượng và trọng lượng cơ thể
Ăn nhiều bữa nhỏ: Chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 lần/ngày để dễ tiêu hóa và hấp thu.
Bổ sung thực phẩm giàu năng lượng: Dùng thêm các loại thực phẩm giàu calo như bơ, dầu oliu, mật ong, sữa chua, hoặc sinh tố.
Carbohydrate phức hợp: Bổ sung gạo lứt, khoai lang, yến mạch để cung cấp năng lượng kéo dài mà không gây tăng đường huyết đột ngột.
3. Giảm nhẹ tác dụng phụ
Buồn nôn và chán ăn:
Uống nước gừng hoặc trà bạc hà để giảm buồn nôn.
Chọn thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo, súp, hoặc bánh mì nướng.
Viêm loét miệng:
Tránh thức ăn cay, chua, hoặc nóng.
Uống nước mát, ăn thực phẩm mềm như pudding, sữa chua.
Táo bón hoặc tiêu chảy:
Táo bón: Tăng cường chất xơ từ rau củ quả, uống đủ nước.
Tiêu chảy: Giảm chất xơ, uống nước bù điện giải, ăn thực phẩm dễ tiêu như cháo hoặc chuối.
4. Bảo vệ hệ tiêu hóa
Probiotics: Bổ sung sữa chua hoặc các thực phẩm lên men như miso, kim chi để cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
Tránh thực phẩm gây kích ứng: Không dùng thức ăn chiên rán, nhiều gia vị, hoặc đồ uống có cồn.
5. Đảm bảo vệ sinh thực phẩm
Chọn thực phẩm sạch: Sử dụng thực phẩm tươi, không nhiễm hóa chất.
Nấu chín kỹ: Tránh ăn thực phẩm sống như sushi, gỏi, hoặc sữa chưa tiệt trùng.
Dùng nước đun sôi: Đặc biệt trong điều kiện hệ miễn dịch suy giảm.
6. Bổ sung dinh dưỡng đặc biệt (nếu cần)
Thực phẩm bổ sung: Nếu không ăn đủ, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung sữa giàu dinh dưỡng hoặc thực phẩm chức năng chứa protein và khoáng chất.
Omega-3: Cá hồi, cá thu hoặc dầu cá để giảm viêm và tăng cường khả năng chống chọi với liệu pháp.
7. Hỗ trợ tinh thần và giảm stress
Hóa xạ trị không chỉ ảnh hưởng thể chất mà còn tác động tinh thần. Dinh dưỡng có thể giúp giảm căng thẳng:
Uống trà thảo mộc: Như trà hoa cúc để thư giãn.
Sô cô la đen (hàm lượng cacao cao): Giảm hormone căng thẳng.
8. Theo dõi và tư vấn dinh dưỡng cá nhân
Theo dõi cân nặng và tình trạng sức khỏe thường xuyên.
Tùy chỉnh chế độ ăn theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng, vì mỗi bệnh nhân có nhu cầu khác nhau tùy tình trạng và giai đoạn bệnh.
Nếu bạn cần thực đơn chi tiết hơn hoặc cách chế biến phù hợp, hãy chia sẻ thêm thông tin để mình hỗ trợ!
