02/10/2024
Nghệ thuật trong bối cảnh sức khoẻ tinh thần sẽ được định nghĩa như thế nào?🤔
Hãy cùng chúng mình đọc bài viết này và ghé Haven để trải nghiệm thực hành vẽ thư giãn bạn nhé. 🫶
——
📍Link đăng ký: https://www.wprojectvn.org/noitron
🧘♀️Yoga: 9:00 - 10:00
🎨Vẽ thư giãn: 10:30 - 11:30
🎧Lắng nghe: 9:00 - 12:00 (online và trực tiếp)
💲Chi phí tham gia: Miễn phí
🏡Địa chỉ: Lặng Spot - 18 đường số 47, phường Thảo Điền, TP Thủ Đức (quận 2 cũ)
📧 Email: thehavenvn1@gmail.com
📞Hotline: 0902409211
Chuỗi bài thực hành nghệ thuật thì được cái gì | số một
Định nghĩa thực hành nghệ thuật trong bối cảnh sức khỏe tinh thần
/
Trong khoảng thời gian điều phối hoạt động vẽ tại các dự án, tôi có cơ hội gặp gỡ và làm việc với nhiều người tham gia. Tôi nhận thấy, ngoài tính giải tỏa và thư giãn của nghệ thuật, lợi ích của (việc thực hành) các loại hình sáng tạo đối với tâm trí con người chưa được biết đến và hiểu về một cách sâu rộng. Tôi tin rằng việc chia sẻ về các ảnh hưởng tích cực của việc thực hành nghệ thuật lên sức khỏe tinh thần là cần thiết bởi tính mới mẻ và thiết thực cho cộng đồng. Với trải nghiệm làm việc dưới hình thức sinh hoạt nhóm, tôi giới hạn chuỗi bài viết ở lợi ích mà quá trình thực hành nghệ thuật (art practice/ art making) và chia sẻ tác phẩm sáng tạo đem lại trên hai góc nhìn của người điều phối và người tham gia.
Để có thể hình dung rõ ràng hơn, bài số một tập trung định nghĩa khái niệm nghệ thuật/sáng tạo hay thực hành nghệ thuật/sáng tạo trong bối cảnh sức khỏe tinh thần. Thực hành nghệ thuật hay sáng tạo trong bối cảnh sức khỏe tinh thần rất khác các thực hành chuyên nghiệp (như hội họa, minh hoạ, sắp đặt, thủ công,...). Điểm khác biệt nằm ở tác động của nó lên tinh thần con người, ở mối liên hệ giữa thực hành sáng tạo và sức khỏe tinh thần của một cá nhân. Nếu thực hành chuyên nghiệp hướng tới tạo tác phẩm nghệ thuật và nâng cao kỹ năng cho nghệ sĩ, thực hành nghệ thuật trong bối cảnh sức khỏe tinh thần hướng tới việc nâng đỡ cảm xúc cho người sáng tạo. Tức một người thực hành nghệ thuật chuyên nghiệp vẫn có các trải nghiệm tương đồng với một người không chuyên khi có cùng mục đích sử dụng nghệ thuật như phương tiện để nâng đỡ sức khỏe tinh thần của bản thân.
Nghệ thuật hay sáng tạo được định nghĩa bởi nhiều góc nhìn, trên nhiều phương diện khác nhau. Nhìn vào nghệ thuật một cách phổ quát, trong khi Dickie (1969) nhấn mạnh tính chất tạo tác như điều kiện cần thiết để định nghĩa nghệ thuật, Hickman (2010) cho rằng bản chất của nghệ thuật là “một hiện tượng năng động và trôi chảy”, tức tranh luận về nghệ thuật hay định nghĩa nghệ thuật thường không cố định và cần được xem xét lại. Với tác giả, nghệ thuật là phương tiện phản ánh cuộc sống, chuyển hóa và tạo ra các giá trị. Như họa sĩ Egon Schiele ghi nhận cảm xúc mãnh liệt và tình dục chân thực, hay các tác phẩm của Jean-Michel Basquiat chứa đựng bất công xã hội, đấu tranh giai cấp và bình đẳng sắc tộc. Ở một khía cạnh khác, trong bối cảnh sức khỏe tinh thần, biên tập viên Elinor Ulman (Rubin, 2010) khẳng định rằng nghệ thuật như một phương tiện để khám phá cả bản thân và thế giới, để thiết lập một mối liên hệ có ý nghĩa giữa nghệ thuật và trị liệu, là điểm gặp gỡ của thế giới bên trong và bên ngoài. Một cá nhân có thể được giải phóng khỏi thế giới sẵn có thông qua trải nghiệm sáng tạo nghệ thuật vì quá trình này củng cố năng lực sáng tạo của cá nhân đó. Đồng thời, quá trình này giúp cá nhân nhìn nhận được tính độc đáo trong nhận thức và hành vi của mình; đây được xem là một dạng thức học tập trực tiếp nhất giúp người thực hành cởi mở và ghi nhận những thất bại. Chẳng hạn, một người có thể sử dụng nghệ thuật để thể hiện những suy nghĩ và cảm xúc bị cấm đoán, hình dung ra điều vô hình, để diễn đạt các ý tưởng khó thành lời hay đối diện với nỗi đau mất mát. Chính sự cởi mở và ghi nhận này trong quá trình sáng tạo sẽ trở thành vũ khí hữu ích nhất để cá nhân đương đầu và thích nghi với thế giới đã được chuẩn hóa.
Ngoài ra, khi lược bỏ các mục đích thực hành nghệ thuật, bản thân việc thực hành sáng tạo cũng được xem như một cách định nghĩa nghệ thuật/sáng tạo. Nghĩa là nghệ thuật có thể bao gồm “quá trình tạo ra (making) sản phẩm/thành phẩm, hình ảnh, âm nhạc để thể hiện cảm xúc”; hoặc là “các hoạt động hội họa, vẽ và điêu khắc mà thông qua đó con người có thể thể hiện các ý tưởng”. Hơn nữa, quá trình đó có thể vừa thể hiện kỹ năng người nghệ sĩ vừa là màn trình diễn múa, kịch nghệ mà mục đích là đem lại sự thỏa mãn thông qua niềm vui thích (Cambridge Advanced Learner’s Dictionary & Thesaurus, n.d.). Nhà trị liệu nghệ thuật Rubin (2010) nhấn mạnh tầm quan trọng của trải nghiệm cá nhân với quá trình thực hành nghệ thuật vì các trải nghiệm này sẽ giúp cho cá nhân đạt được trạng thái ý thức cần thiết để sáng tạo.
Có thể thấy, nghệ thuật/sáng tạo được định nghĩa trên nhiều phương diện, trên dụng ý của người thực hành nghệ thuật, ở bản thân việc thực hành nghệ thuật, hay bởi bản chất không ổn định và biến đổi theo dòng chảy sự phát triển xã hội của nghệ thuật. Nhìn chung, dù đứng ở quan điểm nào, khái niệm thực hành nghệ thuật/sáng tạo trong bối cảnh sức khỏe tinh thần luôn phải gắn liền với tiến trình nội tâm và các tác động của quá trình thực hành đến cảm xúc, suy nghĩ và nhận thức của cá nhân người thực hành. Nghệ thuật ở đây, không màng đến kết quả hay thành phẩm sáng tạo, được thực hành như một cách thích nghi với cuộc sống, với các sự kiện mang tính thay đổi, như cán cân nâng đỡ sức khỏe tinh thần và bồi đắp chất lượng cuộc sống.
/
3acteria là nhóm điều phối độc lập hoạt động Vẽ kết nối, thư giãn và biểu đạt - được thành lập vào năm 2023 bởi các nghệ sĩ và cử nhân tâm lý học. Thông qua các phiên điều phối và tổ chức hoạt động vẽ, 3acteria mong muốn đem đến trải nghiệm thư giãn, thoải mái, kết nối cho người tham gia. Các bài đăng tải trên 3acteria được viết bởi các nghệ sĩ và cử nhân tâm lý nhằm chia sẻ diễn trình tự thân của từng thành viên với việc thực hành sáng tạo, những kiến thức về trị liệu nghệ thuật đến cộng đồng, góp phần lan tỏa niềm vui đơn giản trong việc thực hành nghệ thuật.
Mọi thông tin và thắc mắc liên quan, vui lòng liên hệ
E: 03convikhuan@gmail.com
M: 0903 634 973 (Sâu)