Osteopatia Fizjoterapia Ewelina Wolny

25/01/2024

👉[RSV U DZIECKA 🧒👧- POMOC OSTEOPATY PO ZAKAŻENIU DRÓG ODDECHOWYCH]
➖➖➖➖➖➖

Pierwsi mali pacjenci po przebytym zakażeniu RSV (ang. Respiratory Syncytial Virus) pojawiają się w gabinetach zazwyczaj już na przełomie grudnia i stycznia. 📆

Wstrzymane zajęcia rehabilitacyjne, przerywane terapie logopedyczne, pedagogiczne i wiele innych regularnych zajęć w wyniku pobytu w szpitalu lub domowej „hospitalizacji” 🛌- to standardowa sytuacja ostatnich tygodni.

Wśród pediatrycznych pacjentów po przebytym zakażeniu wirusem RSV pojawiają się również dzieci, które na co dzień nie muszą korzystać z różnego rodzaju terapii, lecz zostały umówione na wizytę, gdyż rodziców nadal niepokoją pewne objawy – przedłużający się kaszel, brak apetytu, czasem trudności z wypróżnianiem lub inne ‘trawienne’ problemy.

U niektórych niemowląt 🤱po przebytym zakażeniu RSV opiekunowie dodatkowo zgłaszają regres w karmieniu piersią lub w rozszerzaniu diety, incydenty refluksowe i niekiedy pogorszenie snu.

👉CO MOŻNA ZAUWAŻYĆ W CIELE DZIECKA PO PRZEBYTYM ZAKAŻENIU RSV?

W badaniu osteopatycznym po przebytym zakażeniu dróg oddechowych bardzo często zauważa się u dzieci ograniczenie ruchomości klatki piersiowej, ograniczenie ruchomości przejścia piersiowo-lędźwiowego kręgosłupa oraz nieprawidłowy wzorzec oddechowy wraz z zaburzoną mechaniką żeber ze wdechowym lub wydechowym ich ustawieniem.

Reakcja zapalna dróg oddechowych w trakcie choroby, a zwłaszcza w zapalenia płuc lub oskrzelików płucnych wraz z kaszlem może mieć wpływ na późniejsze ograniczenie ruchomości struktur klatki piersiowej. Dodatkowo może upośledzać drenaż żylno-limfatyczny po przebytym zakażeniu.

W trakcie dokładnej oceny ruchomości pod uwagę powinny zostać wzięte struktury kostne, chrzęstne oraz więzadłowe kręgosłupa z wyszczególnieniem kręgów piersiowych Th1-Th6 ze względu na bliskie położenie stawów kręgowo-żebrowych, głów żeber oraz zwojów współczulnych z włóknami splotu płucnego.

Kolejnym istotnym miejscem do sprawdzenia mobilności tego obszaru są mostek oraz połączenia stawowe pomiędzy mostkiem i żebrami (zwłaszcza z górnymi żebrami). Pełna ruchomość tego obszaru może znacząco wpłynąć na warunki środowiskowe zlokalizowanej pod mostkiem grasicy dziecka oraz spływu naczyń limfatycznych.

Patrząc na zależności anatomiczne, oprócz oceny ruchomości mostka ważnym krokiem osteopaty 🙌🤲będzie sprawdzenie ilości i jakości ruchu obojczyków i łopatek zwracając uwagę na kontinuum zależności mięśniowo-powięziowych obszaru obręczy barkowej z klatką piersiową.

Przechodząc do oceny struktur powięziowych ważną okolicą badania osteopatycznego będzie okolica gardła i blaszek trzewnych powięzi głębokiej szyi oraz górny otwór klatki piersiowej wraz z oceną ruchomości tkani łącznej tego obszaru – osklepka płuc.

Kolejnymi ważnymi strukturami, o których nie można zapomnieć w badaniu to przepona, jakość ruchomości jej części żebrowych oraz odnóg, choćby ze względu na sąsiedztwo z przewodem piersiowym.

W celu oceny całego mechanizmu funkcjonalnych przepon (m. in. otworu klatki piersiowej, przepony oddechowej oraz przepony dna miednicy) pozostaje badanie obszaru miedniczego.

Usprawnienie warunków drenażu żylno-limfatycznego 🩸poprzez poprawę mechanizmu różnicy ciśnień pomiędzy klatką piersiową a jamą brzuszną wspomoże dziecko w trudnościach z wypróżnieniem lub incydentami refleksowymi, które zgłaszają niektórzy rodzice.

❗Podsumowując, wspomaganie osteopatyczne osiąga się w trzech kolejnych etapach:❗
1. usunięcie dysfunkcji utrudniających przepływ żylno-limfatyczny
2. poprawa wzorców oddechowych
3. zwiększenie przepływu przez tkankę limfatyczną (drenaż limfatyczny)

Literatura sugeruje, że techniki ukierunkowane na przepływ limfy są korzystne w leczeniu zapalenia płuc poprzez zmianę różnicy ciśnień w klatce piersiowej, poprawę funkcji oddechowych, zwiększenie odpowiedzi przeciwciał, zmniejszenie obrzęków, aktywację wewnętrznej kurczliwości limfatycznej za pośrednictwem układu autonomicznego i zwiększenie liczebności białych krwinek we krwi obwodowej.

A zatem praktyka gabinetowa i doniesienia naukowe potwierdzają skuteczność wspomagania osteopatycznego dzieci po przebytych zakażeniach dolnych dróg oddechowych.

BIBLIOGRAFIA

1. Yao, et al. Osteopathic Manipulative Treatment as a Useful Adjunctive Tool for Pneumonia. J Vis Exp. 2014; (87): 50687.
2. Moeckel, et al. Textbook of Pediatric Osteopathy, Churchill Livingstone.

22/12/2023

Mija kolejny rok z ogromną wdzięcznością za Wasze zaufanie 💕

Wspaniałego świątecznego czasu🎄, pięknego Nowego Roku ✨️

29/11/2023

Dzień dobry,
kalendarz do zapisów na styczeń jest już dostępny. 🙆‍♀️
W razie potrzeby a braku dostępności na ten rok, proszę o kontakt telefoniczny 🙂

https://zarejestrowani.pl/w/AjPwQvhIE7E2dCpb0j6JmQ/?fbclid=IwAR2trI_CgI1qmP-mM7mzFByrxndRV1uJn5-zOjiUtSVwcf2YIBKTBpa4KGo

31/10/2023

"Opieka osteopatyczna nad kobietami w ciąży przed porodem i po porodzie skupia się na wspomaganiu struktur ciała matki (takich jak kręgosłup, stawy, tkanki miekkie), aby sprostały rosnącym wymaganiom ciąży.
Pozwala złagodzić niektóre bóle i dolegliwości związane ze zmianami postawy, z obciążeniem i rozciąganiem różnych więzadeł i tkanek, które podtrzymują macice.
Pomaga w przygotowaniu ciała i miednicy do porodu, może odgrywać ważną rolę w przebiegu samego porodu, a następnie pomaga kobiecie odzyskać siły po urazach i napięciach będących skutkiem tego procesu." 🤱🤰
Osteopatia wisceralna i położnicza 📖
Caroline A. Stone

Odpowiadając na pytanie, które często słyszę, "Czy początek ciąży to nie za wcześnie na wizytę?" - absolutnie nie, tak naprawdę, kiedy jest już decyzja o staraniach, to najlepszy czas, by zacząć 🙂

12/10/2023

👉[MOUTH BREATHING 👄I ZABURZONY WZORZEC ODDECHOWY U DZIECKA]
➖➖➖➖➖➖

Mouth breathing czyli po prostu oddychanie ustnym torem oddechowym 👄to obecnie najczęstsza a zarazem najtrudniejsza do reedukacji zaburzona funkcja obszaru ustno-twarzowego u dzieci. 👧👦

Dlaczego najczęściej występująca❓

Na te pytanie najlepiej odpowiedzieliby logopedzi i neurologopedzi przyjmujący dziesiątki małych pacjentów, od wieku niemowlęcego, przez wiek żłobkowy, przedszkolny oraz szkolny.

Oddychanie przez usta współtowarzyszy nieprawidłowej spoczynkowej pozycja języka, tłoczeniu masy języka między łuki zębowe, nadmiernemu ślinieniu się, zaburzeniom oddychania podczas snu, wadom zgryzu czy chociażby wadom wymowy.

👉Dlaczego ustny tor oddechowy jest najtrudniejszy do reedukacji?

Oddychanie torem ustnym ma wiele przyczyn. Niektóre z nich pojawiają się już w okresie niemowlęcym. Są to m.in. zaburzenia regulacji napięcia mięśniowego, nieprawidłowa jakość kamieni milowych, pierwsze infekcje lub niedrożność górnych dróg oddechowych na tle alergicznym.

👶👶Niemowlęta, od pierwszych tygodni życia, mogą realizować niefizjologiczny wzorzec oddechowy. Jeśli nie zostanie on skorygowany, to na przestrzeni kolejnych lat stanie się utorowany w układzie nerwowym jako norma. W takiej sytuacji reedukacja i przywrócenie nosowego 👃 toru oddechowego jest trudna, wymaga czasu, cierpliwości rodziców oraz regularnych ćwiczeń.

👄 Ustny tor oddechowy i infekcje okresu przedszkolnego

Istnieją również takie sytuacje, kiedy dziecko nabywa nawyku oddychania przez usta w późniejszym okresie życia. Najczęściej wiąże się to z okresem przedszkolnym i pierwszymi infekcjami górnych dróg oddechowych. Nawracające infekcje przez cały okres jesienno-zimowy a czasem jeszcze wiosenny powodują, że dziecko nie jest w stanie ponownie „wrócić” do nosowego👃 toru oddechowego i permanentnie oddycha torem ustnym.

Kolejną przyczyną ustnego toru oddechowego zwłaszcza u dzieci przedszkolnych i szkolnych są alergie z nieżytem nosa. 👃Brak drożności jam nosowych, mniej lub bardziej gęsta wydzielina z nosa powodują, że dziecko nagminnie oddycha przez usta.

Dalsze konsekwencje ustnego 👄 toru oddechowego u dzieci?👧👦

To przede wszystkim zaburzony wzorzec oddechowy, który faworyzuje górno-żebrowy tor oddechowy i niepotrzebnie nadmiernie angażuje dodatkowe mięśnie oddechowe, zwłaszcza mięśnie pochyłe, mostkowo-obojczykowo-sutkowe oraz mięśnie piersiowe.

Dzieci oddychające torem ustnym w niewielkim stopniu angażują ruchy przepony oddechowej i mięśnie międzyżebrowe w dolnej części klatki piersiowej. W związku z tym kontrola postawy oraz regulacja ciśnienia płynów w jamach ciała stają się również zależne od tego niefizjologicznego wzorca oddechowego.

Kolejne przykłady zaburzeń u dzieci oddychających przez usta

To trudności z zasypianiem oraz zaburzenia oddychania podczas snu. Dziecko oddychające przez jamę ustną zwiększa fragmentację snu (częste wybudzenia) w nocy lub śpi bardzo niespokojnie. Badania naukowe mówią również o większej częstotliwości obturacyjnego bezdechu sennego, chrapaniu i nocnym moczeniu się u dzieci z nieprawidłowym wzorcem oddechowym.

Dlatego też logopedzi i neurologopedzi coraz częściej proszą rodziców o konsultację osteopatyczną, by wspomóc terapię logopedyczną.

👉W CZYM MOŻE POMÓC TERAPIA OSTEOPATYCZNA 🙌U DZIECI ODDYCHAJĄCYCH PRZEZ OTWARTĄ JAMĘ USTNĄ?

Przede wszystkim może pomóc zmniejszyć napięcie struktur mięśniowo-powięziowych zaangażowanych czynnościowo w nieprawidłowy wzorzec oddechowy. Dotyczyć to będzie zarówno warstw powięzi głębokiej szyi, jak i jej kontinuum czyli powięzi wewnątrzpiersiowej.

U dzieci z zaburzoną regulacją ciśnienia płynów w jamach ciała terapia osteopatyczna może wspierać lub poprawiać funkcjonowanie obszaru wisceralnego oraz czaszkowego.

Mouth breathing niesie ze sobą negatywne konsekwencje również w budowie i wyglądzie twarzy małych pacjentów. Wysoko wysklepione podniebienie, wąskie łuki zębowe, stłoczone zęby, twarz adenoidalna (w powiązaniu z powiększonymi migdałkami) to kolejny obszar, który dzięki terapii osteopatycznej ma szansę na efektywniejsze leczenie innych specjalistów tj. logopedów, czy ortodontów.

Im szybciej zostanie podjęta terapia dzieci z ustnym torem oddychanie, tym większa jest szansa na poprawę jakości ich codziennego funkcjonowania, zarówno w szkole jak i wśród rówieśników.

Piśmiennictwo:
Zhao et al. Effects of mouth breathing on facial skeletal development in children: a systematic review and meta-analysis. BMC Oral Health. 2021.
Neiva et al. Postural disorders in mouth breathing children: a systematic review. Braz J Phys Ther. 2018.
Zaffanello et al. Obstructive sleep-disordered breathing, enuresis and combined disorders in children: chance or related association? Swiss Med Wkly. 2017.

02/10/2023

Wdzięczność innych jest dla mnie najlepszym wynagrodzeniem 🥰
Dzieło własnoręczne od cudownych rodziców z maleństwem 🤱

02/10/2023

Nie od dziś wiadomo, że praca jest moją pasją, zatem pogłębianie wiedzy na najwyższym poziomie 👩‍🔬

17/08/2023

👉[REFLUKS ŻOŁĄDKOWO-PRZEŁYKOWY U NIEMOWLĄT CZ. 1 z 2]
➖➖➖➖➖➖➖

Obecnie kontynuujemy tematykę zagadnień związanych z układem trawiennym z perspektywy osteopatycznej. Tym razem zajmiemy się refluksem żołądkowo-przełykowym u niemowląt. 👶👶👶

Etiologia refluksu u niemowląt jest zazwyczaj wielopłaszczyznowa, a niektóre z przyczyn tej dolegliwości nadal nie zostały wyjaśnione.

Wśród najczęstszych z nich wymienia się:
👉dysbalans nerwu błędnego powodujący rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku,
👉funkcjonalną przepuklinę rozworu przełykowego,
👉niedojrzałość układu trawiennego,
👉nietolerancje białek mleka u dzieci w wieku poniżej 1 roku życia.

Terapia refluksu jest istotna nie tylko ze względu na obecny dobrostan dziecka i rodziców, lecz także ma znaczenie zapobiegawcze.

Stwierdzono bowiem silną zależność pomiędzy występowaniem refluksu i problemów dróg oddechowych. Dotyczyły one przede wszystkim objawów astmy, (zachłystowego) zapalenia płuc, większej podatności na infekcje górnych dróg oddechowych (nieżyt nosa).

Treść pokarmowa zarzucana z żołądka do przełyku, gardła i tchawicy drażni układ oddechowy i przyczynia się do zwiększonego ryzyka problemów zdrowotnych.

Dziecko z problemem refluksu może doświadczać pieczenia i bólu, a w rezultacie słabiej przybierać na wadze i wolniej się rozwijać.

Przed rozpoczęciem terapii osteopatycznej istotne jest wykluczenie najważniejszych czerwonych flag 🚩🚩🚩 związanych z główną dolegliwością dziecka.

Kryteria NICE dotyczące refluksu u dzieci wspominają o możliwych objawach poważnych patologii takich, jak: wymioty chlustające, wymioty podbarwione żółcią lub krwią, silne wzdęcie brzucha lub symptomy chorób układowych.

Chociaż są to wytyczne głównie dla lekarzy, każdy osteopata ma obowiązek upewnienia się, czy może bezpiecznie przystąpić do prowadzenia terapii.

Wskazane jest zawsze uwzględnienie sytuacji dziecka w szerszym kontekście jego otoczenia społecznego. Może zdarzyć się, że sytuacja w rodzinie sprzyja występowaniu u dziecka problemu z refluksem.

Czasem nerwowi, niedoświadczeni rodzice 👩‍🍼🧑‍🍼potrzebują pomocy w opiece nad dzieckiem, a w pewnych sytuacjach sami wymagają terapii.

Szczególnie w pierwszym okresie życia dziecka jego więź z matką jest szczególnie silna. Z tego względu może ono odzwierciedlać jej lęki i niepokoje lub problemy. 🔄🚼

Osteopata powinien wykazać się dobrą analizą otoczenia rodzinnego i olbrzymią empatią, starając się rozwiązać problem, który czasami jest „dzielony” przez członków rodziny.

[1] Curien-Chotard M, Jantchou P. Natural history of gastroesophageal reflux in infancy: new data from a prospective cohort. BMC Pediatr. 2020 Apr 7;20(1):152. doi: 10.1186/s12887-020-02047-3. PMID: 32264869; PMCID: PMC7137340. [2] Davies I, Burman-Roy S, Murphy MS; Guideline Development Group. Gastro-oesophageal reflux disease in children: NICE guidance. BMJ. 2015 Jan 14;350:g7703. doi: 10.1136/bmj.g7703. PMID: 25591811; PMCID: PMC4707563.

05/08/2023

Moi Drodzy, przypominam o nowym kalendarzu do zapisów online 🙋‍♀️ lub proszę o kontakt telefoniczny ☎️

https://zarejestrowani.pl/w/AjPwQvhIE7E2dCpb0j6JmQ/?fbclid=IwAR2trI_CgI1qmP-mM7mzFByrxndRV1uJn5-zOjiUtSVwcf2YIBKTBpa4KGo

11/07/2023

Moi Drodzy,
przypominam o zmianie systemu rejestracji. Nowy kalendarz znajduje się w zakładce STRONA na wizytówce Google. 🙋‍♀️

29/06/2023

Moi Drodzy,
nowy kalendarz do zapisów:

https://zarejestrowani.pl/w/AjPwQvhIE7E2dCpb0j6JmQ/

W razie jakichkolwiek pytań/niedogodności związanych z nowym kalendarzem, proszę o kontakt telefoniczny: 733356575
😊🌸🙋‍♀️

23/02/2023

Miód na moje serce i ogromna wdzięczność 😊

12/01/2023

👉[JAK POWSTAJE SERCE?🫀]
➖➖➖➖➖➖➖➖➖

Dzisiaj przyjrzymy się w wielkim skrócie fascynującemu procesowi powstawania ludzkiego serca. Rozpocznijmy od trójwarstwowej tarczki zarodkowej, nieco przypominającej kanapkę 🥪składającą się z ektodermy, mezodermy i endodermy.

W obrębie środkowej części, czyli mezodermy, wyróżnia się kolejno mezodermę przyosiową, która będzie wytwarzać somity, nieco dalej do boku znajduje się mezoderma pośrednia, dająca początek nerkom i gonadom, natomiast najbardziej bocznie zlokalizowana jest płytka mezodermalna zbudowana z dwóch blaszek: somatycznej i trzewnej.

Podczas podłużnego zwijania się zarodka blaszka somatyczna oddala się od blaszki trzewnej, w wyniku czego rozwija się zarodkowa jama ciała.

Po połączeniu się dwóch blaszek trzewnych obydwu stron, dochodzi do powstania pierwotnej cewy jelitowej.

Jednocześnie z fałdowaniem endoderma zaczyna wydzielać dużą ilość czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF) w kierunku blaszki trzewnej mezodermy, w której powstanie pole sercotwórcze (z rozwijającymi się naczyniami i pierwotnymi komórkami krwi oraz z pierwotnym zawiązkiem serca).

W wyniku tego procesu oraz zamykania się cewy jelitowej, grzbietowo od niej powstają dwie aorty grzbietowe, natomiast brzusznie, po obydwu stronach, powstaje po jednej cewce wsierdziowej.

Podczas dalszego fałdowania się 〰〰 zarodka dochodzi do spotkania się ze sobą w linii pośrodkowej dwóch blaszek ściennych mezodermy. W procesie tym zbliżają się do siebie dwie blaszki trzewne wraz z dwoma cewkami wsierdziowymi, które łączą się ze sobą i tworzą zawieszony na krezce grzbietowej cewkowaty zawiązek pierwotnego serca. 🫀

Dookoła pierwotnej cewy sercowej gromadzi się substancja galaretowata serca, którą następnie naciekać będą komórki miocardium - mięśnia sercowego.

Od tego momentu (ok. 23 dnia rozwoju) „prymitywne” cewkowate serce zaczyna wykonywać skurcze. Krew 🩸przepływa od bieguna ogonowego serca w kierunku bieguna głowowego, pokonując kolejno zatokę żylną (która przekształci się w prawy przedsionek, żyłę główną górną oraz zatokę wieńcową), pierwotny przedsionek (który przekształci się w lewe i prawe uszko serca oraz w lewy przedsionek), pierwotną komorę (tworzącą następnie lewą komorę), opuszkę serca (dającą początek prawej komorze, drogom odpływu z komór oraz proksymalnej części aorty i pnia płucnego) i worek aortalny, który łączy się z łukami aorty.

Wraz ze wzrostem pierwotnej cewy sercowej, rozwojem mózgu 🧠 i innych organów, pierwotna cewka zaczyna uwypuklać się ku przodowi, napierając na wewnątrzzarodkową jamę ciała, przekształcającą się po części w jamę osierdzia.

Cewka sercowa traci wówczas połączenie z jelitem, które dotychczas zapewniane było przez krezkę grzbietową serca.

Cewce sercowej zaczyna „robić się ciasno”, co powoduje powstanie jej zagięć, w wyniku czego pierwotna komora i opuszka serca zostają wypchnięte ku przodowi, natomiast pierwotny przedsionek i zatoka żylna przemieszczają się dogrzbietowo. Jednocześnie dochodzi do obrotu cewki, w wyniku czego opuszka serca przemieszcza się w prawo, a pierwotna komora w lewo.

Następnie istotną rolę odgrywać będą przewężenia pomiędzy poszczególnymi częściami pierwotnej cewy serca, które staną się początkiem tworzenia się „przedziałów” serca. Jednocześnie od strony światła serca pojawiają się niewielkie „pęcherzyki” w obrębie jego ściany.

Proces ten zapoczątkuje m. in. powstawanie mięśni brodawkowatych i strun ścięgnistych. Pozostawia on po sobie także niewielki guzek pomiędzy pierwotną komorą a pierwotną opuszką serca. Jego rozrastanie się przyczyni się do powstania przegrody międzykomorowej.

Pierwotny kanał przedsionkowo-komorowy zostaje rozdzielony na lewy i prawy za pośrednictwem zbliżających się do siebie poduszeczek wsierdziowych - przedniej i tylnej.

Równie ciekawy jest proces podziału przedsionków. W przybliżeniu w linii pośrodkowej u szczytu pierwotnego przedsionka pojawia się niewielki guzek, który rozrasta się ku dołowi, w kierunku poduszki wsierdzia.

Tworzy on tzw. przegrodę pierwotną, która jednak nie dorasta do poduszeczki wsierdzia, pozostawiając drożny przepływ, zwany otworem (ujściem) pierwotnym.

Nieco później ujście pierwotne ulega zarośnięciu. Procesowi temu musi jednak towarzyszyć wykształcenie się ujścia wtórnego w celu zapewnienia drożności przepływu krwi. W wyniku apoptozy małego obszaru w przegrodzie pierwotnej dochodzi do powstania otworu (ujścia) wtórnego.

Dalszy wzrost przedsionka lewego powoduje „wciągnięcie” w obszar jego ściany zatoki żylnej. Lewy przedsionek wciąga z kolei żyłę płucną aż do miejsca jej rozgałęzienia, co skutkuje istnieniem ujść czterech żył płucnych w lewym przedsionku.

Proces włączania zatoki żylnej w obszar prawego przedsionka przyczynia się do powstania niepełnej przegrody wtórnej tuż obok przegrody pierwotnej. W rezultacie istnieją dwie niepełne przegrody z przesłoniętym otworem.

Pozwala to na przepływ krwi pomiędzy przedsionkami na zasadzie zastawki „zasłaniającej” otwór owalny, zapewniającej jednokierunkowość przepływu. Po urodzeniu otwór owalny pod wpływem zmiany ciśnienia ulega zamknięciu, a jego pozostałością jest dół owalny. ⭕

24/12/2022

Drodzy Pacjenci,
życzę Wam przede wszystkim zdrowia, miłości, spokoju i harmonii 🧘‍♀️🧘‍♂️ 🥰🌟🎄

23/11/2022

Moi Drodzy,
informuję, że terminy na grudzień już się kończą (w razie potrzeby proszę o telefon)🙆‍♀️
Z końcem miesiąca otworzy się kalendarz na styczeń 🙂
Zapraszam 🙋‍♀️

Umów wizytę u mgr Ewelina Wolny, fizjoterapeuta w Wrocław - opinie, informacje kontaktowe, usługi i cennik.

12/10/2022

🧠

👉[OD OBJAWU DO PRZYCZYNY]
➖➖➖➖➖➖➖

Pozostaniemy przy tematyce żołądka. Postaramy się na jego przykładzie wyjaśnić pewne zjawiska neurologiczne 🧠 związane z odbieraniem dolegliwości bólowych w innych miejscach niż rzeczywista lokalizacja pochodzenia bólu, czyli patologii, czy też dysfunkcji.

Zagadnienie to jest szczególnie istotne dla osteopatii, która stara się zazwyczaj prowadzić terapię PRZYCZYNOWĄ a nie SYMPTOMATYCZNĄ. W zasadzie jedynym wyjątkiem od tej reguły (lub jednym z nielicznych) jest postępowanie w przypadku ostrych urazów.

Wówczas terapia może być nastawiona na usunięcie lub przynajmniej złagodzenie symptomów i nie koniecznie musi być prowadzona (głównie) w miejscu przyczyny bólu, którym w tej sytuacji jest lokalizacja urazu.

Znajomość zjawiska rzutowania bólu jest również istotna, aby wyjaśnić pacjentowi zasadność pracy z narządem wewnętrznym (np. żołądkiem) w przypadku bólów pleców.

Za zjawisko bólu rzutowanego (przeniesionego) odpowiedzialny jest rozwój embrionalny człowieka i tzw. budowa segmentalna, czyli metameryczna. W rozwoju płodowym 🤰znaczna część organizmu składa się z powielanych jeden po drugim elementów, zwanych metamerami.

Aby wyobrazić sobie ten plan budowy, można przywołać w pamięci widok dżdżownicy, składającej się z wielu takich samych pierścieni.

W ludzkim ciele bardzo dobrze widoczna jest metameria (segmentalność) kręgosłupa. Budowę segmentalną ma również rdzeń kręgowy (chociaż nie jest ona widoczna z zewnątrz).

Oznacza to, że z każdym segmentem rdzenia — ze względu na unerwienie — związane są określone struktury, m.in. narządy wewnętrzne, naczynia krwionośne, obszary skóry, mięśnie, gruczoły potowe itd. Tworzą one tzw. „—tomy”, np. wiscerotomy, angiotomy, dermatomy, miotomy, sudotomy itd. przynależne do danego segmentu rdzenia kręgowego, przykładowo Th6.

Struktury związane z danym segmentem są powiązane wzajemnie ze sobą. Dysfunkcja żołądka przynależącego do segmentów Th6-Th9 będzie w związku z tym na drodze odruchowej oddziaływała także na inne struktury związane z danymi segmentami.

Uruchamiane są wówczas odruchy narządowo-mięśniowe (wiscero-somatyczne), narządowo-skórne, narządowo-naczyniowe i inne.

Zgodnie ze wspomnianym mechanizmem dysfunkcja narządu wewnętrznego będzie przejawiała się zmianami widocznymi lub odczuwanymi na powierzchni ciała.

👉 w obrębie kręgosłupa w odpowiednich segmentach mogą pojawić się blokady kręgów (w przypadku żołądka można się ich spodziewać w okolicy Th6-Th9)
👉 mogą wystąpić napięcia mięśni (w tym mięśni przykręgosłupowych, przyczyniające się do utrzymywania się blokad stawowych)
👉 dochodzi do zmian ukrwienia skóry (w zależności od stadium dysfunkcji może ona reagować wzmożonym zaczerwienieniem lub bladością)
👉 zmienia się potliwość oraz trofika skóry itd.

Wszystkie wymienione zjawiska (i wiele innych) wykorzystywane są przez osteopatę do poszukiwania rzeczywistej przyczyny problemu: po nitce do kłębka czyli od objawu do jego źródła.

Takim kryterium diagnostycznym jest również BÓL, który może się lokalizować w zupełnie innym miejscu niż pierwotny problem. Za ten stan rzeczy odpowiada również zasada budowy rdzenia kręgowego oraz w ogólności ośrodkowego układu nerwowego.

W rdzeniu kręgowym dochodzi do tzw. konwergencji (zbieżności) czyli przekazywania informacji pochodzących z różnych struktur danego segmentu na jeden neuron (mniejszą liczbę neuronów niż wyjściowo), które przewodzą je do ośrodków wyższych.

W związku z tym kora czuciowa ma problemy z dokładnym rozróżnieniem miejsca pochodzenia dolegliwości. Ze względu na procesy warunkowania i uczenia się mózg 🧠 dostrzega jednak, że większość niebezpieczeństwa pochodzi ze środowiska zewnętrznego, które w mniejszym stopniu poddaje się kontroli. „Zapobiegawczo” rzutuje więc dolegliwości bólowe na ściany ciała, czyli do układu mięśniowo-szkieletowego.

Z tego powodu ból narządowy może być odbierany jako ból obszaru skóry, stawów lub mięśni. Nie ma on jednak pochodzenia mechanicznego, a charakter bólu jest zazwyczaj inny (jest on bardziej rozlany, tępy i nieokreślony).

Istnieją mapy bólu rzutowanego (np. strefy Heada lub MacKenziego), które wykorzystywane są przez terapeutów jako kolejne narzędzie diagnostyczne.

Przedstawiony powyżej model jest znacznie uproszczony. Komplikują go między innymi zjawiska facylitacji (torowania) segmentu oraz soczewki neurologicznej, którym z pewnością przyjrzymy się w przyszłości w naszych wpisach.

29/09/2022

👶🤰

Refluks żołądkowo-przełykowy u niemowląt👶👶

Obecnie kontynuujemy tematykę zagadnień związanych z układem trawiennym z perspektywy osteopatycznej. Tym razem zajmiemy się refluksem żołądkowo-przełykowym u niemowląt.

Etiologia refluksu u niemowląt jest zazwyczaj wielopłaszczyznowa, a niektóre z przyczyn tej dolegliwości nadal nie zostały wyjaśnione. Wśród najczęstszych z nich wymienia się dysbalans nerwu błędnego powodujący rozluźnienie dolnego zwieracza przełyku, funkcjonalną przepuklinę rozworu przełykowego, niedojrzałość układu trawiennego, nietolerancje białek mleka u dzieci w wieku poniżej 1 roku życia.

Terapia refluksu jest istotna nie tylko ze względu na obecny dobrostan dziecka i rodziców, lecz także ma znaczenie zapobiegawcze. Stwierdzono bowiem silną zależność pomiędzy występowaniem refluksu i problemów dróg oddechowych. Dotyczyły one przede wszystkim objawów astmy, (zachłystowego) zapalenia płuc, większej podatności na infekcje górnych dróg oddechowych (nieżyt nosa). Treść pokarmowa zarzucana z żołądka do przełyku, gardła i tchawicy drażni układ oddechowy i przyczynia się do zwiększonego ryzyka problemów zdrowotnych.

Dziecko z problemem refluksu może doświadczać pieczenia i bólu, a w rezultacie słabiej przybierać na wadze i wolniej się rozwijać.

Przed rozpoczęciem terapii osteopatycznej istotne jest wykluczenie najważniejszych czerwonych flag związanych z główną dolegliwością dziecka. Kryteria NICE dotyczące refluksu u dzieci wspominają o możliwych objawach poważnych patologii takich jak: wymioty chlustające, wymioty podbarwione żółcią lub krwią, silne wzdęcie brzucha lub symptomy chorób układowych. Chociaż są to wytyczne głównie dla lekarzy, każdy osteopata ma obowiązek upewnienia się, czy może bezpiecznie przystąpić do prowadzenia terapii.

Wskazane jest zawsze uwzględnienie sytuacji dziecka w szerszym kontekście jego otoczenia społecznego. Może zdarzyć się, że sytuacja w rodzinie sprzyja występowaniu u dziecka problemu z refluksem. Czasem nerwowi, niedoświadczeni rodzice potrzebują pomocy w opiece nad dzieckiem, a w pewnych sytuacjach sami wymagają terapii. Szczególnie w pierwszym okresie życia dziecka jego więź z matką jest szczególnie silna. Z tego względu może ono odzwierciedlać jej lęki i niepokoje lub problemy. Osteopata powinien wykazać się dobrą analizą otoczenia rodzinnego i olbrzymią empatią, starając się rozwiązać problem, który czasami jest „dzielony” przez członków rodziny.

W terapii refluksu u dziecka warto również zwrócić uwagę na żywienie matki. Być może pewne substancje przedostające się do mleka drażnią układ pokarmowy dziecka. Powyżej wspomniano już o możliwości nietolerancji pewnych białek mleka. W tym przypadku istotna jest dobra obserwacja wielu czynników związanych z refluksem.

W przypadku refluksu warto przyjrzeć się podstawie czaszki. Jedną ze stosowanych technik jest normalizacja części kłykciowej, która jest bardzo podatna na urazy okołoporodowe. Należy również zwrócić uwagę na okolicę otworu szyjnego i przebieg nerwu błędnego. Sama kość potyliczna i górny odcinek szyjny również odgrywają ważną rolę. W tych obszarach zlokalizowany jest pień mózgu wraz z istotnymi ośrodkami fizjologicznymi, w tym z ośrodkiem kontroli wymiotów. W terapii przydatne mogą być techniki równoważenia napięć membranowych i płynowych, uwolnienie naprężeń wewnątrzkostnych oraz delikatne usunięcie restrykcji u podstawy czaszki i połączenia czaszkowo-szyjnego.

Ważnym elementem terapii może być równoważenie napięć przepony. Odgrywa ona główną rolę w zamykaniu części wpustowej żołądka, jest więc bezpośrednio związana z refluksem. Zasadne może być wykonanie technik pośrednich równoważących napięcia przeponowe.

Na refluks mogą mieć wpływ zaburzenia ciśnień pomiędzy klatką piersiową i jamą brzuszną. Zalecane jest więc dążenie do uzyskania ich normalizacji.

W przypadku refluksu często dochodzi do napięć mięśni przykręgosłupowych i blokad stawów kręgosłupa oraz żeber na poziomach zaopatrzenia współczulnego żołądka. Delikatna mobilizacja oraz techniki BLT mogą przynieść istotną ulgę.

Praca bezpośrednio w obszarze żołądka rzadko jest możliwa i skuteczna u niemowlęcia (ze względu na stosunki topograficzne innych narządów, głównie wątroby, zajmujących zdecydowaną część nadbrzusza). Lepiej sprawdzają się techniki globalne wykonywane w obrębie jamy brzusznej.

Gdy występuje refluks warto również zwrócić uwagę na powięzi klatki piersiowej i szyi — zadbać o swobodę ich ruchu i prawidłowe napięcie.

Powyżej przedstawiono jedynie wybrane propozycje postępowania z refluksem u małych dzieci. Zawsze należy jednak pamiętać o indywidualnym podejściu do pacjenta opartym na procesie rozumowania klinicznego.

[1] Curien-Chotard M, Jantchou P. Natural history of gastroesophageal reflux in infancy: new data from a prospective cohort. BMC Pediatr. 2020 Apr 7;20(1):152. doi: 10.1186/s12887-020-02047-3. PMID: 32264869; PMCID: PMC7137340.

[2] Davies I, Burman-Roy S, Murphy MS; Guideline Development Group. Gastro-oesophageal reflux disease in children: NICE guidance. BMJ. 2015 Jan 14;350:g7703. doi: 10.1136/bmj.g7703. PMID: 25591811; PMCID: PMC4707563.

21/09/2022

🫀🧠

Żołądek w osteopatii 📖
Dziś zajmiemy się układem trawiennym z osteopatycznego punktu widzenia. Na początek przedstawimy garść informacji o żołądku, które mogą być przydatne dla pacjentów i dla terapeutów.

Unerwienie współczulne żołądka pochodzi z segmentów Th5-Th9. Problemy funkcjonalne żołądka mogą przyczyniać się do wzmożonego napięcia mięśniowego w środkowym odcinku piersiowym (głównie po stronie lewej) oraz występowania blokad stawowych kręgosłupa oraz żeber na tym poziomie.

Dolegliwości bólowe żołądka mogą manifestować się lokalnie w lewym obszarze podżebrowym oraz w linii pośrodkowej pomiędzy pępkiem i wyrostkiem mieczykowatym. Możliwe jest także występowanie napięcia i bólu przeniesionego, głównie w okolicy lewej łopatki i lewego barku. Ból ten jest odczuwany zwykle po jedzeniu i jest niezależny od wykonywanych czynności (ból niemechaniczny).

Do różnicowania dolegliwości przeniesionych z żołądka na poziom barku (ograniczenia ruchomości i bólu) można wykorzystać opisany już przez nas test inhibicji. Pacjent prezentuje bolesny i/lub ograniczony ruch kończyny górnej. Następnie manualnie podciąga żołądek w kierunku dogłowowym. Zmniejszenie dolegliwości i/lub poprawa zakresu ruchomości świadczy o zaangażowaniu żołądka i okolicznych struktur w problem pacjenta.

Pożywienie przebywa w żołądku od 1 do 3 godzin (w zależności od jego składu). Objawy trawienne oraz ze strony układu mięśniowo-szkieletowego występujące w tym czasie mogą świadczyć o problemie żołądka.

W przypadku nagłej utraty krwi (np. w wyniku pęknięcia wrzodu żołądka) pojawiają się wymioty przypominające fusy od kawy. W przypadku podkrwawiania z żołądka może występować tzw. kał smolisty. Krew jest rozkładana w żołądku i przechodzi wówczas przez cały układ pokarmowy. Jeżeli krwawienie zachodzi w dystalnych częściach układu pokarmowego, stolec nie ma zazwyczaj czarnego zabarwienia.

Często w przypadku żołądka mówi się o nadkwasocie, rzadziej wspominając o niedokwasocie. Chociaż może wydawać się to zdumiewające, objawy typu zgaga, odbijanie się, pieczenie, nieprzyjemny posmak i zapach z ust mogą być często przyczyną niedokwasoty (hipochlorydii) a nie nadkwasoty (hiperchlorydii).

Zła diagnoza może w znacznym stopniu przyczynić się do przewlekłości problemu i negatywnych następstw.

Celem zorientowania się w naturze dolegliwości można wykonać prosty test. Do jego przeprowadzenia konieczna jest niepełna szklanka letniej wody i łyżeczka sody oczyszczonej. Po rozpuszczeniu sody w wodzie należy wypić dwa-trzy łyki tak przygotowanego roztworu. W prawidłowej sytuacji kwas znajdujący się w żołądku zneutralizuje zasadowy odczyn sody. Uwolni się wówczas dwutlenek węgla, który powoduje odbicie się gazem. Brak reakcji pod postacią odbicia bezpośrednio po wypiciu roztworu może świadczyć o zbyt małym zakwaszeniu żołądka.

Ph w żołądku musi być bardzo kwaśne. Jest ono niesprzyjające dla drobnoustrojów i chroni przed ich wtargnięciem. Jest ono także niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania enzymów trawiennych i czynnika wewnętrznego, koniecznego do wchłaniania witaminy B12. Nadużywanie środków zobojętniających kwas żołądkowy lub hamujących jego wydzielanie, gdy nie ma ku temu wskazań medycznych (np. wrzodów), może nie tylko zaburzać procesy trawienne, lecz również wchłanianie, a także narażać na ewentualne infekcje układu trawiennego.

Tak jak różne są typologie ciała i układu wegetatywnego, tak samo różne mogą być typy żołądka. Oprócz żołądka normotonicznego wyróżnia się żołądek hipertoniczny i hipotoniczny.

Żołądek hipertoniczny jest nadmiernie napięty. Pracuje bardzo szybko, a treść pokarmowa opuszcza go po niecałkowitej obróbce. Wynikiem mogą być biegunki, a nawet wydalanie niestrawionych resztek pokarmu.

Żołądek hipotoniczny jest rozciągnięty i leniwy. Trawi powoli, a zalegające w nim białka mogą podlegać procesom gnilnym. Wypróżnienia są rzadkie, mogą występować zaparcia. W określonych przypadkach pojawia się halitoza (nieprzyjemny zapach z ust).

Osteopatia jest pomocna w funkcjonalnych problemach trawiennych, w tym w ptozie żołądka oraz określonych rodzajach przepuklin rozworu przełykowego oraz w chorobie refluksowej, a także w mięśniowo-szkieletowych manifestacjach dolegliwości żołądka.

Oddziaływanie osteopatyczne zawsze poprzedzone jest diagnostyką, ustaleniem wskazań i przeciwwskazań do terapii. Często zalecana może być współpraca interdyscyplinarna pozwalająca na zmianę diety, nawyków żywieniowych oraz wypracowanie strategii radzenia sobie ze stresem.