Dr Thwin Maung Aye အစာအိမ်၊ အူလမ်းကြောင်း၊ အသည်းနှင့်် ကျန်းမာရေးပညာပေး

  • Home
  • Singapore
  • Singapore
  • Dr Thwin Maung Aye အစာအိမ်၊ အူလမ်းကြောင်း၊ အသည်းနှင့်် ကျန်းမာရေးပညာပေး

Dr Thwin Maung Aye အစာအိမ်၊ အူလမ်းကြောင်း၊ အသည်းနှင့်် ကျန်းမာရေးပညာပေး Viral hepatitis (B,C,D,E,A), Cirrhosis, Hepatocellular Carcinoma, Fatty liver, Liver Transplantation, Dyspepsia, IBS, IBD, Autoimmune

Thwin's Liver & Gastro Clinic, Gleneagles Medical Centre

29/08/2025

ဩဂုတ်လ (၂၉) ရက်၊ ၂၀၂၅
အစာမှန်ပြောင်းစစ်ဆေးခြင်း အရည်အသွေးရှိမှု ညွန်ပြချက်များ
(Quality indicators in OesophagoGastroDuodenoscopy OGD)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

‘ဆရာမှန်ပြောင်းကြည့်ထားတယ်။ အကုန်ကောင်းတယ်ပြောတယ်။ ဒါပေမဲ့ နာတာမပျောက်ဘူး။ ပေးတဲ့ဆေးတွေသောက်တာဘဲမသက်သာဘူး။’အဲဒီတော့ ကျွန်တော်ကပြန်မေးတယ်။ အကုန်ကောင်းတယ်ဆိုတာ ဘာကောင်းတာလဲ။ မှန်ပြောင်းကြည့်တော့ ဘာတွေ့တယ်လို့ပြောသလဲ။ ဘာဖြစ်တယ်လို့ပြောသလဲ။ ဘာရောဂါနာမည်တပ်သလဲပေါ့။ အဲဒီလိုမေးရင် တချို့က မှန်ပြောင်း report ယူလာပြတဲ့လူရှိသလို recording လုပ်တဲ့ video file ပါတဲ့ CD rom ဓါတ်ပြား (သို့မဟုတ်) memory stick ကိုပေးတဲ့လူရှိတယ်။ အများစုကတော့ ဝေးတိုးဝါးတား သေသေချာချာမပြောနိုင်ပါဘူး။

မှန်ပြောင်း centre တွေမှာရှိတဲ့စက်တွေဟာ လုပ်နေတဲ့ procedure တွေကို recording လုပ်နိုင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ ကျွန်တော့်လူနာတွေကို ကိုယ်လုပ်တဲ့ procedure ကို recording လုပ်ပြီးပေးတယ်။ record အနေနဲ့သိမ်းနိုင်သလို လုပ်ပြီးတဲ့အခါလူနာကို ပြန်ရှင်းပြတဲ့အခါအလွန်အသုံးဝင်ပါတယ်။ second opinion ထပ်တောင်းချင်ရင်လည်း အသုံးဝင်ပါတယ်။ တကယ်က endoscopy quality အကြောင်း ရေးချင်နေတာကြာပါပြီ။ သိပ်မကြာသေးခင်က ကြုံရတဲ့ recording ၂ခုကိုတွေ့ရလို့ အခုဒီစာကိုရေးဘို့ဖြစ်လာတာပါ။ လူနာ တစ်ယောက်က စလုံးမှာ မရှိတာရယ်၊ နောက်တယောက်က ငွေကြေးအခက်ခဲကြောင့်ရယ် ပြန်ကြည့်ဘို့ မဖြစ်နိုင်လို့ မကြာခင်ကလုပ်ထားတဲ့ စစ်ဆေးမှု recording ကနေ အဖြေရနိုင်မလားမျှော်လင့်ပြီးကြည့်လိုက်ပါတယ်။ ပထမတခုက recording အချိန် အစအဆုံး ၅ မိနစ်ရှိပေမဲ့ scope ပါးစပ်ကနေ စဝင်တဲ့အချိန်ကနေ ပြန်ထွက်ချိန်အထိ ၁ မိနစ်ခန့်သာရှိပါတယ်။ နောက်တခုက အသားစကို ပုံမမှန်ဖြစ်နေတဲ့အစာအိမ်နေရာကယူတာမဟုတ်ဘဲ လွယ်လွယ်တွေ့တဲ့နေရာကယူလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီလိုမျိုးမှာ အကုန်ကောင်းတယ်လို့ပြောတဲ့အဖြေကို ဘယ်လောက် အမှန် ယူလို့ရမလဲ။

Scope ကို ပါးစပ်ထဲထိုးထည့်ပြီး ဟိုကွေ့ဒီကွေ့နဲ့သွားတတ်တိုင်း မှန်ပြောင်းကြည့်တတ်ပြီလို့ပြောလို့ရပါသလား။ ကျွန်တော်တို့ training ယူတဲ့အချိန်မှာ အရင်ဆုံး လူနာအယောက်၅၀ senior တွေလုပ်တာ observe လုပ်ရပါတယ်။ ပြီးမှ စပြီး အစာမျိုလမ်းကြောင်းကို စထဲ့တာကို ပေးလုပ်ပါတယ်။ ထုံဆေးဖြန်းထားပေမဲ့ အတင်းထိုးထဲ့ရင် လူနာအင်မတန်နာကျင်ပါတယ်။ လူနာမနာကျင်ဘဲ အညင်သာဆုံးထည့်နိုင်ဘို့ လေ့ကျင့်ရပါတယ်။ ကျွမ်းကျင်ရင်တော့ အစအဆုံးလုပ်နိုင်ဘို့ တဖြည်းဖြည်းလေ့ကျင့်ရပါတယ်။ အစာမျိုလမ်းကြောင်း၊ အစာအိမ်၊ အူသိမ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ရောဂါတွေအတွက်ကြည့်ရမဲ့ မှန်ပြောင်းအရေအတွက် ၃ နှစ် training အတွင်း အရေအတွက်ရော အရည်အချင်းရောပြည့်မှ မိမိရဲ့ supervisor က independent လုပ်နိုင်ပြီလို့ certified လုပ်ပေးပါတယ်။ training assessment ကိုတော့ အမေရိကန် ASGE assessment အတိုင်းစစ်ဆေးတာကိုခံရပါတယ်။ ရောဂါတွေ့ရင် recognize ဖြစ်အောင် endoscopy ပုံတွေကိုလည်း လေ့လာရပါတယ်။ အခုအချိန်အထိလည်း အဲဒီပုံတွေကို လေ့လာနေရတုန်းပါဘဲ။ ကိုယ်မသေချာရင် အချင်းချင်းတိုင်ပင်ဆွေးနွေးနေးတုန်းပါဘဲ။ လုပ်နေတုန်း မဆွေးနွေးနိုင်ရင် လုပ်ထားတဲ့ recording ကို ပြန်ကြည့်ပြီး ဆွေးနွေးနေတုန်းပါ။ ပြောချင်တာက အရည်အသွေး ပြည့်တဲ့ စစ်ဆေးမှုဖြစ်ဘို့၊ လူနာရဲ့ရောဂါအမှန်ကိုသိအောင် လုပ်ဘို့ ဆရာဝန်မှာတာဝန်ရှိပါတယ်။

အစာအိမ်မှန်ပြောင်းစစ်ဆေးမှု အရည်အသွေးရှိမရှိကို ဘာတွေနဲ့ကြည့်မလဲ။ society တွေရဲ့ guidelines/recommendation တွေကိုကြည့်ရင် အများစုတော်တော်တူပါတယ်။ အကျဉ်းချုံးပြောရရင် ၃ ပိုင်းရှိပါတယ်။
၁) မှန်ပြောင်းမကြည့်ခင်
၂) မှန်ပြောင်းကြည့်နေစဉ်
၃) မှန်ပြောင်းကြည့်ပြီး

၁) မှန်ပြောင်းမကြည့်ခင်
ကြည့်ဘို့လိုအပ်တဲ့ indication ရှိပြီဆိုရင် procedure ကို သေချာရှင်းပြပြီး လူနာရဲ့ informed consent ယူရပါတယ်။ complication ဖြစ်နိုင်ဘို့ အင်မတန်နည်းပေမဲ့ ဖြစ်နိုင်တာတွေကို ရှင်းပြရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အစာအိမ်ပိုးကို သံသယဖြစ်ရင်အစာအိမ်ဆေး (ဥပမာ omeprazole) အနည်းဆုံး ၂ ပတ်၊ ပိုးသတ်ဆေး အနည်းဆုံး ၄ ပတ် ရပ်ရပါတယ်။ သွေးကျဲဆေးရှိနေရင် ဥပမာ clopidogrel ကို ရပ်ပြီး aspirin ပြောင်းရပါတယ်။ မကြည့်ခင် အနည်းဆုံး ၆ နာရီ အစာမစားရပါ။ အိပ်ဆေး sedation ကို မှန်ကန်စွာ လုံလုံလောက်လောက်ပေးရပါတယ်။ လိုအပ်ရင် မေ့ဆေးဆရာဝန်ခေါ်ရပါတယ်။ လူနာသက်သာသလို ကြည့်တဲ့ဆရာဝန်လည်း လိုအပ်တဲ့အချိန်ပေးပြီးကြည့်နိုင်မှာပါ။ အစာအိမ်ထဲမှာ gas bubble တွေမရှိအောင်လိုအပ်တဲ့ဆေး (semithicone) ပေးနိုင်ရင်ကောင်းပါတယ်။ ကြိုမပေးရင်လည်း လုပ်တဲ့အခါ view ရှင်းအောင် semithicone ဆေးရည်နဲ့ဆေးရပါတယ်။

၂) မှန်ပြောင်းကြည့်နေစဉ်
စနစ်တကျ အစာမျိုလမ်းကြောင်း၊ အစာအိမ် နဲ့ အူသိမ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခုဆီကို သေသေချာချာအချိန်ပေးကြည့်ရပါတယ်။ society တွေရဲ့ recommendation ကိုကြည့်ရင် ၇ မိနစ်ကိုပြောကြပါတယ်။ အချိန်ပေးပြီးကြည့်ရင် သိပ်မသိသာတဲ့ ပုံမမှန်တာကို ပိုတွေ့တဲ့ သက်သေအထောက်အထားတွေအများကြီးရှိပါတယ်။ ပြီးတော့ ဓါတ်ပုံရိုက်မှတ်တမ်းတင်ရပါတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ training အချိန်ကတည်းက ဂျပန် protocol ကို သဘောကျတော့ ပုံ ၂၀ ကျော်ရိုက်ပါတယ်။ အဲဒီပုံ၂၀ ကျော်ကို report ထဲမှာ ဘယ်နေရာမှာ ရိုက်ထားသလဲဆိုတာ label တပ်ပြီး document လုပ်ပါတယ်။ ပုံမမှန်ဘူးလို့ သံသယဖြစ်တဲ့နေရာတွေ့ရင် ပိုထင်ရှားအောင် ဥပမာ narrow band imaging NBI facility ကို သုံးပြီး သေသေချာချာကြည့်ရပါတယ်။ report ရေးတဲ့အခါမှာ ပုံမမှန်တာတွေ့ရင် ဘယ်နေမှာတွေ့တာကို သေသေချာချာရေးဘို့လိုပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့ မြန်မာလူနာတွေမှာ အစာအိမ်ပိုး H pylori တွေ့ရတာအလွန်များပါတယ်။ အစာအိမ်ပိုးအလွန်များနေရင် ဘယ်နေရာရာကယူယူ positive ထွက်ပေမဲ့ တချို့မှာ ဟိုနားဒီနားပြန့်နေတာမျိုးရှိပါတယ်။ omeprazole လို့ အများသိကြတဲ့ အစာအိမ်ဆေးသောက်ဘူးတဲ့လူဆိုရင် ပိုးက သူနေလေ့ရှိတဲ့ အစာအိမ်အထွက်ပေါက် (antrum) နားမှာမနေဘဲ တခြားနေရာတွေကိုပြေးပါတယ်။ အဲဒီအခါမှာ အသားစယူနေကြ antrum ကဘဲ ယူရင် (သို့မဟုတ်) သေသေချာချာမကြည့်ဘဲ၊ ပိုးရှိလို့ အစာအိမ်ရောင်နေရာကမယူဘဲ လွယ်လွယ်ဘဲတွေ့တဲ့နေရာကယူရင် ပိုးလွတ်တတ်ပါတယ်။ အဲဒါလည်း ခဏခဏတွေ့ရပါတယ်။ special stain နဲ့ဆိုးရင်ပိုးပိုတွေ့တယ်လို့ပြောကြပေမဲ့ ယူတဲ့နေရာမမှန်လို့ ပိုးမပါရင် ဘာနဲ့ဘဲဆိုးဆိုးတွေ့မှာမဟုတ်ပါဘူး။ နောက်တခုက အစာအိမ်ဆေးကို ၂ ပတ် မရပ်ရင် ပိုးအတွက်အသားစယူစစ်တဲ့အခါ အဖြေမမှန်နိုင်ပါဘူး။ အနာ (ulcer) တွေ့လို့ အသားစယူရင် အနာရဲ့ အနား edgeကနေ အနည်းဆုံး ၃-၄ ခုယူရပါတယ်။

၃) မှန်ပြောင်းကြည့်ပီး
ကြည့်ပြီးလို့ လူနာကောင်းကောင်းနိုးတဲ့အခါ မှန်ပြောင်းတွေ့ရှိချက်ကို ရှင်းပြသင့်ပါတယ်။ quality indicator အနေနဲ့မဟုတ်ပေမဲ့ လူနာရဲ့ စိတ်ပူမှုကို ကိုယ်ချင်းစာရပါမယ်။ အသားစယူထားရင် အဖြေရတဲ့အခါ လူနာနဲ့တွေ့ပြီးထပ်ရှင်းပြရပါတယ်။ အသားစအဖြေကနေ ဖြစ်နေတဲ့ ရောဂါအခြေအနေကို ပိုသိနိုင်ပါတယ်။ တခါတလေ နောက်ထပ်လုပ်ရတာမျိုးရှိရင်လည်း ရှင်းပြရပါတယ် (ဥပမာ scan)။ အကုန်ကောင်းတယ်လို့ ပြောရင်လည်း ဘာကြောင့်ပြောတယ်၊ မှန်ပြောင်းကောင်းရင်လည်း လူနာရဲ့ရောဂါလက္ခဏာကိုကြည့်ပြီး တခြားဖြစ်နိုင်တဲ့ ရောဂါတွေကို ရှင်းပြဘို့လိုပါတယ် (ဥပမာ Non ulcer dyspepsia, sensitive stomach)။ အဲဒီအတွက် စဉ်းစားပြီး ဝေဒနာသက်သာအောင်လည်း လုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။

ဝေဒနာရှင်များ အရည်အသွေးရှိတဲ့ အစာအိမ်မှန်ပြောင်းစစ်ဆေးမှုများရရှိပြီးနောက် မှန်ကန်တဲ့ရောဂါအဖြေရရှိပြီး အစာအိမ်ရောဂါဝေဒနာများ သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်ကြပါစေ။

ဒေါက်တာသွင်မောင်အေး
MBBS(Yangon), MRCP (UK), FRCP (Edinburgh), FAMS Gastroenterology (Singapore)
အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊အသည်းရောဂါ အထူးကုသမားတော်
Thwin’s Liver & Gastro Clinic, Gleneagles Hospital & Medical Centre,
စင်္ကာပူနိုင်ငံ

Disclaimer: အထက်ပါရေးသားချက်များသည် မည်သူ့ကိုမှ ရည်ရွယ်ရေးသားခြင်းမဟုတ်ပါ။ ဝေဒနာရှင်များ အရည်အသွေးပြည့်ဝတဲ့ အစာအိမ်မှန်ပြောင်းစစ်ဆေးမှုရရှိရန်သာရည်ရွယ် ကြောင်းအသိပေးအပ်ပါသည်။

Reference: https://www.e-ce.org/journal/view.php?doi=10.5946/ce.2022.094

Quality indicators in esophagogastroduodenoscopy@
Sang Yoon Kim1orcid, Jae Myung Park
Clinical Endoscopy 2022;55(3):319-331.

27/07/2025

ဇူလိုင်လ (၂၇)ရက် ၂၀၂၅
27/7/2025 အသည်းအင်ဇိုင်း (liver enzyme) နှင့်ပတ်သက်သောသိကောင်းစရာများ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

မတ်လတုန်းက liver enzyme နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အကျဉ်းရေးခဲ့ပါတယ်။ liver specialist ဆီကို လွှဲတဲ့ လူနာတွေထဲမှာ liver enzyme တက်လို့ လွှဲတာက အများဆုံးပါ။ ဆယ်၊ရာဂဏန်းကနေ ထောင်၊ သောင်းအထိတက်နိုင်ပါတယ်။အသည်းရောင်နေတယ်လို့ပြောကြပါတယ်။ medical term အရကတော့ hepatitis လို့ခေါ်ပါတယ်။

ရှိသင့်တာထက်များနေတာ ကြာလာရင်တော့ ဘာကြောင့်တက်သလည်းဆိုတာ အဖြေရှာရမှာပါ။ အဖြစ်များတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ် ဥပမာ ဘီပိုး၊ စီပိုးက စစ်ဆေးရလွယ်ကူပါတယ်။ အသည်းကိုတိုက် ခိုက်တဲ့ autoimmune ရောဂါတို့ကို အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးဆိုရင် စစ်သင့်ပါတယ်။ အသည်းအဖြေ ပုံမမှန်တာ ကိုယ်အလေးချိန်တိုးလာတာနဲ့ တိုက်ဆိုင်နေမယ်။ အသည်းအဆီဖုံးတယ်လို့ ultrasound ကပြောမယ်။ fibroscan သို့မဟုတ် MRE (Magnetic Resonance Elastography) မှာ အသည်းထဲအဆီရှိနေမှု ရှိသင့်တာထက်ပိုနေမယ်။ တခြား အသည်းရောင်စေတဲ့ တခြား ဖြစ်နိုင်တာတွေစစ်ထားပြီး အဖြေတွေက အကုန် normal ဖြစ်နေရင်တော့ အဆီကြောင့်ဆိုပြီးကောက်ချက်ချနိုင်ပေမဲ့ အသည်းအဆီဖုံး တာကြောင့် အသည်းရောင်တာလို့ တိတိကျကျပြောနိုင်ဘို့ဆိုရင် အသည်းက အသားစ (liver biopsy) လိုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လူတိုင်း liver biopsy ယူပြီးစစ်နေဘို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။

နောက်တခုအရေးကြီးတာက လူနာဆီက history ရဘို့က အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ လူနာကို ဘာမှမမေးဘဲ (သို့မဟုတ်) လူနာပြောတာကို နားမထောင်ဘဲနေရင်တော့ အမှန်တကယ်ဖြစ်နေတာကို မသိနိုင်တော့ပါ။ မေးတဲ့အခါ အထူးသဖြင့် life style ၊ အရက်၊ ဆေးဘက်ဝင်တယ်လို့ပြောတဲ့ အပင်၊အမြစ် (herbal) သုံးစွဲနေမှုရှိမရှိ မေးရပါတယ်။ တချို့က အရက်သောက်နေပြီး အရက်သောက်နေတာကိုဖုံးကွယ်ထားတတ်ပါတယ်။ တချို့က herbal ကနေထုတ်ထားတဲ့ ဆေးကို အားဆေးအနေနဲ့ (သို့မဟုတ်) အကြောင်းတခုခုကြောင့် သုံးစွဲနေပေမဲ့ အရေးကြီးတယ်မထင်လို့ မပြောတာမျိုးရှိပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် တိုက်ရိုက်မေးဘို့လိုပါတယ်။ လူနာဘက်ကလည်း ရိုးရိုးသားသား မထိန်ချန်ဘဲပြောပြဘို့လိုပါတယ်။ ဒီနေ့ဘဲဆေးခန်းမှာ လူငယ်တယောက်ကို enzyme တက်လို့ကြည့်ရပါသေးတယ်။ life style နဲ့ ပတ်သက်တာတွေမေးတော့ လူငယ်က va**ng လုပ်တာ ၂ ပတ်ရှိပြီတဲ့။ va**ng or e-cigarettes က အသည်းရောင်သလားဆိုတာကို ရှာကြည့်တော့ ပတ်သက်တဲ့ အထောက်အထားတွေတွေ့ရတယ်။ လူနာကလည်း အဲဒါကို သံသယဖြစ်လို့ ရပ်ထားတာ ၂ပတ်ရှိပြီတဲ့။ ဒါနဲ့ liver function ကိုပြန်စစ်ကြည့်တော့ အကုန်လုံး normal ပြန်ဖြစ်နေတယ်။

အခုနောက်ပိုင်းမှာ herbal ကြောင့် ဖြစ်တာ ပိုပိုတွေ့လာရပါတယ်။ အားဆေးဆိုပြီး ရောင်းတဲ့သူကရောင်း၊သောက်တဲ့သူကလည်း သောက်ပေါ့။ အများစုမှာ ရောဂါအစပိုင်းမှာ လက္ခာဏာမပြပါ။ ဒီတော့ အားရှိတယ်၊ ကောင်းတယ်ဆိုပြီး သောက်နေကြပါတယ်။ သွေးစစ်တဲ့အခါမှ သိပြီး အထူးကုဆီရောက်လာကြတာများပါတယ်။ ရောဂါလက္ခာဏာပြရင်တော့ မကောင်းတော့ပါ။ ကျွန်တော် National University Hospital, Singapore မှာလုပ်တုန်း herbal ကြောင့် liver failure ရတဲ့လူနာတွေ၊ အသည်းထဲမှာရှိတဲ့ သည်းခြေပြွန်လေး(bile ducts) တွေပျက်စီးပြီး ဝါထိန်ပြီးရောက်လာတဲ့ လူနာတွေတွေ့ဘူးပါတယ်။ အများစုက အသည်းအစားထိုးပြီး အသက်ဆက်ကြရတာများပါတယ်။ ကံမကောင်းတဲ့လူနာတွေကတော့ အသည်းမရဘဲ ဆုံးပါးကြပါတယ်။ အဲဒီလောက်မဆိုးတဲ့လူနာတွေကတော့ အသည်းခြောက်မှသိကြတာတွေလည်းရှိပါတယ်။

Herbal ဆေးတွေနဲ့ပက်သက်ပြီးအနည်းငယ်ပြောချင်ပါတယ်။ ဆေးဘက်ဝင်တယ်လို့ ပြောကြတဲ့ အပင်၊ အမြစ် တွေမှာ ပါဝင်တဲ့ ဓါတ်ပစ္စည်း (chemical) တွေအများကြီးပါ။ ဆေးထုတ်တဲ့သူတွေက ရောဂါအတွက် လိုအပ်တဲ့ chemical တခုထဲကို ဆွဲထုတ်ပြီး ဆေးကို ထုတ်လုပ်ထားရင်တော့ မလိုအပ်တဲ့ တခြား chemical တွေရဲ့ သက်ရောက်မှုမရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အများစုက အဲဒီလို လုပ်ထားတာမရှိပါဘူး။ ပြီးတော့ ဒီဆေးတွေဟာ supplement အနေနဲ့ထုတ်ကြတဲ့အတွက် သုတေသနပြုလုပ်မှာ အားနည်းပြီး သက်သေအထောက်အထား evidence အလွန်နည်းပါးပါတယ်။ ဒီတော့ သောက်မယ်ဆိုရင် ဘာ chemical တွေပါသလည်း၊ ဘာရောဂါအတွက်ကောင်းသလည်း ဆိုတာ ရေးထားတာကို ရှာကြည့်ပါ။ တိတိကျကျမရေးဘဲ ကျန်းမာရေးကောင်းဘို့လို့ဘဲရေးထားရင် မဟုတ်သေးပါ။ (၉၆) ပါးရောဂါပျောက်တယ်လို့ ရေးထားရင်လည်း မဟုတ်သေးပါ။ ကိုယ်ခံအား immune ကောင်းတယ်လို့ ရေးထားရင်လည်း ဘယ် ပစ္စည်း chemical ပါဝင်လို့ ကောင်းသလည်းဆိုတာ ရှာကြည့်ပါ။ ပြီးရင် ပြောထားတဲ့ ဓါတ်ပစ္စည်းဟာ immune အတွက် ဘယ်အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိမရှိရှာဖွေကြည့်ပါ။

တခါ COVID မတိုင်ခင် ရန်ကုန် Victoria ဆေးခန်းမှာ ကျွန်တော့်ကို အစာအိမ်ဝေဒနာအတွက် အမျိုးသားတစ်ဦးလာပြပါတယ်။ ဗိုက်အောင့်တယ်။ အရင်က အစာအိမ်အနာကြောင့် အစာအိမ်ကို ဖြတ်ဆက်ထားတယ်။ သွေးစစ်တော့ haemoglobin 6.5 ဘဲရှိတယ်။ ဒီလိုနည်းနေတာကြာတော့ ခံနိုင်ရည်ရှိနေပြီး မောတာတော့မရှိဘူး။ ဝမ်းစစ်တော့ သွေးပါတာတွေ့ရတယ်။ အစာအိမ်အူလမ်းကြောင်းသွေးယိုနေတာသေချာတာပေါ့။ ဒီတော့ မှန်ပြောင်းကြည့်ဘို့ပြောတော့ ၃ ခါတောင်ကြည့်ထားလို့ မကြည့်ဘူးတဲ့။ လတ်တလောကြည့်တုန်းက ဆရာဝန်က အစာအိမ်ရောင်တာဘဲရှိတယ်လို့ပြောတယ်။ ဒါနဲ့ သောက်နေတဲ့ဆေးမေးတော့ အင်္ဂလိပ်ဆေးတွေအပြင် herbal တခုပြတယ်။ ဘာလို့သောက်လဲလို့မေးတော့ ဆရာဝန်က အစာအိမ်ရောင်နေတယ်လို့ပြောတယ်၊ ဒီဆေးက အရောင်ကျတယ်လို့ သူ့မိတ်ဆွေပေးလို့ သောက်နေတာတဲ့။ ကြည့်လိုက်တော့ အဆစ်ရောင်အတွက်ပေးတဲ့ NSAID အပြင်းစား အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးပေါ့။ ရပ်ခိုင်းလိုက်ပြီး အစာအိမ်ဆေးပေး၊နောက်တလမှာ ပြန်ကြည့်တော့ haemoglobin အများကြီးကောင်းလာပြီး ဝမ်းမှာသွေးမပါတော့ပါ။ မှန်ပြောင်းကြည့်ဘို့ သဘောတူလို့ကြည့်တော့ အစာအိမ်အနာနဲ့ အစာအိမ်ပိုးတွေ့တယ်။

တခါကလည်း လူငယ်အမျိုးသမီးငယ်တယောက် အသားဝါပြီးလာပြတယ်။ ရန်ကုန်မှာပြထားတဲ့အပြင် ထိုင်းမှာပြထားပြီး အဖြေမရဘူး။ ပေးထားတဲ့ဆေးတွေလည်း စုံပြီးရှုပ်နေတာဘဲ။ လူငယ်ဆိုတော့ အရင်ကဘာရောဂါမှမရှိဘူး။ immune ကောင်းတယ်ဆိုတဲ့ ဆေးသောက်နေတာကြာပြီတဲ့။ နောက်ဆုံး Singapore ခေါ်ပြီး liver biopsy လုပ်ရတယ်။ ရောဂါအတိအကျမသိဘဲ၊ မစစ်ဆေးဘဲ ဆေးတွေပေးထားတော့ အတိအကျ အဖြေမရဘူး၊ ဖြစ်နိုင်ခြေ၂ခုထွက် လာတယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ခံအားက သူဘာသာ ထပြီး အသည်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ (de novo autoimmune) ဖြစ်နိုင်ပေမဲ့ ပိုပြီးဖြစ်နိုင်တာက ဆေးတခုခုကြောင့် immune process ထကြွပြီး (drug induced liver injury and immune process) အသည်းကို ဒုက္ခပေးတာတဲ့။ immune ကို suppress လုပ်တဲ့ဆေးတွေကို အခြေအနေလိုအပ်ချက်နဲ့ ကိုက်ညီအောင် ၃နှစ်နီးပါး အတိုးအလျှော့လုပ်ရင်း နောက်ဆုံးဘာဆေးမှမလိုဘဲ အသည်းလုပ်ဆောင်မှု liver function test အားလုံး normal ဖြစ်သွားတယ်။ immune ကို ကောင်းအောင်သောက်တဲ့ဆေးကြောင့် အသည်းကို ထိခိုက် (drug induced liver injury and drug induced immune stimulation) သွားတာ သေချာသွားတယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ခံအားက သူဘာသာ ထပြီး အသည်းကို ဒုက္ခပေးတဲ့ de novo autoimmune hepatitis ဖြစ်တဲ့လူနာအများစုဆေးရပ်လို့မရဘူး။ တသက်လုံးသောက်ရမှာ။

အဲဒီလို real case တွေအကြောင်းပြောရရင် အများကြီးပါဘဲ။ ပြောချင်တာကတော့ မလိုအပ်ဘဲ အားဆေးဆိုတဲ့ ဆေးဘက်ဝင်တယ်လို့ ပြောကြတဲ့ အပင်၊ အမြစ် တွေကထုတ်တဲ့ဆေးတွေကို မလိုရင်မသောက်ပါနဲ့။ multivitamin ကို မဆိုလိုပါ။ သောက်ချင်ရင် သေသေချာချာလေ့လာပြီး တတ်ကျွမ်းနဲ့သမားတော်နဲ့ တိုင်ပင်ပြီးမှသောက်ပါ။

ဝေဒနာရှင်များ မိမိရောဂါအခြေအနေကို စောစောသိနိုင်ကြပါစေ။ မိမိရဲ့ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် (သို့ မဟုတ်) သက်သာအောင် ကျွမ်းကျင်ပြီး စေတနာထား ကုသပေးတဲ့ ဆရာဝန် ၊ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ ကုသနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေရကြပါစေ လို့ ဆုတောင်းပေးပါတယ်။

ဒေါက်တာသွင်မောင်အေး
MBBS(Yangon), MRCP (UK), FRCP (Edinburgh), FAMS Gastroenterology (Singapore)
အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊အသည်းရောဂါ အထူးကုသမားတော်
Thwin’s Liver & Gastro Clinic, Gleneagles Hospital & Medical Centre,
စင်္ကာပူနိုင်ငံ

Disclaimer: အထက်ပါရေးသားချက်များသည် ပညာပေးရန်သက်သက်သာရည်ရွယ်ပါသည်။ ဆရာဝန်၊ အထူးကုနဲ့ မတိုင်ပင်၊မပြသဘဲ မိမိဘာသာ စစ်ဆေးကုသမှုယူရန်မရည်ရွယ်ကြောင်းအသိပေးအပ်ပါသည်။

ဧပြီလ ၁ရက်၊ ၂၀၂၅အသည်းအလုပ်မှာ အရေးကြီးတဲ့ PT/INR, albumin, bilirubin စစ်ဆေးမှုသိကောင်းစရာ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~...
01/04/2025

ဧပြီလ ၁ရက်၊ ၂၀၂၅
အသည်းအလုပ်မှာ အရေးကြီးတဲ့ PT/INR, albumin, bilirubin စစ်ဆေးမှုသိကောင်းစရာ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

အဖြေတခု ပုံမှန် normal range ထဲမှာမဟုတ်ရင် လူနာတိုင်းစိတ်ပူကြပါတယ်။ တချို့လူနာတွေ ကျွန်တော့်ကိုအသည်းအဖြေလေးတခုကိုပြပြီး abnormal ဖြစ်နေတာကို ‘စိုးရိမ်ရလား၊ စိတ်ပူဘို့လိုသလား’ လို့ မေးတာမျိုးတွေရှိပါတယ်။ အ​ဖြေလေးတခုဘဲကြည့်ပြီး ပြောလို့မရပါ။ အဖြေ ပုံမှန်မဟုတ်ဘူးလို့ဘဲပြောလို့ရပါတယ်။ အခုလို သွေးစစ်တဲ့အဖြေတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးသိသင့်တာလေးတွေရေးပေးနေတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ လူနာတွေအနေနဲ့ သိသင့်တာတွေကို သိပြီး သတိထားနိုင်အောင်၊ မိမိပြနေတဲ့ဆရာဝန်ကိုဘာမေးရလဲသိအောင်၊ လိုအပ်ရင်လည်း မိမိကိုယ်တိုင်ရှာဖွေဖတ်တဲ့အခါ ပိုနားလည်လွယ်အောင် ရှင်းပြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဖြစ်နေတဲ့ရောဂါအဖြေရဘို့၊ မှန်ကန်တဲ့ကုသမှုဖြစ်ဘို့ကတော့ ရောဂါလက္ခဏာ၊ လက်တွေ့စမ်းသပ်မှု၊ တခြားစစ်ဆေးမှုတွေနဲ့ပေါင်းစပ်ရမှာပါ။ မိမိပြနေတဲ့ ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ရမှာပါ။

အသည်းရောဂါသမားတွေဆို liver function test စစ်တဲ့အခါမှာ albumin နဲ့ သွေးအပျစ်အကျဲ ကို စစ်တဲ့ PT/ INR ကိုလည်း တွဲပြီး စစ်ရပါမယ်။ albumin ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ nutritional status ကိုလည်းပြပါတယ်။ အသည်းရောဂါကြောင့်မဟုတ်ဘဲ တခြားနာတာရှည်ရောဂါကြောင့် အစားအသောက်အားနည်းလာရင် albumin ကျလာပါတယ်။ အနည်းဆုံး ရှိသင့်တာက 35 g/L ပါ။Albumin သွင်းတာဟာ သွေးထဲမှာခဏဘဲနေပြီး ကြာရှည်မခံပါဘူး။ အသည်းကထုတ်မှသာ ကြာကြာနေပါတယ်။ အသည်းကျွတ်တဲ့အဆင့်မြင့်လာရင် albumin ကျလာပါတယ်။ ကောင်းတဲ့လက္ခဏာမဟုတ်ပါဘူး။

အသည်းဟာ သွေးခဲဘို့ လိုတဲ့ ပစ္စည်း clotting factor တွေထုတ်တဲ့အတွက် အသည်း မကောင်းရင် အထူးသဖြင့် liver failure ရရင် clotting factor တွေမထုတ်နိုင်တဲ့အတွက် သွေးဟာ ကျဲလာပါတယ်။ ပုံမှန် INR ဟာ 1.0 ဝန်းကျင်ရှိပါတယ်။ 1.5 ကျော်လာရင်တော့ သတိထားရပါပြီ။ သိပ်ကျဲသွားရင် အလိုလိုနေရင်း သွေးထွက်ပါတယ်။ ဦးနှောက်ထဲသွေးယိုပြီဆိုရင် (သို့မဟုတ်) သတိလစ်တာမျိုး (encephalopathy) ဖြစ်လာရင်တော့ အခြေအနေတော်တော်ဆိုးနေပါပြီ။ ဒါကြောင့် liver failure ရတဲ့အချိန်မှာ ရောဂါရဲ့အခြေအနေကိုအနီးကပ် စောင့်ကြည့်ကုသတဲ့အခါမှာ လူနာရဲ့ သတိကောင်းတဲ့အခြေအနေ (mental status) အပြင် ဒီ PT/INR နဲ့ bilirubin ကို နေ့တိုင်း စစ်ဘို့လိုပါတယ်။ ကျွန်တော်အလုပ်လုပ်ခဲ့တဲ့ London King’s College hospital က ကမ္ဘာကျော် criteria တခုဖြစ်တဲ့ ´King’s College criteria for liver transplantation in acute liver failure ´ ကိုကြည့်ရင် ဒါတွေအရေးကြီးတာကိုသိနိုင်ပါတယ်။ criteria table လေးကို စာအဆုံးမှာထည့်ပေးထားပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့လကရေးထားတဲ့ liver function test ထဲက အသည်းအတွက်အရေးကြီးတဲ့ bilirubin အကြောင်း အလွယ်တကူနားလည်အောင် သိသင့်တာလေးတွေ အခုရေးပေးပါမယ်။ bilirubin အများစုဟာ သွေးနီဥတွေ ပျက်စီးရာက လာပါတယ်။ အဲဒီ bilirubin ကို unconjugated bilirubin လို့ခေါ်ပါတယ်။ albumin လို့ခေါ်တဲ့ protein နဲ့ပေါင်းပြီး အသည်းထဲရောက်လာတဲ့အခါ အသည်းရဲ့လုပ်ဆောင်မှုကြောင့် conjugated bilirubin အဖြစ်ပြောင်းပြီး အသည်းဆဲလ်ကနေ သည်းခြေပြွန်တွေကတဆင့် အူထဲစွန့်ထုတ်ပါတယ်။ အဲဒီစွန့်ထုတ်တဲ့ အလုပ်ဟာ စွမ်းအင်လိုတဲ့အတွက် liver failure ရရင် မစွန့်ထုတ်နိုင်တော့ပါ။

စွန့်ထုတ်လိုက်တဲ့ conjugated bilirubin ဟာ အူထဲရောက်ပြီး အူထဲက ဗက်တီးရီးယာပိုးတွေရဲ့လုပ်ဆောင်မှုကြောင့် urobilinogen အဖြစ်ကို ပြောင်းလဲပါတယ်။ အဲဒီလိုပြောင်းလဲပြီး ၈၀% ကို ဝမ်းကနေ stercobilin အနေနဲ့၊ ကျန်တဲ့ ၂၀% ရဲ့ ၁၀% ကို ဆီးကနေ urobilin အနေနဲ့ စွန့်ထုတ်ပါတယ်။ ဝမ်း၊ဆီး ညိုဝါရောင်ကိုဖြစ်စေပါတယ်။ ကျန်တဲ့ ၂၀% ရဲ့ ၉၀%ဟာ unconjugated ပြန်ဖြစ်ပြီး အသည်းဆီ ပြန်ရောက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် သည်းခြေပြွန်ပိတ်လို့ဖြစ်စေ၊ liver failure ကြောင့်ဖြစ်စေ conjugated bilirubin ကို သည်းခြေပြွန်ထဲမစွန့်ထုတ်နိုင်တဲ့အခါ ဝမ်းအရောင်ဖြူဖျော့ဖျော့ဖြစ်လာပါတယ်။ ဆေးပညာမှာတော့ clay colour stool လို့ခေါ်ပါတယ်။ မစွန့်နိုင်တဲ့ conjugated bilirubin တွေသွေးကြောထဲပြန်ဝင်ပြီး သွေးထဲမှာများလာတဲ့အခါ အသားဝါလာပါတယ်။ ကျောက်ကပ်ထဲတဆင့်ထွက်တဲ့အခါ ဆီးအရောင်ဟာ ရေနွေးချမ်းအရောင် (dark colour or tea colour urine) ဖြစ်လာပါတယ်။

ပုံမှန်အခြေအနေမှာ ဆီးမှာ bilirubin မပါရပါ။ စစချင်းဖြစ်တဲ့ unconjugated bilirubin ကို ကျောက်ကပ် ကမစစ်နိုင်ပါ။ conjugated bilirubin ကိုသာ ကျောက်ကပ်က စစ်ပြီးစွန့်ထုတ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အသည်းထဲမှာ ပြောင်းသွားတဲ့ conjugated အများစုဟာလည်း ဝမ်းထဲမှာ ပါသွားပါတဲ့အတွက် ဆီးထဲမှာ မပါသလို သွေးထဲမှာလဲ အနည်းငယ်သာပါရပါမယ်။ ဆီးမှာ ပါတဲ့ bilirubin ဟာ ပုံမှန်အခြေအနေမှာ urobilin သာဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးမှာ bilirubin ပါလာရင်တော့ အဖြေရှာရပါမယ်။

Liver function test မှာ စစ်တဲ့ bilirubin ဟာ unconjugated နဲ့ conjugated ပေါင်းထားတဲ့ total bilirubin ပါ။ normal range 1-1.5mg/dl (17-25 mmol/l) ဖြစ်ပါတယ်။ 3 mg/dL (51 mmol/L) ကျော်လာရင်တော့ အသားဝါ၊ ဆီးဝါတာတွေကို စတွေ့ရပါတယ်။ total bilirubin များနေရင် conjugated ကိုစစ်ရပါတယ်။ total bilirubin အများစုဟာ unconjugated ဖြစ်ပါတယ်။ conjugated bilirubin ဟာ total ရဲ့ ၂၀% အောက်မှာဘဲရှိပါတယ်။ ယေဘူယျအားဖြစ် conjugated များနေရင်အသည်းနဲ့ပတ်သက်တယ်လို့ပြောလို့ရပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့ အသည်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ရောဂါ၊ အခြေအနေတွေကို ဆက်ပြီးစစ်ရပါတယ်။

ဝေဒနာရှင်များ မိမိရောဂါအခြေအနေကို စောစောသိနိုင်ကြပါစေ။ မိမိရဲ့ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် (သို့ မဟုတ်) သက်သာအောင် ကျွမ်းကျင်ပြီး စေတနာထား ကုသပေးတဲ့ ဆရာဝန် ၊ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ ကုသနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေရကြပါစေ လို့ ဆုတောင်းပေးပါတယ်။

ဒေါက်တာသွင်မောင်အေး
MBBS(Yangon), MRCP (UK), FRCP (Edinburgh), FAMS Gastroenterology (Singapore)
အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊အသည်းရောဂါ အထူးကုသမားတော်
Thwin’s Liver & Gastro Clinic, Gleneagles Hospital & Medical Centre,
စင်္ကာပူနိုင်ငံ

Disclaimer: အထက်ပါရေးသားချက်များသည် ပညာပေးရန်သက်သက်သာရည်ရွယ်ပါသည်။ ဆရာဝန်၊ အထူးကုနဲ့ မတိုင်ပင်၊မပြသဘဲ မိမိဘာသာ စစ်ဆေးကုသမှုယူရန်မရည်ရွယ်ကြောင်းအသိပေးအပ်ပါသည်။

Reference:
1) Liver Chemistry and Function Tests: 2010, Sleisenger and Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease (Ninth Edition) Daniel S. Pratt
2) Jaundice : 2010, Sleisenger and Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease (Ninth Edition) Steven D. Lidofsky
3) Acute liver failure definition: https://www.uptodate.com/contents/acute-liver-failure-in-adults-etiology-clinical-manifestations-and-diagnosis.
4)King’s College criteria for liver transplantation in acute liver failure: https://www.researchgate.net/figure/Kings-College-criteria-for-liver-transplantation-in-acute-liver-failure.
5) Bilirubinura: National Library of Medicine: Gilles J. Hoilat; Savio John. Last Update: August 8, 2023.

19/03/2025

မတ်လ ၁၉ရက်၊ ၂၀၂၅
အသည်းလုပ်ဆောင်မှု (liver function test) အကြောင်း သိကောင်းစရာ

ဒီတခါတော့ အသည်းလုပ်ဆောင်မှုကို စစ်ဆေးတဲ့ liver function test or liver function profile ရဲ့အဖြေတွေကို ကျွန်တော့်ဆေးခန်းမှာ လူနာတွေကို ရှင်းပြသလို သာမန်လူတယောက်အနေနဲ့သိသင့်တာလေးကို ဆွေးနွေးပြပါမယ်။ ဒီစစ်ဆေးမှုဟာ အသည်းရောဂါဝေဒနာရှိတဲ့လူနာတွေမှာ မဖြစ်မနေစစ်ရတဲ့testပါ။ အထွေထွေကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုတွေမှာလည်း လုပ်ကြပါတယ်။ ဒီစစ်ဆေးမှုမှာ အုပ်စု၄ခုပါဝင်ပါတယ်။

၁)AST / ALT / GGT လို့ခေါ်တဲ့ liver enzyme အုပ်စု
၂)Alkaline phosphatage (ALP) လို့ခေါ်တဲ့ သည်းခြေပြွန်နဲ့ဆက်စပ်တဲ့ enzyme
၃) အသည်းဆဲလ်ကနေ Bilirubin လို့ခေါ်တဲ့ အဝါရောင်ပစ္စည်း (yellow pigment)ကို သည်းခြေရည် မှတဆင့် အူလမ်းကြောင်းထဲ စွန့်ထုတ်တဲ့ အသည်းလုပ်ဆောင်မှုအခြေအနေကို စစ်ဆေးတဲ့ test
၄)Albumin / globulin လို့ခေါ်တဲ့ protein အသားဓါတ် ကိုစစ်တဲ့ test (တချို့ liver function profile တွေမှာမပါရင်သီးသန့်ထည့်ရပါတယ်။
စစ်တဲ့အဖြေတွေရဲ့ normal value ကို ကွင်းခတ်ပြီးပေးထားတဲ့အတွက် များတာ၊ နည်းတာကိုလွယ်လွယ်သိနိုင်ပါတယ်။

Abnormal အဖြေတွေထွက်ရင် ဘာတွေဖြစ်နိုင်သလဲ။ အုပ်စုတခုချင်းဆီရေးပြပါ့မယ်။ အုပ်စုတခုထက်ပိုပြီး တက်နေရင်တော့ ဖြစ်နိုင်တာကို ရောဂါလက္ခဏာ၊ ကိုယ်တွေ့စမ်းသပ်မှုနဲ့တွဲပြီးစဉ်းစားရပါတယ်။

၁) အသည်းဆဲလ်တွေပျက်စီးတဲ့အခါ အထဲမှာရှိတဲ့ enzyme တွေထွက်လာတဲ့အတွက် liver enzyme တွေ normal value ထက်များနေတာပါ။ ဆယ်၊ရာဂဏန်းကနေ ထောင်၊ သောင်းအထိတက်နိုင်ပါတယ်။အသည်းရောင်နေတယ်လို့ပြောကြပါတယ်။ medical term အရကတော့ hepatitis လို့ခေါ်ပါတယ်။ အဖြစ်များတာကတော့ ဗိုင်းရပ်စ် ၊ အဆီဖုံး၊ အရက်၊ ဆေး/တိုင်းရင်းဆေး၊ အသည်းကိုတိုက်ခိုက်တဲ့ autoimmune ရောဂါတို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်ရောင်တာလဲဆိုတာကိုတော့ ဆက်ပြီးစစ်ဆေးရပါတယ်။

၂) အသည်းထဲမှာရှိတဲ့ သည်းခြေပြွန်ရောင်တဲ့အခါ၊ သည်းခြေပြွန်ပိတ်တဲ့အခါ ALP တက်ပါတယ်။ ကျောက်ကြောင့်ရောင်နိုင်၊ ပိတ်နိုင်သလို အသည်းတွင်းကင်ဆာ (သို့) အသည်းဆဲလ်တွေရောင်တဲ့အခါမှာလည်းပိတ်တတ်ပါတယ်။ autoimmune ရောဂါ သည်းခြေပြွန်ကိုတိုက်ခိုက်တဲ့အခါမှာလည်း ALP တက်ပါတယ်။ PBC (Primary Biliary Cholangitis) လို့ခေါ်ပါတယ်။

၃) bilirubin ဆိုတဲ့ အဝါရောင်ပစ္စည်းဟာ သွေးနီဥတွေသက်တမ်းပြည့်လို့ ဖျက်ဆီးခံရတဲ့အခါထွက်လာတဲ့ပစ္စည်းပါ။ ဒီ ပစ္စည်းဟာ အသည်းထဲရောက်လာပြီး အသည်းဆဲလ်တွေကနေ သည်းခြေပြွန်ထဲရောက်ပြီး အူလမ်းကြောင်းထဲကို စွန့်ထုတ်ပါတယ်။ အသည်းရဲ့လုပ်ဆောင်မှုထိခိုက်တဲ့အခါ၊ သည်းခြေပြွန်တွေအကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့်ပိတ်တဲ့အခါ သွေးထဲရောက်လာပြီး ရှိသင့်တာထက်ပိုလာပါတယ်။ အလွန်များလာရင်တော့ မျက်လုံးဝါ၊ အသားဝါဖြစ်လာပါတယ်။

၄) Singapore မှာစစ်တဲ့ liver function test/profile မှာ albumin ပါတဲ့အတွက် သက်သက်ထည့်စရာမလိုပါ။ အူသိမ်မှ စုတ်ယူလာတဲ့ amino acid တွေဟာ အသည်းထဲမှာ albumin/globulin လို့ခေါ်တဲ့ protein ဖြစ်လာကြပါတယ်။ အသည်းရဲ့အလွန်အရေးကြီးတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုဖြစ်တဲ့အတွက် အသည်းရောဂါရှိတဲ့လူနာ၊ အသည်းခြောက်တဲ့လူနာတွေ စစ်ဆေးရာမှာ မဖြစ်မနေပါရမှာပါ။ ရှိသင့်တာထက် နည်းနေရင်မကောင်းပါ။

အခုတလော hepatitis A တွေဖြစ်နေတယ်လို့ ပြောနေကြတာတွေ့ရပါတယ်။ အရင်ကဝင်ထားလို့ antibody ထွက်ထားရင် (သို့မဟုတ်) ကာကွယ်ဆေးထိုးထားပြီး antibody ရှိနေရင် ထပ်ဝင်ဘို့ နည်းပါတယ်။ ဝင်ခဲ့ရင်တောင် ရောဂါမပြင်းထန်ပါ။ ပုံမှန်ကိုယ်ခံအားကောင်းတဲ့လူတွေမှာ ရောဂါမပြင်းထန်ပါ။ flu လို ရောဂါလက္ခဏာမျိုးတွေတော့ရှိနိုင်ပါတယ်။ သွေးအဖြေတွေကြည့်ရင် liver enzymes တွေတက်ပါမယ်။ အသည်းဆဲလ်တွေရောင်တဲ့အတွက် bilirubin excretion ကို ထိခိုက်တဲ့အခါ bilirubin တက်လာရင်တော့ အသားဝါနိုင်ပါတယ်။ ဟုတ်မဟုတ်ကိုသိဘို့က hepatitis A IgM antibody ကို စစ်ဘို့လိုပါတယ်။ hepatitis A total anitibody စစ်ပြီးပြောရင် တိကျမှုမရှိပါ။ total antibody ဟာ M နဲ့ G ပေါင်းထားတဲ့အတွက် အရင်ကဝင်ထားဘူးရင် G antibody ရှိနေပြီးသားဖြစ်နေလို့ပါ။ အာရှကလူနာအများစုဟာ အရင်ကဝင်ထားလို့ hepatitis A IgG positive ဖြစ်နေတာများပါတယ်။ အသည်းအခြေအနေကိုသိနေအောင်တော့ liver function မကြာခဏလုပ်ပြီး စောင့်ကြည့်နေဘို့လိုပါတယ်။ အာဟာရပြည့်ဝဘို့နဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာကို အနားပေးဘို့လိုပါတယ်။ hepatitis A ဟာ ပုံမှန် ကိုယ်ခံအားရှိတဲ့သူတွေမှာ self limiting ဖြစ်လို့ သူ့အလိုလို သက်သာပျောက်ကင်းပါတယ်။ Antibody ထွက်လာပြီး နောက်ထပ်ဝင်ရင် ခံနိုင်ရည်ရှိလာပါတယ်။ အသည်းကို နာတာရှည်ထိခိုက်ပျက်စီးမှုမရှိပါ။

ဆေးပညာမှာ သွေးအဖြေတခုထဲနဲ့ ရောဂါနံမည်တပ်လို့မရပါ။ ရောဂါလက္ခဏာ၊ လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုတွေနဲ့ စစ်ဆေးမှုတွေကိုပေါင်းစပ်ရပါတယ်။ liver function ကိုစစ်ဆေးပြီး အဖြေမကောင်းတိုင်း အသည်းရောဂါကြောင့်လို့ အမြဲတန်းပြောလို့မရပါဘူး။ ဥပမာ နှလုံးရဲ့ညာဖက်အခြမ်းမကောင်းလို့ နှလုံးကိုပြန်လာတဲ့သွေးတွေဟာ အသည်းမှာပုံနေတဲ့အခါ အသည်းရောဂါမရှိဘဲ liver function test အဖြေပုံမှန်မဟုတ်တာတွေ့ရသလို thyroid gland မှာရောဂါရှိရင်လည်း liver function test အဖြေမမှန်တာတွေ့ရပါတယ်။ နောက်တချက်က အသည်းအဖြေတွေအကုန်ကောင်းတိုင်း အသည်းလုံးဝကောင်းတယ်လို့ပြောလို့မရပါဘူး။ အသည်းခြောက်တဲ့အစောပိုင်း (Child Pugh stage A) မှာ liver function test normal ဖြစ်တာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ပြောချင်တာက liver function test တခုထဲနဲ့ အကုန်ပြောမရတာပါဘဲ။ မိမိရဲ့ရောဂါလက္ခဏာ၊ လက်တွေ့စမ်းသပ်ချက်၊ တခြားဆက်စပ်နိုင်တဲ့စစ်ဆေးမှုတွေနဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီးမှ အခြေအနေကို သုံးသပ်ဆုံးဖြတ်ရမှာပါ။ အဲဒါကတော့ မိမိရဲ့ဆရာဝန်က စဉ်းစားရမဲ့အပိုင်းပါ။

လိုအပ်တဲ့ အခါမှာ သွေးစစ်တဲ့အပြင် imaging ဥပမာ- ultrasound / CT / MRI / MRCP ကို ဆက်ပြီးစစ်ဘို့လိုပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့အခြေအနေမျိုးမှာ အသည်းကနေ အသားစ (liver biopsy) ယူပြီး စစ်ရတာမျိုးတွေရှိပါတယ်။

ဝေဒနာရှင်များ မိမိရောဂါအခြေအနေကို စောစောသိနိုင်ကြပါစေ။ မိမိရဲ့ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် (သို့ မဟုတ်) သက်သာအောင် ကျွမ်းကျင်ပြီး စေတနာထား ကုသပေးတဲ့ ဆရာဝန် ၊ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ ကုသနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေရကြပါစေ လို့ ဆုတောင်းပေးပါတယ်။

ဒေါက်တာသွင်မောင်အေး
MBBS(Yangon), MRCP (UK), FRCP (Edinburgh), FAMS Gastroenterology (Singapore)
အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊အသည်းရောဂါ အထူးကုသမားတော်
Thwin’s Liver & Gastro Clinic, Gleneagles Hospital & Medical Centre,
စင်္ကာပူနိုင်ငံ

Disclaimer: အထက်ပါရေးသားချက်များသည် ပညာပေးရန်သက်သက်သာရည်ရွယ်ပါသည်။ ဆရာဝန်၊ အထူးကုနဲ့ မတိုင်ပင်၊မပြသဘဲ မိမိဘာသာ စစ်ဆေးကုသမှုယူရန်မရည်ရွယ်ကြောင်းအသိပေးအပ်ပါသည်။

06/02/2025

ဖေဖေါ်ဝါရီ ၆ ရက်၊ ၂၀၂၅
ဘယ်နည်းနဲ့ ကျန်းမာရေးပညာပေးရေးရင်ကောင်းမလဲ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

အခုလိုကျန်းမာရေးပညာပေးရေးလာတာ ၈နှစ်ကျော်လာပါပြီ။ အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊အသည်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့သိသင့်တဲ့ရောဂါတွေကိုရေးလာခဲ့ပေမဲ့ ကိုယ်မျှော်မှန်းသလို ထိရောက်မှုရှိရဲ့လား၊ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ရေးရင်ပိုကောင်းမလဲဆိုတာ အမြဲစဉ်းစားမိပါတယ်။ ပုံစံအမျိုးမျိုးပြောင်းပြီးလဲရေးကြည့်ဘူးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မေးကြတဲ့မေးခွန်းတွေ၊ comment တွေကြည့်ရင် ရောဂါလက္ခဏာတခုခုရှိရင် ဘာဖြစ်နေတာကိုရှာဖွေဘို့ စစ်ဆေးမှုလုပ်ဘို့ထက် ဘာဆေးသောက်ရမလည်းစဉ်းစားတာအရင်ဖြစ်နေတာတွေကိုဘဲတွေ့တွေ့နေရပါတယ်။ ကျန်းမားရေအသိပညာအားနည်းပြီးပျောက်ချင်စိတ်ကြောင့်လား (သို့မဟုတ်) ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေရဲ့ ရောဂါရှာဖွေစစ်ဆေးတဲ့အလေ့အကျင့် နည်းပါးပြီး ကုသမှုအရင်စတဲ့ ဓလေ့ကြောင့်လား (သို့မဟုတ်) နှစ်ခုစလုံးကြောင့်လားတော့ မပြောတတ်ပါ။ တချို့ကျတော့ ဟိုဖတ်ဒီဖတ်ပြီး လမ်းချော်နေကြပါတယ်။ ရေးနေကြတဲ့စာတွေကိုကြည့်ရင် တချို့တွေက guidelines တွေ journal articles တွေကို ဘာသာပြန်ရေးတော့ ဆရာဝန်တွေမှနားလည်နိုင်တာမျိုးဖြစ်နေပါတယ်။ တချို့တွေကြတော့ ရောဂါအတွက် သက်သေအထောက်အထားမရှိတဲ့အားဆေးတွေရောင်းဘို့ လိုချင်တာတွေဆွဲရေးကြတာမျိုးတွေရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိမိရဲ့ရောဂါအကြောင်း၊ သောက်နေတဲ့ဆေးတွေအကြောင်းကို သိအောင် မိမိရဲ့ဆရာဝန်မှတဆင့် သို့မဟုတ် လိုအပ်လျှင် ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ အရင်းအမြစ် (ဥပမာ UK NHS သို့မဟုတ် US မှ အထင်ကရ ဆေးရုံရဲ့website) တွေကနေ သာမန်လူတွေနားလည်အောင် ရေးသားထားတာတွေကို ရှာဖွေလေ့လာသင့်ကြောင်း ရေးသားဘူးပါတယ်။ အကောင်းဆုံးကတော့ ဖြစ်နိုင်ရင်မိမိဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ရင်အကောင်းဆုံးပါ။

နောက်တခုပြောချင်တာက အခုလို အစစအရာရာ ယိုရွင်းလာနေတဲ့အချိန်မှာ မိမိကျန်းမာရေးအခြေအနေကို အရေးပေါ်အခြေအနေရောက်မှသိတာမျိုးမဖြစ်အောင်နေဘို့ပါဘဲ။ လိုအပ်ရင် လိုအပ်သလို စစ်ဆေး၊ စစ်ဆေးတဲ့အဖြေတွေကို ကောင်းကောင်းနည်းလည်ပြီး လိုအပ်တဲ့ကုသမှုတွေကို အချိန်မဆိုင်းဘဲ ယူထားဘို့လိုပါတယ်။ အခုလို အခြေအနေတွေမှာ ဆရာဝန်အယောင်ဆောင် လိမ်စားနေတာတွေကိုလည်း ကြားသိနေရတော့ အတော်လေးစိတ်မကောင်းဖြစ်မိပါတယ်။
အဲဒါကြောင့် အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊ အသည်း စစ်ဆေးမှု အဖြေတွေအပြင် အထွေထွေရောဂါစစ်ဆေးမှု (ဥပမာ- cholesterol, sugar, scan) အဖြေတွေရဲ့ သိသင့်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို တိုတိုတုတ်တုတ် ထိထိမိမိ ဆွေးနွေးပေးရင်ကောင်းမလားလို့စဉ်းစားမိပါတယ်။ စစ်ဆေးမှုအဖြေတွေကနေ ရောဂါအခြေအနေကို တိတိကျကျသိတဲ့အခါ ကုသမှုအပိုင်းကိုတော့ guidelines တွေရဲ့ညွန်ကြားချက်တွေနဲ့ အကြမ်းဖျင်းဆွေးနွေးပြပါ့မယ်။ ဒါပေမဲ့ ယခုပညာပေးရေးသားမှုဟာ ပညာပေးရန်သက်သက်သာရည်ရွယ်တဲ့အတွက် ဆရာဝန်၊ အထူးကုနဲ့ မတိုင်ပင်၊မပြသဘဲ မိမိဘာသာ ကုသမှုယူရန်မရည်ရွယ်ကြောင်းအသိပေးအပ်ပါသည်။ online ကနေ အခုလိုရေးပြီး ဆေးကုတာမဟုတ်ကြောင်းထပ်ပြီးပြောချင်ပါတယ်။

ဝေဒနာရှင်များ မိမိရောဂါအခြေအနေကို စောစောသိနိုင်ကြပါစေ။ မိမိရဲ့ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် (သို့ မဟုတ်) သက်သာအောင် ကျွမ်းကျင်ပြီး စေတနာထား ကုသပေးတဲ့ ဆရာဝန် ၊ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ ကုသနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေရကြပါစေ လို့ ဆုတောင်းပေးပါတယ်။

ဒေါက်တာသွင်မောင်အေး
MBBS(Yangon), MRCP (UK), FRCP (Edinburgh), FAMS Gastroenterology (Singapore)
အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊အသည်းရောဂါ အထူးကုသမားတော်
Thwin’s Liver & Gastro Clinic, Gleneagles Hospital & Medical Centre,
စင်္ကာပူနိုင်ငံ

Disclaimer: အထက်ပါရေးသားချက်များသည် ပညာပေးရန်သက်သက်သာရည်ရွယ်ပါသည်။ ဆရာဝန်၊ အထူးကုနဲ့ မတိုင်ပင်၊မပြသဘဲ မိမိဘာသာ စစ်ဆေးကုသမှုယူရန်မရည်ရွယ်ကြောင်းအသိပေးအပ်ပါသည်။

26/12/2024

အတွဲ ၁၁၊ အပိုင်း ၁၊ နိုဝင်ဘာလ၂၀၂၄
အသည်းအဆီဖုံးတာ ကုလို့ရသလား?
(Is there any treatment for fatty liver / steatohepatitis)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ဒီအပတ်မှာ အပိုင်း၄) အနေနဲ့ ‘အသည်းအဆီဖုံးတာ ကုလို့ရသလား၊ ဘာဆေးတွေသောက်လို့ရသလဲ’ ဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီးဆွေးနွေးပေးပါ့မယ်။

ကုသမှုအပိုင်းဟာ လွယ်ကူတယ်လို့ပြောလို့ရသလို ခက်ခဲတယ်လို့လည်းပြောလို့ရပါတယ်။ လူနာရဲ့ရောဂါအခြေအနေက မဆိုးသေးရင်၊ လူနာကလည်း စိတ်အားထက်သန်ပြီး ညွန်ကြားတဲ့အတိုင်းလိုက်နာဆောင်ရွက်ရင် လွယ်ကူပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အတွဲ၁၀၊ အပိုင်း ၁) မှာပြောခဲ့သလိုပါဘဲ။ လူနာတော်တော်များများဟာ ပေါ့ပေါ့ဆဆနေနေကြတာများပါတယ်။ အများစုဟာ ရှိသင့်တဲ့ကိုယ်အလေးချိန်ထက် ပိုများနေကြပြီး သူတို့ရဲ့ နေထိုင်စားသောက်မှု အလေ့အကျင့်ကလည်း ကျန်းမာစေတဲ့ အနေအထိုင်မျိုး (healthy life style) မဟုတ်ကြပါဘူး။ ပြီးတော့ ရောဂါကလည်း အစောပိုင်းမှာ လက္ခဏာမပြတာကြောင့် စိတ်အားထက်သန်ပြီး မိမိရဲ့ အကျင့်စရိုက်ကို healthy ဖြစ်တဲ့ အကျင့်စရိုက်ပြောင်းပြီး weight ကျအောင် မကြိုစားကြတဲ့သူကများပါတယ်။

အသည်းအဆီဖုံးရောဂါဟာ
၁)metabolic syndrome လို့ ခေါ်တဲ့ ဆီးချို သွေးချို၊ သွေးတွင်းအဆီများ၊ သွေးတိုး ရောဂါတွေနဲ့ တွဲပြီးရှိနေတတ်ပါတယ်။ အတွဲ ၈) အပိုင်း၁) မှာဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ပြန်ဖတ်စေချင်ပါတယ်။
၂) အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးမဟုတ်ဘဲ high energy အစားအစာတွေစားပြီး positive energy balance ဖြစ်နေတဲ့အခါ ပိုနေတဲ့ energy တွေဟာ အဆီအဖြစ်ခန္ဓာကိုယ်မှာသိမ်းပြီ ဝလာလို့ပါဘဲ။ ဝလာတာနဲ့ အဆီတွေကြောင့် insulin resistance ဖြစ်ပြီး metabolic syndrome ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကုသမှုပိုင်းမှာ အဲဒီအခြေအနေနှစ်ခုကို target ထားပြီး ကုသရပါတယ်။

အခြေအနေ ၁) က အရေးကြီးတဲ့အပိုင်းဆိုတာ နားလည်စေချင်ပါတယ်။ စင်္ကာပူလိုနိုင်ငံမှာတောင် အသည်းအထူးကုကို ပျောက်စေဆရာဝန်လို သဘောထားတဲ့ ဆရာဝန်တွေအများကြီးတွေ့ရပါတယ်။ ဆီးချိုသွေးချို၊ သွေးတွင်းအဆီတွေမစစ်ဘဲ fatty liver တွေ့တာနဲ့ ပို့တဲ့ referral တွေအများကြီးပါ။ ပိုဆိုးတာက ဆီးချို သွေးချို၊ သွေးတွင်းအဆီ အလွန်အကျွံတက်နေတာကို မထိန်းဘဲ၊ ထိန်းဘို့ မကျိုးစားဘဲ အသည်းအထူးကုဆီပို့တဲ့ ဆီးချိုအထူးကုတောင်တွေ့ဘူးပါတယ်။ တကယ်က အသည်းအဆီဖုံးတာဟာ အဲဒီ metabolic syndrome ရဲ့အကျိုးဆက်ပါ။ root cause ကို နိုင်နင်းအောင်မကုရင် အသည်းအဆီဖုံးတာလည်း သက်သာပျောက်ကင်းမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် ဆီးချိုရှိရင် control ကောင်းကောင်းရဘို့လိုပါတယ်။ မှန်ကန်တဲ့ အစားအသောက် အနေအထိုင်နဲ့ လိုအပ်တဲ့ဆေးကိုသောက်ဘို့လိုပါတယ်။ Metformin ဟာ အခုအထိ ဆီးချို ကုသမှုမှာ အဓိကဆေးပါ။ weight ကိုလည်း ကျစေပါတယ်။ အစာစားပြီးမှ သောက်ရမှာပါ။ တချို့ အမှတ်များပြီး မစားခင်သောက်နေတဲ့လူတွေရှိနေပါတယ်။ ပြီးတော့ ကြုံကြိုက်လို့ပြောချင်တာက metformin ကြောင့် ကျောက်ကပ်မပျက်ပါ။ ဆေးချိုကြောင့် ကျောက်ကပ်ပျက်တာဆိုးနေတဲ့အခြေအနေတခုရောက်ရင်တော့ metformin သောက်လို့မရပါ။ အခုနောက်ပိုင်းမှာ ဆီးချိုကို ထိန်းတဲ့အပြင် နှလုံး၊ ကျောက်ကပ်ကို ကောင်းစေတဲ့ဆီးချိုကျဆေးအသစ်တွေ အများကြီးရှိလာပါပြီ။ GLP-1 အုပ်စုဆေးတွေဟာ weight ကို သိသိသာသာကျစေတဲ့အတွက် အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ ဆီးချိုမရှိရင်တောင် weight ကျဘို့သုံးနေကြပါတယ်။ ဆီးချိုရှိရင် သွေးတွင်းအဆီမများရင်တောင် အဆီကျဆေးသောက်ရပါမယ်။

ကိုယ်အလေးချိန်လိုတာထက်ပိုနေတဲ့ အ​ခြေအနေ ၂) အတွက်ကတော့ weight ကျဘို့အဓိကပါ။ positive energy balance မဖြစ်အောင် အစားအသောက်ကို မျှတအောင်စားရပါမယ်။ လိုအပ်ရင် dietician/ nutritionist ဆီက အကြံတောင်းရပါတယ်။ weight ကျဘို့ကတော့ အစားအပြင် negative energy balance ရအောင် မိမိနဲ့သင့်တော်မဲ့ ကိုယ်လှုပ်ရှားမှု (physical activity) တခုခုကို မိမိရဲ့ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ပြီး နေ့တိုင်းမှန်မှန်လုပ်ဘို့လိုပါတယ်။ အရေးကြီးတာက မှန်မှန်နဲ့ ကြာကြာစွဲ(sustained) ပြီးလုပ်နိုင်မဲ့ ကိုယ်လှုပ်ရှားမှုကိုရွေးရပါမယ်။ guidelines တွေကတော့ တစ်လကို ၂-၄ ပေါင် ကြရင်သင့်တော်တယ်လို့ပြောကြပါတယ်။ အချိန်တိုတိုအတွင်း weight အလွန်အကျွံ ကျတာမကောင်းပါ။ fatty liver ကို ပိုဆိုးစေပါတယ်။ weight ကျလာရင် ဆီးချိုရှိတဲ့လူဟာ ဆီးချို control ပိုကောင်းလာပါတယ်။

တချို့ လူနာတွေမှာ တခြားရောဂါတွေလည်းစုံ၊ ကိုယ်လှုပ်ရှားမှုလည်း မလုပ်နိုင်၊ အသည်းကလည်း ခြောက်ခါနီးအခြေအနေမျိုး သို့မဟုတ် အသည်းကင်ဆာဖြစ်ပြီး အသည်းအစားထိုးရမဲ့အခြေအနေမျိုးမှာ metabolic syndrome ကြောင့် ကိုယ်အလေးချိန်အလွန်များနေလို့ လှူမဲ့အသည်းအရွယ်မလုံလောက်တဲ့အခြေအနေတွေကြုံတဲ့အခါ multidisciplinary meeting မှာဆွေးနွေးတိုင်ပင်ရတာမျိုးလည်းရှိပါတယ်။ အဲဒီလို အချိန်မျိုးမှာ ရွေးချယ်နိုင်တဲ့ ကုသမှုတွေဟာ အတော်ကိုနည်းသွားပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အဲဒီလိုခက်ခဲတဲ့အခြေအနေမျိုးမရောက်ခင် အသည်းအဆီဖုံးတယ်၊ အသည်းရောင်တယ်လို့ သိတာနဲ့ အချိန်မဆွဲဘဲ စိတ်အားထက်သန်စွာနဲ့ အသည်းအဆီဖုံးတာ ပျောက်တဲ့အထိ ကုသမှုယူသင့်ကြောင်း အကြံပေးလိုပါတယ်။

အသည်းရောဂါလူနာများ မိမိအသည်းအခြေအနေကို စောစောသိနိုင်ကြပါစေ။ မိမိရဲ့ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် (သို့ မဟုတ်) သက်သာအောင် ကျွမ်းကျင်ပြီး စေတနာထား ကုသပေးတဲ့ ဆရာဝန် ၊ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ ကုသနိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေရကြပါစေ လို့ ဆုတောင်းပေးပါတယ်။

ဒေါက်တာသွင်မောင်အေး
MBBS(Yangon), MRCP (UK), FRCP (Edinburgh), FAMS Gastroenterology (Singapore)
အစာအိမ်၊အူလမ်းကြောင်း၊အသည်းရောဂါ အထူးကုသမားတော်
Thwin’s Liver & Gastro Clinic, Gleneagles Hospital & Medical Centre,
စင်္ကာပူနိုင်ငံ

Disclaimer: အထက်ပါရေးသားချက်များသည် ပညာပေးရန်သက်သက်သာရည်ရွယ်ပါသည်။ ဆရာဝန်၊ အထူးကုနဲ့ မတိုင်ပင်၊မပြသဘဲ မိမိဘာသာ စစ်ဆေးကုသမှုယူရန်မရည်ရွယ်ကြောင်းအသိပေးအပ်ပါသည်။

Address

Singapore
258499

Opening Hours

Monday 09:00 - 17:00
Tuesday 09:00 - 17:00
Wednesday 09:00 - 17:00
Thursday 09:00 - 17:00
Friday 09:00 - 17:00
Saturday 09:00 - 12:00

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Dr Thwin Maung Aye အစာအိမ်၊ အူလမ်းကြောင်း၊ အသည်းနှင့်် ကျန်းမာရေးပညာပေး posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Practice

Send a message to Dr Thwin Maung Aye အစာအိမ်၊ အူလမ်းကြောင်း၊ အသည်းနှင့်် ကျန်းမာရေးပညာပေး:

Share

Share on Facebook Share on Twitter Share on LinkedIn
Share on Pinterest Share on Reddit Share via Email
Share on WhatsApp Share on Instagram Share on Telegram