Dr Almedin Ramizi - Endokrinolog

18/09/2025

Menopauza dhe dhimbja e eshtrave

Menopauza shpesh shoqërohet me dhimbje të eshtrave dhe kyçeve, dhe kjo lidhet kryesisht me ndryshimet hormonale që ndodhin në këtë periudhë.

Pse ndodh?

Ulja e estrogjenit → përshpejton humbjen e masës kockore, duke rritur rrezikun për osteopeni dhe osteoporozë.

Çrregullimet hormonale ndikojnë edhe në indet përreth kyçeve (ligamente, muskuj), duke sjellë dhimbje muskulare dhe artralgji.

Mungesa e vitaminës D dhe kalciumit shpesh përkeqëson simptomat.

Pasojat e mundshme

Rritje e rrezikut për fraktura, sidomos në shtyllën kurrizore, qafën e femurit dhe kyçet e dorës.

Dhimbje të vazhdueshme në shpinë, gjunjë, ije, që ndikojnë në cilësinë e jetës.

Çfarë mund të bëhet?

Diagnoza dhe monitorimi

Densitometria kockore (DEXA scan) për të vlerësuar osteopeninë/osteoporozën.

Analizat për kalcium, vitaminë D, fosfat, PTH, TSH nëse dyshohet për çrregullime endokrine.

Ndryshimet në stilin e jetesës

Aktivitet fizik i rregullt (sidomos ushtrime me pesha të lehta dhe ecje).

Dietë e pasur me kalcium (qumësht, kos, djathë, zarzavate jeshile).

Ekspozim i mjaftueshëm në diell (vitamina D natyrale).

Shmangia e duhanit dhe alkoolit.

Suplementet dhe trajtimi

Kalcium + Vitaminë D sipas nevojës.

19/08/2025

Insulin rezistenca është një gjendje metabolike ku qelizat e trupit (muskulore, yndyrore dhe hepatike) nuk reagojnë normalisht ndaj veprimit të insulinës. Si pasojë, pankreasi sekreton më shumë insulinë për të arritur të njëjtin efekt, duke shkaktuar hiperinsulinemi.

Shkaqet kryesore

Obeziteti abdominal (yndyra rreth belit)

Mungesa e aktivitetit fizik

Dieta e pasur me sheqerna dhe yndyra të përpunuara

Gjenetika

Disa barna (kortikosteroidet, antipsikotikët atipikë, etj.)

Simptomat (shpesh jo specifike)

Lodhje kronike

Shtim në peshë, sidomos rreth belit

Vështirësi për të humbur peshë

Lëkurë e errët në zona të palosura (acanthosis nigricans)

Tek femrat shpesh shoqërohet me PCOS

Diagnostikimi

Nuk ka një test unik, por përdoret:

HOMA-IR (nga glukoza dhe insulina esëll)

Trajtimi

Stili i jetesës (themelor)

Humbja e 5–10% të peshës trupore përmirëson ndjeshëm ndjeshmërinë ndaj insulinës.

Aktivitet fizik i rregullt (aerobik + forcë).

Dietë e pasur me perime, proteina cilësore, drithëra integrale, yndyra të shëndetshme.

Ulja e sheqernave dhe karbohidrateve të rafinuara.

Terapia farmakologjike (nëse ka indikacione).

06/06/2025

28/05/2025

Si ndikon prolaktina e lartë (hiperprolaktinemia) te meshkujt?

Kur meshkujt kanë nivele të larta të prolaktinës, kjo mund të çojë në:

*Gjinekomasti (zmadhim i gjirit)

*Uljen e nivelit të testosteronit

*Ulje të dëshirës seksuale

*Impotencë (dështim ereksioni)

*Infertilitet

Shkaqet e prolaktinës së lartë:

*Adenoma e hipofizës (tumor i vogël jo-kancerogjen që prodhon prolaktinë, i quajtur prolaktinoma)

*Barnat që rrisin prolaktinën (si antipsikotikë, antidepresantë, metoklopramidi)

*Sëmundje të veshkave ose mëlçisë

*Hipotiroidizmi (funksion i ulët i tiroides)

*Stresi i rëndë

27/04/2025

Gurët në veshka dhe hiperparatiroidizmi

Hiperparatiroidizmi është një nga shkaqet më të zakonshme të gurëve në veshka, sidomos gurëve prej kalciumi.

Si ndikon hiperparatiroidizmi në formimin e gurëve?

Hiperparatiroidizmi do të thotë sekrecion i tepërt i parathormonit (PTH).

PTH rrit:

Resorbimin e kalciumit nga kockat → më shumë kalcium del në gjak (hiperkalcemia).

Reabsorbimin e kalciumit në veshka, por nëse kalciumi është shumë i lartë, veshkat nuk e mbajnë dot të gjithin → kalciuria (kalcium i lartë në urinën 24-orëshe).

Sintezën e vitaminës D aktive → thithje më e madhe e kalciumit në zorrë.

Ky kalcium i tepërt në gjak dhe në urinë kristalizohet dhe formon gurë kalcikë, kryesisht:

Kalcium oksalat (më i shpeshti)

Kalcium fosfat

Shenja klinike që lidhen:

Gurë në veshka (dhimbje të forta në ijë, hematuri, infeksione urinare)

Simptoma të hiperkalcemisë: lodhje, etje e madhe, urinim i shpeshtë, kapsllëk, dhimbje kockash, ndonjëherë konfuzion mendor.

Diagnostikim

*Kalcium i lartë në gjak
*PTH i lartë
*Fosfor i ulët në hiperparatiroidizëm primar
*Kalciuria 24-orëshe e rritur
*Ekografi e paratiroideve për të parë adenomën

Trajtimi:

*Në hiperparatiroidizëm primar, trajtimi kryesor është heqja kirurgjikale e adenomës paratiroide.
*Nëse nuk operohet menjëherë duhet:
*Hidratim i mirë për të ulur rrezikun e gurëve
*Medikamente si cinacalcet për të ulur PTH-në (në raste të caktuara)
*Monitorim i kalciumit, kockave dhe gurëve.

22/04/2025

Hipotiroidizmi dhe pasta e dhëmbëve

Fluori në pastën e dhëmbëve përdoret gjerësisht për parandalimin e kariesit dentar dhe në përgjithësi konsiderohet i sigurt kur përdoret në sasi të vogla (siç rekomandohet nga dentistët). Megjithatë, kur flasim për ndikimin mbi gjëndrën tiroide, disa pika janë me interes:

Sasia e përthithur nga pasta e dhëmbëve është shumë e vogël

Nëse pasta nuk gëlltitet, sasia e fluorurit që mund të përthithet nga trupi është minimale.

Tek fëmijët e vegjël që mund të gëlltisin pastën, mund të ketë rrezik të shtuar për ekspozim të tepërt, veçanërisht nëse përdoret pastë me fluor në sasi të madhe.

Nuk ka prova të forta që tregojnë se fluori në pastën e dhëmbëve, kur përdoret siç duhet, ndikon negativisht në funksionin e tiroides.

Problemi lind më shumë me fluorin në ujë të pijshëm apo ekspozimin kronik industrial, ku sasia është shumë më e madhe.

19/04/2025

30/03/2025

Gëzuar Fitër Bajramin!

Uroj që kjo festë t’ju sjellë paqe, lumturi dhe begati në familjen tuaj. Qoftë një ditë e mbushur me dashuri, harmoni dhe mirënjohje për të gjitha të mirat në jetën tuaj.

23/03/2025

Hyperkortizolizmi

Kortizoli i rritur (hiperkortizolizmi) mund të ketë shenja dhe simptoma të ndryshme, të cilat varen nga shkalla dhe kohëzgjatja e rritjes së këtij hormoni. Disa nga shenjat më të zakonshme përfshijnë:

1. Ndryshime në trup dhe peshë

Shtim në peshë, veçanërisht rreth barkut, fytyrës ("fytyrë hënore") dhe qafës ("gunga e bizonit").

Dobësim i gjymtyrëve (këmbëve dhe duarve), për shkak të atrofisë muskulore.

Lëkurë e holluar dhe e brishtë, që mavijoset lehtë.

Striae (shenja vjollcë ose të kuqe) në bark, kofshë dhe gjoks.

2. Ndikimi në metabolizëm dhe energji

Rritje e glukozës në gjak (mund të çojë në diabet).

Lodhje kronike dhe dobësi muskulore, sidomos në kofshë dhe shpatulla.

Hiperpigmentim i lëkurës, nëse kortizoli i lartë lidhet me rritjen e ACTH (p.sh., në sindromën e Cushing-it).

3. Ndryshime psikologjike dhe emocionale

Ankth dhe depresion.

Pagjumësi ose cilësi e dobët e gjumit.

Irritabilitet ose ndryshime të humorit.

4. Ndryshime në sistemin imunitar dhe riprodhues

Sistem imunitar i dobësuar, me infeksione të shpeshta.

Menstruacione të çrregullta ose mungesë e tyre tek gratë.

Ulje e libidos dhe probleme me ereksionin tek meshkujt.

28/02/2025

Me fat Muaji i shenjtë i Ramazanit!

23/02/2025

Hormonet e stresit
Hormonet e stresit janë ato që trupi prodhon në përgjigje të situatave stresuese për të ndihmuar në përballimin e tyre.
Hormonet kryesorë të stresit përfshijnë:

Kortizoli – Hormoni kryesor i stresit, i prodhuar nga gjëndrat mbiveshkore. Ai ndihmon trupin të menaxhojë stresin duke rritur nivelet e glukozës në gjak, duke përmirësuar metabolizmin dhe duke frenuar funksionet që nuk janë të nevojshme në një situatë emergjente (si sistemi imunitar).

Adrenalina (Epinefrina) – Lëshohet nga gjëndrat mbiveshkore dhe rrit rrahjet e zemrës, shton presionin e gjakut dhe përgatit trupin për reagimin "lufto ose ik".

Noradrenalina (Norepinefrina) – E ngjashme me adrenalinën, ndihmon në rritjen e vigjilencës dhe përqendrimit gjatë stresit, duke përmirësuar reagimin e trupit ndaj situatave sfiduese.

Vasopresina – Rrit reabsorbimin e ujit në veshka dhe kontribuon në rritjen e presionit të gjakut gjatë stresit.

Prolaktina – Zakonisht e lidhur me prodhimin e qumështit, por rritet edhe gjatë stresit për të ndihmuar trupin të përshtatet.

Këta hormone ndihmojnë trupin të mbijetojë situata stresuese, por stresi kronik dhe nivelet e larta të këtyre hormoneve për një kohë të gjatë mund të çojnë në probleme shëndetësore, si hipertension, diabet, shtim në peshë dhe probleme me sistemin imunitar.

Endokrinology

17/02/2025

Urime Dita e Pavarësisë së Kosovës!