31/07/2024
Gurët në veshka dhe traktin urinarë !
Urolithiasis- Quhet formimi i gurëve në traktin urinarë.
Gurët në traktin urinarë ndahen në dy kategori:
A; Gurët që formohen në aparatin urinar të sipërm, në veshka; Guret formohen ne pjesën më të madhe te rasteve në veshka, që përvec patologjive metabolike dhe obstruktive është e lidhur edhe me menyrën e jetesës (ku përfshihet menyra e ushqyerjes, konsumi i lëngjev,stili I jetes,trashigimia apo edhe shpeshtësia e kontrolleve tek mjeku etj).
B; Gurët që formohen në aparatin urinar të poshtëm, në veziken urinare, formohen për shkak te moszbrazjes së mirë të vezikes urinare (kryesisht tek meshkujt për shkak te patologjise së prostates apo pengesave të tjera obstruktive.
Simptomet kryesore te guëve urinarë janë;
-Dhembja ne regjionin lumbal ose anash në shpinë
-Te perziera
-Vjellje dhe mundim
-Djersë te ftohta
-Urinim me gjak ( Hematuri )
-Temperatur dhe ethe
_Djegsim ne urinim
_Urinim i shpeshtë etj.
I) GURËT QË FORMOHEN NË VESHKË MUND:
A;Të qendrojnë në veshkë dhe të rriten në dimensione të ndryshme. Shpeshherë këta gurë nuk japin asnjë simptomatologji, por në disa raste simptoma kryesore është dhimbja, pikërishtë sepse gurët nuk bien në kanalin e urinës (në uretër) dhe kështu, duke mos bllokuar rrugën e urinës nuk shkaktojnë dhimbje. Për pacientin kjo situatë mbase mund të duket e kenaqshme, përderisa nuk ka dhimbje, por është problematike nga ana mjekësore sepse në mungesë të simptomave pacienti nuk e ndjen të nevojshme të shkoje tek mjeku per t’u vizituar. Trajtimi i këtyre gureve të medhenj, bëhet më i veshtirë dhe kryesisht është kirurgjikal;
B;Guret qe bien në uretër, japin dhimbje të forta dhe në përgjithësi nuk mund të qetësohen me qetesues të marrë në formë tabletash nga goja (në kushte shtëpie), por vetëm me qetësues (gjilpera) të marra në rruge intravenoze (nga vena) ose intramuskulare (ne muskul). Vertet këta gurë japin dhimbje shumë të forta, dhe detyron pacientin te shkoje tek mjeku, i cili do te vleresoje madhesin dhe vendndodhjen e gurit , dhe ne baze te ketyre te dhenave merret vendimi se ne cfare menyre do te trajtohet guri.
1) Ne rastin e pare, kur gurët nuk japin simptoma, keshilla kryesore eshte kontrolli tek mjeku Urolog i cili pas ekzaminimeve imazherike (Echo-Ultrazeri e Aparatit Urinar; RTG e Aparatit Urinar; CT e Aparatit Urinar) dhe atyre laboratorike (Hemogramë; Urea/Kreatinemi; Urinë Komplet dhe Urokulturë) do të marrë vendimin për trajtimin e gureve renale.
2) TRAJTIMI gurëve renale, në funksion të madhesise se tyre dhe pozicionimit ne strukturat e veshkes, behet me:
– ESWL (i ashtuquajturi bombardimi i gurëve, pa nderhyrje, por indikacioni duhet te jete shume korrekt);
– RIRS me Laser Litotripsi (kur arrihet te hyhet deri në veshkë dhe dhomëzat e saj me kamera dhe perdorimi i Lazerit për thërrmimin e kalkulit)
– URS me Laser Litotripsi (kur hyhet me kamera ne ureter dhe shkon deri ne pelvisin renal, fillimin e kanalit te urines, kanalin qe lidh veshken me fshikezen e urines dhe guri qe ndodhet aty therrmohet me Laser);
– PCNL (metoda me nje shpim, me nje porte hyrese nga lekura ne drejtim te veshkes, ku futet nje instrument me kamera dhe nepermjet Lazerit, ose Ultrasoikut therrmohet kalkuli);
– Nefrolitotomia ose Pielolitotomia (nderhyrjet e hapura, klasike) te cilat po zene shume pak vend vitet e fundit ne trajtimin e kesaj patologjie.
Eshtë e rendësishme të theksohet që në rastin e patologjive obstruktive qe shkaktojne formimin e kalkulave, duhet zgjidhur edhe kjo patologji që të parandalojë formimin e tyre. Në rastet e tjera keshillohet konsumi i likideve, kontrollet e rregullta tek mjeku dhe një dietë e pershtatshme ushqimore.
2) Në rastin e dytë, kur guri ndodhet në uretër, pas paraqitjes ne urgjence për shkak të dhimbjeve të forta, pacienti i nështrohet të njëjtave ekzaminime imazherike dhe laboratorike; guret e vegjël deri ne 7 mm, maksimumi 8 mm, rekomandimi është trajtim konservator (në funksion edhe të analizave të kryera), me alfa bllokues, antiinflamator dhe antibiotik. Përseri ne funksion te ekzaminimeve të kryera, pritja me trajtim konservator per eliminimin spontan te gurit është 2-3 javë. Me pas, ne rast të moseliminimit te gurit spontanisht, pavarësisht dimensioneve te vogla te tij, rekomandohet trajtim kirurgjikal endoskopik. Ne rast se guri ka dimensione mbi 7-8 mm, atehere rekomandimi është trajtim kirurgjikal endoskopik.
Trajtimi behet me:
URS me Laser Litotripsi (hyhet me kamera ne ureter dhe perdorimi i Laserit per thërrmimin e gurit).
GURET QË FORMOHEN NË VEZIKEN URINARE
Ata vijne si rezultat i moszbrazjes se mire te vezikes urinare, si tek meshkujt ashtu edhe tek femrat. Tek femrat, moszbrazja e e vezikes urinare ndodh tek ato qe kane Vezike Neurogjenike (pa aftesi te mira tkurrese, si per shembull tek njerezit e paralizuar), apo tek femrat qe kane Cistocele te grades se larte, (renia e vezikes urinare) dhe arsye te tjera.
Me e shpeshte eshte tek meshkujt, per shkak te patologjise se prostates qe ben obstruksion te zbrazjes se mire te vezikes urinare, dhe si pasoje e mbetjes se nje sasie te madhe urine ne vezike, kristalet qe normalisht permban urina precipitojne dhe me kalimin e kohes formojne gure (kalkula).
Trajtimi i ketyre kalkulave behet me:
Cistoskopi me Laser Litotripsi (hyhet me kamera deri ne veziken urinare dhe therrmimi I GUREVE me laser);
Cistolitolapaxi (hyhet me kamer deri ne vezike dhe therrmimi i gureve mekanikisht me nje instrument);
Cistolitotomi (metoda klasike e hapur per heqjen e kalkulave).
Por është e rendësishme të theksohet se trajtimi i tyre duhet te shoqerohet me trajtimin e patologjise baze aty ku eshte e mundur, ose permiresimi e situates aty ku eshte e mundur per te parandaluar perseritjen e formimit te gureve.
Per informata ne detaje ju lutemi na kontaktoni:
ORDINANCA SPECIALISTIKE UROLOGJIKE
“ ERDI UROMED “ Rogovë
Poliklinika BIOHIT ( te rrethi ) Gjakovë 049 560 300
Dr.Kujtim F.Kryeziu
Specialist - UROLOG
044 183 738
049 183 738
