Psikologe për fëmijë/ Terapeute stimulimi Albana Rexha

16/06/2024

Mësuesit dhe prindërit që kërkojnë heshtje totale kur fëmijët punojnë me probleme të vështira, vetëm u vështirësojnë më shumë punën atyre!

Fëmijët e vegjël shpesh flasin me vete kur luajnë.

Kur përdoret të folurit vetjak?

1) Kur fëmijët kanë dëgjuar prindërit e tyre duke thënë “mos” i rikujtojnë edhe vetes kur janë vetëm.
2) Kur janë duke përfunduar një detyrë e cila ngërthen në vete disa hapa, fëmijët i rikujtojnë vetes cili hap vjen më pas.
3) Kur janë konfuz dhe përpiqen t’i japin kuptim problemit para tyre.
4) Kur ndeshen në vështirësi gjatë detyrave të njohura apo kur përballen me detyra të reja.

Përdorimi i të folurit vetjak arrin kulmin në moshën 9 vjeç dhe më pas pakësohet, dhe mund të shihet sërish tek 11-17 vjeçarët kur zgjedhin ndonjë problem.

Send a message to learn more

11/06/2024

12/05/2024

Në kuadër të Çrregullimeve të Komunikimit hyn; Çrregullimi i rrjedhshmërisë me fillimin e fëmijërisë (belbëzim)

Kriteret për diagnostikimin e çrregullimit të rrjedhshmërisë janë:

A. Vështirësitë në rrjedhshmërinë normale të të folurit normale janë të papërshtatshme për moshën dhe aftësitë gjuhësore të individit, vazhdojnë me kalimin e kohës dhe karakterizohen nga dukuri të shpeshta dhe të theksuara të një (ose më shumë) nga sa vijon:
1. Përsëritje tingujsh dhe rrokjesh.
2. Zgjatje tingujsh të bashkëtingëlloreve si dhe të zanoreve.
3. Fjalë të thyera (p.sh., pauza të gjata brenda një fjale).
4. Bllokim i dëgjueshëm ose i heshtur (pauza të mbushura ose të paplotësuara në të folur).
5. Rrethanori (zëvendësimi i fjalëve për të shmangur fjalët problematike).
6. Fjalë të prodhuara me tension të tepërt fizik.
7. Përsëritjet njërrokëshe (p.sh., "E-E shoh atë").

B. Shqetësimi shkakton ankth rreth të folurit ose kufizime në komunikimin efektiv, pjesëmarrjen sociale ose performancën akademike ose profesionale

C. Shfaqja e simptomave është në periudhën e hershme të zhvillimit.

D. Shqetësimi nuk i atribuohet një deficiti të të folurit-motor ose ndijor, disfluencë e lidhur me dëmtim neurologjik (p.sh., goditje në tru, tumor, traumë) ose një gjendje tjetër mjekësore dhe nuk shpjegohet më mirë nga një çrregullim tjetër mendor

Informatat e mësipërme janë marrë nga Manuali Diagnostik dhe Statistik i Çrregullimeve mendore, edicioni i pestë (DSM-5).

04/05/2024

Disa hulumtime shkencore lidhur me marrëdhënien mes fëmijëve dhe ekspozimit të tyre në pajisjet elektronike:

"Associations between Screen-Based Media Use and Brain White Matter Integrity in Preschool-Aged Children" nga John Hutton et al. (2019): Ky studim zbuloi një lidhje negative midis përdorimit të mediave të bazuara në ekran dhe integritetit të lëndës së bardhë të trurit tek fëmijët e moshës parashkollore. Nivelet më të larta të kohës para ekranit ishin të lidhura me integritetin më të ulët të lëndës së bardhë në tru, e cila luan një rol vendimtar në funksionin njohës.

"The Impact of Background Television on Parent-Child Interaction" nga Marie Evans Schmidt dhe Daniel Anderson (2008): Ky studim zbuloi se televizioni në sfond mund të prishë ndërveprimin prind-fëmijë dhe të çojë në më pak ndërveprime verbale dhe joverbale midis prindërve dhe fëmijëve. Gjithashtu tregoi se fëmijët mund të imitojnë dhe modelojnë sjelljen që shohin në televizion, gjë që mund të ndikojë në lojën dhe vëmendjen e tyre.

“The Influence of Media on Children's Language Development" nga Rachel Barr dhe Jessica Pempek (2005): Studimi zbuloi se ekspozimi ndaj llojeve të caktuara të mediave, veçanërisht mediave interaktive që inkurajojnë angazhimin dhe pjesëmarrjen e fëmijëve, mund të ketë një ndikim pozitiv në zhvillimin e gjuhës tek fëmijët. Megjithatë, shikimi pasiv i emisioneve televizive pa elemente ndërvepruese mund të mos ofrojë të njëjtat përfitime.

27/04/2024

Megjithëse ekspozimi i fëmijëve nga 2 vjeç e tutje në pajisjet elektronike është i lejueshëm (në kohë të shkurtë dhe në praninë e personave të rritur), nëse kjo kohë nuk menaxhohet si duhet, ka pasoja negative në zhvillimin e përgjithshëm të fëmijëve.

Disa nga pasojat negative të ekspozimit të fëmijëve në pajisjet elektronike janë:

Përdorimi i tepërt i pajisjeve elektronike mund të ndikojë në aftësinë e fëmijëve për të zhvilluar marrëdhënie të shëndetshme me të tjerët. Ata mund të kenë më pak kohë për të shkëmbyer me bashkëmoshatarët dhe për të zhvilluar aftësi të rëndësishme sociale dhe komunikim të drejtpërdrejtë.

Për shkak të natyrës së stimulimit të shpejtë dhe të ndryshueshëm të pajisjeve elektronike, fëmijët mund të hasin vështirësi në të qëndruar të qetë dhe të fokusohen në aktivitete.

Ekspozimi i tepërt ndaj dritës blu nga ekranet e pajisjeve elektronike mund të ndikojë në cilësinë e gjumit, veçanërisht nëse fëmijët përdorin pajisjet përpara gjumit.

Përdorimi i tepërt i pajisjeve elektronike mund të çrregullojë proceset e zhvillimit kognitiv tek fëmijët, duke shkurtuar kohën e përdorur për lojëra imaginative, dhe duke ndikuar në aftësitë e tyre për të zgjidhur probleme.

19/04/2024

Çka duhet të kemi parasysh tek fëmijët kur u japim aktivitete apo detyra?

Për të krijuar pritshmëri të duhura, me rastin e inkurajimit të fëmijëve në aktivitete të ndryshme, duhet marr parasysh kohëzgjatjen e vëmendjes së tyre krahas moshës:

- Kohëzgjatja e vëmendjes së një fëmije dy vjeç është mesatarisht 4-6 min;
- Katër vjeç, mesatarisht 8-12 min;
- Gjashtë vjeç, mesatarisht 12-18 min;
- Tetë vjeç, mesatarisht 16-24 min.

12/04/2024

Çka kontribuon në zhvillimin e komunikimit te fëmijët?

Shprehjet e fytyrës, intonacioni vokal dhe gjestet janë te gjitha te nevojshme për zhvillimin e komunikimit në mënyrën e duhur.

- Kur një fëmijë është i ekspozuar ndaj ekraneve televizive, ai/ajo nuk po merr asnjë nga përvojat e siperpermendura nga mjedisi.

- Pamjet në ekran diktojnë vëmendjen e fëmijës. Me kalimin e kohës, kjo mund të dobësoj aftesinë e një fëmije për të marr dhe filtruar informacionin.

- Në raste të tilla, fëmija nuk është në gjendje të përqëndrohet në fjalë, duke penguar zhvillimin gjuhësor dhe social.

04/04/2024

Roli i enigmave në zhvillimin e fëmijëve

Lojërat e puzzle-ve dhe enigmave kanë një rol shumë të rëndësishëm në zhvillimin psikologjik të fëmijëve. Këto aktivitete ndihmojnë në zhvillimin e aftësive kognitive, përfshirë zgjidhjen e problemeve, aftësinë për të planifikuar dhe për të ndjekur një strategji. Përveç kësaj, përqendrimi dhe aftësia për të qëndruar në një detyrë të caktuar rriten gjatë lojës me puzzle. Këto lojëra mund të ndihmojnë gjithashtu edhe në zhvillimin e aftësive sociale dhe emocionale, duke stimuluar bashkëpunimin mes fëmijëve.

29/03/2024

Çrregullimi i procesimit sensorik

Çrregullimi i procesimit sensorik apo Sensory Processing Disorder (SPD) është një gjendje në të cilën truri nuk mund të përpunojë dhe të interpretojë informacionin sensorik nga trupi në një mënyrë të zakonshme. Kjo mund të rezultojë në vështirësi të përpunimit të informacionit sensorik dhe në organizimin e reagimeve të përshtatshme.

Disa prej shenjave dhe simptomave të SPD mund të përfshijnë:

1) Hipersensitivitet ndaj dritës, tingujve, aromave, prekjes;
2) Hiposensitivitet ose mungesë ndjeshmërie ndaj stimujve sensorik;
3) Vështirësi në përqendrim dhe vëmendje;
4) Vështirësi në lëvizjet e koordinuara;
5) Reagime të shpeshta ose ekstreme ndaj stimujve sensorik;
6) Vështirësi në përshtatjen në mjedise të reja ose në situata të ngarkuara sensorikisht;
7) Vështirësi në tolerimin e rrobave që kanë materiale të caktuara.

24/03/2024

Për më shumë informata rreth ndikimit të pajisjeve elektronike tek fëmijët dhe rolit të terapisë së stimulimit, ndiqni intervistën e mëposhtme.